Créditos ECTS Créditos ECTS: 3
Horas ECTS Criterios/Memorias Traballo do Alumno/a ECTS: 51 Horas de Titorías: 3 Clase Expositiva: 9 Clase Interactiva: 12 Total: 75
Linguas de uso Castelán, Galego
Tipo: Materia Ordinaria Máster RD 1393/2007 - 822/2021
Departamentos: Química Orgánica
Áreas: Química Orgánica
Centro Facultade de Química
Convocatoria: Segundo semestre
Docencia: Con docencia
Matrícula: Matriculable | 1ro curso (Si)
Nesta materia preténdese que o alumno adquira os conceptos fundamentais no ámbito da química médica e o deseño de fármacos, así como que coñeza as etapas necesarias para o desenvolvemento dun fármaco, que van desde o descubrimento dun composto activo a nivel de laboratorio á súa implantación no mercado. A materia abordará ademais as principais metodoloxías actuais na procura de candidatos cabeza de serie que se utilizan tanto a nivel industrial como académico, así como a súa optimización para o desenvolvemento dun fármaco. Isto inclúe desde o deseño racional baseado na estrutura tridimensional da diana, o cribado virtual de compostos, ao deseño baseado en fragmentos. Describirase ademais os aspectos máis relevantes na cuantificación das relacións estrutura-actividade (QSAR). Cada un dos contidos desta materia ilustrarase con exemplos representativos.
TEMA 1. Aspectos Xerais, Definicións e Conceptos básicos
Perspectiva histórica do descubrimento de fármacos. Etapas no descubrimento dun fármaco. Catálise enzimática. Definicións e conceptos básicos: agonismo, antagonismo, análogos do estado de transición, inhibición reversible (competitiva, non competitiva), inhibición irreversible, substratos suicidas. Exemplos ilustrativos.
TEMA 2. Dianas Terapéuticas
Clasificación das dianas terapéuticas. Principais características. Enzimas. Transportadores de membrana. Canles iónicos dependentes de voltaxe. Canles de catións non selectivos. Receptores con canles iónicos intrínsecos. Receptores con actividade enzimática intrínsica. Receptores acoplados a proteínas citosólicas. Receptores acoplados a proteína G. Receptores nucleares.
TEMA 3. Estratexias para o Descubrimento de Fármacos I. Deseño Baseado en Estrutura
Evolución do deseño baseado na estrutura no descubrimento de fármacos. Aspectos prácticos da determinación da estrutura tridimensional dunha diana - cristalografía de raios-X para o deseño baseado na estrutura. Aplicacións da RMN no deseño racional. Docking. Simulacións de dinámica molecular. QM/MM. Exemplos significativos.
TEMA 4. Estratexias para o Descubrimento de Fármacos II. Cribado Virtual e Baseado en Fragmentos
Conceptos básicos no cribado virtual de candidatos. Bases de datos dispoñibles. Aplicacións: identificación de ligandos para unha diana ou de posibles dianas dun ligando. Principios básicos do deseño baseado en fragmentos. Selección de candidatos mediante cristalografía de raios-X. Outros métodos biofísicos de selección. Exemplos ilustrativos.
TEMA 5. Optimización de Compostos Cabeza de Serie. QSAR
Modificacións moleculares baseadas en reemplazamiento isostérico. Restrición conformacional e impedimento estérico en química médica. Ligandos homo e heterodiméricos. Profármacos. Cuantificación da relación Estrutura-Actividade (QSAR).
Bibliografía Básica
o “The Practice of Medicinal Chemistry”, Camille Georges Wermuth Ed., 3ª Ed., Elsevier, Amsterdam, 2008.
o “An Introduction to Medicinal Chemistry”, Graham L. Partrick, 5ª Ed., Oxford University Press, Oxford, 2013.
o “Burger's Medicinal Chemistry, Drug Discovery and Development”, Donald J. Abraham & David P. Rotella Eds., 7ª Ed., Vol. 1, Wiley, 2010.
