Traballo fin de máster

O TFM forma parte do plan de estudos da titulación de MUAP cunha carga lectiva de 6 créditos e integra o cuarto módulo do referido plan.

Conforme á Memoria verificada da titulación o obxectivo da materia Traballo Fin de Máster é dobre: por unha banda, ser unha ferramenta que permite comprobar que o/a alumno/a asimilou os coñecementos, competencias, técnicas, habilidades e destrezas necesarias para o exercicio profesional que tratan de proporcionar as restantes materias que configuran o plan de estudos, incidindo especialmente nas competencias específicas; e por outra banda, acreditar a capacidade de investigación, interdisciplinariedade e solución de problemas profesionais, así como a habilidade na tramitación de actuacións procesuais escritas e orais.

Más concretamente, preténdese conseguir:
a) Asimilación dos contidos teóricos e prácticos necesarios para a realización do traballo.
b) Capacidade de análise de textos xurídicos sobre as materias en cuestión, para a súa correcta interpretación e aplicación.
c) Profundización nos problemas xurídicos que poida presentar a temática do traballo.
d) Ser capaz de razoar e achegar solucións ou propostas aos problemas que expón a temática elixida.
e) Ser capaz de plasmar a adquisición e manexo de todas as competencias xerais do Máster e das específicas das materias relacionadas coa temática do traballo.
f) Demostrar un dominio das competencias e habilidades para o exercicio da profesión da avogacía e da procuradoría, con suxeición ás normas deontolóxicas.
g) Capacidade de comprensión.
h) Dominio das técnicas xurídicas e investigadoras.
i) Capacidade para elaborar un traballo profesional e de investigación.
j) Oratoria para defender ante un tribunal un traballo profesional e de investigación.

O TFM supón tamén un importante elemento de preparación para as probas de acreditación da capacitación profesional establecidas pola Lei 34/2006 (reformada pola Lei 15/2021) e o RD 64/2023. Este sistema de avaliación pretende acreditar a capacitación profesional do alumnado que cursou e superou o Máster, abrindo as portas á colexiación e ao exercicio da profesión da avogacía e da procuradoría.

O TFM implica a elaboración individual, por cada estudante, dun traballo orixinal de contido mixto, académico e profesional, sobre a base dun caso práctico cuxa problemática principal se incardinará en materias que son propias dun dos catro ordes xurisdicionais.

Os casos e as temáticas que se oferten estarán directamente relacionados cos contidos propios das materias máis vinculadas coa orde xurisdicional de que se trate, aínda que terán tamén implicacións propias de materias pertencentes a algún/s dos demais ordes xurisdicionais e/ou a outros medios de solución de conflitos xurídicos (terán por tanto, certo carácter interdisciplinar).

O Traballo servirá para que o alumnado demostre:

a) As competencias, habilidades e actitudes adquiridas durante a titulación.
Incluirá, como mínimo, tarefas de procura e análise de material normativo, xurisprudencial e doctrinal; lectura e integración da información; elaboración de información relevante; aplicación de coñecementos a situacións reais; redacción de documentos profesionais e de informes xurídicos; e presentación e defensa pública do caso asignado e das cuestións que lle foron indicadas polo equipo de titoría. Todo iso desde unha perspectiva tanto sustantiva como procesual.

b) O manexo das normas deontolóxicas e estatutarias propias da profesión da avogacía e da procuradoría, nos ámbitos do asesoramento e consello xurídico, a representación procesual, dirección técnica e defensa dos dereitos das partes en actuacións procesuais e pre-procesuais; a colaboración coa administración de xustiza; así como dos modos de actuación profesional característicos da avogacía e da procuradoría.

A relación de especialidades xurídicas, prazas por especialidades e equipos de titoría ofertarase pola coordinación do Máster a finais do segundo semestre, en función das dispoñibilidades do profesorado universitario e externo, e previa aprobación pola comisión académica.

