Créditos ECTS Créditos ECTS: 6
Horas ECTS Criterios/Memorias Horas de Titorías: 2 Clase Expositiva: 10 Clase Interactiva: 36 Total: 48
Linguas de uso Castelán, Galego
Tipo: Materia Ordinaria Máster RD 1393/2007 - 822/2021
Departamentos: Dereito Público e Teoría do Estado, Departamento externo vinculado ás titulacións
Áreas: Dereito Administrativo, Área externa M.U en Avogacía e Procura
Centro Facultade de Dereito
Convocatoria: Segundo semestre
Docencia: Con docencia
Matrícula: Matriculable | 1ro curso (Si)
A formación nesta materia ten por obxecto que o alumnado adquira os coñecementos, habilidades, destrezas e actitudes necesarias para un correcto exercicio da profesión en determinados ámbitos do dereito público que presentan especial relevancia xurídica e habitualidade profesional, como son o dereito urbanístico, o dereito ambiental, a contratación pública, a función pública, a expropiación forzosa, a responsabilidade patrimonial da administración ou o réxime xurídico dos estranxeiros no dereito español, que lle permitan asesorar adecuadamente os intereses encomendados polos seus clientes e defendelos, tanto na vía administrativa como na xudicial.
Máis concretamente, preténdese que o alumnado coñeza e manexe:
- As actuacións previas que debe realizar un avogado/a antes de acudir a un xulgado.
- Os fundamentos e normas básicas que rexen o urbanismo en Galicia e no resto do Estado.
- As ferramentas legais para ordenar o territorio de acordo con o interese xeral e os fundamentos e institutos urbanísticos vinculados coa función social da propiedade destinados ao control da legalidade nas intervencións e usos do chan.
- Os fundamentos e normas básicas que rexen o dereito ambiental en Galicia e no resto do Estado.
- Os fundamentos e normas básicas que rexen a responsabilidade patrimonial da administración nas súas múltiples vertentes: sanitaria, urbanística, de tráfico e doutros terreos.
- Os fundamentos e normas básicas que rexen o réxime de expropiación forzosa.
- As particularidades que presenta a contratación do sector público.
- Os fundamentos e normas básicas que rexen o réxime do persoal ao servizo da administración en Galicia e no resto do Estado.
- Os fundamentos e normas básicas que rexen as diversas situacións que se poden producir en relación cos estranxeiros que se atopen no noso país.
- A redacción de distintos tipos de escritos (solicitudes, instancias, demandas, recursos etc.)/ etc.) e intervencións orais, tanto en vía administrativa como xudicial, en relación cos ámbitos do dereito administrativo propios da materia.
- A elección da actuación máis adecuada en cada caso ás distintas situacións relacionadas cos ámbitos do dereito administrativo propios da materia.
- A defensa e protección dos dereitos no marco das relacións entre os cidadáns, entidades e outras partes interesadas, coas diferentes administracións públicas e entidades do sector público.
Parte I. URBANISMO
1. A Ordenación do Territorio: a) Concepto de ordenación e a planificación. Normativa urbanística; b) As distintas figuras de Ordenación do Territorio. Directrices de Ordenación do Territorio. Plans territoriais. Plans sectoriais. Proxectos de interese autonómico; c) A relación dos instrumentos de ordenación do territorio e o urbanismo.
2. O Urbanismo. Marco normativo: a) Normativa estatal: especial referencia ao texto refundido da Lei de chan e rehabilitación urbana e aos regulamentos estatais urbanísticos; b) A normativa de ordenación do territorio e urbanística galega: Lei de ordenación do territorio, Lei do chan de Galicia e o seu Regulamento de desenvolvemento, Directrices de Ordenación do Territorio, Plan de Ordenación do Litoral, Plan Básico Autonómico, a ordenación e xestión integrada do litoral de Galicia, etc.
3. Clasificación do chan: urbano, urbanizable, de núcleo rural e rústico. Consideración legal do Solar.
4. Réxime das distintas categorías do chan e dos usos: Equipamentos, dotacións, zonas verdes, usos industriais, comerciais, asistenciais, etc.
5. Plan urbanístico: a) Clases de instrumentos de ordenación; b) Elaboración e aprobación dos plans urbanísticos; c) Efectos da aprobación dos plans.
6. Normas de aplicación directa.
7. Execución dos plans de ordenación: a) Áreas de repartición; b) Aproveitamento tipo; c) Regras xerais de equidistribución; d) Polígonos de execución e outros instrumentos de xestión urbanística; e) Sistemas de actuación (cooperación, expropiación, concerto, compensación).
8. Instrumentos de intervención no mercado do chan: a) Patrimonios públicos de chan; b) Dereito de superficie; c) Dereitos de tenteo e retracto.
9. Intervención na edificación e uso do chan: a) Edificación forzosa; b) Deberes de conservación e ruína; c) Licenzas e comunicacións previas de obras; d) Supostos especiais de licenzas.
10. Disciplina urbanística: a) Inspección urbanística; b) Protección da legalidade urbanística (obras sen licenza, suspensión e revisión de licenzas, subrogación etc.)/ etc.); c) Infraccións e sancións (definición, tipificación, prescrición, persoas responsables, regras para determinar a contía, sancións accesorias, órganos competentes, procedemento sancionador).
11. Convenios urbanísticos: a) Concepto, obxecto, alcance e natureza; b) Tipos de convenios urbanísticos; c) Tramitación e perfeccionamento; d) A problemática dos convenios.
12. Delitos en materia urbanística: a) Relacións entre o dereito administrativo sancionador e o proceso penal; b) Delitos contra a ordenación do territorio; c) Outros delitos; d) Medidas cautelares.
