Créditos ECTS Créditos ECTS: 4
Horas ECTS Criterios/Memorias Traballo do Alumno/a ECTS: 68 Horas de Titorías: 4 Clase Expositiva: 12 Clase Interactiva: 16 Total: 100
Linguas de uso Castelán, Galego
Tipo: Materia Ordinaria Máster RD 1393/2007 - 822/2021
Centro Escola Politécnica Superior de Enxeñaría
Convocatoria: Primeiro semestre
Docencia: Sen docencia (En extinción)
Matrícula: Non matriculable (Só plans en extinción)
Aprender a xestionar recursos hídricos mediante a adquisición de competencias en hidroloxía, hidrodinámica, hidrometría, obras e instalacións hidráulicas. O alumno aprenderá as ferramentas para a estimación de recursos hídricos superficiais e subterráneos, e fundamentos da xestión dos mesmos. O estudante alcanzará un grao suficiente de coñecemento do fluxo de auga en lámina libre e o deseño de obras e instalacións hidráulicas
A memoria do título contempla para esta materia os seguintes contidos:
Medición e modelación dos procesos hidrolóxicos. Conceptos e principios da planificación integrada de concas. Inventario de masas de auga. Usos, presións e incidencias antrópicas nas concas hidrográficas. Normativas e instrumentos legais de planificación hidrolóxica nacionais e internacionais. Plans hidrolóxicos. Fluxo de auga en lámina libre. Hidrometría. Obras e instalacións hidráulicas.
Estes contidos serán desenvoltos de acordo ao seguinte temario:
As horas que aparecen de clases expositivas e interactivas e constitúen unha previsión
TEMA 1. INTRODUCCIÓN Á HIDROLOXÍA. LEXISLACIÓN E NORMATIVA 1 hora. Traballo estudante: 1 hora
TEMA 2. PRECIPITACIÓN. 1 hora. Traballo estudante: 2 horas
TEMA 3. MEDICIÓNS HIDROLÓXICAS 1 hora. Traballo estudante: 1 hora
TEMA 4. ESTATÍSTICA HIDROLÓXICA. 3 horas. Traballo estudante: 6 horas
TEMA 5. AUGA SUBSUPERFICIAL: INFILTRACIÓN. 3 horas. Traballo estudante: 6 hora
TEMA 6. AUGA SUPERFICIAL. ESCOAMENTO. 3 horas. Traballo estudante: 5 horas
TEMA 7. HIDROGRAMAS 2 horas. Traballo estudante: 4 horas
TEMA 8. HIDROLOXÍA SUBTERRÁNEA 3 horas. Traballo estudante: 3 horas
TEMA 9. XESTIÓN DE RECURSOS HIDRÁULICOS 2 horas. Traballo estudante: 2 horas
TEMA 10. SECAS.1 hora. Traballo estudante: 1 hora
TEMA 11. CALIDADE DE AUGA. 1 hora. Traballo estudante: 1 hora
TEMA 12.CORRENTES LIBRES 1 hora. Traballo estudante: 1 hora
TEMA 13. CANLES: CONSIDERACIÓNS HIDRÁULICAS 2 horas, . Traballo estudante: 2 horas
TEMA 14.MOVIMENTO PERMANENTE, UNIFORME E NON UNIFORME 4 horas. Traballo estudante: 6 horas
TEMA 15. CANLES: TRAZADO E ELEMENTOS 1 hora. Traballo estudante: 1 hora
PRÁCTICAS: Caracterización de concas hidrolóxicas con QGIS e Construción dun modelo hidrolóxico para estimación de recursos hídricos: calibración e estimación de recursos hídricos en diferentes escenarios de cambio climático 5 horas Traballo do estudante 8 horas.
Bibliografía básica
• Chaudhry, M.H. 1993. Open-channel flow. Prentice Hall. New Jersey. 483 pp.
