Créditos ECTS Créditos ECTS: 3
Horas ECTS Criterios/Memorias Traballo do Alumno/a ECTS: 46.5 Horas de Titorías: 1.5 Clase Expositiva: 22 Clase Interactiva: 5 Total: 75
Linguas de uso Castelán, Galego
Tipo: Materia Ordinaria Grao RD 1393/2007 - 822/2021
Departamentos: Bioquímica e Bioloxía Molecular
Áreas: Bioquímica e Bioloxía Molecular
Centro Facultade de Medicina e Odontoloxía
Convocatoria: Primeiro semestre
Docencia: Con docencia
Matrícula: Matriculable
Introducir o alumno nos coñecementos básicos do funcionamento do sistema inmunolóxico humano que lle permitan entender os mecanismos da defensa inmune contra antíxenos propios e foráneos, e as súas patoloxías.
OS PRINCIPAIS ELEMENTOS DO SISTEMA INMUNITARIO
Tema 1. TECIDOS, CÉLULAS E MOLÉCULAS DO SISTEMA INMUNITARIO.
Introdución ao estudo da Inmunoloxía. Os compoñentes do sistema inmunitario: Tecidos, células e moléculas libres.
Tema 2. AS INMUNOGLOBULINAS.
As inmunoglobulinas e as súas estruturas. Xenes, expresión xénica e orixe da diversidade das inmunoglobulinas. Propiedades das inmunoglobulinas.
Tema 3. ANTÍXENOS E COMPLEXOS DE HISTOCOMPATIBILIDADE
Os antíxenos e as súas estruturas. Inmunogenicidad. Complexos Maiores de Histocompatibilidade (MHCs) e as súas estruturas. Xenes, expresión génica e orixe da diversidade dos MHCs. Mecanismos de presentación de antígenos polos MHCs. Células presentadoras de antíxenos. Complexos CD1.
Tema 4. RECEPTORES E SINALIZACIÓN DAS CÉLULAS INMUNITARIAS
Receptores de linfocitos B (BRCs) e de linfocitos T (TCRs): Estruturas, xenes, expresión xénica e diversidade. Receptores de fagocitos, células dendríticas e células NK. Sinalización de células inmunitarias por antíxenos. As citoquinas na sinalización inmunitaria.
Tema 5. O SISTEMA DO COMPLEMENTO .
O complemento no sistema inmunitario. Os compoñentes do sistema de complemento e as súas propiedades. Vías de activación do complemento e as súas propiedades inmunolóxicas.
A XERACIÓN DA RESPOSTA INMUNITARIA. INMUNIDADE INNATA E ADAPTATIVA
Tema 6. A INMUNIDADE INNATA.
A inmunidade innata e os seus compoñentes. As barreiras anatómicas e fisiolóxicas na resposta inmunitaria. Actividades dos fagocitos, células NK, e outras células inmunitarias na inmunidade innata. Actividades do complemento e das citoquinas na inmunidade innata.
Tema 7. A MADURACIÓN INMUNOLÓXICA DOS LINFOCITOS T.
A maduración dos linfocitos. Ontogenia e función dos linfocitos T. Maduración tímica dos linfocitos T. Seleccion positiva e negativa e tolerancia frente a proteínas propias dos linfocitos Talfa beta. Diferenciación tímica de linfocitos Tgamma delta e de células NKT.
Tema 8. ACTIVACIÓN E ACTIVIDADES EFECTORAS DOS LINFOCITOS T
Circulación postímica de linfocitos T. O proceso de activación de linfocitos Talfa beta por antíxenos. Diferenciación e actividades efectoras das diferentes poboacións de linfocitos T auxiliares e citolíticos. Activación de linfocitos T por superantíxenos. Activación e actividades efectoras de linfocitos Tgamma delta e células NKT.
Tema 9. A MADURACIÓN E ACTIVACIÓN DOS LINFOCITOS B.
Ontogenia e función inmunolóxica dos linfocitos B. Maduración dos linfocitos B. Activación periférica dos linfocitos B por antíxenos. Procesos de diferenciación a linfocitos B efectores e a linfocitos B memoria.