Parte II. MEDIO AMBIENTE.
1. O medio ambiente no ordenamento da Unión Europea. Competencia. Programas de acción.
2. O medio ambiente no ordenamento estatal, autonómico e local. Competencias. Programas de acción.
3. A avaliación ambiental de plans, programas e proxectos. Procedementos de avaliación. A avaliación de incidencia ambiental de actividades.
4. Residuos. Contaminación atmosférica e acústica; Patrimonio histórico; Costas e portos; Augas; Ordenación do sector forestal, da caza e pesca e dos espazos naturais.
5. Delitos ambientais.
Parte III. EXPROPIACIÓN FORZOSA.
1. As formas da garantía patrimonial e da actividade administrativa de extinción de dereitos.
2. O dereito de propiedade no ordenamento xurídico español: a súa regulación; alcance constitucional; limitacións, servidumes e expropiacións.
3. Concepto, obxecto e suxeitos (expropiador, beneficiario e expropiado) da expropiación forzosa.
4. A causa da expropiación forzosa: o requisito da declaración de utilidade pública ou interese social.
5. O xusto prezo: a) Natureza e criterios de valoración; b) Os procedementos de determinación do xusto prezo: o mutuo acordo e o Xurado de Expropiación de Galicia (fixación contraditoria); c) O pago do prezo e as responsabilidades por demora; xuros e retasación.
6. A ocupación dos bens expropiados. Momento de transferencia da propiedade.
7. A expropiación urxente.
8. A reversión expropiatoria.
9. As garantías xurisdicionais na expropiación forzosa.
10. As expropiacións especiais. Especial referencia ás expropiacións urbanísticas.
Parte IV: CONTRATACIÓN DO SECTOR PÚBLICO.
1. A contratación do Sector Público. Normativa reguladora: a) As novas directivas de contratación pública da Unión Europea; b) A LCSP.
2. Ámbito subxectivo da lei. Distintos niveis de aplicación da LCSP: especial referencia á Administración local.
3. Os contratos regulados na LCSP: Clasificacións e réxime xurídico.
4. O recurso administrativo en materia de contratación.
5. Cuestións precontractuais: a) Obxecto, prezo e garantías dos contratos; b) Os pregos de cláusulas administrativas e de prescricións técnicas.
6. A tramitación dos expedientes de contratación. A selección do contratista: procedementos de adxudicación dos contratos. O contrato menor.
7. As medidas para a racionalización da contratación. A organización da contratación: a) Os acordos marco; b) Os sistemas dinámicos de contratación; c) Órganos de contratación e rexistro de contratistas.
8. Execución, modificación e extinción dos contratos.
9. Os contratos de obras, servizos e subministracións; A concesión de obra pública. A concesión de servizos.
Parte V: EMPREGO PÚBLICO.
1. Os sistemas de emprego público. O sistema español.
2. Clases de empregados públicos e réxime xurídico aplicable.
3. A relación funcionarial: concepto e natureza; selección e formación de funcionarios; ordenación dos funcionarios en corpos, grupos, niveis e relacións de postos de traballo.
4. O contido da relación funcionarial: dereitos dos funcionarios; deberes dos funcionarios; a responsabilidade dos funcionarios. A potestade disciplinaria sobre os funcionarios.
5. Dereitos colectivos dos funcionarios.
Parte VI: RESPONSABILIDADE PATRIMONIAL DAS ADMINISTRACIÓNS PÚBLICAS.
1. Fundamento e especificidade da responsabilidade administrativa. A substitución da noción de culpa pola de lesión.
2. A lesión: danos reparables e conceptos indemnizadores.
3. Os orzamentos básicos da imputación: servizo público como actividade administrativa; funcionamento anormal do servizo; funcionamento normal como causa de imputación.
4. A lesión: danos reparables e conceptos indemnizadores.
5. A relación de causalidade.
6. Extensión da reparación e a súa valoración.
7. Prazo de reclamación e procedemento.
8. A competencia exclusiva da orde xurisdicional contenciosa-administrativa.
9. A responsabilidade por actos da Administración de Xustiza.
10. A responsabilidade do Estado por actos ou disposicións do poder lexislativo.
Parte VII: EXTRANJERIA.
1. A situación das persoas estranxeiras en España: a) Dereitos e liberdades; b) Permanencia: estancia; prórroga; estudantes - Tramitación administrativa de solicitudes de residencia. Documentación de persoas estranxeiras. Infraccións e sancións en materia de residencia.
2. Control de fronteiras: a) Documentación necesaria para a entrada en España; b) Visados de estancia e tránsito.
3. O Acordo de Schengen: a) Cruzamento de fronteiras; b) Cooperación policial; c) Asistencia xudicial en materia penal; d) Extradición.
4. Permiso de residencia laboral: a) Lexislación aplicable aos traballadores/as da Unión Europea; b) Réxime de estancia e permanencia de traballadores/as comunitarios/as; c) Lexislación aplicable a persoas estranxeiras non comunitarias; d) Tipos de permiso de traballo, réxime de concesión inicial e de renovación: permisos por conta propia e allea; e) Situacións de excepción á obrigación de obter permiso de traballo.
5. Infraccións e sancións de estranxeiría en materia laboral: a) Infraccións cometidas polos empresarios/as; b) Infraccións cometidas polos estranxeiros/as ; c) Delitos contra os dereitos dos traballadores/as.
6. O control xudicial en materia de estranxeiros/as: a) Consideracións xerais sobre a Lei: posición do xuíz e do avogado nos procesos de estranxeiría; b) Dereitos fundamentais das persoas estranxeiras; c) Xurisdición e procedemento; d) Cuestións prácticas máis frecuentes da actuación dos avogados: permiso de traballo, expulsión-medidas cautelares, internamento-habeas corpus, entrada en España-visado; e) Algúns supostos prácticos.