• Chow, V.T.; Maidment, D.R.; Mays, L.W. 1994. Hidrología aplicada. Editorial McGraw-Hill Interamericana, Santafé de Bogotá, Colombia.
• Franzini, J.B. y Finnemore, E.J. 1999. Mecánica de fluidos con aplicaciones en ingeniería. Editorial McGraw-Hill, Madrid.
• French, W.H. 1988. Hidráulica de canales abiertos. McGraw-Hill. México.
• Gupta.(Ed.) 2017. Handbook of Applied Hydrology, 2nd edition. McGraw-Hill. Acceso a través da biblioteca universitaria da USC. Libros electrónicos
• Muñoz Carpena, R, Ritter Rodríguez, A. 2005. Hidrología Agroforestal. MUNDI PRENSA LIBROS S.A
• Sánchez-Juny, M.; Bladé, E.; Puertas, J. 2007: "Hidráulica". Universidade da Coruña
• Sánchez San Román, F.J. Hidrología Hidrogeología En http://hidrologia.usal.es
Bibliografía complementaria
• ASCE. 1996. River hydraulics. ASCE Press. New York. 144 pp. http://www.usace.army.mil/inet/usace-docs/engmanuals/em.htm
• Balairón, L., 2000. Gestión de recursos hídricos. Universidad Politécnica de Cataluña, Barcelona.
• Bos M.G. (ed). 1989. Discharge measurement structures, International Institute for Land Reclamation and Improvement, Wageningen.
• CEDEX. 2011. Mapa de caudales máximos Memoria Técnica. CEDEX. Madrid. 73 pp. http://hercules.cedex.es/caumax/caumax_v2.rar
• Hydrologic Engineering Center User's Manual (CPD-74A) Description of the use and application of the program. Current Version: Version 4.8, April 2021 ttps://www.hec.usace.army.mil/confluence/hmsdocs/hmsum/4.8
• Hydrologic Engineering Center User's Manual Technical Reference Manual (CPD-74B) Discussion of the technical underpinnings of the program including theoretical basis, parameter estimation techniques, and application suggestions. https://www.hec.usace.army.mil/confluence/hmsdocs/hmstrm
• Sánchez Martínez, F.J., Lastra Fernández, J. (Coordinadores). 2011. Guía metodológica para el desarrollo del Sistema Nacional de Cartografía de Zonas Inundables. Ministerio de Medio Ambiente y Medio Rural y Marino Madrid 349 pp.
• Villanueva, M. y A.Iglesias (1984) :Pozos y Acuíferos. Técnicas de Evaluación mediante ensayos de bombeo, Instituto Geológico y Minero de España, 426 pp. Dispoñible en (http://www.igme.es/internet/sistemas_infor/PublicAgotadasPDF/pozos_acui…)
• WMO. 2012. Glosario hidrológico internacional . WMO-No. 385 https://library.wmo.int/doc_num.php?explnum_id=8209
TEXTOS LEXISLATIVOS
Planes hidrolóxicos de conca
Directiva Marco da Auga
Lei de augas
Regulamento do Dominio Público Hidráulico
Instrución de planificación hidrolóxica
Nesta materia o alumno adquirirá ou practicará unha serie de coñecementos, competencias e habilidades, desexables en calquera titulación universitaria, e específicas, propias da enxeñaría en xeral ou da enxeñaría agronómicas en particular. Dentro do cadro de competencias que se deseñou para a titulación, traballaranse as seguintes:
Coñecemento
Con01. 1.1. Un profundo coñecemento e comprensión das matemáticas e doutras ciencias básicas propias da súa especialidade de enxeñaría, que lle permita acadar o resto das competencias da titulación.
Con06. 5.3. Coñecemento completo da aplicación de materiais, equipamentos e ferramentas, tecnoloxía e procesos de enxeñería e as súas limitacións.
Con07. 5.5. Coñecemento e comprensión das implicacións sociais, sanitarias e de seguridade, ambientais, económicas e industriais da práctica da enxeñaría.
