Créditos ECTS Créditos ECTS: 4.5
Horas ECTS Criterios/Memorias Traballo do Alumno/a ECTS: 74.25 Horas de Titorías: 2.25 Clase Expositiva: 18 Clase Interactiva: 18 Total: 112.5
Linguas de uso Castelán, Galego
Tipo: Materia Ordinaria Grao RD 1393/2007 - 822/2021
Departamentos: Dereito Público Especial e da Empresa
Áreas: Dereito do Traballo e da Seguridade Social
Centro Facultade de Dereito
Convocatoria: Primeiro semestre
Docencia: Con docencia
Matrícula: Matriculable
Estudo dos elementos sobre os que se constrúen as relacións colectivas de traballo (suxeitos, negociación colectiva, conflictos colectivos)
Estudo da Administración laboral e dos elementos e institucións básicas do proceso laboral
Introducción elemental ao estudo do sistema español de seguridade social, principalmente dos suxeitos protexidos, do aseguramiento, das continxencias cubertas e das prestacións dispensadas a quen se atopen nalgunha delas
RELACIÓNS COLECTIVAS
A) Os actores
Lección 1ª. O SINDICATO E AS ASOCIACIÓNS EMPRESARIAIS
I. Concepto.- II. Clases.- III. O recoñecemento do dereito de sindicación e de asociación empresarial.- IV. Base e función constitucional dos sindicatos e das asociacións empresariais.- V. Unha referencia ás asociacións profesionais de traballadores autónomos.
Lección 2ª: LIBERDADES DE SINDICACIÓN E DE ASOCIACIÓN EMPRESARIAL (I)
I. A titularidade individual do dereito de liberdade sindical.-. II. Contido da liberdade sindical: 1. Contido esencial; especial consideración das liberdades de afiliación e de non afiliación: os pactos de seguridade sindical; 2. Contido adicional.- III. Titularidade e contido do dereito de asociación empresarial.- IV. A acción institucional dos sindicatos e das asociacións empresariais.- V. Tutela xudicial e administrativa da liberdade sindical.
Lección 3ª: LIBERDADES DE SINDICACIÓN E DE ASOCIACIÓN EMPRESARIAL (II)
I. Constitución e vicisitudes dos sindicatos e das asociacións empresariais de estrutura simple e complexa: 1. Constitución; 2. Vicisitudes: A) Fusión; B) Integración; C) Escisión; D) Suspensión e disolución; 3. Organizacións sindicais e empresariais internacionais.- II. Liberdade de regulamentación. Os estatutos e o control da súa legalidade.- III. Liberdade de organización e funcionamento internos e aspectos conexos (recursos patrimoniais e responsabilidade).
Lección 4ª: A REPRESENTATIVIDADE DOS SINDICATOS E DAS ASOCIACIÓNS EMPRESARIAIS
I. Concepto. II. A maior representatividade sindical: 1. Sindicatos máis representativos; 2. Sindicatos representativos; 3. Atribucións dos sindicatos máis representativos e representativos: Atribucións principais e adicionais.- III. A maior representatividade das asociacións empresariais. IV. Unha referencia á representatividade das asociacións profesionais de traballadores autónomos.
Lección 5ª. PARTICIPACIÓN DOS TRABALLADORES NA EMPRESA E REPRESENTACIÓN COLECTIVA
I. Formas de participación mediante estruturas de representación colectiva de ámbito nacional e europeo.- II. A representación unitaria: 1. Caracteres; 2. A circunscrición electoral. 3. O comité de empresa. Constitución, composición e funcionamento; 4. Os delegados de persoal. Constitución, composición e funcionamento; 5. O comité intercentros; 6. Competencias; 7. Capacidade de obrar; 8. Garantías; 9. Elección; 10. Mandato. Revogación e substitucións; 11. Unha referencia á representación unitaria dos funcionarios públicos e asimilados.- III. A representación sindical: 1. As seccións sindicais. Facultades, facilidades e capacidade de obrar; 2. Os delegados sindicais.- IV. Dereito de reunión. Asembleas.
