Créditos ECTS Créditos ECTS: 3
Horas ECTS Criterios/Memorias Traballo do Alumno/a ECTS: 51 Horas de Titorías: 3 Clase Expositiva: 9 Clase Interactiva: 12 Total: 75
Linguas de uso Castelán, Galego
Tipo: Materia Ordinaria Máster RD 1393/2007 - 822/2021
Departamentos: Departamento externo vinculado ás titulacións, Bioloxía Funcional
Áreas: Área externa M.U en Acuicultura (3ª ed), Bioloxía Celular
Centro Facultade de Bioloxía
Convocatoria: Primeiro semestre
Docencia: Con docencia
Matrícula: Matriculable | 1ro curso (Si)
- Posuír un amplo coñecemento teórico dos compoñentes (órganos, tecidos, células, xenes e moléculas) do sistema inmunitario de peixes e de invertebrados mariños de interese na acuicultura.
- Ser capaz de localizar e identificar os órganos e células do sistema inmunitario.
- Coñecer o funcionamento do sistema inmunitario.
- Coñecer a importancia da alimentación e dos inmunoestimulantes na función do sistema inmunitario e na resistencia a patóxenos.
- Coñecer as técnicas utilizadas para avaliar o estado do sistema inmunitario así como a metodoloxía utilizada para determinar os efectos da dieta, estrés, inmunoestimulantes e inmunización sobre o sistema inmunitario.
- Ser capaz de elaborar un deseño experimental que permita analizar as respostas inmunitarias.
- Manipular experimentalmente o sistema inmunitario.
- Coñecer e manexar as principais fontes de información en Inmunoloxía.
1. Introdución ao sistema inmunitario.
1.a. Xeneralidades do sistema inmunitario.
1.b. Compoñentes celulares e humorais do sistema inmunitario innato.
1.c. Compoñentes celulares e humorais do sistema inmunitario adquirido.
2. O sistema inmunitario de peixes.
4.a. Órganos linfomieloides en peixes agnatos, condrictios e osteíctios. Tipos e características xerais.
4.b. Inmunidade innata. Características. Compoñentes celulares: monocitos/macrófagos, granulocitos, células citotóxicas naturais, células cebadas. Compoñentes humorais: complemento, lisozima e péptidos antimicrobianos, antiproteases, lectinas, citocinas. A resposta inflamatoria en peixes.
4.c. Inmunidade adquirida. Linfocitos B e T. Inmunoglobulinas: estrutura e función. Xenes das inmunoglobulinas. Receptores de células T. Citocinas. Células presentadoras de antíxeno. O sistema principal de histocompatibilidade.
4.d. Ontoxenia das respostas inmunitarias. Formación de órganos linfomieloides. Desenvolvemento da inmunidade innata e adquirida. Influencia da temperatura e o fotoperiodo no desenvolvemento e función do sistema inmunitario.
4.e. Inmunidade fronte a bacterias, virus e parasitos.
4.f. Inmunización. Regulación da resposta inmunitaria en peixes. Adxuvantes e resposta inflamatoria. Tolerancia inmunolóxica.
4.g. O estrés e a resposta inmunitaria. Efectos do estrés sobre a función inmunitaria e sobre a resistencia a enfermidades.
4.h. Inmunomodulación. Inmunoestimulantes: tipos e modo de acción. Efecto dos compoñentes da dieta (lípidos, vitaminas, micronutrientes...) na resposta inmunitaria. Inmunomodulación e resistencia a patóxenos.
5. O sistema inmunitario de moluscos e crustáceos.
5.a. Compoñentes celulares (hemocitos y hematopoiese).
5.b. Compoñentes humorais (lectinas, péptidos bioactivos, complemento,..).
Temario prácticas
1. Estudo macro e microscópico das células, tecidos e órganos do sistema inmunitario de peixes.
2. Obtención de células do sistema inmunitario de troita ou rodaballo. Reconto celular. Viabilidade celular. Separacións dos distintos tipos de leucocitos. Medida de varias actividades celulares.
