Créditos ECTS Créditos ECTS: 3
Horas ECTS Criterios/Memorias Horas de Titorías: 3 Clase Expositiva: 9 Clase Interactiva: 12 Total: 24
Linguas de uso Castelán, Galego
Tipo: Materia Ordinaria Máster RD 1393/2007 - 822/2021
Departamentos: Economía Aplicada
Áreas: Economía Aplicada
Centro Facultade de Ciencias Económicas e Empresariais
Convocatoria: Segundo semestre
Docencia: Con docencia
Matrícula: Matriculable | 1ro curso (Si)
- Recoñecer e analizar as especificidades da innovación desde unha óptica sectorial.
- Saber identificar as principais características dos procesos innovadores en sectores representativos das economías da nosa contorna.
- Comprender as implicacións da sustentabilidade para o desenvolvemento da innovación.
- Analizar estudos de caso no ámbito da innovación sectorial e do eco-innovación.
TEMA I. A innovación desde a perspectiva sectorial
- Introdución
- Traxectorias tecnolóxicas e innovación en diferentes sectores
- Os modelos de innovación STI e DUI e os sectores
- Sistemas Sectoriais de Innovación
TEMA II. Orientación e obxectivos sociais da innovación
- Eco-innovación e innovación para a sustentabilidade
- Innovación social
TEMA III. Estudos de caso en sectores críticos
- Innovación en actividades primarias
- Innovación en actividades industriais
- Innovación en servizos: servizos a empresas intensivos en coñecemento
- Eco-Innovación en recursos, materias primas e enerxía
- Eco-Innovación e sustentabilidade en sectores de alto impacto
BIBLIOGRAFÍA BÁSICA
ARCHIBUGI, D. (2001). "Pavitt's Taxonomy Sixteen Years on: A Review Article". Econ. Innov. New Techn. 10: 415–425.
CASTELLACCI, F. (2008). "Technological paradigms, regimes and trajectories: Manufacturing and service industries in a new taxonomy of sectoral patterns of innovation". Research Policy 37: 978–994.
MALERBA, F. (2002) “Sectoral Systems of Innovation and Production”, Research Policy, 31, 2, pp. 247-264.
PAVITT, K. (1984) “Sectoral patterns of technical change: towards a taxonomy and a theory”. Research Policy,13, 6, pp. 343-373.
Defourny, J., & Nyssens, M. (2013). Social innovation, social economy and social enterprise: what can the European debate tell us? In F. Moulaert, D. MacCallum, A. Mehmood, & A. Hamdouch (Eds.), The International Handbook on Social Innovation. Edward Elgar Publishing.
Harrisson, D., Klein, J.-L., & Leduc Browne, P. (2010). Social innovation, social enterprise and services. In F. Gallouj & F. Djellal (Eds.), The handbook of innovation and services: a multi-disciplinary perspective (pp. 197–218). Edward Elgar Publishing Limited.
Pereira, A., & Vence, X. (2012). Key business factors for eco-innovation: An overview of recent firm-level empirical studies. Cuadernos de Gestion, 12(SUPPL. PECIALISSU). https://doi.org/10.5295/cdg.110308ap
Pereira, Á., & Vence, X. (2016). Terciarización, servizalización e sustentabilidade. Un novo paradigma produtivo. Andavira.
Pereira, Á., & Vence, X. (2021). The role of KIBS and consultancy in the emergence of Circular Oriented Innovation. Journal of Cleaner Production, 302. https://doi.org/10.1016/j.jclepro.2021.127000
Pereira, Angeles. (2022). Modelos de negocio para la transición a la Economía Circular: estrategias circulares, potencial transformador y limitaciones. In X. Vence (Ed.), Economía Circular y Cambio Sistémico. Límites planetarios vs límites del capitalismo (pp. 178–205). Fondo de Cultura Económica.
Shearmur, R., & Doloreux, D. (2013). Innovation and knowledge-intensive business service: the contribution of knowledge-intensive business service to innovation in manufacturing establishments. Economics of Innovation and New Technology, 22(8), 751–774. https://doi.org/10.1080/10438599.2013.786581
RENNINGS, K., (2000). Redefining innovation - eco-innovation research and the contribution from ecological economics. Ecol. Econ. 32, 319–332.