Habilidades/Habilidades
H/D04. 2.4. Capacidade para identificar, formular e resolver problemas de enxeñaría en áreas emerxentes da súa especialidade.
H/D08. 4.2. Capacidade para realizar buscas bibliográficas, consultar e utilizar con criterio bases de datos e outras fontes de información, para realizar simulacións co obxectivo de realizar investigacións sobre temas complexos da súa especialidade.
H/D12 5.2. Habilidades prácticas, como utilizar ferramentas informáticas para resolver problemas complexos, realizar proxectos de enxeñería complexos e deseñar e dirixir investigacións complexas.
H/D13. 5.4 Capacidade para aplicar os estándares da práctica da enxeñaría.
H/D14. 6.1. Capacidade para integrar coñecementos e manexar conceptos complexos, para formular xuízos con información limitada ou incompleta, que inclúa a reflexión sobre a responsabilidade ética e social relacionada coa aplicación dos seus coñecementos e opinións.
H/D18. 8.1. Capacidade para realizar a propia formación continua de forma independente.
H/D19. 8.2. Capacidade para adquirir máis coñecementos de forma autónoma.
Competencias
Comp01. CG1: Capacidade para planificar, organizar, dirixir e controlar os sistemas e procesos produtivos desenvolvidos no sector agrario e na industria agroalimentaria, nun marco que garanta a competitividade das empresas sen esquecer a protección e conservación do medio ambiente e a mellora e mellora. desenvolvemento medio rural sostible.
Comp04. CG4: Capacidade para aplicar os coñecementos adquiridos para resolver problemas plantexados en situacións novas, analizando información do contorno e sintetizándoa de forma eficiente para facilitar o proceso de toma de decisións nas empresas e organizacións profesionais do sector agroalimentario.
Comp05. CG5: Capacidade para transmitir os seus coñecementos e as conclusións dos seus estudos ou informes, utilizando os medios que a tecnoloxía das comunicacións permita e tendo en conta o coñecemento do público receptor.
Comp06. CG6: Capacidade para dirixir ou supervisar equipos multidisciplinares e multiculturais, para integrar coñecementos en procesos de decisión complexos, con información limitada, asumindo a responsabilidade social, ética e ambiental da súa actividade profesional en harmonía co medio socioeconómico e natural no que se desenvolven.
Comp07. CG7: Capacidade para desenvolver as competencias necesarias para seguir aprendendo de forma autónoma ou dirixida, incorporando á súa actividade profesional novos conceptos, procesos ou métodos derivados da investigación, desenvolvemento e innovación.
Comp08. CE1 - Xestión dos recursos hídricos: hidroloxía, hidrodinámica, hidrometría, obras e instalacións hidráulicas.
Nesta materia na docencia presencial traballaranse as seguintes competencias:
*Docencia expositiva: CG1,CG4,CG6,CG7,CB6,CB7,CB8,CB9,CB10, CT1, CT2, CT3, CT12,CE1
*Seminarios e resolución de problemas: CG1,CG4,CG6,CG5,CG7,CB6,CB7,CB8,CB9,CB10, CT1, CT2, CT3, CT4, CT5, CT6, CT7, CT8, CT9, CT10, CT11, CT12,CE1
*Prácticas e elaboración de traballos CG1,CG4,CG6,CG5,CG7,CB6,CB7,CB8,CB9,CB10, CT1, CT2, CT3, CT4, CT5, CT6, CT7, CT8, CT9, CT10, CT11, CT12,CE1
*Titorías en grupos reducidos CG1,CG4,CG6,CG7,CB6,CB7,CB8,CB9,CB10, CT1, CT2, CT3, CT7, CT12,CE1,CB2,CB3,CB5, CT1, CT2
Como apoio á materia proporciónase ó alumnado material docente adecuado, impreso ou a través do Campus Virtual e/ou a plataforma microsoft teams
1. Exame escrito, constará de dúas partes (parte teórica e parte de problemas) e, terá un valor do 70% da puntuación final da materia.