7. Asilo e refuxio. Solicitude de asilo: a) Lugar, forma e prazo de presentación; b) Efectos da presentación; c) Inadmisión; d) Tramitación; e) Efectos da concesión ou denegación; f) Reexame do expediente e recursos; g) Expulsión, revogación e cesamento do estatuto de refuxiado; h) Extensión familiar do asilo.
Finalmente, dentro das dispoñibilidades académicas e orzamentarias, formará parte dos contidos desta materia a participación do alumnado en actividades que posibiliten un contacto “in situ” con institucións e profesionais cuxas funcións presentan unha incidencia directa na aplicación do Dereito administrativo, substantivo e procesual, como son os Xulgados e Tribunais especializados na aplicación desta rama do dereito, os departamentos de urbanismo e medio ambiente das administracións públicas, os Xurados de Expropiación, as unidades de estranxeiría das forzas e corpos de seguridade etc. Trátase con iso de potenciar un coñecemento máis directo e real dos ámbitos nos que os profesionais da Avogacía e da Procuradoría han de desenvolver o seu exercicio profesional.
NORMATIVA:
- Constitución española.
- Código Penal.
- Lei 39/2015, do 1 de outubro, do procedemento administrativo común das Administracións públicas.
- Lei 40/2015, do 1 de outubro, de réxime xurídico do sector público.
- Real Decreto Lexislativo 7/2015, do 30 de outubro, polo que se aproba o texto refundido da Lei do Solo e de Rehabilitación urbana.
- Lei 2/2016, do 10 de febreiro, do chan de Galicia.
- Regulamento da Lei 2/2016, do 10 de febreiro, do chan de Galicia.
- Decreto 83/2018, do 26 de xullo, polo que se aproba o Plan básico autonómico de Galicia.
- Lei 4/2023, de 6 de xullo, de ordenación e xestión integrada do litoral de Galicia.
- Lei de expropiación forzosa do 16 de decembro de 1954.
- Regulamento da Lei de expropiación forzosa (Decreto do 26 de abril de 1957).
- Lei 9/2017, do 8 de novembro, de contratos o sector público.
- Real Decreto Lexislativo 5/2015, do 30 de outubro, polo que se aproba o texto refundido da Lei do Estatuto básico do empregado público.
- Lei 2/2015, do 29 de abril, de emprego público de Galicia e a normativa de desenvolvemento
- Lei Orgánica 4/2000, do 11 de xaneiro, sobre dereitos e liberdades dos estranxeiros en España e a súa integración social.
- Lei 21/2013, do 9 de decembro, de avaliación ambiental.
- Directiva 2014/52/UE, do Parlamento Europeo e do Consello do 16 de abril de 2014, pola que se modifica a Directiva 2011/92/UE, relativa á avaliación das repercusións de determinados proxectos públicos e privados sobre medio ambiente.
- Directiva 2011/92/UE, do Parlamento Europeo e do Consello, do 13 de decembro de 2011, relativa á avaliación das repercusións de determinados proxectos públicos e privados sobre medio ambiente.
- Directiva 2001/42/CE, do Parlamento Europeo e do Consello, do 27 de xuño de 2001, relativa á avaliación ambiental dos efectos de determinados plans e programas no medio ambiente.
Para todos os textos legais de manexo necesario, recoméndase a adquisición daquelas edicións máis recentes que veñan acompañadas dun amplo catálogo de disposicións complementarias.
DOCTRINA:
ARNAIZ RAMOS, R.: Control de legalidad urbanística a través de calificación registral. Revista Crítica de Derecho Inmobiliario, Nº. 728 (última edición).
CAMY ESCOBAR, J.: La calificación registral de los actos de parcelación urbanística en Andalucía. Ed. Registradores de España (última edición).
CANO MURCIA, A.: Manual de licencias de apertura de establecimientos, Ed. Aranzadi (última edición).
CANO MURCIA, A.: Manual de licencias de ocupación y primera utilización, Ed. La Ley (última edición).
CARBALLEIRA RIVERA, M.T.: La responsabilidad patrimonial de las administraciones públicas, Ed. Meubook, Santiago de Compostela (última edición).
CORTÉS MORENO, A.: El régimen jurídico de la situación legal de fuera de ordenación: La declaración de situación en asimilación a la de fuera de ordenación en el Derecho urbanístico andaluz. Revista de Práctica Urbanística, nº 109, Ed. La Ley, Noviembre 2011.
COSCULLUELA MONTANER, L.: Manual de Derecho administrativo, Ed. Civitas, Cizur Menor (última edición). ESTEVE PARDO, J.: Lecciones de Derecho administrativo, Ed. Marcial Pons, Madrid (última edición).
FERNÁNDEZ FARRERES, G.: Sistema de Derecho administrativo, Ed. Civitas, Cizur Menor (última edición).
FERNÁNDEZ RODRÍGUEZ, T.R.: Manual de Derecho urbanístico, Ed. Civitas, Cizur Menor (última edición).
GAMERO CASADO, E.: Tratado de contratos del sector público, Ed. Tirant lo blanch, Valencia (última edición).
GARCÍA DE ENTERRÍA, E., y FERNÁNDEZ, T.R.: Curso de Derecho administrativo, II, Ed. Civitas, Cizur Menor (última edición).
GONZÁLEZ MARIÑAS, P.: Disciplina urbanística en Galicia, Ed. Rexurga (última edición).