Tema 10. A ACTIVIDADE EFECTORA DOS LINFOCITOS B E DAS INMUNOGLOBULINAS NA INMUNIDADE HUMORAL.
A activación antixénica dos linfocitos B e as súas actividades efectoras na inmunidade humoral. Respostas primaria e secundaria na inmunidade humoral. Os diferentes isotipos de inmunoglobulinas e as súas habilidades para a eliminación de antíxenos.
O EXERCICIO DA DEFENSA INMUNITARIA. INMUNOLOXÍA CLÍNICA
Tema 11. PROCESOS INFECCIOSOS. DEFENSA INMUNITARIA CONTRA A INFECCIÓN VÍRICA.
Introdución aos procesos infecciosos. Os principais axentes infecciosos. Os virus e a infección vírica. A presentación de antíxenos víricos no sistema inmunitario. A defensa inmunitaria contra a infección vírica. Mecanismos de evasión e terapias antivíricas.
Tema 12. DEFENSA INMUNITARIA CONTRA A INFECCIÓN BACTERIANA.
As bacterias e as súas estruturas antixénicas. Toxinas bacterianas. A presentación de antíxenos bacterianos e de toxinas no sistema inmunitario A inmunidade innata e adaptativa contra bacterias extracelulares e intracelulares. A defensa inmunitaria contra toxinas bacterianas. Mecanismos de evasión e terapias antibacterianas. Infección bacteriana e produción de moléculas agresivas (Mediadores inflamatorios).
Tema 13. DEFENSA INMUNITARIA CONTRA OUTROS PATÓGENOS. INMUNIZACIÓN E VACINAS.
Defensa inmunitaria contra fungos, protozoos e metazoos. Priones, a súa actividade e resposta inmunitaria. Inmunización e as súas formas activa e pasiva. Vacinas e a súa preparación. Resposta inmunitaria inducida polas vacinas.
Tema 14. INFLAMACIÓN E RESPOSTA INMUNITARIA.
Defensa inmunitaria e danos celulares na indución de procesos inflamatorios. Rutas inflamatorias e os seus elementos. Mediadores da inflamación e as súas actividades biolóxicas. Principais rutas de produción de mediadores da inflamación e os seus efectos localizados e sistémicos. O Inflamosoma. Actividades sistémicas na inflamación. actividade regulatoria do sistema nervioso central. Axentes antiinflamatorios.
Tema 15. REACCIÓNS DE HIPERSENSIBILIDAD NA RESPOSTA INMUNITARIA.
Defensa Inmunitaria e indución de reaccións de hipersensibilidad. Diferentes tipos de reaccións de hipersensibilidad. Os mecanismos das reaccións de hipersensibilidad inmediata de tipos I, II, e III. Hipersensibilidad retardada de tipo IV. Terapias nos procesos de hipersensibilidad. Hipersensibilidad e indución de inflamación.
Tema 16. AUTOINMUNIDAD, INMUNODEFICIENCIAS E INMUNOLOXIA DE TRANSPLANTES.
Orixe da autoinmunidad. Resposta autoinmune e indución de patoloxías. Orixe e diversidade das inmunodeficiencias. Alteracións funcionais nas inmunodeficiencias conxénitas. As inmunodeficiencias adquiridas e a SIDA. Inmunoloxía de transplantes: Enxertos e resposta inmunitaria.
Tema 17. INMUNOLOXÍA TUMORAL
Orixe molecular das transformacións canceríxenas. Oncogenes e antíxenos tumorais. Resposta inmunitaria frente a células cancerosas. Inflamación e evasión inmunitaria promovida por células cancerosas Terapias antitumorais.
BIBLIOGRAFÍA BÁSICA
Regueiro JR, Martínez E, López C, González S, Corell A. “Inmunología. Biología y patología del sistema inmunitario” Quinta Ed. 2022, Editorial Médica Panamericana. España
Doan T, Lievano F, SWanson-Murganson M, Viselli S. "Inmunología" Tercera Ed. Wolters Kluwer Health.
