Créditos ECTS Créditos ECTS: 6
Horas ECTS Criterios/Memorias Traballo do Alumno/a ECTS: 99 Horas de Titorías: 3 Clase Expositiva: 24 Clase Interactiva: 24 Total: 150
Linguas de uso Castelán, Galego
Tipo: Materia Ordinaria Grao RD 1393/2007 - 822/2021
Centro Facultade de Ciencias da Comunicación
Convocatoria: Segundo semestre
Docencia: Sen docencia (En extinción)
Matrícula: Non matriculable (Só plans en extinción)
O obxectivo fundamental da materia é conseguir o coñecemento teórico e a capacidade de aplicación práctica dos conceptos e principios da composición visual tanto na edición en papel como en dixital. En concreto:
- O estudo das técnicas e procesos de materialización da información en distintos soportes e medios de comunicación.
- O estudo e análise do deseño xornalístico, especialmente no seu aspecto formal, coñecendo e diferenciado as tipoloxías e modelos de composición visual
- O coñecemento do deseño nos medios de comunicación e nos distintos ámbitos da cultura visual
- O estudo e a análise das artes gráficas, a súa historia e a súa evolución ata a actualidade.
- O achegamento á cultura visual, a súa historia, movementos, tendencias e aplicacións.
- Coñecer novas tecnoloxías aplicadas ao deseño xornalístico.
NOTA IMPORTANTE: Os alumnos/as matriculados/as nesta materia non teñen dereito a docencia desde o curso 2023-2024 por estar extinguida a materia. Só teñen dereito a exame de acordo cos contidos do programa que se impartiu no curso 2022-2023.
CONTIDOS TEÓRICOS
1. RETÓRICA DA IMAXE
1.1. A imaxe como texto e o texto como imaxe
1.2. Roland Barthes e a retórica da imaxe
1.3. Retórica aplicada ao deseño gráfico
1.4. Figuras retóricas visuais
1.5. Arte e retórica propagandística: do rupestre paleolítico a internet
2. DESEÑO E COMUNICACIÓN VISUAL
2.1 Fundamentos do deseño
2.2 Elementos básicos do deseño gráfico
2.3 A organización da linguaxe visual
2.4 Percepción e deseño: a Gestalt
3. TIPOGRAFÍA
3.1. Natureza funcional e expresiva
3.2. Letra, caracter, glifo, tipo, fonte, familia
3.3. Liñas de referencia
3.4. Morfoloxía
3.5. Variables tipográficas
3.6. Identificación de fontes tipográficas
4. DESEÑO E COMPOSICIÓN VISUAL DA INFORMACIÓN EN PRENSA
4.1. Identidade, estrutura e atracción
4.2. Formatos de prensa impresa
4.3. Diagramación
4.4. A páxina. A mancha
4.5. Columna
4.6. Retícula modular
4.7. Arquitectura da páxina
4.8. A portada
4.9. O modelo WED
5. FUNDAMENTOS DO DESEÑO PARA CIBERMEDIOS
5.1. Novos deseños para novas narrativas
5.2. Impacto da multimedialidade no deseño
5.3. UX/UI: experiencia e interface de usuario
5.4. Usabilidade e accesibilidade
5.5. Arquitectura da información
5.6. Deseño de interacción
5.7. Deseño adaptable (responsive)
5.8. Deseño de infografía
6. FUNDAMENTOS DO DESEÑO AUDIOVISUAL
5.1. Orixes e evolución
5.2. Funcións do deseño audiovisual
5.3. Espazo e tempo
5.4. Deseño audiovisual en televisión
5.5. Motion graphics (grafismo en movemento)
5.6. Intelixencia artificial aplicada ao deseño audiovisual
CONTIDOS PRÁCTICOS
As prácticas desenvólvense en dous formatos diferentes: unha primeira parte que será en formato taller, onde se traballará en grupos de cinco ou seis persoas, nunha aula seminario, e a outra parte desenvolverase individualmente no laboratorio informático.
Na primeira parte realizaranse prácticas con diferentes técnicas como colaxe, bocetado, etc. para adquirir as bases do deseño.
A continuación realizarase unha práctica de deseño editorial que servirá para coñecer algunhas claves da actividade laboral, utilizando ferramentas profesionais e tendo que resolver problemas reais; esta práctica entregarase en papel.
Finalmente, a práctica do deseño web tentará experimentar a diferenza entre a edición en papel e a pantalla. O deseño basearase nun xornal ou revista.
Os recursos necesarios para o desenvolvemento destas prácticas serán materiais básicos de deseño (regras, lapis, rotuladores e papel) e computador. En canto ao software, utilizaranse varios programas do paquete Creative Cloud e outras ferramentas de acceso aberto.
BIBLIOGRAFÍA BÁSICA
BARTHES, R. (1964). Retórica de la imagen. En “Lo obvio y lo obtuso” (pp. 31-54). Barcelona: Paidós. 2009.
BERGSTRÖM, Bo. Tengo algo en el ojo. Técnicas esenciales de Comunicación Visual. Barcelona: Promopress, 2009
CASES. Diseño de la noticia: 2010-2012 : proyectos gráficos y editoriales para el periodismo impreso y digital, Sol 36, Barcelona, 2013
DOHERTY, S. Journalism DesignInteractive Technologies and the Future of Storytelling. Routledge. London, 2017.
ERREA, J. (2018) Newspaper Design: Editorial design from the world's best newsrooms. Berlin: Gestalten.
GÄDE, R. Diseño de periódicos. Sistema y método. Gustavo Gili. Barcelona, 2002.
GARCÍA MARTÍNEZ, A.; Parra Valcarce, D.; Rojo Villada, P. Tecnologías de la información en la producción periodística. Universitas. Madrid, 2007.