LÓPEZ PORTO, P.(coord.), y VVAA.: Licencias, comunicaciones previas y de actividad en Galicia, Ed. Iurisutilitas, Santiago, 2019.
LÓPEZ PORTO, P y GARCÍA RODRÍGUEZ, D.: Fuera de ordenación: Estudio práctico para técnicos y juristas que tengan que enfrentarse a esta institución, Ed. Iurisutilitas (última edición).
MEILÁN GIL, J.L y VV.AA.: Comentarios a la Ley de ordenación urbanística y protección del medio rural de Galicia, Ed. Aranzadi. (última edición).
MEMENTO.: Licencias urbanísticas, Ed. Francis Lefebvre (última edición).
OREIRO, J., (coord) y VVAA.: Guía práctica de responsabilidad patrimonial en urbanismo, Ed. Iurisutilitas (última edición).
PARADA VÁZQUEZ, R.: Derecho administrativo, II, Ed. Open Ediciones Universitarias, Madrid (última edición).
QUIRÓS ROLDÁN, A y VV.AA.: El régimen de fuera de ordenación urbanística, Ed. Atelier (última edición).
SÁNCHEZ GOYANES, E., y VV.AA.: Derecho urbanístico de Galicia, Ed. La Ley (última edición).
SÁNCHEZ MORÓN, M.: Derecho administrativo. Parte General, Ed. Tecnos, Madrid (última edición).
SÁNCHEZ MORÓN, M., Derecho de la Función Pública, Ed. Tecnos, Madrid (última edición).
SANTAMARÍA PASTOR, J.A.: Principios de Derecho administrativo general, II, Ed. Iustel, Madrid (última edición). TRAYTER JIMÉNEZ, J.M.: Derecho administrativo. Parte General, Ed. Atelier, Barcelona (última edición).
Nas clases, o profesorado irá anunciando, con suficiente antelación, a bibliografía (doutrina, xurisprudencia e textos legais) que vaia sendo precisa para un maior aproveitamento dos ensinos.
BASES DE DATOS: Os estudantes poden acceder a xurisprudencia e a outros recursos a través das bases de datos máis habituais que lles proporciona o servizo de biblioteca da USC e do ICA Santiago. Entre elas, son de uso frecuente Westlaw-Aranzadi, Tirant en liña, A Lei Dixital etc.
Co estudo desta materia o alumnado obterá unha serie de coñecementos, habilidades, destrezas e actitudes que lle permitirán profundar e complementar os coñecementos e habilidades adquiridas na materia de "Práctica Xurídica Administrativa I", o que lle posibilitará enfrontarse á administración e asesorar ao cliente e administrado sobre como proceder en determinados e específicos ámbitos do dereito administrativo caracterizados pola súa particular complexidade, importancia e habitualidade, como é o caso, entre outros, dos problemas derivados do urbanismo, a expropiación forzosa, a contratación pública, a relación funcionarial ou laboral coa administración, a responsabilidade patrimonial da administración ou o réxime xurídico dos estranxeiros en España.
Ademais, o manexo dos textos legais, da xurisprudencia e da doutrina familiarizarao coa terminoloxía xurídica propia e facilitaralle unha mellor comprensión dos textos xurídicos, o que sen dúbida contribuirá a unha mellor claridade expositiva e tecnicamente correcta.
Coa súa participación nas clases e a realización das actividades programadas polo profesorado, obterá unha visión global destes ámbitos especializados do dereito administrativo substantivo e procesual, así como dos problemas forenses que presentan as institucións estudadas, e comprobará a súa aplicación en situacións reais, ademais das distintas formas de interpretación das normas xurídicas. Estas prácticas proporcionaranlle os coñecementos necesarios para elaborar e presentar unha decisión xuridicamente fundada, para redactar documentos xurídicos sinxelos, o que lle facilitará tamén as competencias básicas para expoñer os seus coñecementos cun dominio axustado das habilidades orais e escritas.
Máis concretamente:
Coñecementos
Con01: Coñecer os distintos medios de investigación da solvencia do contrario, de obtención de información útil do propio cliente e de datos ou documentos en distintos organismos, así como as técnicas dirixidas á investigación e establecemento dos feitos nos distintos tipos de procedementos, especialmente a produción de documentos, os interrogatorios e as probas periciais.
Con02: Coñecer e ser capaz de integrar a defensa e a postulación dos dereitos dos clientes no marco dos sistemas de tutela xurisdicionais nacionais e internacionais.
Con03: Coñecer as diferentes técnicas de composición de intereses, análises de problemas e toma de decisións profesionais, identificando a parcela do Dereito na que se residencia; e saber atopar solucións a problemas mediante métodos alternativos á vía xurisdicional.
Con04: Coñecer e distinguir as formas usuais de contratación privada e pública, incluída a electrónica, e de constitución e funcionamento dos diferentes tipos de sociedades; sabendo valorar a que resulte máis adecuada para cada caso, segundo o obxectivo e a necesidade do cliente, e tendo en conta todas as posibles variables que poidan interesar.
Con05: Coñecer a estrutura procedemental e particularidades máis importantes que presentan os distintos procesos propios das diferentes ordes xurisdicionais nos que interveñen con máis frecuencia os profesionais da Avogacía e da Procuradoría; así como os tipos de pretensións que se poden exercitar neles, as técnicas alegatoria, probatoria e de conclusións, e manexarse nos procedementos de xurisdición voluntaria.
Con07: Coñecer as técnicas, tanto para a elaboración de documentos profesionais e procesuais de contido diverso, como para ter unha intervención, fluída, correcta e acertada, nas actuacións orais propias do exercicio profesional.