Owen JA, Punt J, Stranford SA, Jones PP “Kuby. Inmunología” Octava Ed. 2020, McGraw Hill.
BIBLIOGRAFÍA COMPLEMENTARIA
Abbas AK, Lichtman AH, Pillai S. "Inmunología celular y molecular” Décima Ed. 2022, Elsevier.
Male D, Peebles RS Jr, Male V. “Inmunología” Novena Ed. 2021, Elsevier.
O´Hehir RE, Holgate ST, Sheikn A. "Middleton. Alergología esencial" Primera Ed. 2017, Elsevier.
Carbone J. "Inmunoterapia de enfermedades de base inmunológica" 2018, Elsevier.
COMPETENCIAS XERAIS
Comprender e recoñecer a estrutura e función normal do corpo humano, a nivel molecular, celular, tisular, orgánico e de sistemas, nas distintas etapas da vida e nos dous sexos.
Coñecer e recoñecer as bases da conduta humana normal e as súas alteracións.
Comprender e recoñecer os efectos, mecanismos e manifestacións da enfermidade sobre a estrutura e función do corpo humano.
Comprender e recoñecer os axentes causantes e factores de risco que determinan os estados de saúde e o desenvolvemento da enfermidade.
Comprender e recoñecer os efectos do crecemento, o desenvolvemento e o envellecemento sobre o individuo e a súa contorna social.
Comprender os fundamentos de acción, indicacións e eficacia das intervencións terapéuticas, baseándose na evidencia científica dispoñible.
Ser capaz de formular hipóteses, recoller e valorar de forma crítica a información para a resolución de problemas, seguindo o método científico.
Adquirir a formación básica para a actividade investigadora.
COMPETENCIAS ESPECÍFICAS
Coñecer a morfoloxía, estrutura e función do sistema inmunolóxico.
Docencia expositiva
A docencia expositiva está concibida a fin de potenciar a aprendizaxe autónoma dos estudantes. Nas clases teóricas a profesora expoñerá e explicará os aspectos máis relevantes de cada tema, axudando aos alumnos a que alcancen os obxectivos da materia. Neste ensino utilizarase a lousa, medios audiovisuais, espazo virtual da materia (campus virtual USC), así como outros medios que a profesora considere oportunos para facilitar o ensino.
Docencia interactiva
Seminarios de discusión dos diferentes conceptos e materias do Programa, intercalados entre as clases regulares. Os seus contidos correspóndense co repaso e discusión das facetas máis importantes dos contidos de cada tema do programa.
Titorías
Esta actividade utilizarase principalmente para a aclaración de dúbidas sobre aspectos relacionados cos contidos da materia. A profesora guiará e orientará ao estudante no proceso de aprendizaxe.
Exame final (70% da nota final)
O exame final utilízase para a avaliación dos coñecementos adquiridos da materia. O alumno deberá demostrar no exame un coñecemento adecuado de cada unha das partes da materia.
Como proba de avaliación utilizarase un exame con diferentes tipos de preguntas (test e/ou verdadeiro-falso e/ou pregunta curta e/ou pregunta tema). No exame constará detalladamente o modo de cualificación de cada unha das partes.
Avaliación continua (30% da nota final)
Para a avaliación continua tense previsto que o alumno utilice o campus virtual e os medios dixitais facilitados pola biblioteca da Facultade de Medicina, para conseguir a aprendizaxe progresiva da materia. Poderanse realizar controis de aprendizaxe e valorarase o grao de participación de todas as actividades suxeridas. Só terase en conta a avaliación continua se o alumno supera o exame final.
A nota alcanzada na avaliación continua só terá vixencia na convocatoria en curso.
Nos casos nos que se detecte a realización fraudulenta de exercicios e probas de avaliación, aplicarase o que recolle a “Normativa de avaliación do rendemento académico dos estudantes e de revisión de cualificacións”.
O tempo medio de estudo e traballo dedicado a cada tema do programa teórico, será de 3 horas. Este tempo variará segundo a complexidade do tema.