En función das prazas ofertadas para cada orde xurisdicional e das preferencias manifestadas polo alumnado, a coordinación asignará a cada alumno/a á correspondente orde xurisdicional e o equipo de titoría que lle guiará no desenvolvemento do traballo.

Os casos prácticos, as cuestións xurídicas a analizar, e os informes e actuacións profesionais a preparar e a realizar polo alumnado, serán propostos por cada equipo de titoría, seguindo as directrices establecidas pola comisión académica.

O TFM constará dunha parte escrita e dunha parte oral.

a) A parte escrita consistirá, dende a perspectiva académica, na elaboración de "un informe ou ditame xurídico" e na resolución de "dúas cuestións xurídicas prácticas"; e, dende a perspectiva profesional, na redacción dos "documentos profesionais" necesarios (cun mínimo de catro) en función do tipo de proceso a tramitar. Pode tamén incluír anexos documentais. Non se computan (no número de catro) os documentos que sexa necesario anexar a documentos principais.

Procurarase que tanto o informe/ditame xurídico como as cuestións xurídicas a resolver garden certo grao de conexión coa temática que se aborde na parte profesional do TFM, debendo ocorrer o mesmo cos escritos profesionais que se encomenden.

Esta parte deberá presentarse, en tamaño DIN A4, marxes de 3 (esquerdo), 2 (dereito), 3 (superior), 2 (inferior), tipo de letra Times New Roman ou similar, tamaño 12 (para o texto) e 10 (para as notas ao pé de páxina, no caso de ser necesarias), interlineado dun espazo; espazo e medio para a separación entre parágrafos.

Para o informe/ditame xurídico deberá seguirse o seguinte modelo, salvo indicación diferente do equipo de titoría: Portada, Índice, I. Encabezamento (autor e solicitante), II. Obxecto do ditame, III. Antecedentes de feito, IV. Cuestións expostas, V. Normativa aplicable, VI. Análise xurídica, VII. Cuestións adicionais (pode non figurar), VIII. Conclusións; Lugar, data e firma. Poden incluírse outros apartados como Bibliografía (doutrina e xurisprudencia, anexos, palabras chave etc.

A extensión do informe/ditame deberá oscilar entre un mínimo de 15 e un máximo de 20 páxinas de contido efectivo, excluídas a portada, o índice, o encabezamento, a bibliografía e os anexos. Pola súa banda, cada cuestión xurídica práctica a resolver deberá ter unha extensión de dúas páxinas de contido efectivo.

Cando se trate de documentos profesionais, o contido axustarase ao establecido nas leis e ao que é habitual na profesión e no foro, sempre dentro das indicacións cursadas polo equipo de titoría e das orientacións proporcionadas nas diferentes materias do máster (particularmente, "Técnicas e habilidades transversais para o exercicio da avogacía e da procuradoría" e demais relacionadas coa orde xurisdicional de que se trate).

A parte escrita do TFM deberá presentarse seguindo o documento-modelo que facilitará a coordinación, aprobado pola comisión académica. A concreción dos modelos para seguir, o número de documentos e informes a elaborar, a súa extensión… e demais cuestións de forma, serán obxecto de regulamentación pola coordinación e de aprobación pola comisión académica.

b) A parte oral consistirá, primeiramente, na exposición e defensa do informe/ditame e das cuestións xurídicas prácticas que o equipo de titoría encomendase analizar ao alumno/a; e, posteriormente, na celebración simulada das sesións orais do xuízo correspondente á orde xurisdicional asignada a cada alumno/a. Esta parte inclúe tamén as preguntas que formulen os membros do tribunal a cada alumno/a, tanto sobre a parte escrita como sobre a parte oral do traballo, e as respostas argumentadas do alumno/a.

A redacción do TFM, así como a súa presentación e defensa, pódese efectuar en calquera dos idiomas que se utilizaron na impartición do Máster, conforme ao disposto na memoria de verificación do título, sempre que se poidan establecer tribunais de avaliación competentes nas devanditas linguas. En todo caso, garantirase o dereito para elaborar e defender os traballos en calquera dos dous idiomas oficiais da Comunidade autónoma.