3. Determinación de varias actividades en soro de troita ou rodaballo (complemento, lisozima, actividade microbicida).
Libros xerais de inmunoloxía:
- Abbas A. et al (2022) Inmunología celular y molecular, 10ª ed. Elsevier
- Cooper E.L. et al (2018). Advances in Comparative immunology. 1ª Ed. Springer International Publishing. DOI: 10.1007/978-3-319-76768-0
- Delves, PJ. Et al, Roitt´s esential Immunology (2017). 13ª Ed. John Wiley & Sons Inc.
- Punt J. et al (2020). Kuby Inmunology. 8a ed. McGraw-Hill Interamericana de España S.L.
- Tizard, I (2017). Veterinary Immunology. 10ª ed. Saunders.
Libros xerais de inmunoloxía de peixes:
- Benjamin H. Beck, Eric Peatman et. Al. (2015) Mucosal Health in Aquaculture. 1ª Ed. Academic Press. DOI: 10.1016/C2013-0-06826-0
- Buchmann, K.; Secombes, C.J. (Eds.) (2022). Principles of Fish Immunology: From Cells and Molecules to Host Protection. Springer Nature Switzerland AG, Cham, Switzerland.
- Gudding, R.; Lillehaug, A.; Evensen, Ø. (Eds) (2014). Fish Vaccination. John Wiley & Sons, Oxford.
Artículos sobre inmunoloxía de peixes:
- Bengtén E, Wilson M. (2015). Antibody repertories in fish. Results Probl Cell Differ. 2015;57:193-234
- Blanco-Abad et al., 2018. The coagulation system helps control infection caused by the ciliate parasite Philasterides dicentrarchi in the turbot Scophthalmus maximus (L.). Dev Comp Immunol. 87:147-156
-Brinchmann et al., (2018). Functional Aspects of Fish Mucosal Lectins-Interaction with Non-Self. Molecules 9;23(5).
-Flajnik MF. (2018). A cold-blooded view of adaptive immunity. Nat Rev Immunol. 2018 Jul;18(7):438-453
- Fillatreau S, et.al (2013). The astonishing diversity of Ig classes and B cell repertoires in teleost fish. Front Immunol. 2013;4:28. doi:10.3389/fimmu.2013.00028.
- Jørgensen LVG. (2017). The fish parasite Ichthyophthirius multifiliis - Host immunology, vaccines and novel treatments. Fish Shellfish Immunol. 67:586-595.
- Magadan S, et al. (2015) Unique Features of Fish Immune Repertoires: Particularities of Adaptive Immunity Within the Largest Group of Vertebrates. Results Probl Cell Differ. 2015;57:235–264. doi:10.1007/978-3-319-20819-0_10
- Magadan, et al., (2018). Origin of public memory B cell clones in fish after antiviral vaccination. Frontiers in immunology 9:2115.
- Magnadottir B. (2010). Immunological control of fish diseases. Mar Biotechnol (NY). 12(4):361-79.-
- Munang'andu HM, Evensen Ø. (2019). Correlates of protective immunity for fish vaccines. Fish Shellfish Immunol.85:132-140.
- Nakanishi T, Shibasaki Y, Matsuura Y. (2015). T Cells in Fish. Biology (Basel). 4:640-63.
- Nakao et al., (2011). The complement system in teleost fish: progress of post-homolog-hunting researches.Dev Comp Immunol. 35(12):1296-308.
- Palti Y. (2011). Toll-like receptors in bony fish: from genomics to function. Dev Comp Immunol. 35(12):1263-72.
- Patel et al., (2018). Diversity of Immunoglobulin (Ig) Isotypes and the Role of Activation-Induced Cytidine Deaminase (AID) in Fish. Mol Biotechnol. 60:435-453
- Piazzon et al., (2013). Fish immunity to scuticociliate parasites. Dev Comp Immunol. 41:248-56.