Con09: Coñecer o usus fori dos tribunais, organismos e oficinas públicas propias do lugar.
Con14: Coñecer a actividade doutros operadores xurídicos, así como de profesionais relacionados co exercicio da súa profesión.
Habilidades ou destrezas
H/D03: Posuír habilidades que permitan aplicar os coñecementos especializados adquiridos na licenciatura ou o grao, ao exercicio profesional ante tribunais ou autoridades públicas, así como nas funcións de asesoramento.
H/D04: Desenvolver as habilidades e destrezas necesarias para a correcta e eficaz realización dos actos de comunicación ás partes no proceso, e para unha colaboración eficaz cos tribunais na execución das resolucións xudiciais; coñecendo e diferenciando os intereses privados que representa dos de carácter público cuxa execución a Lei e os tribunais encoméndenlle.
H/D05: Desenvolver destrezas e habilidades para a elección da estratexia correcta para a defensa dos dereitos da clientela, tendo en conta as esixencias dos distintos ámbitos da práctica profesional, incluída a conveniencia de propiciar solucións negociadas aos conflitos e de preocuparse, no seu caso, pola execución das resolucións favorables ao cliente; sendo capaz de transmitir, de modo claro e fundamentado, as razóns e argumentos que sustentan unha determinada posición xurídica.
H/D06: Manexar con soltura as formas usuais de constitución e funcionamento de sociedades, así como de contratación, identificando as condicións xerais, cláusulas abusivas e escuras, contratos de adhesión etc.
H/D07: Desenvolverse con soltura nos distintos trámites dos procedementos máis habituais que son propios das diferentes ordes xurisdicionais, valorando en cada caso a viabilidade de acudir ao que resulte máis adecuado aos intereses do cliente.
H/D08: Desenvolver as destrezas e habilidades necesarias para a utilización dos procedementos, protocolos, sistemas, e aplicacións xudiciais, que requiran os actos de comunicación e cooperación coa Administración de Xustiza, con especial atención aos de natureza electrónica, informática e telemática; e para a procura de información telemática, xurídica ou non xurídica, que resulte relevante nos asuntos cuxa xestión se teña encomendada.
H/D10: Saber manter un estrito ton profesional; e desenvolver habilidades e destrezas interpersoais, que faciliten o exercicio profesional nas súas relacións coa cidadanía, con outros profesionais e coas institucións.
H/D11: Aplicar as técnicas de redacción con fluidez en documentos profesionais e procesuais de contido diverso; e de realización das intervencións orais máis habituais no exercicio profesional, segundo as particularidades do caso ou do procedemento de que se trate.
H/D12: Afacerse a analizar con determinación as resolucións procesuais, para valorar a posible impugnación desde o óptica risco-beneficio, e elixir, no seu caso, o medio máis adecuado de entre os contemplados pola normativa de aplicación.
Competencias
Comp01: Saber identificar conflitos de intereses e coñecer as técnicas para a súa resolución; establecer o alcance do segredo profesional e da confidencialidade, e preservar a independencia de criterio.
Comp02: Saber identificar os requirimentos de prestación e organización determinantes para o asesoramento xurídico e a representación procesual.
Comp04: Desenvolver a capacidade para elixir os medios máis adecuados que ofrece o ordenamento xurídico para o desempeño dunha defensa e representación técnica de calidade.
Comp05: Utilizar as ferramentas das tecnoloxías e da información, e as comunicacións necesarias, para o exercicio da profesión e para a aprendizaxe ao longo da vida.
Comp06: Adquirir un manexo suficiente en todas aquelas materias de dereito substantivo, incluído o dereito autonómico, que debe aplicar con máis frecuencia o profesional da Avogacía na solución xudicial e extraxudicial de conflitos xurídicos.
Comp07: Saber expoñer, de forma oral e escrita, feitos; e extraer argumentalmente consecuencias xurídicas, en atención ao contexto e ao destinatario ao que vaian dirixidas, de acordo no seu caso coas modalidades propias de cada ámbito procedemental.
Comp08: Saber desenvolver traballos profesionais en equipos específicos e interdisciplinares.
Comp10: Familiarizars e co funcionamento e a problemática de institucións relacionadas co exercicio da Avogacía e da Procuradoría.
Comp13: En xeral, desenvolver as competencias e habilidades necesarias para o exercicio da Avogacía e, no seu caso, da Procuradoría.
Para conseguir que o alumnado do Máster adquira os coñecementos, competencias e habilidades/destrezas esixidas e os obxectivos propostos, a metodoloxía e a programación basearanse nunha formación activa e participativa, e na asimilación progresiva de experiencias (“aprender facendo”) e razoamentos xurídicos.
Desta maneira, partindo da bagaxe teórica que os/as licenciados/as e graduados/as en Dereito adquiriron na Facultade, perséguese que o profesorado se centre nas cuestións prácticas máis relevantes relacionadas cos contidos da materia que expón o exercicio profesional da Avogacía e da Procuradoría, tratando que o alumnado adquira as habilidades e as regras esenciais do usus fori.
A metodoloxía docente centrarase en potenciar todas as capacidades do alumnado, principalmente as competencias, habilidades, técnicas e actitudes necesarias para o exercicio profesional da Avogacía e da Procuradoría. Búscase conseguir un cambio de mentalidade importante no alumnado, pasando de ser simple espectador pasivo a converterse en protagonista activo dá a súa propia formación. Igualmente, preténdese ofrecer un trato o máis personalizado posible, para conseguir unha formación de calidade.
Trátase de axudar ao alumnado a que "aprendan a aprender" as claves para resolver calquera problema que se lles presente relacionado cos contidos da materia, tanto no ámbito substantivo como no procesual, cuxo contido básico dáse por suposto, dada a súa condición de licenciados/graduados en Dereito.