Corresponderá á comisión académica, a proposta da coordinación, aprobar a Regulamentación específica pola que se ha de rexer a elaboración, defensa e avaliación dos TFM da titulación. Para facilitar as tarefas do profesorado e profesionais encargados de titorizar os TFM, a comisión académica e a coordinación establecerán normas, orientadoras ou de obrigado cumprimento, sobre os contidos e obxectivos básicos da materia, entrega e defensa pública dos traballos, calendario de titorías, etc. Tamén se elaborarán instrucións, dirixidas fundamentalmente ao alumnado, sobre a maneira de elaborar o traballo e acerca das características propias do acto de defensa, así como formularios de solicitude de defensa do TFM, etc. Todas estas normativas e orientacións permitirán, á súa vez, aos diferentes tribunais de avaliación coñecer o contido das orientacións emanadas dos equipos de titoría sobre temáticas, enfoques, metodoloxías e bibliografía a empregar polos estudantes.

A medida que resulte necesario e con suficiente antelación, os equipos de titoría comunicarán ao alumnado, nas diferentes sesións presenciais de titoría programadas na aula, os materiais bibliográficos (doutrina, xurisprudencia e textos legais) que deban conseguir e utilizar para un mellor aproveitamento dos ensinos e a correcta elaboración do TFM.

Bases de datos: Os estudantes poden acceder á xurisprudencia e a outros recursos a través das bases de datos máis habituais que son proporcionadas polo servizo de biblioteca da USC e do ICA Santiago. Entre elas, son de uso frecuente Westlaw-Aranzadi, Tirant en liña, A Lei Dixital, O Dereito etc.

1. Coñecementos / Contidos.
Con01: Coñecer os distintos medios de investigación da solvencia do contrario, de obtención de información útil do propio cliente e de datos ou documentos en distintos organismos, así como as técnicas dirixidas á investigación e establecemento dos feitos nos distintos tipos de procedementos, especialmente a produción de documentos, os interrogatorios e as probas periciais.
Con02: Coñecer e ser capaz de integrar a defensa e a postulación dos dereitos dos clientes no marco dos sistemas de tutela xurisdicionais nacionais e internacionais.
Con03: Coñecer as diferentes técnicas de composición de intereses, análises de problemas e toma de decisións profesionais, identificando a parcela do Dereito na que se residencia; e saber atopar solucións a problemas mediante métodos alternativos á vía xurisdicional.
Con05: Coñecer a estrutura procedemental e particularidades máis importantes que presentan os distintos procesos propios das diferentes ordes xurisdicionais nos que interveñen con máis frecuencia os profesionais da Avogacía e de Procúraa; así como os tipos de pretensións que se poden exercitar neles, as técnicas alegatoria, probatoria e de conclusións, e manexarse nos procedementos de xurisdición voluntaria.
Con06: Coñecer as técnicas procesuais e ser capaz de executar cuantos actos encoméndenlles ou para cuxa realización estean facultados nas distintas ordes xurisdicionais, con especial atención aos prazos, actos de comunicación, medios de impugnación, execución e vías de constrinximento.
Con07: Coñecer as técnicas, tanto para a elaboración de documentos profesionais e procesuais de contido diverso, como para ter unha intervención, fluída, correcta e acertada, nas actuacións orais propias do exercicio profesional.