BIBLIOGRAFÍA COMPLEMENTARIA
LUNDVALL, B.-Å. (1988) “Innovation as an interactive process: from user–producer interaction to the national system of innovation” in Dosi, G. Freeman, C., Nelson, R., Silverberg, G. & Soete, L. (eds.), Technical Change and Economic Theory. London: Pinter Publishers, pp. 349.369.
GONZÁLEZ, M. (2007); “A innovación nos servizos a empresas intensivos en coñecemento e os servizos a empresas intensivos en coñecemento na innovación” en RODRÍGUEZ, G. E
GONZÁLEZ, M. (2008); “Políticas de innovación y servicios a empresas intensivos en conocimiento: una aproximación general” Revista Iberoamericana de ciencia, tecnología y sociedad. Vol 4, N 10. 9-18
GONZÁLEZ, M. (2012); The Spanish codfishing industry: Radical production changes without significant changes in the innovation system. Journal of Entrepreneurship, Management and Innovation. Volume 8, Issue 4, pp. 35-51.
LINDKVIST, K & SÁNCHEZ, J. (2008); “Conventions and innovation: a comparison of two localized natural resource-based industries” in Regional Studies, Vol. 42,3, 343-354
RODRÍGUEZ, G. (2007); “A acumulación de coñecemento na producción de mexillón en Galicia. Un caso de innovación en sectores primarios” en RODRÍGUEZ, G. E GONZALEZ, M. (2007); A diversidade da Innovación. Unha perspectiva sectorial. USC
VENCE, X. E MACÍAS, A. (2008); Pautas de innovación e necesidades tecnolóxicas no sector vitivinícola: A Denominación de Orixe “Rías Baixas”. FEUGA
VENCE & TRIGO (2009): “Diversity of innovation patterns in services”, Service Industries Journal, 29, 12, pp. 1655-1681.
BERKHOUT, F. (2005). Technological regimes, environmental performance and innovation systems: tracing the links. In M. Weber & J. Hemmelskamp (Eds.), Towards Environmental Innovation Systems (pp. 57–80). Springer-Verlag.
CARRILLO-HERMOSILLA, J., DEL RÍO GONZÁLEZ, P., KÖNNÖLÄ, T., (2009). Eco-innovation. When sustainability and competitiveness shake hands. Palgrave Macmillan, London.
GEELS, F. W. (2004). From sectoral systems of innovation to socio-technical systems. Research Policy, 33(6–7), 897–920. https://doi.org/10.1016/j.respol.2004.01.015
LÜDEKE-FREUND, F., SCHALTEGGER, S., & DEMBEK, K. (2019). Strategies and drivers of sustainable business model innovation. In F. Boons & A. McMeekin (Eds.), Handbook of Sustainable Innovation (pp. 101–123). Edward Elgar Publishing.
OECD, (2009). Eco-Innovation in Industry. Enabling green growth. OECD.
OSTERWALDER, A., & PIGNEUR, Y. (2010). Business model generation: a handbook for visionaries, game changers, and challengers. John Wiley & Sons.
PEREIRA, A., (2016). Eco-innovación. Factores impulsores e experiencia na industria galega. Andavira.
PORTER, M.E., VAN DER LINDE, C., (1995). Toward a new conception of the environment-competitiveness relationship. J. Econ. Perspect. 9, 97–118.
Competencias básicas
CB6- Posuír e comprender coñecementos que acheguen unha base ou oportunidade de ser orixinais no desenvolvemento e/ou aplicación de ideas, a miúdo nun contexto de investigación.
CB7- Saber aplicar os coñecementos adquiridos e a súa capacidade de resolución de problemas en contornas novas ou pouco coñecidos dentro de contextos máis amplos (ou multidisciplinares) relacionados coa súa área de estudo.
Competencias transversais
CT1 Comunicación oral e escrita
CT4 Autonomía na aprendizaxe
CT5 Traballo en equipo
CT6 Sensibilidade cara a problemas sociais e ambientais
CT7 Creatividade e capacidade innovadora
CT8 Competencia para a procura e xestión de información e datos
Competencias específicas
CE3 - Localizar, seleccionar e analizar información e fontes estatísticas, documentais e bibliográficas de utilidade, interese e aplicación no estudo do desenvolvemento económico, da innovación e a sustentabilidade.