Seguirase con preferencia o método do caso (“estudos de casos”), como medio para que o alumnado alcance os obxectivos previstos. Traballarase con casos, extraídos ou inspirados, de/na realidade, coas súas diferentes variables e co tratamento da xurisprudencia e doutrina. Cando a materia precíseo, combinaranse outros métodos, como presentación en aula de exercicios, seminarios, debates sobre resolución de problemáticas etc. Ademais das simulacións, empregaranse outras técnicas cos que o alumnado leve a cabo as mesmas actividades que despois deberá realizar como profesional da Avogacía ou da Procuradoría, sempre baixo un prisma eminentemente práctico e deontolóxico.
Tamén se asesora ao alumnado sobre as técnicas que ha de empregar cando exerza a profesión, tanto no ámbito xudicial como extraxudicial, sen esquecer o enfoque global da profesión. Prestarase especial atención aos aspectos de máis interese profesional, atendida a frecuencia coa que se presentan na vida profesional diaria.
Por tanto, a análise e a resolución dos asuntos/casos por parte do alumnado, a elaboración de escritos profesionais, procesuais e extraxudiciais, a preparación de informes/ditames, de alegacións e interrogatorios orais, as simulacións de actuacións profesionais e procesuais tanto escritas como orais, o traballo tutelado… son os sistemas habituais de traballo.
Isto significa que o alumnado debe responsabilizarse de preparar adecuadamente os contidos concretos que serán obxecto de análise nas clases (“estudo e traballo previo”), así como de resolver de maneira autónoma os casos e actividades que o profesorado lles formule.
Deste xeito, as actividades formativas que se realizarán na aula con presenza do profesorado consistirán en:
• Docencia expositiva (clase maxistral combinada con actividades de contido práctico):
Utilizarase para actividades presenciais que non requiren unha participación activa e constante dos estudantes.
Poderán ter diferentes formatos (exposicións orais, intercambio de opinións, debates, procura de información polo alumnado, exposicións do alumnado etc.)/ etc.) e contarán con apoio de medios audiovisuais e informáticos, á vez que se procurará a maior implicación do alumnado.
Habitualmente, realizarase unha breve introdución ás cuestións máis relevantes que, desde a óptica da práctica, presenta cada tema. Expoñeranse os supostos prácticos a resolver, os temas ou cuestións a expoñer/debater e os traballos/tarefas a realizar.
Inclúense aquí tamén a realización de diferentes probas aleatorias como preguntas test, resolución de problemas/casos etc.
Con todo, o recurso á docencia expositiva non será o máis empregado na materia, dado o carácter eminentemente práctico e profesionalizante desta, e as competencias, coñecementos e habilidades/destrezas que debe adquirir o alumnado, dirixidas ao exercicio profesional da Avogacía e da Procuradoría.
• Docencia interactiva.
Será o recurso máis habitual e consistirá na organización de actividades presenciais que buscan ou requiren unha participación activa e constante dos estudantes, a partir dun estudo previo.
Realizaranse actividades tipo: seminarios; estudo, discusión e resolución de casos prácticos; resolución de problemas; exposición de traballos; procura de información (normativa, xurisprudencia e doutrina) relevante; prácticas en aula informática; etc. Tamén as simulacións de actuacións profesionais, escritas e orais, a tramitación de procesos e a celebración de audiencias, comparecencias, vistas... serán recursos formativos que se empregarán habitualmente.
Inclúense tamén actividades consistentes visitas de traballo a órganos, institucións e oficinas públicas de interese para o exercicio profesional, e de avaliación do tipo: en aula de informática mediante sistemas de docencia virtual, exposición de traballos, memorias etc.
Tanto nas clases expositivas como interactivas utilizarase o método do caso, que consiste na descrición dunha situación concreta con finalidades pedagóxicas para aprender a razoar e a aplicar os coñecementos teóricos. O caso proponse a un grupo-clase para que individual e/o colectivamente sométano á análise e á toma de decisións. Ao utilizar o método do caso preténdese que o alumnado estude a situación, defina os problemas, chegue ás súas propias conclusións sobre as accións que habería que emprender, contraste ideas, deféndaas e as reelabore con novas achegas.
• Titorías.
Están especialmente indicadas para o desenvolvemento de actividades presenciais de orientación, dinamización e seguimento do traballo dos estudantes: orientación e tutela para a realización de traballos, preparación de exposicións, procura e selección de material bibliográfico, revisión de prácticas ou problemas, etc.
En aula, grupos reducidos ou personalizadas, estarán destinadas ao alumnado que as precise e nos temas que revistan unha especial dificultade. Nelas, atenderase ao alumnado para discutir cuestións concretas en relación coas súas tarefas ou para tratar de resolver calquera dificultade relacionada cos contidos e actividades da materia.
Os horarios de titorías serán fixados por cada docente e dados a coñecer con suficiente antelación ao alumnado. En todo caso, á finalización de cada clase o alumnado poderá acordar co docente o momento máis idóneo para recibir o apoio necesario.
En definitiva, a actividade que haberá de desenvolver o alumnado consistirá en:
- Chegar ao coñecemento teórico e práctico dos conceptos e das institucións básicas da materia.
- Procura de materiais: lexislación, xurisprudencia, doutrina, consultas etc.
- Asistencia a xuízos e a outras actividades programadas polo profesorado.
- Resolución de supostos prácticos, elaboración de escritos profesionais e demais actividades de índole similar, tanto de maneira individual como en grupo.
- Aplicación das normas e da xurisprudencia a casos concretos.