2. Habilidades / Destrezas.
H/D03: Posuír habilidades que permitan aplicar os coñecementos especializados adquiridos na licenciatura ou o grao, ao exercicio profesional ante tribunais ou autoridades públicas, así como nas funcións de asesoramento.
H/D05: Desenvolver destrezas e habilidades para a elección da estratexia correcta para a defensa dos dereitos da clientela, tendo en conta as esixencias dos distintos ámbitos da práctica profesional, incluída a conveniencia de propiciar solucións negociadas aos conflitos e de preocuparse, no seu caso, pola execución das resolucións favorables ao cliente; sendo capaz de transmitir, de modo claro e fundamentado, as razóns e argumentos que sustentan unha determinada posición xurídica.
H/D07: Desenvolverse con soltura nos distintos trámites dos procedementos máis habituais que son propios das diferentes ordes xurisdicionais, valorando en cada caso a viabilidade de acudir ao que resulte máis adecuado aos intereses do cliente.
H/D11: Aplicar as técnicas de redacción con fluidez en documentos profesionais e procesuais de contido diverso; e de realización das intervencións orais máis habituais no exercicio profesional, segundo as particularidades do caso ou do procedemento de que se trate.

3. Competencias.
Comp01: Saber identificar conflitos de intereses e coñecer as técnicas para a súa resolución; establecer o alcance do segredo profesional e da confidencialidade, e preservar a independencia de criterio.
Comp02: Saber identificar os requirimentos de prestación e organización determinantes para o asesoramento xurídico e a representación procesual.
Comp04: Desenvolver a capacidade para elixir os medios máis adecuados que ofrece o ordenamento xurídico para o desempeño dunha defensa e representación técnica de calidade.
Comp06: Adquirir un manexo suficiente en todas aquelas materias de dereito substantivo, incluído o dereito autonómico, que debe aplicar con máis frecuencia o profesional da Avogacía na solución xudicial e extraxudicial de conflitos xurídicos.
Comp07: Saber expoñer, de forma oral e escrita, feitos; e extraer argumentalmente consecuencias xurídicas, en atención ao contexto e ao destinatario ao que vaian dirixidas, de acordo no seu caso coas modalidades propias de cada ámbito procedemental.
Comp08: Saber desenvolver traballos profesionais en equipos específicos e interdisciplinares.
Comp12: Saber utilizar a perspectiva de xénero como ferramenta metodolóxica na actuación profesional cotiá e nas relacións profesionais.
Comp13: En xeral, desenvolver as competencias e habilidades necesarias para o exercicio da Avogacía e, no seu caso, da Procura.

O TFM é elaborado de maneira individual por cada alumno/a matriculado en forma e prazo.

Con tal finalidade, seguirase o método do caso e de solución de problemas. Por tanto, a análise de fontes documentais propias dos casos que se asignen, a aprendizaxe colaborativa, a discusión dirixida, o método do caso, os talleres dirixidos á presentación de simulacións, debates e solución de problemas etc., formarán parte da metodoloxía habitual empregada na elaboración deste tipo de traballos. Así mesmo, cada alumno/a deberá realizar as lecturas das fontes normativas, xurisprudenciais e doctrinais, informes, ditames e calquera outra documentación que o equipo de titoría estime pertinente para a profundización nos coñecementos necesarios para levar a cabo a realización do traballo.

A titularidade dos dereitos de propiedade intelectual corresponde ao/a autor/a do Traballo Fin de Máster. Pode ser compartida co equipo de titoría, de conformidade coa normativa vixente sobre a materia.

A finais do segundo semestre, a coordinación abrirá un prazo para que o alumnado manifeste por escrito a orde xurisdicional ou especialidade polo que optan para a realización do traballo, dentro das prazas ofertadas pola comisión académica.

En función das preferencias manifestadas, a coordinación asignará a cada alumno/a á correspondente especialidade e equipo de titoría. De superar as preferencias dos/as alumnos/as o número de prazas programadas para cada orde xurisdicional ou especialidade, realizarase unha selección en función do expediente académico do alumno/a no MUAP. En caso de empate realizarase un sorteo para determinar a orde de selección. Con todo, na adxudicación das prazas por especialidades xurídicas darase sempre preferencia ao sistema de consenso entre todo o alumnado.