- Rebl A, Goldammer T. (2018). Under control: The innate immunity of fish from the inhibitors' perspective. Fish Shellfish Immunol. 77:328-349.
- Rombout et al., (2014). Adaptive immune responses at mucosal surfaces of teleost fish.Fish Shellfish Immunol. 40:634-643
- Salinas et al (2021). Mucosal immunoglobulins of teleost fish: A decade of advances. Dev Comp Immunol. 121:104079. doi: 10.1016/j.dci.2021.104079.
- Salinas, I., et al (2017) Omics in fish mucosal immunity.Developmental & Comparative Immunology 75, 99-108
- Scapigliati G. (2013). Functional aspects of fish lymphocytes. Dev Comp Immunol. 4:200-8.
-Smith NC, Rise ML, Christian SL. A Comparison of the Innate and Adaptive Immune Systems in Cartilaginous Fish, Ray-Finned Fish, and Lobe-Finned Fish. Front Immunol. 2019 Oct 10;10:2292. doi: 10.3389/fimmu.2019.02292.
- Stosik et al., (2018). Specific humoral immunity in Osteichthyes. Cent Eur J Immunol. 43:335-340.
-Stosik M, et al. (2021). Immunological memory in teleost fish.Fish Shellfish Immunol. 115:95-103. doi: 10.1016/j.fsi.2021.05.022-
- Takizawa, F.,, et al. (2016). Novel teleost CD4-bearing cell populations provide insights into the evolutionary origins and primordial roles of CD4+ lymphocytes and CD4+ macrophages. J Immunol 196 (11), 4522-4535
- Tort L. (2011). Stress and immune modulation in fish. Dev Comp Immunol. 35(12):1366-75.
- Van Muiswinkel WB, Nakao M. (2014). A short history of research on immunity to infectious diseases in fish. Dev Comp Immunol. 43:130-50
- Yamaguchi T, Takizawa F, Furihata M, Soto-Lampe V, Dijkstra JM, Fischer U. Teleost cytotoxic T cells. Fish Shellfish Immunol. 2019 Dec;95:422-439. doi: 10.1016/j.fsi.2019.10.041.
- Ye et al., (2018). Applications of transcriptomics and proteomics in understanding fish immunity. Fish Shellfish Immunol. 77:319-327
- Yu Y, Wang Q, Huang Z, Ding L, Xu Z. (2020). Immunoglobulins, Mucosal Immunity and Vaccination in Teleost Fish. Front Immunol.11:567941.
Zhang S, Wang Z, Wang H. (2013). Maternal immunity in fish. Dev Comp Immunol.39(1-2):72-8.
- Zou J, Secombes CJ. (2016). The function of fish cytokines. Biology (Basel). 2016 May 24;5(2).
- Zwollo P. (2018). The humoral immune system of anadromous fish. Dev Comp Immunol. 2018 80:24-33.
Libros e revisións sobre inmunoloxía de moluscos e crustáceos
- Abnave et al., (2017). Macrophages in Invertebrates: From Insects and Crustaceans to Marine Bivalves. Results Probl Cell Differ. 62:147-158.
- Allam B, Raftos D. (2015). Immune responses to infectious diseases in bivalves. J Invertebr Pathol. 131:121.
-Bouallegui, Y. (2019). Immunity in mussels: An overview of molecular components and mechanisms with a focus on the functional defenses. Fish Shellfish Immunol 89:158-169.
- Castellanos-Martínez et al., 2014. Morphologic, cytometric and functional characterization of the common octopus (Octopus vulgaris) hemocytes. Dev Comp Immunol. 44(1):50-8
- Cunningham C, Robledo JA. Molluscan immunology. Fish Shellfish Immunol. 2015 Sep;46(1):1
- Gestal C, Castellanos-Martínez S. (2015). Understanding the cephalopod immune system based on functional and molecular evidence. Fish Shellfish Immunol. 46(1):120-30.