Asistencia a todas as actividades presenciais e en liña relativas á docencia da materia.
Seguimiento e lectura periódica dos textos e demais materiais recomendados polo docente.
Utilización das tutorías para resolver as dúbidas que teña o estudante en relación cos contidos do programa.
Para rematar, o alumno deberá centrar o seu estudo na comprensión dos conceptos da materia e na súa posible aplicación no ámbito médico, non limitándose nunca á simple asimilación da información.
Estefania Maria Salome Mendez Alvarez
Coordinador/a- Departamento
- Bioquímica e Bioloxía Molecular
- Área
- Bioquímica e Bioloxía Molecular
- Teléfono
- 881812210
- Correo electrónico
- estefania.mendez [at] usc.es
- Categoría
- Profesor/a: Catedrático/a de Universidade
| Luns | |||
|---|---|---|---|
| 10:30-11:30 | Grupo /CLE_03 | Castelán | Medicina-Aula 3 |
| 12:30-13:30 | Grupo /CLE_04 | Castelán | Medicina-Aula 6 |
| 17:30-18:30 | Grupo /CLE_01 | Castelán | Medicina-Aula 3 |
| 19:30-20:30 | Grupo /CLE_02 | Castelán | Medicina-Aula 6 |
| Martes | |||
| 10:30-11:30 | Grupo /CLE_04 | Castelán | Medicina-Aula 6 |
| 12:30-13:30 | Grupo /CLE_03 | Castelán | Medicina-Aula 3 |
| 17:30-18:30 | Grupo /CLE_02 | Castelán | Medicina-Aula 6 |
| 19:30-20:30 | Grupo /CLE_01 | Castelán | Medicina-Aula 3 |
| Mércores | |||
| 10:30-11:30 | Grupo /CLE_03 | Castelán | Medicina-Aula 3 |
| 12:30-13:30 | Grupo /CLE_04 | Castelán | Medicina-Aula 6 |
| 17:30-18:30 | Grupo /CLE_01 | Castelán | Medicina-Aula 3 |
| 19:30-20:30 | Grupo /CLE_02 | Castelán | Medicina-Aula 6 |
| Xoves | |||
| 10:30-11:30 | Grupo /CLE_04 | Castelán | Medicina-Aula 6 |
| 12:30-13:30 | Grupo /CLE_03 | Castelán | Medicina-Aula 3 |
| 17:30-18:30 | Grupo /CLE_02 | Castelán | Medicina-Aula 6 |
| 19:30-20:30 | Grupo /CLE_01 | Castelán | Medicina-Aula 3 |
| Venres | |||
| 10:30-11:30 | Grupo /CLE_03 | Castelán | Medicina-Aula 3 |
| 12:30-13:30 | Grupo /CLE_04 | Castelán | Medicina-Aula 6 |
| 17:30-18:30 | Grupo /CLE_01 | Castelán | Medicina-Aula 3 |
| 19:30-20:30 | Grupo /CLE_02 | Castelán | Medicina-Aula 6 |
| 22.01.2024 09:00-12:00 | Grupo /CLE_01 | Medicina-Aula 3 |
| 22.01.2024 09:00-12:00 | Grupo /CLE_01 | Medicina-Aula 4 |
| 22.01.2024 09:00-12:00 | Grupo /CLE_01 | Medicina-Aula 5 |
| 22.01.2024 09:00-12:00 | Grupo /CLE_01 | Medicina-Aula 6 |
| 22.01.2024 09:00-12:00 | Grupo /CLE_01 | Medicina-Aula 7 |
| 22.01.2024 09:00-12:00 | Grupo /CLE_01 | Medicina-Aula 8 |
| 21.06.2024 09:30-12:30 | Grupo /CLE_01 | Medicina-Aula 4 |
| 21.06.2024 09:30-12:30 | Grupo /CLE_01 | Medicina-Aula 5 |
| 21.06.2024 09:30-12:30 | Grupo /CLE_01 | Medicina-Aula 7 |
| 21.06.2024 09:30-12:30 | Grupo /CLE_01 | Medicina-Aula 8 |