Son obrigacións específicas do estudantado en relación co TFM:
a) Informar periodicamente o equipo de titoría da evolución do seu TFM.
b) Asistir ás titorías programadas pola coordinación académica e o equipo de titoría.
De ordinario, as titorías programaranse para ser realizadas na aula, por sesións, cunha periodicidade aproximada de 2-3 semanas, de forma que durante o semestre oscilen entre un mínimo de cinco e un máximo de sete titorías.
A coordinación propoñerá á comisión académica un calendario coas datas, horas e lugares das diferentes titorías de asistencia obrigatoria.
c) O equipo de titoría tamén poderá recomendar ao alumno/a á asistencia a seminarios, xornadas ou congresos que poidan ser de interese para a realización do traballo.
d) Seguir as indicacións técnicas, metodolóxicas, académicas e de programación establecidas polo equipo de titoría e entregar os avances que se vaian producindo, conforme lle sexan solicitados.
e) Elaborar e presentar un Traballo Fin de Máster orixinal e inédito, polo que o/a estudante responde da autoría e orixinalidade da obra.

Conforme ás preferencias manifestadas polos/as alumnos/as, o Traballo Fin de Máster terá un ou varios equipos de titores por orde xurisdicional ou especialidade (civil e mercantil, penal, administrativo e social), que asistirán ao alumno/a na súa elaboración.

O/os equipo/s de titoría estarán integrados ordinariamente por persoal docente das áreas de coñecemento que teñan adscrito o TFM na titulación. Como mínimo, cada equipo de titoría estará integrado por un docente externo, que deberá ser avogado/a do ICA Santiago cunha experiencia profesional de polo menos dez anos, e por un docente universitario da especialidade. Tamén poderán formar parte dos diferentes equipos de titoría profesionais da procuradoría, cando o traballo conteña actividades propias desta profesión. A proposta do número de equipos de titoría e dos seus integrantes será realizada pola coordinación do máster e aprobada pola comisión académica.

A cada alumno/a seralle asignado un equipo de titoría en función da especialidade xurídica na que vai elaborar o seu traballo, velando en todo momento porque o número de alumnos/as asignados a cada equipo non afecte á calidade do traballo. A coordinación do máster notificará individualmente a cada profesor/a integrante de cada equipo de titoría as asignacións que lle afecten, e publicará no taboleiro de anuncios e na web da EPJ unha lista con todas as asignacións realizadas.

A asignación de especialidade, de equipo de titoría, de caso práctico e de temáticas, ten unha validez dun curso académico. Unha vez transcorrido ese prazo sen que o traballo sexa avaliado positivamente, o/a alumno/a deberá someterse a un novo proceso de asignación e avaliación.

As tarefas de titoría, avaliación e cualificación dos Traballos Fin de Máster forman parte das obrigacións docentes do profesorado.

Son obrigacións específicas dos integrantes de cada equipo de titoría do TFM:
a) Fixar os contidos concretos a analizar, tanto por escrito como oralmente, en cada TFM, dentro das directrices propostas pola comisión académica.
b) Expoñerlle ao alumno/a ás características e obxectivos a alcanzar co TFM, e orientalo na súa elaboración.
c) Realizar un seguimento da elaboración do TFM e velar polo cumprimento dos obxectivos fixados.
d) Asistir e participar en todas as titorías programadas pola comisión académica do máster.
De ordinario, as titorías programaranse para ser realizadas na aula, por sesións, cunha periodicidade aproximada de cada 2-3 semanas, de forma que durante o semestre oscilen entre un mínimo de cinco e un máximo de sete.
A coordinación propoñerá á comisión académica un calendario coas datas, horas e lugares das diferentes titorías de asistencia obrigatoria.
O equipo de titoría tamén poderá recomendar ao alumno/a á asistencia a seminarios, xornadas ou congresos que poidan ser de interese para a realización do Traballo.
e) Emitir o informe conxunto que autoriza a defensa do TFM, expón as tarefas encomendadas e avalía o traballo do alumno/a, incluída a cualificación numérica outorgada.