B) A negociación colectiva no Estatuto de los Trabajadores
Lección 6ª. Os PRODUTOS DA NEGOCIACIÓN COLECTIVA ESTATUTARIA. PARTES E ÁMBITOS DOS CONVENIOS
I. Convenios colectivos, acordos interprofesionais e acordos sobre materias concretas.- II. Unidades de contratación e ámbitos de aplicación.- IV. Adhesión e extensión.- V. Concorrencia de convenios colectivos.- III. Capacidade convencional e lexitimación para negociar convenios colectivos.
Lección 7ª. PROCEDEMENTO DE NEGOCIACIÓN DO CONVENIO COLECTIVO
I. Iniciativa. O deber de negociar.- II. Constitución da comisión negociadora.- III Negociación: deliberacións e acordos. Boa fe negocial.- IV. Rexistro, depósito e publicación.- V. Entrada en vigor. Duración; denuncia.
Lección 8ª. CONTIDO E VICISITUDES DO CONVENIO COLECTIVO. APLICACIÓN E INTERPRETACIÓN
I. Contido: 1) "Normativo"; 2) Obligacional: a paz laboral; 3) Necesario ou "mínimo".- II. Revisión e modificación.- III. Inaplicación.- IV. Aplicación e interpretación: 1) Polas comisións paritarias e outras vías extraxudiciais; 2) Polos Tribunais laborais.- V. Control de legalidade e ilesividad: a impugnación dos convenios colectivos.
C) Conflitos colectivos
Lección 9ª. Os CONFLITOS DE TRABALLO: CLASES E PROCEDEMENTOS DE SOLUCIÓN
I. Concepto de conflito de traballo.- II. Conflitos individuais e colectivos. O conflito plural.- III. Conflitos xurídicos e de intereses. IV. Procedementos de solución dos conflitos colectivos: 1) procedementos extraxudiciais; 2) solución xudicial.
Lección 10ª. MEDIDAS DE CONFLITO COLECTIVO
I. Noción e regulación.- II. O peche patronal: 1) Concepto e clases; 2) Supostos legais de peche patronal; 3) Efectos.
Lección 11ª MEDIDAS DE CONFLITO COLECTIVO: A FOLGA
I. Concepto.- II. O dereito de folga: 1) Marco normativo. 2) Contido e titularidade. 3) “Renuncia”. 4) Protección. 5) Límites: A) A garantía dos servizos esenciais da comunidade; B) Estados de alarma, excepción e sitio; C) Folgas ilegais e folgas prohibidas. 6) Exercicio: A) Declaración e comunicación; B) Desenvolvemento: o comité de folga, publicidade e servizos de seguridade e mantemento; C) Terminación. 7) Efectos: A) sobre os traballadores folguistas; B) Sobre os traballadores non folguistas.
ADMINISTRACIÓN LABORAL E XURISDICIÓN DA ORDE SOCIAL
Lección 12ª. ÓRGANOS DA ADMINISTRACIÓN LABORAL E PROCEDEMENTOS ADMINISTRATIVOS
I. A administración laboral, estatal e autonómica.- II. A Inspección de Traballo e Seguridade Social. Funcións.- III. Imposición de sancións por infraccións de orde social: 1) Infraccións. Suxeitos responsables. 2) Actuación da Inspección de Traballo e de Seguridade Social. Visitas. 3) Actas de advertencia, infracción e obstrución. 4) Expediente sancionador. Sancións. Recursos e execución. Prescrición de accións.- IV. Procedemento de conflito colectivo (remisión).- V. Outros procedementos (remisión).
Lección 13ª. O PROCESO LABORAL
I. Órganos xurisdicionais da orde social. Competencia. II. Principios informadores do proceso laboral.- III. As partes. Capacidade, lexitimación e postulación.- IV. Actos previos: 1) Conciliación pre-procesual. 2) Vías e reclamacións previas.- V. Actos preparatorios e dilixencias preliminares; anticipación e aseguramento da proba; medidas cautelares.- VI. A demanda.- VII. Acumulación de accións e de procesos.- VIII. Conciliación xudicial.- IX. Xuízo. Dilixencias finais e sentenza.- X. Procesos especiais (remisión).- XI. Recursos, en especial, de suplicación e casación.- XII. Execución de sentenzas.