Bibliografía Complementaria
o “Molecules and Medicine”, E. J. Corey, B. Czakó & L. Kürti, John Wiley & Sons, New Jersey, 2007.
o “Molecules that Changed the World”, K. C. Nicolaou & T. Montagnon, Eds., WILEY-VCH, Weinheim, 2008.
o “Structure-Based Drug Discovery, An Overview”, Roderick E. Hubbard Ed., RSC Publishing, Cambridge, 2006.
o “Evaluation of Enzyme Inhibitors in Drug Discovery”, Robert A. Copeland, Wiley-Interscience, New Jersey, 2005.
o “Fragment-Based Drug Discovery, A Practical Approach”, Edward R. Zartler & Michael J. Shapiro Eds., John Wiley & Sons, Chichester, 2008.
o “Ligand Efficiency Indices for Drug Discovery”, Celerino Abad-Zapatero, Elsevier, Amsterdam, 2013.
o “Recent Advances in QSAR Studies: Methods and Applications”, T. Puzyn, J. Leszczynski and M. Cronin, Ed. Springer, 2010. Capítulos 1, 9 y 12.
Competencias Xerais
• CG2 - Identificar información da literatura científica utilizando as canles apropiadas e integrar dita información para expor e contextualizar un tema de investigación.
• CG5 - Utilizar terminoloxía científica en lingua inglesa para argumentar os resultados experimentais no contexto da profesión química.
• CG6 - Aplicar correctamente as novas tecnoloxías de captación e organización de información para solucionar problemas na actividade profesional.
• CB6 - Posuír e comprender coñecementos que acheguen unha base ou oportunidade de ser orixinais no desenvolvemento e/ou aplicación de ideas, a miúdo nun contexto de investigación.
• CB7 - Que os estudantes saiban aplicar os coñecementos adquiridos e a súa capacidade de resolución de problemas en contornas novas ou pouco coñecidos dentro de contextos máis amplos (ou multidisciplinares) relacionados coa súa área de estudo.
• CB9 - Que os estudantes saiban comunicar as súas conclusións e os coñecementos e razóns últimas que as sustentan a públicos especializados e non especializados dun modo claro e sen ambigüidades.
Competencias Transversais
• CT1 - Elaborar, escribir e defender publicamente informes de carácter científico e técnico.
• CT3 - Traballar con autonomía e eficiencia na práctica diaria da investigación ou da actividade profesional.
• CT4 - Apreciar o valor da calidade e a mellora continua, actuando con rigor, responsabilidade e ética profesional.
Competencias Específicas
• CE1 - Definir conceptos, principios, teorías e feitos especializados das diferentes áreas da Química
• CE2 - Propoñer alternativas para a resolución de problemas químicos complexos das diferentes especialidades químicas
• CE3 - Aplicar os materiais e as biomoléculas en campos innovadores da industria e enxeñería química
• CE4 - Innovar nos métodos de sínteses e análises químico relacionados coas diferentes áreas da Química
(i) Actividades docentes presenciais. Consistirán en:
A) Clases expositivas en grupo grande: clases maxistrais en grupo único onde se desenvolverán os contidos teóricos da materia acompañados dos correspondentes exemplos ilustrativos. Consistirá maioritariamente en presentacións de PowerPoint. Os alumnos terán, con suficiente antelación, as copias das correspondentes presentacións a través da aula virtual (plataforma Moodle) da materia, co fin de que o alumno poida preparar previamente a materia que se vai a impartir, ademais de facilitar o seguimento das explicacións. Fomentarase en todo momento a participación interactiva do alumno. A asistencia a estas clases non é obrigatoria, pero é máis que recomendable.