Salvo existencia de causa xustificada que o impida, a valorar pola coordinación, as titorías programadas pola coordinación terán lugar nas instalacións da Escola de Práctica Xurídica, co fin de facilitar a asistencia do alumnado e do profesorado titor, e de poder levar a cabo os correspondentes controis de asistencia.

I. Requisitos para a presentación dos TFM.

Cada estudante solicitará a presentación do TFM nunha instancia dirixida á coordinación do máster, no prazo fixado para tal fin no calendario académico da titulación.

A solicitude irá acompañada de catro copias en papel da parte escrita do TFM, xunto con dúas copias electrónicas en formato PDF (DVD). Unha copia en DVD e unha copia en papel quedarán arquivadas no Centro.

Recibida a solicitude, a coordinación remitirá, no seu caso, o TFM ao equipo de titoría respectivo, requiríndolle ao mesmo tempo para que emita o preceptivo informe (coa súa cualificación). Unha copia deste informe poñerase ao dispor do tribunal de avaliación.

II. Requisitos para que os TFM poidan ser avaliados polo Equipo de Titoría e polo Tribunal de Avaliación.

Os TFM só poden ser avaliados a partir de que se teña constancia fidedigna de que o/a alumno/a superou as restantes materias do plan de estudos da titulación.

Cando á data de presentación do traballo non se recibiron todas as actas das materias, a coordinación solicitará ao profesorado encargado das devanditas materias que informe sobre as cualificacións do alumnado que vaia a presentar os traballos na mesma convocatoria. De ser positivos devanditos informes, a coordinación poderá autorizar a entrega do TFM.

Corresponde á coordinación do máster verificar que se cumpren os anteriores requisitos para autorizar a súa presentación. En caso contrario, a coordinación non autorizará a entrega do TFM, figurando a cualificación de "non presentado" para o alumno/a.

A coordinación tamén verificará que o TFM presentado cumpre os requisitos establecidos na guía docente e na normativa reguladora dos TFM da titulación, así como que se segue o documento-modelo posto ao dispor do alumnado. De incumprirse algún dos referidos requisitos, non se autorizará a entrega do TFM. Neste caso a cualificación outorgada ao alumno/a será a de "non presentado".

A coordinación non autorizará tampouco a defensa do TFM ante o tribunal de avaliación cando o informe do equipo de titoría desaconselle o seu defensa. Neste caso, a cualificación outorgada ao alumno/a será a emitida polo equipo de titoría.

III. O informe do equipo de titoría.

Cada equipo de titoría debe elaborar un informe, conxunto e único, sobre cada alumno/a titorizado/a.

O informe deberá cubrirse no modelo facilitado pola coordinación, que deberá indicar, polo menos, os seguintes aspectos:
- Se se cumpren os requisitos formais establecidos na normativa reguladora e no documento-modelo aprobado pola comisión académica.
- En canto aos aspectos de fondo, se o traballo está en condicións de ser presentado e defendido.
- Se existen defectos formais e/ou de fondo insubsanables, nese caso debe desaconsellarse a defensa do traballo; así como calquera outra incidencia producida ao longo da titoría que se considere oportuno reflectir para os efectos de avaliación do TFM.
- O enunciado dos problemas xurídicos que se propuxeron ao alumno/a para resolver por medio de informe/ditame e das cuestións xurídico-prácticas encomendadas; así como a metodoloxía suxerida e a documentación achegada.
- Unha copia do caso práctico e o enunciado das tarefas profesionais encomendadas, tanto para realizar por escrito como oralmente, xunto coas indicacións impartidas e a documentación achegada.
- As observacións sobre o grao de implicación do alumno/a e os resultados alcanzados.