SEGURIDADE SOCIAL
Lección 14ª. O SISTEMA DE SEGURIDADE SOCIAL
I. O modelo español de seguridade social.- II. O sistema público: 1) Estrutura. 2) Ámbito de aplicación. 3) Aseguramento: A) Inscrición de empresas; B) Afiliación, altas e baixas; situacións asimiladas á de alta; C) Cotización e recadación. 4) Xestión.- III. Acción protectora: 1) Riscos comúns e profesionais.- 2) Continxencias e prestacións.
Para o estudo da materia recoméndase o manexo dos manuais que abordan as materias obxecto do programa, entre eles os relacionados a continuación:
Leccións 1ª a 5ª, ambas as incluidas:
- J. GÁRATE CASTRO: "Derecho Sindical", volumen I (actores), editorial Bomarzo (Albacete, 2023).
Leccións 9, a 11ª, ambas as incluidas:
- J. GÁRATE CASTRO: "Derecho Sindical", volumen II, editorial Bomarzo (Albacete, 2024).
Leccións 11 a 15ª, ambas as incluidas:
- J. GÁRATE CASTRO: "Derecho Sindical", volumen III, editorial Bomarzo (Albacete, 2023).
- L. MELLA MÁNDEZ, C. FERREIRO REGUEIRO, S. FERNÁNDEZ MARTÍNEZ, L. MUNÍN SÁNCHEZ, B. TORRES GARCÍA, y A. VILLALBA SÁNCHEZ: Manual de Derecho del Trabajo, Aranzadi (Madrid, 2022).
- AA.VV.: Curso elemental de Derecho del Trabajo y de la Seguridad Social, 6ª edic., Tecnos (Madrid, 2020).
- E. MANEIRO VÁZQUEZ ( dir.): Derecho Procesal Laboral Práctico. Casos resueltos y guías de actuación en Sala, Tirant o Blanch (Valencia).
- J. . RAMÍREZ MARTÍNEZ y J. GONZÁLEZ ORTEGA: Curso básico de Derecho del Trabajo y de la Seguridad Social, Tirant o Blanch (Valencia).
É IMPRESCINDIBLE, así mesmo, o manexo dalgún código de lexislación laboral e de seguridade social convenientemente actualizado. O Boletín Oficial do Estado ofrece na internet un bo código que cumpre esta esixencia
Capacidade para identificar e comprender as cuestións xurídicas relevantes dun suposto de feito
- Capacidade para identificar o suposto de feito das normas xurídicas
- Capacidade para atopar a norma aplicable a un determinado suposto de feito
- Capacidade para a exposición oral e escrita de problemas xurídicos. Bo dominio da linguaxe escrita e oral.
- Emprego correcto da terminoloxía xurídica.
- Destreza no manexo dos textos legais e da xurisprudencia.
A docencia será de carácter presencial, igual que as titorías. Non se atenderán os correos electrónicos.
Nas clases presenciais expoñeranse os principais problemas prácticos dos temas tratados. Darase especial importancia ao manexo da xurisprudencia e dos textos legais. Unha e outros son soportes fundamentais daquelas. Formularanse preguntas aos alumnos sobre as cuestións abordadas; así mesmo, estes poderán e, mesmo, deberán expoñer as dúbidas ou problemas atopados na preparación dos contidos da materia. Tales contidos son obxecto dos manuais recomendados, nos que se atopan suficientemente determinados. Para seguir con óptimo aproveitamento as clases, os alumnos deben proceder á previa lectura daqueles contidos.