CE4 - Coñecer e aplicar as técnicas de investigación cuantitativa e cualitativa en economía e das ferramentas de diagnóstico para poder elaborar estudos e informes de carácter científico, técnico e de consultoría no ámbito da sustentabilidade, a economía ecolóxica, a economía circular e a innovación.
CE7- Coñecer as diferentes compoñentes dos sistemas de innovación e as políticas e programas de apoio e incentivación da I+D e a innovación a nivel europeo, español e galego
CE16 - Emprender proxectos e iniciativas innovadoras de carácter social, comunitario, cooperativo ou empresarial desde parámetros de sustentabilidade, circularidad e xustiza.
O ensino da materia desenvolverase a través de actividades de docencia expositiva e de docencia interactiva, todas elas de carácter presencial. A docencia interactiva fará especial uso de metodoloxías innovadoras e activas, como a aprendizaxe por proxecto.
Un soporte esencial está constituído pola aula Virtual da materia, na que o alumnado pode atopar: i) a programación cronolóxica detallada das actividades, co contido previsto para cada unha das sesións de docencia expositiva e interactiva; ii) as presentacións para cada clase de docencia expositiva; iii) as instrucións das actividades a realizar e os materiais para traballar en cada unha das sesións de docencia interactiva; iv) as lecturas obrigatorias para cada tema.
As titorías terán lugar esencialmente de modo presencial, complementadas coa resolución de dúbidas a través do foro do Campus Virtual e o correo electrónico institucional.
Tendo en conta o carácter da materia, contémplanse as visitas a parques científicos, centros tecnolóxicos, organismos públicos de investigación ou infraestruturas singulares de investigación para coñecer in situ a súa actuación.
O sistema de avaliación consistirá na realización dunha proba final (exame) e na avaliación continua.
Exame: 40%
Participación activa en clase: 10%
Realización de traballos e presentación dos mesmos: 50%
O sistema de avaliación na segunda oportunidade será igual que o descrito na primeira, de tal maneira que se terá en conta a nota referida á entrega de tarefas e participación na aula xa obtida (cualificación do 60%), e realizarase un novo exame sobre os temas explicados nas aulas (que volverá contar o 40% na cualificación final).
Para os casos de realización fraudulenta de exercicios ou probas será de aplicación o recolleito na Normativa de avaliación do rendemento académico dos estudantes e de revisión de cualificacións.
TRABALLO PRESENCIAL NA AULA 26 Horas
Clases de taboleiro 9
Clases prácticas 12
Titorías en grupo ou individuais 3
Avaliación 2
TRABALLO PERSOAL DO ALUMNO 49 Horas
Estudo autónomo individual ou en grupo 24
Escritura de traballos 15
Lecturas recomendadas, actividades, preparación de presentacións orais, debates ou similar 10
HORAS TOTAIS DE TRABALLO DO ALUMNO: 75
Recomendase ó alumnado o seguimento continuado das clases presenciais, así como a consulta da bibliografia básica e complementaria sinalada polo profesorado a medida que se desenvolve o programa.
Deben realizarse e entregarse, en tempo e forma, as actividades prácticas propostas.
Cada alumno/a deberá adicar un tempo adecuado ás súas capacidades e coñecementos para asentar os contidos e realizar os traballos que, no seu caso, se demanden.
Xunto co anterior, o uso das titorías debería suplir calquera tipo de problema que puidese xurdir ao longo do proceso de ensinanza-aprendizaxe da materia.
Maria Angeles Pereira Sanchez
Coordinador/a- Departamento
- Economía Aplicada
- Área
- Economía Aplicada
- Correo electrónico
- angeles.pereira [at] usc.es
- Categoría
- Profesor/a: Profesor Contratado/a Doutor
| Xoves | |||
|---|---|---|---|
| 16:00-17:00 | Grupo /CLE_01 | Galego | Aula 06 |
| 07.05.2025 16:00-18:00 | Grupo /CLE_01 | Aula 06 |
| 07.05.2025 16:00-18:00 | Grupo /CLIS_01 | Aula 06 |
| 11.06.2025 16:00-18:00 | Grupo /CLIS_01 | Aula 06 |
| 11.06.2025 16:00-18:00 | Grupo /CLE_01 | Aula 06 |