O Nobel Eric Cornell pecha a súa visita a Santiago cunha conferencia divulgativa aberta ao público en xeral
O premio Nobel de Física en 2001, Eric Cornell, pronunciará este martes 17 unha conferencia divulgativa dirixida a toda clase de público. Ás 20:00 horas no auditorio de Novagalicia Banco (Preguntoiro, 22) e co suxestivo título ‘Folgazán vs. descoidado: a historia épica da enerxía, entropía, temperatura, o último destino do universo e o rol do supernatural’ tentará explicar a segunda lei da termodinámica, a lei simple máis importante da física que explica cómo o desorde sempre se incrementa. A xornada de hoxe comezou cunha recepción en San Xerome por parte do reitor Juan Casares na que Cornell deixou a súa impronta no Libro de Honra da USC. A continuación trasladouse á Aula Magna da Facultade de Óptica e Optometría para manter un encontro con persoal científico da Universidade compostelá, concretamente do grupo de Fotónica. Un antes e un despois Eric Allin Cornell (1961, EE.UU.) conseguiu o Nobel en 2001 “por acadar condensación de Bose-Einstein en gases diluídos de átomos alcalinos e polos primeiros estudos fundamentais das propiedades de ditos condensados". En base a un traballo do físico hindú S. N. Bose, Einstein predixo en 1925 que ao ir baixando moito a temperatura se podía dar un novo estado da materia: un grupo de átomos pechados moi xuntos nunha caixa, que en principio se comportan como un conxunto de bolas rebotando unhas con outras, empezan a sentirse uns aos outros. O arrefriamento reduce a súa velocidade e ao facelo as leis da física cuántica (principio de incerteza) ditan que a súa posición se difumina: os átomos crean un borrón de materia no cal perden a súa identidade individual confundíndose así nunha única nube cuántica que se pode observar macroscopicamente.
Esa condensación dos átomos, chamada condensado de Bose-Einstein, foi unha quimera teórica durante 70 anos, ata que en 1995 Carl Wieman e Eric Cornell (entón con 33 anos de idade) conseguiron acadar tal estado, arrefriando átomos de rubidio con láseres e campos magnéticos ata a ínfima temperatura de 170 nK (170 mil millonésimas de grao por riba do cero absoluto). Nesa temperatura tan baixa, tal e como predixera Einstein, as ondas de materia deses átomos coordináronse e comportáronse como se fosen un novo ente, un superátomo produto da condensación do conxunto, que ten unha resposta conxunta coordinada. Así emerxe un dos principios fundamentais da natureza, que dita que é imposible determinar ao memso tempo a velocidade e a posición dunha materia.