O informe deberá estar asinado por todos os integrantes do equipo de titoría e conter unha cualificación numérica do 0 ao 10, na que será obxecto de valoración, por separado, 1. A participación nas titorías (asistencia, planificación, implicación, entregas en prazo etc.), 2. Os requisitos formais (seguimento do documento-modelo, estrutura, sistematización, vocabulario, redacción…), 3. As fontes empregadas (metodoloxía seguida e grao de autonomía conseguido), 4. A orixinalidade, competencias adquiridas e resultados alcanzados.

O informe entregarase á coordinación do Máster con polo menos dez días lectivos de antelación con respecto á data de defensa do Traballo.

IV. O Tribunal de avaliación.

Todo o persoal docente das áreas de coñecemento que teñan adscrito o TFM da titulación está obrigado a formar parte dos tribunais de avaliación destes Traballos.

A determinación do número de tribunais en cada convocatoria e a designación dos seus membros é competencia da comisión académica, a proposta da coordinación. Conformarase, como mínimo, un tribunal de avaliación por cada orde xurisdicional (civil e mercantil, penal, administrativo, social) sobre cuxas materias versen os TFM.

Cada tribunal está formado por tres membros titulares e por tres suplentes. Polo menos, un dos membros titulares, e un dos membros suplentes, será un/a profesor/a universitario/a. Tamén, como mínimo, outro dos membros titulares e suplentes será un/a avogado/a de o ICA Santiago, con polo menos 10 anos de experiencia profesional. Procurarase que os membros do tribunal sexan profesores do máster, sen prexuízo de que, por motivos xustificados, resulte necesario ou conveniente contar con profesorado universitario e/ou profesionais da avogacía que non impartan docencia na titulación. Igualmente, poderán integrar o tribunal, profesionais de procuradoría, e da xudicatura, a fiscalía ou LAJ.

Os integrantes dos equipos de titoría dos Traballos de Fin de Máster non poden formar parte dos tribunais de avaliación dos traballos que titoricen.

A participación nos tribunais é obrigatoria para as persoas nomeadas, excepto causa de forza maior debidamente acreditada.

Nas actuacións do tribunal, actuará como Presidente/a o membro que proveña do sector da avogacía (no caso de haber máis dun/a avogado/a, o de maior antigüidade no exercicio profesional). Como Secretario/a exercerá o/a profesor/a universitario/a da especialidade.

A coordinación, antes do final de cada ano natural, propoñerá á comisión académica os membros de cada tribunal de avaliación, procurando a rotación dos docentes dun curso a outro, dando preferencia a aqueles que non teñan asignada titoría académica de TFM.

A coordinación distribuirá os traballos entre os tribunais de avaliación de acordo coa temática dos mesmos. De permitilo as preferencias manifestadas polos/as alumnos/as, procurarase o equilibrio entre o número de traballos asignados a cada tribunal.

Antes do final de cada ano natural, a coordinación publicará a listaxe de tribunais e de asignacións de TFM, indicando tamén a data, hora e lugar de defensa de cada un dos traballos.

V. Defensa do TFM.

O acto de defensa é realizado por cada alumno/a en sesión pública, na data e hora acordada.

A defensa do traballo consistirá:

a) Parte académica: cada alumno/a debe realizar unha exposición oral na que indique, polo menos, o/os problema/s xurídico/s cuxa resolución se lle encomendou mediante a técnica de informe/ditame e/ou a través de cuestións xurídicas prácticas, o método seguido e as principais conclusións alcanzadas.

b) Parte profesional: cada alumno/a efectuará unha exposición ordenada e razoada das cuestións xurídicas que analizou, dos documentos e escritos que tivo que elaborar, e desenvolverá as actividades profesionais en defensa do cliente que resulten propias da/s audiencia/s e do xuízo de que se trate.

A duración do acto de defensa do TFM que realice cada alumno/a non poderá superar os sesenta minutos.

Finalizada a defensa da Parte académica, e tamén finalizada a defensa da Parte profesional do TFM, o/a Presidente/a de o tribunal de avaliación abrirá un debate entre os membros do tribunal e o/a alumno/a sobre o Traballo presentado por escrito e
sobre a exposición oral realizada, por un tempo aproximado de quince minutos para cada unha das partes do traballo.