- Elaborar traballos, individualmente ou en grupo, sobre contidos da materia.
- Preparar e tomar parte nos debates organizados na aula e nas simulacións de actuacións profesionais que se programen.
- Participar periodicamente nos programas de titorías.
A actividade presencial complementarase con soporte virtual ofrecido a través da plataforma USC VIRTUAL e da plataforma info rmática da Escola de Práctica Xurídica, por medio das que se fornecerán os materiais referidos aos contidos e aos supostos prácticos das diferentes partes que configuran a materia; ofreceranse ligazóns ás fontes básicas de coñecemento; recolleranse os traballos realizados polo alumnado; realizaranse probas de autoavaliación; habilitaranse métodos de contacto para titorías virtuais e remitiranse as cualificacións ao alumnado.
Para garantir o aproveitamento por parte do alumnado e constatar o seu progreso na consecución dos obxectivos propios da materia, establécense diferentes sistemas de avaliación, entre os que figuran controis de asistencia e probas, parciais e finais, de carácter eminentemente práctico, que revelen o seu adecuado grao de formación e aprendizaxe.
Por tanto, valorarase o rendemento e as aprendizaxes adquiridas a través dunha combinación equilibrada e variada de actividades de avaliación formativa.
A avaliación formativa debe valorar o esforzo e o progreso na aprendizaxe, así como a adquisición dos coñecementos, competencias e habilidades/destrezas propias da materia, e incentivar unha dedicación constante á asimilación e comprensión dos contidos propios da materia.
Como regra xeral, para avaliar o rendemento do alumnado utilizarase o sistema de avaliación continua, por ser o que mellor contribúe a estimular ao alumnado para seguir o proceso e involucrarse na súa propia formación.
De maneira particular, teranse especialmente en conta os seguintes sistemas de avaliación:
A) Avaliación continua
Serán obxecto de valoración:
• Asistencia presencial e diaria ás clases, que se controlará a través de diferentes medios; esixíndose un mínimo dun 90% de asistencia real para poder ser valorado polo sistema de avaliación continua.
• Participación activa nas clases (realización de preguntas, exposicións orais, debates etc.)/ etc.), a través das diferentes actividades programadas polo profesorado.
• Elaboración de traballos individuais ou en grupo, como redacción de escritos profesionais e forenses, ditames, estudo de casos e resolución de problemáticas, procura de información relevante, etc.
• Probas de preguntas obxectivas (test), de preguntas de desenvolvemento e de preguntas tipo caso práctico (con enunciado).
• Simulacións de actuacións extraprocesuais e de xuízos correspondentes á orde xurisdicional contenciosa-administrativo, tanto desde a perspectiva da súa tramitación escrita como oral.
A través das actividades, tarefas e probas anteriores obterase o 100 % da nota final, constituíndo:
- A asistencia constante e puntual ás clases: o 5% da nota final.
- A participación activa nas clases e na tarefas/traballos encomendados: o 5% da nota final.
- A realización e presentación de traballos escritos: o 30% da nota final.
- A realización de probas teórico-prácticas: o 30% da nota final.
- A tramitación de actuacións profesionais simuladas: o 30% da nota final.
Para superar o sistema de avaliación continua e alcanzar a cualificación de aprobado, é necesario, despois de acreditar a porcentaxe de asistencia ás clases indicado anteriormente, evidenciar un coñecemento xeral e equilibrado de toda a materia. Non será posible superar unha materia se o/a alumno/a demostra que descoñece partes esenciais do programa. Ao alumnado que siga o sistema de avaliación continua, a coordinación do Máster comunicaralle con suficiente antelación a súa cualificación, para que, caso de non aprobar por medio deste sistema, poida presentarse ao exame final.
Para os casos de realización fraudulenta de exercicios ou de probas será de aplicación o recolleito na Normativa de avaliación do rendemento académico dos estudantes e de revisión das cualificacións.
A efectos da Normativa de Permanencia nas Titulacións de Máster, todas as actividades realizadas, tanto durante como fóra das clases, así como a asistencia ás clases, serán valoradas. Por tanto, para que o/a alumno/a figure como “non presentado" na correspondente convocatoria será necesario que non asista a ningunha clase, non realice ningunha actividade, nin se presente ao exame.
B) Exame final
Para o alumnado que non supere a materia a través do Sistema de avaliación continua establecerase unha proba final.
A finalidade desta proba é comprobar que o alumnado adquiriu os coñecementos, competencias e habilidades/destrezas propias da materia e que é capaz de aplicalas a situacións de índole profesional.
Para acceder á devandita proba final é necesario acreditar unha asistencia real ás clases superior ao 60% das sesións impartidas. Unha porcentaxe inferior de asistencia implica a imposibilidade de poder presentarse ao exame final e, consecuentemente, de superar a materia.
A proba final efectuarase nas datas aprobadas pola comisión académica do Máster, e constará de diferentes exercicios e actividades que evidencien un coñecemento equilibrado da materia, tanto desde unha perspectiva teórico-práctica como exclusivamente práctica.
A este respecto, poderá conter: Preguntas obxectivas (test), preguntas de desenvolvemento, preguntas tipo caso práctico (con enunciado); Simulacións de actuacións extraprocesuais e de procesos correspondentes ás diferentes ordes xurisdicionais, tanto desde a perspectiva dos trámites escritos como orais; Redacción de escritos profesionais e procesuais, e de informes xurídicos; Estudo de casos e resolución de problemáticas; Procura de información relevante; etc.