KLANTEN, R., Kouznetsova, A., Errea, J., Cairo, A., & Tolliver, S. Visual journalism: infographics from the world's best newsrooms and designers. Gestalten. Berlín, 2017.
LUPTON, E. COLE PHILLIPS, J. Diseño gráfico. Nuevos fundamentos. GG: Barcelona, 2009
POULIN, R. Fundamentos del diseño gráfico. Promopress, 2016
ZAPPATERRA, Y. Diseño editorial: revistas y periódicos. Gustavo Gili. Barcelona, 2008.
BIBLIOGRAFÍA COMPLEMENTARIA
ERREA, J.; GIL, A. (coord.). ÑH9: lo mejor del diseño periodístico España & Portugal 2012. Pamplona: SNDE, 2012
BLACKWELL, L. La tipografía del siglo XX. GG. Barcelona, 1993.
BECKER, V.; GAMBARO, D.; RAMOS, T.S. Audiovisual design and the convergence between HCI and audience studies. En Human-Computer Interaction. User Interface Design, Development and Multimodality: 19th International Conference, HCI International 2017, Vancouver, BC, Canada, July 9-14, 2017, Proceedings, Part I 19. Springer International Publishing, 2017. p. 3-22.
GARCÍA, MARIO: Diseño y remodelación de periódicos. Eunsa. Pamplona.
FRUTIGER, A.. Signos, símbolos, marcas, señales. Barcelona: Gustavo Gili, 2012.
HELLER, E.. Psicología del color. Cómo actúan los colores sobre los sentimientos y la razón. Barcelona: Gustavo Gili, 2012.
JULIER, G. La cultura del diseño. Barcelona: Gustavo Gili, Barcelona, 2008
LUPTON, E. Thinking with type. Nova York: Princeton Architectural Press, 2004.
SATUÉ, E. Diseño gráfico en España. Alianza Universidad, Madrid, 1997.
GONZÁLEZ DÍEZ, L.; PÉREZ CUADRADO, P. 30 años de diseño periodístico en España (1976-2006). Zona Impresa. Madrid.
RIVERA DÍAZ, L.A. La retórica en el diseño gráfico. Investigación y Ciencia, vol. 16, núm. 41, mayo-agosto, 2008, pp. 33-37.
VILCHEZ ARRIBAS, J. F. Historia gráfica de la prensa diaria española (1758-1976), RBA, 2011.
BÁSICAS E XENERAIS
CG1 - Competencia contextual básica de orde transdisciplinar
CG2 - Competencia contextual para situar o xornalismo no campo da comunicación
CG3 - Competencia para exercer a profesión con ética profesional e compromiso cívico
CB2 - Que os estudantes saiban aplicar os seus coñecementos ao seu traballo ou vocación dunha forma profesional e posúan as competencias que adoitan demostrarse por medio da elaboración e defensa de argumentos e a resolución de problemas dentro da súa área de estudo
CB3 - Que os estudantes teñan a capacidade de reunir e interpretar datos relevantes (normalmente dentro da súa área de estudo) para emitir xuízos que inclúan unha reflexión sobre temas relevantes de índole social, científica ou ética
CB4 - Que os estudantes poidan transmitir información, ideas, problemas e solucións a un público tanto especializado como non especializado
CB5 - Que os estudantes desenvolvan aquelas habilidades de aprendizaxe necesarias para emprender estudos posteriores cun alto grao de autonomía
TRANSVERSAIS
CT1 - Capacidade de organización e planificación
CT2 - Capacidade de xestión da información
CT3 - Traballo en equipo
CT4 - Aprendizaxe autónoma
CT5 - Creatividade
CT6 - Iniciativa e espírito emprendedor
CT7 - Coñecementos básicos da profesión
ESPECÍFICAS
CE26 - Capacitar para o desenvolvemento profesional do deseño e organización de elementos nos medios de comunicación
CE27 - Coñecer a dimensión do impacto das novas tecnoloxías no desenvolvemento profesional da comunicación
CE28 - Capacitar para a elaboración narrativa de produtos infográficos
NOTA IMPORTANTE: Os alumnos/as matriculados/as nesta materia non teñen dereito a docencia desde o curso 2023-2024 por estar extinguida a materia. Só teñen dereito a exame de acordo cos contidos do programa que se impartiu no curso 2022-2023.
NOTA IMPORTANTE: Os alumnos/as matriculados/as nesta materia non teñen dereito a docencia desde o curso 2023-2024 por estar extinguida a materia. Só teñen dereito a exame de acordo cos contidos do programa que se impartiu no curso 2022-2023.
Algúns recursos e webs para explorar:
British Museum Press Exhibitions https://www.britishmuseum.org/commercial/british-museum-press
Design Museum Chicago https://designchicago.org/
New York Museum of Art and Design https://madmuseum.org/
Bauhaus https://www.bauhaus.de/en/
Museu del disseny de Barcelona https://ajuntament.barcelona.cat/museudeldisseny/es
Europeana https://www.europeana.eu/en
Design Museum Denmark https://designmuseum.dk/en/
London Design Museum https://designmuseum.org/
Alberto Quian Pampin
- Departamento
- Ciencias da Comunicación
- Área
- Xornalismo
- Correo electrónico
- alberto.quian [at] usc.es
- Categoría
- Profesor/a: Profesor Axudante Doutor LOU
| 28.05.2025 16:00-20:00 | Grupo de exame | Aula 1 |
| 28.05.2025 16:00-20:00 | Grupo de exame | Aula 2 |
| 02.07.2025 10:00-14:00 | Grupo de exame | Aula 1 |