O tribunal pode decidir que a defensa da Parte académica e da Parte profesional realícense por separado.

VI. Criterios de avaliación.

Celebrado o acto de defensa pública, o tribunal de avaliación valorará de 0 a 10 os seguintes aspectos do traballo:

1. Contido científico, técnico e práctico do traballo, que inclúe a orixinalidade, a metodoloxía e as fontes empregadas, a capacidade de análise e reflexión, etc.
2. Presentación escrita do TFM (partes académica e profesional), que inclúe os aspectos formais e estruturais, o seguimento do documento-modelo, a redacción e a corrección ortográfica, o vocabulario empregado, o número de páxinas, etc.
3. Exposición oral, que inclúe a concisión, a claridade, o control do tempo, o material de apoio e recursos empregados, o respecto ás formalidades propias, etc.
4. Debate co tribunal, que inclúe o contido e a calidade das respostas, os argumentos empregados, etc.
5. Os resultados do traballo, no relativo ao dominio das competencias xerais do máster e das materias sobre as que versa o contido do traballo, o cumprimento dos obxectivos propostos, o interese das conclusións alcanzadas, entre outros aspectos.

Esta cualificación é a resultante da media aritmética das cualificacións atribuídas por cada un dos membros do tribunal de avaliación.

A cualificación final outorgada polo tribunal de avaliación ao Traballo Fin de Máster obtense de acordo coa seguinte ponderación:
1. Cualificación outorgada polo Equipo de Titoría: 40%.
2. Cualificación outorgada polo Tribunal: 60%.

Para os casos de realización fraudulenta de exercicios ou de probas será de aplicación o recollido na Normativa de avaliación do rendemento académico dos estudantes e de revisión das cualificacións da USC.

VII. Publicación das cualificacións.

O membro do tribunal de avaliación que actúe como secretario/a fará pública a cualificación de cada alumno/á o finalizar o acto de defensa do TFM, previa deliberación do tribunal; levantándose acta para ese efecto, na que constarán os membros do tribunal, os datos do alumno/a e do traballo, as incidencias da proba e a cualificación final.

De mostrarse o/a alumno/a conforme coa cualificación, a mesma quedará firme.

VIII. Revisión das cualificacións.

No momento de facer públicas as cualificacións, o tribunal de avaliación fixará as datas de revisión das mesmas, salvo que o/a alumno/a renuncie por escrito á devandita revisión.

Como regra xeral, a revisión producirase no mesmo momento no que o/a alumno/a reciba a cualificación, mediante alegación oral e fundamentada deste.

O tribunal deliberará e comunicará novamente a cualificación final ao alumno/a. De manifestar o alumno/a á súa desconformidade coa cualificación do tribunal, poderá solicitar unha nova revisión conforme á normativa da USC prevista para tales situacións.

A materia "Traballo Fin de Máster" ten un total de seis créditos.

O tempo de estudo e de traballo persoal que debe dedicar un estudante para superar a materia depende, loxicamente, das peculiares capacidades intelectuais de cada alumno/a. Con todo, calcúlase, como media, que o tempo de distribución do traballo do alumno/a, entre horas presenciais e non presenciais, será o seguinte:

Horas presenciais (titorías e defensa do TFM): 30
Horas non presenciais: 120
Volume de traballo máximo: 150

Unha adecuada preparación da materia esixe que o alumnado asista ás titorías co material bibliográfico e a documentación proporcionada/recomendada polo equipo de titoría, previamente lida e analizada; do mesmo xeito que cos traballos encomendados xa realizados na súa totalidade.

O alumnado non debe atopar excesivo problema en superar satisfactoriamente a materia. se, dende a primeira titoría, trata de dedicarlle semanalmente un tempo ao estudo e á preparación dos casos e tarefas encomendadas; e ten o hábito de preguntar nas titorías todas as súas dúbidas.