Nos GRUPOS A E B, algunhas das leccións serán obxecto de tratamento nas clases interactivas, a través da metodoloxía de "aula investida". Como mínimo, o emprego de tal metodoloxía afectará as leccións 3ª e 7ª e a unha parte das preguntas das leccións 5ª e 11. A tales efectos, os alumnos que desexen intervir deberán solicitalo coa antelación que determine o profesor, o cal asignará a cada un deles as cuestións ou materias obxecto da correspondente exposición. Devandita exposición será oral, sen prexuízo de que o alumno poida servirse dun breve esquema ou guión escrito. Non se admitirá nin puntuará a mera lectura dun texto, tanto en soporte papel como informático. Así mesmo, tres das clases interactivas estarán dedicadas á contestación, por parte dos alumnos, dunha parte das preguntas test que figuran nos cadernos que acompañan aos manuais recomendados. A efectos de cumprimentar os cadernos non se admite o uso de medios dixitais nin, salvo autorización expresa, fotocopias ou outros tipos de documentos.
GRUPOS A, B e C:
Exame FINAL escrito.
O exame constará de dúas probas. A primeira, obrigatoria, consistirá na realización dun test e servirá para seleccionar aos que poden pasar á segunda, de realización voluntaria. A máxima cualificación ou nota que pode obter quen realice só a primeira proba é de 7 puntos (notable). O alumno que obteña en dicha proba polo menos 6 puntos (24 preguntas correctas) pódese someter, se o desexa, á segunda, consistente, ben no desenvolvemento dunha ou dúas preguntas das leccións do programa, ben nun suposto teórico-práctico. Tal proba permitiralle conseguir, no seu caso (sempre que se obteña nela unha puntuación superior a 7), unha cualificación final máis alta, a cal dependerá da maior ou menor nota que logre alcanzar naquela.
A próba test, obrigatoria, estará composta por 28 preguntas con tres posibles respostas, das que só unha é correcta.
Para a determinación da puntuación correspondente á anterior proba terase en conta que cada pregunta que se responda de forma correcta dá dereito a obter 0,25 puntos. Non descontan as preguntas en branco ou mal contestadas.
Á cualificación obtida en próba test ou, se se realizase, na proba para conseguir unha nota superior á de próba test engadirase, no seu caso, ata 1'5 puntos, pola PARTICIPACIÓN ACTIVA E APROVEITAMENTO nas sesións interactivas; no caso dos GRUPOS A e B, por un resultado aceptable (80% de respostas correctas) na realización dos cadernos de preguntas test e nas exposicións orais sobre os contidos das leccións obxecto de tratamento a través da modalidade de "aula investida". TODAS AS ACTIVIDADES ÁS QUE SE ACABA DE FACER REFERENCIA COMPOÑEN A PARTE DE AVALIACIÓN CONTINUA DO SISTEMA DE AVALIACIÓN. EN CALQUERA CASO, PARA APROBAR A MATERIA É NECESARIO OBTER NO EXAME TEST, POLO MENOS, 5 PUNTOS. NON SE COMPUTARÁ PARA ESTES EFECTOS A PUNTUACIÓN OBTIDA NA PARTE CORRESPONDENTE Á ALUDIDA AVALIACIÓN CONTINUA.
A efectos da normativa da USC sobre permanencia, a cualificación do alumno que asista a clases expositivas ou interactivas, complete as actividades académicas propostas como parte do sistema de avaliación continua e non realice o exame final, será a de "NON PRESENTADO".
===============
Réxime dos alumnos con exención de docencia:
Á cualificación obtida na próba test ou, se se realizase, na proba para obter unha nota superior a da próba test engadirase, no seu caso, ata 1'5 puntos, pola realización das actividades, os traballos e os supostos prácticos que propoña o profesor e acepte o alumno. EN CALQUERA CASO, PARA APROBAR A MATERIA É NECESARIO OBTER NO EXAME TEST, POLO MENOS, 5 PUNTOS. NON SE COMPUTARÁ PARA ESTES EFECTOS A PUNTUACIÓN QUE EVENTUALMENTE SE ADXUDICOU POLAS ACTIVIDADES, OS TRABALLOS E OS SUPOSTOS PRÁCTICOS AOS QUE SE FIXO REFERENCIA.