O alumnado que acredite imposibilidade sobrevinda de asistir ás clases poderá solicitar dispensa de asistencia. En tal caso, corresponderá á comisión académica do máster decidir acerca de dita solicitude. Para iso, a comisión deberá valorar especialmente, entre outros aspectos, se os coñecementos, habilidades e actitudes que o alumnado debe adquirir coa materia esixen necesariamente a asistencia presencial, á vista do seu contido eminentemente práctico, a metodoloxía empregada, as actividades para realizar etc. Como regra xeral, todas as materias do máster presentan un elevado compoñente práctico, que esixe a presenza do alumnado para adquirir as competencias esixidas e os obxectivos propostos.
No caso de ser concedida dispensa de asistencia ás clases, o profesorado da materia deberá encomendar ao alumnado a realización das tarefas alternativas que considere necesarias para garantir a aprendizaxe, en condicións semellantes ao esixido ao resto dos compañeiros/as, entre as que se poderá incluír tamén a realización dun exame.
C) Revisión de exames
En cumprimento da normativa da USC, a coordinación do Máster publicará, no taboleiro de anuncios da Escola de Práctica Xurídica, a lista coa cualificación final de cada alumno/a en os dez días seguintes á realización do exame final, con indicación da data e horario na que o alumnado poderá exercitar o seu dereito de revisión para percibir o seu nivel de coñecementos e de carencias. En todo caso, esta revisión terá sempre lugar dentro dos dez días seguintes á publicación das cualificacións.
A publicación de cualificacións poderá substituírse polo envío das mesmas de maneira telemática ao correo electrónico de cada alumno/a.
Finalizada a revisión, serán publicadas as notas definitivas no mesmo taboleiro da Escola.
A materia "Práctica Xurídica Administrativa II: Asesoramento e Litigación" ten un total de seis créditos.
O tempo de estudo e de traballo individual que debe dedicar un estudante para superar a materia depende, loxicamente, das capacidades intelectuais particulares de cada alumno/a. Con todo, calcúlase, como media, que o tempo de distribución do traballo do alumno/a, entre horas presenciais e non presenciais, será o seguinte:
Horas presenciais: 48
Horas non presenciais: 102
Volume de traballo mínimo (en horas): 150
Antes de iniciarse ao estudo desta materia o alumnado debe repasar e actualizar os coñecementos adquiridos no Grao en Dereito sobre o contidos que son propios desta materia. Resulta aconsellable tamén ter aprobada a materia de” Práctica Xurídica Administrativa I” que se imparte no primeiro semestre do máster.
A preparación idónea da materia aconsella que o alumnado asista a todas as clases presenciais co material lexislativo e xurisprudencial correspondente aos contidos que se van a impartir, previamente lido, e cos traballos encomendados previamente, realizados na súa totalidade.
O alumnado non debe atopar excesivo problema en superar satisfactoriamente a materia se, xunto co devandito anteriormente, desde o primeiro día de clase trata de introducirse e comprender os principais contidos da materia e a terminoloxía técnica e profesional empregada.
Tamén é necesario ser capaz de dedicar cada día un tempo razoable ao estudo e a preparación da materia, e á elaboración dos casos e tarefas encomendadas; ademais de adquirir o hábito de preguntar nas clases e titorías todas as súas dúbidas.
Antonio Roma Valdés
- Departamento
- Departamento externo vinculado ás titulacións
- Área
- Área externa M.U en Avogacía
- Correo electrónico
- antonio.roma.valdes [at] rai.usc.es
- Categoría
- Profesional área externa_máx. 30 h
Yolanda Teijido Infante
- Departamento
- Departamento externo vinculado ás titulacións
- Área
- Área externa M.U en Avogacía
- Correo electrónico
- yolanda.teixido [at] rai.usc.es
- Categoría
- Profesional área externa_máx. 30 h
Ángel Luís Suárez Losada
- Departamento
- Departamento externo vinculado ás titulacións
- Área
- Área externa M.U en Avogacía
- Correo electrónico
- angelluis.suarez [at] rai.usc.es
- Categoría
- Profesional área externa_máx. 30 h
Susana Sánchez Barreiro
- Departamento
- Departamento externo vinculado ás titulacións
- Área
- Área externa M.U en Avogacía e Procura
- Correo electrónico
- susana.sanchez.barreiro [at] rai.usc.gal
- Categoría
- Profesional área externa_máx. 30 h
Ulises Bertolo García
- Departamento
- Departamento externo vinculado ás titulacións
- Área
- Área externa M.U en Avogacía
- Correo electrónico
- ulises.bertolo [at] rai.usc.es
- Categoría
- Profesional área externa_máx. 30 h
José Antonio Sarmiento Méndez
Coordinador/a- Departamento
- Dereito Público e Teoría do Estado
- Área
- Dereito Administrativo
- Correo electrónico
- xa.sarmiento [at] usc.es
- Categoría
- Profesor/a: Asociado/a de Universidade LOU
Paulo Lopez Porto
- Departamento
- Departamento externo vinculado ás titulacións
- Área
- Área externa M.U en Avogacía
- Correo electrónico
- paulo.lopez.porto [at] rai.usc.es
- Categoría
- Profesional área externa_máx. 30 h
Javier Suárez García
- Departamento
- Departamento externo vinculado ás titulacións
- Área
- Área externa M.U en Avogacía e Procura
- Correo electrónico
- javier.suarez.garcia [at] rai.usc.es
- Categoría
- Profesional área externa_máx. 30 h
Luis Jaime Rodríguez Fernández
- Departamento
- Departamento externo vinculado ás titulacións
- Área
- Área externa M.U en Avogacía e Procura
- Correo electrónico
- luisjaime.rodriguez [at] rai.usc.es
- Categoría
- Profesional área externa_máx. 30 h