- Song et a., (2015). The immune system and its modulation mechanism in scallop.
- Li, F., Xiang, J. (2013). Recent advances in researches on the innate immunity of shrimp in China. Dev..
- Melillo et al., (2018). Innate Immune Memory in Invertebrate Metazoans: A Critical Appraisal. Front Immunol. 9:1915.
- Milutinović B, Kurtz J. (2016). Immune memory in invertebrates. Semin Immunol. 28:328-42.
- Telos, (2015). An updated molecular basis for mussel immunity. 2015 Feb 18. pii: S1050-- 4648(15)00066-2. doi: 10.1016/j.fsi.2015.02.013.
- Wang et al., (2018). Pathogen-Derived Carbohydrate Recognition in Molluscs Immune Defense. Int J Mol Sci. 19(3).
- Wang et al., (2018). The oyster immunity. Dev Comp Immunol. 80:99-118.
Competencias xerais:
• CG04- Empregar as terminoloxías científicas axeitadas.
• CG06- Atopas e consultar fontes de información e bases de datos; analizar e sintetizar documentos.
• CG08- Potenciar o manexo de idiomas estranxeiros.
• CG09- Aplicar un pensamento crítico, lóxico e creativo.
Competencias específicas:
• CE04- Controlar todos os factores fisiolóxicos, metabólicos, inmunolóxicos, ambientais, de alimentación, etc. que afectan o benestar das especies en cultivo e implementar os procesos de reprodución, mantemento, produción e patoloxía de especies chave e especies potenciais na acuicultura.
• CE12- Coñecer as técnicas utilizadas para avaliar o estado do sistema inmunitario así como a metodoloxía utilizada para determinar os efectos da dieta, estrés, inmunoestimulantes e inmunización sobre o sistema inmunitario.
Competencias básicas:
• CB01 - Os alumnos posúen e comprenden os coñecementos que lle aporten a capacidade de innovación e orixinalidade no desenvolvemento e/ou aplicación de ideas, tanto no ámbito profesional como nun contexto de investigación.
• CB05- Que os estudantes posúan as habilidades de aprendizaxe que lles permitan continuar estudando dun xeito que haberá de ser en gran medida autodirixido ou autónomo.
Competencias transversais:
• CT2 - Capacidade de traballo autónomo e toma de decisións.
• CT4 - Habilidade na busca, análise e interpretación de fontes de información variadas e en distintos idiomas (fundamentalmente inglés).
- Clases maxistrais.
- Técnicas de grupo, con traballo do alumnado na elaboración de contidos e exposición na aula.
- Prácticas de laboratorio (1 día, na USC-Campus Vida).
- Titorías personalizadas para axudar a orientar e resolver problemas do alumnado relacionados coa materia
- Traballo autónomo do alumnado.
- O alumnado debe superar un exame da parte teórica que representará o 70% da nota final. O aprobado está en 5 sobre 10.
- A asistencia as clases prácticas é necesaria para a superación das mesmas. Farase un exame da parte práctica que representará o 20% da nota final.
- Valorarase a asistencia as clases teóricas, o que suporá o 10% da nota final.
Clases teóricas: 7 h presenciais, 21 h traballo persoal (total: 28 h)
Clases prácticas: 6 h presenciais, 6 h traballo persoal (total: 12 h)
Seminarios: 6 h presenciais, 18 h traballo persoal (total: 24 h)
Titorías: 3 h
Exame: 6 h traballo persoal; 2 h realización
- Asistencia e participación activa na clase.
- Estudo e revisión semanal da materia impartida, utilizando material bibliográfico para comprender e afondar na información obtida na clase.
- Aclaración co profesor de posibles dúbidas.
Jesus Lamas Fernandez
Coordinador/a- Departamento
- Bioloxía Funcional
- Área
- Bioloxía Celular
- Teléfono
- 881816951
- Correo electrónico
- jesus.lamas [at] usc.es
- Categoría
- Profesor/a: Catedrático/a de Universidade