Considérase imprescindible dedicar ao "estudo" da materia, como mínimo, 70 horas efectivas.
A inasistencia a clase e o deixar para o final o estudo da materia limita extraordinariamente as posibilidades de superala.
Co fin de facilitar a resolución das dúbidas, os profesores responsables da materia atenderán aos alumnos, ademais de en o horario "oficial" de titoría, en calquera outro momento no que estean libres. A atención realizarase na Facultade de Dereito da Universidade de Santiago de Compostela, nos despachos dos profesores.
A REALIZACIÓN FRAUDULENTA DE CALQUERA ACTIVIDADES PROPOSTAS AOS ALUMNOS AO LONGO DO CURSO CONDUCIRÁ A QUE ESTAS SE TEÑAN POR NON REALIZADAS. A REALIZACIÓN FRAUDULENTA DO EXAME FINAL DETERMINARÁ A EXPULSIÓN DE LESTE E A CUALIFICACIÓN DE SUSPENSO NA CORRESPONDENTE CONVOCATORIA, ASÍ COMO O SOMETEMENTO A EXAME ORAL NAS SEGUINTES CONVOCATORIAS.
Maria Consuelo Ferreiro Regueiro
- Departamento
- Dereito Público Especial e da Empresa
- Área
- Dereito do Traballo e da Seguridade Social
- Teléfono
- 881814714
- Correo electrónico
- consuelo.ferreiro [at] usc.es
- Categoría
- Profesor/a: Titular de Universidade
Francisco Javier Garate Castro
Coordinador/a- Departamento
- Dereito Público Especial e da Empresa
- Área
- Dereito do Traballo e da Seguridade Social
- Teléfono
- 881814720
- Correo electrónico
- fcojavier.garate [at] usc.es
- Categoría
- Profesor/a: Catedrático/a de Universidade
| Luns | |||
|---|---|---|---|
| 12:00-13:30 | Grupo A - horario de mañá (A-F) | Castelán | Aula 5 |
| 15:00-16:30 | Grupo C - horario de tarde (P-Z) | Castelán | Aula 5 |
| 16:30-18:00 | Grupo B - horario de tarde (G-O) | Castelán | Aula 3 |
| Martes | |||
| 12:00-13:30 | Grupo A - horario de mañá (A-F) | Castelán | Aula 5 |
| 15:00-16:30 | Grupo C - horario de tarde (P-Z) | Castelán | Aula 5 |
| 16:30-18:00 | Grupo B - horario de tarde (G-O) | Castelán | Aula 3 |
| 22.01.2025 10:00-12:00 | Grupo A - horario de mañá (A-F) | Aula 1 |
| 22.01.2025 10:00-12:00 | Grupo B - horario de tarde (G-O) | Aula 1 |
| 22.01.2025 10:00-12:00 | Grupo C - horario de tarde (P-Z) | Aula 1 |
| 22.01.2025 10:00-12:00 | Grupo C - horario de tarde (P-Z) | Aula 5 |
| 22.01.2025 10:00-12:00 | Grupo A - horario de mañá (A-F) | Aula 5 |
| 22.01.2025 10:00-12:00 | Grupo B - horario de tarde (G-O) | Aula 5 |
| 20.06.2025 10:00-12:00 | Grupo A - horario de mañá (A-F) | Aula 5 |
| 20.06.2025 10:00-12:00 | Grupo B - horario de tarde (G-O) | Aula 5 |
| 20.06.2025 10:00-12:00 | Grupo C - horario de tarde (P-Z) | Aula 5 |
| 20.06.2025 10:00-12:00 | Grupo B - horario de tarde (G-O) | Salón de Actos |
| 20.06.2025 10:00-12:00 | Grupo C - horario de tarde (P-Z) | Salón de Actos |
| 20.06.2025 10:00-12:00 | Grupo A - horario de mañá (A-F) | Salón de Actos |