B) Clases interactivas en grupo reducido: Sesións de seminarios de grupo reducido onde os alumnos realizarán exercicios prácticos con apoio de métodos informáticos e presentarán os traballos expostos polo profesor. Haberá unha quenda de debate e preguntas sobre o tema proposto tanto por de os alumnos parte como do profesor. Os alumnos dispoñerán con suficiente antelación dos devanditos exercicios e traballos a través da aula virtual da materia para que os elaboren antes do inicio destas clases. A asistencia a estas clases é obrigatoria.
C) Clases interactivas en grupo moi reducido: Titorías programadas polo profesor e coordinadas polo Centro. Propóñense actividades como a supervisión de traballos dirixidos, aclaración de dúbidas, etc. A asistencia a estas clases é obrigatoria.
(ii) Actividades docentes non presenciais. Traballo persoal do alumno dedicado á preparación da materia.
(iii) Aula virtual. A través da cal se facilitará todo o material relativo á materia: Guía docente, resumos das leccións, exercicios, traballos, avisos, etc.
A avaliación desta materia farase mediante avaliación continua e a realización dun exame final.
A avaliación continua (N1) terá un peso do 40% na cualificación da materia e constará de dous compoñentes: clases interactivas en grupo reducido (seminarios) e clases interactivas en grupo moi reducido (titorías). Os seminarios e as titorías incluirán os elementos seguintes: resolución de problemas e casos prácticos (10%), realización de traballos e informes escritos (10%), exposición oral [(traballos, informes, problemas e casos prácticos), 10%], e avaliación mediante preguntas e cuestións orais durante o curso (10%), ben de forma presencial ou a través de medios telemáticos.
O exame final (N2) versará sobre a totalidade dos contidos da materia.
A cualificación do alumno obterase como resultado de aplicar a fórmula seguinte:
Nota final= 0.4 x N1 + 0.6 x N2
Sendo N1 a nota numérica correspondente á avaliación continua (escala 0-10) e N2 a nota numérica do exame final (escala 0-10).
Os alumnos repetidores terán o mesmo réxime de asistencia ás clases que os que cursan a materia por primeira vez.
HORAS DE TRABALLO NA AULA: 12 (CE) + 7 (CIS) + 2 (CIT)= 21 h
Clases expositivas en grupo grande: 12 h
Clases interactivas en grupo reducido (Seminarios): 7 h
Titorías en grupo moi reducido: 2 h
Total de horas de traballo presente na aula: 21 h
TRABALLO PERSOAL DO ALUMNO = 54 h
Preparación de probas e traballos dirixidos individual ou en grupo: 18 h
Estudo persoal do alumno: 36 h
HORAS TOTAIS DE TRABALLO: 21 h + 54 h = 75 h.
- É moi importante asistir ás clases expositivas.
- É fundamental manter o estudo da materia "ao día".
- Unha vez finalizada a lectura dun tema no manual de referencia, é útil facer un resumo dos puntos importantes (ver resumo de conceptos importantes no Manual de referencia).
- Aconséllase a lectura de bibliografía específica para cada un dos temas que axudará a unha mellor comprensión dos conceptos crave.
Para los casos de realización fraudulenta de ejercicios o pruebas será de aplicación lo recogido en la "Normativa de evaluación del rendimiento académico de los estudiantes y de revisión de las calificaciones".
Concepcion Gonzalez Bello
Coordinador/a- Departamento
- Química Orgánica
- Área
- Química Orgánica
- Teléfono
- 881815726
- Correo electrónico
- concepcion.gonzalez.bello [at] usc.es
- Categoría
- Profesor/a: Catedrático/a de Universidade
| Martes | |||
|---|---|---|---|
| 11:00-13:00 | Grupo /CLE_01 | Castelán | Aula 2.12 |
| Venres | |||
| 11:00-13:00 | Grupo /CLE_01 | Castelán | Aula 2.14 |
| 26.05.2025 10:00-14:00 | Grupo /CLE_01 | Aula Química Inorgánica (1º andar) |