- Teórico: Consistirá en preguntas ou cuestións teóricas sen apuntes. Supoñen o 30 % da nota do exame escrito sendo necesario un mínimo de 3 puntos sobre 10 para poder facer media coa parte de problemas.
- Problemas: Supón o 70 % da nota do exame escrito e consiste na resolución de varios problemas, para poder facer media coa parte teórica necesítase un mínimo de 3 puntos sobre 10. As fórmulas e táboas necesarias para a resolución proporcionaranse no exame.
2. Programa práctico: O traballo práctico será voluntario, asignado a cada grupo, para a realización deste utilizaranse os coñecementos adquiridos nas clases teóricas e prácticas. Valoración máxima 15% da puntuación total da materia.
3. Outras actividades, exercicios propostos. Revisión de traballos en revistas JCR en inglés sobre xestión de recursos hídricos nos últimos 5 años sobre temas concretos. 15% da puntuación total da materia.
Este sistema de avaliación estará vixente tanto na 1ª oportunidade como na 2ª oportunidade.
Os alumnos repetidores poderán conservar a nota do programa práctico e das outras actividades durante dous cursos académico actual e o seguinte.
Os estudantes que teñan dispensa de asistencia a algunha das actividades docentes programadas por mor do traballo ou conciliación familiar, terán que aterse ao disposto na Instrución 1/2017 da Secretaría Xeral. Neses casos, para aprobar esta materia é obrigatoria a asistencia aos exames, podendo realizar o resto de actividades programadas na Guía docente de xeito non presencial.
Nos casos de realización fraudulenta de exercicios ou probas, aplicarase o disposto no Regulamento para a avaliación do rendemento académico dos estudantes e a revisión das cualificacións o orrespondente ao artigo 16 da Resolución do 15/06/2011 da USC, DOG do 21/07/2011.
Sistema de avaliación Competencias Peso na cualificación
Exame escrito CG4*, CT1*, CT2*,CT3*,CT6*,CT12*,CE1* 70%
Prácticas CG1, CG4*, CG6, CG7, CG6, CB6*, CB7*, CB8*, CB9*, CB10, CT1*, CT2*, CT4*, CT5*, CT6*, CT7, CT8, CT9*, CT10, CT11, CT12, CE1* 15%
Outras actividades: CG1, CG4*, CG6, CG7, CG5, CB6*, CB7*, CB8*, CB9*, CB10, CT1*, CT2*, CT4*, CT5*, CT6*, CT7, CT8, CT9*, CT10, CT11, CT12, CE1* 15%
* Competencias avaliadas
Docencia expositiva nun grupo de 40 alumnos 16 horas
Docencia interactiva nun grupo de 20 alumnos (laboratorio, aula de informática,) 16 horas
Actividades de avaliación 3 horas
Lectura e preparación de temas 17 horas
Realización de exercicios 22 horas
Preparación previa das prácticas e posterior traballo nas mesmas 8 horas
Preparación dos traballos do curso (en grupo ou individualmente) 8 horas
Preparación de probas de avaliación 10 horas
A asistencia a clase recoméndase que sexa dun xeito activo, participando no seu desenvolvemento. Así mesmo, é interesante facer uso das titorías, recorrer á bibliografía recomendada e participar nas prácticas e realizar os traballos prácticos e os problemas propostos.
Materia en extinción no curso 2024/25, sen docencia pero con dereito á avaliación co sistema especificado para estudantes repetidores
Jorge Dafonte Dafonte
- Departamento
- Enxeñaría Agroforestal
- Área
- Enxeñaría Agroforestal
- Correo electrónico
- jorge.dafonte [at] usc.es
- Categoría
- Profesor/a: Titular de Universidade