Créditos ECTS Créditos ECTS: 6
Horas ECTS Criterios/Memorias Traballo do Alumno/a ECTS: 95 Horas de Titorías: 3 Clase Expositiva: 40 Clase Interactiva: 12 Total: 150
Linguas de uso Castelán, Galego
Tipo: Materia Ordinaria Grao RD 1393/2007 - 822/2021
Departamentos: Ciencias Forenses, Anatomía Patolóxica, Xinecoloxía e Obstetricia e Pediatría
Áreas: Medicina Legal e Forense, Toxicoloxía
Centro Facultade de Medicina e Odontoloxía
Convocatoria: Segundo semestre
Docencia: Con docencia
Matrícula: Matriculable
Adiestrar ao futuro médico xeneral na metodoloxía pericial, ante a posibilidade, prevista no noso ordenamiento xurídico, de que poida ser designado como perito oficial ou privado.
Explicar o marco xurídico de referencia no que se vai a desenvolver a actividade médica.
Dar a coñecer como se realiza a investigación das mortes violentas e sospeitosas de criminalidad, así como expor os obxectivos e procedementos da pericia médica sobre a persoa viva.
Dar a coñecer como se buscan, recollen e envían os vestixios biolóxicos, a metodoloxía básica en criminalística biolóxica e investigación biolóxica da paternidad e cal é o valor da evidencia que da súa análise pódese desprender.
Dar a coñecer a achega da toxicoloxía forense á pericia médico-legal.
Unidade I. INTRODUCIÓN
Concepto e contido da Medicina Legal. Datos históricos. Conceptos xurídicos básicos. A peritaxe médico-legal.
Unidade II. DEREITO MEDICO
Fundamentos legais do exercicio da profesión médica. O consentimento informado. Confidencialidade. Responsabilidade médica. Documentos médico-legais.
Unidade III. PATOLOXIA FORENSE
O proceso da morte. Fenómenos cadavéricos. A data da morte. Identificación. Estudo médico-legal da morte sospeitosa e violenta.
Unidade IV. CLÍNICA FORENSE
A valoración do dano corporal. A violencia no ámbito familiar. A violencia contra a muller. Estudo médico-legal dos delitos contra a liberdade sexual. A imputabilidad e a capacidade da persoa.
Unidade V. XENÉTICA FORENSE
Tipos de pericia en Xenética forense. Recolleita e envío de mostras. Métodos de análise. Valoración e comunicación da proba.
Unidad VI. TOXICOLOGÍA FORENSE
Diagnóstico médico-legal das intoxicacións. Recollida e envío de mostras. Alcohol etílico. Gases tóxicos (CO, HCN, H2S). Sustancias de abuso (opiáceos, cocaína cannabis). Submisión química. Outras sustancias de interese médico-legal.
Di Maio, V., Dana, S. (2003). Manual de Patología Forense. Madrid: Diaz de Santos
Villanueva Cañadas, E., coord (2018). Gisbert Calabuig - Medicina Legal y Toxicología, 7ª ed. Barcelona: Elsevier
Hernández Cueto, C., Girela López, E., Lachica López, E., coord (2018). Medicina Legal y Forense. Granada: Ed. Técnica AVICAM, Fleming.
Saukko P., Knight, B. (2016). Knight´s Forensic Pathology (4º ed). Boca Raton, FL: CRC Press
Madea B (2014). Handbook of Forensic Medicine. Oxford: Wiley Blackwell
Wyatt, J., Squires, T., Norfolk, G., Payne-James, J. (2011). Oxford Handbook of Forensic Medicine, Oxford: Oxford University Press.
Hernández, C (2001). Valoración médica del daño corporal. 2ª. Barcelona:Ed. Masson
Rodríguez Calvo MS, Vazquez-Portomeñe F. (2014). La violencia contra la mujer: abordaje asistencial, médico-legal y jurídico. Valencia: Ed. Tirant lo Blanch.
Rodríguez Calvo MS. (2015). La violencia contra la mujer y otras víctimas vulnerables. Valencia: Ed. Tirant lo Blanch.
Vazquez-Portomeñe F., dir (2024) Violencia contra la mujer. Manual de apoyo para el grado en Criminología. Valencia: Ed. Tirant lo Blanch.
Bogusz, M.J. (2008) Handbook of Analytical Separations. Vol 2: Forensic Science. Elsevier. Academic Press, Amsterdam
Drummer, O. (2001).The Forensic pharmacology of drug of abuse. Arnold Pub.
Dart, R. C.(2004). Medical Toxicology, (3ª ed). Filadelfia: Lippincot Williams & Wilkins
Levine, B.(2010). Principles of Forensic Toxicology (3ºed). AACC. Inc
Butler, JM (2010). Fundamentals of Forensic DNA Typing. Burlington MA, EEUU: Elsevier
Jobling MA, Gill P (2004) Encoded evidence: DNA in forensic analysis. Nat Rev Genet 5(10):739-51
Kayser M, de Knijff P. (2011) Improving human forensics through advances in genetics, genomics and molecular biology. Nat Rev Genet. 12(3):179-92
Delgado Bueno, S. (2012). Tratado de Ciencias Forenses. Tomo II: Toxicología Forense. Barcelona:Ed Bosch
Código Cvil, Código Penal, Leyes Procesales
Competencias da titulación ás que contribúe a materia:
1. Recoñecer os elementos esenciais da profesión médica, incluíndo os principios éticos, as responsabilidades legais e o exercicio profesional centrado no paciente.
2. Comprender a importancia de tales principios para o beneficio do paciente, da sociedade e a profesión, con especial atención ao segredo profesional.
3. Saber aplicar o principio de xustiza social á práctica profesional e comprender as implicacións éticas da saúde nun contexto mundial en transformación.
4. Desenvolver a práctica profesional con respecto á autonomía do paciente, ás súas crenzas e cultura, dentro dos principios éticos e legais.
22. Redactar historias clínicas e outros rexistros médicos de forma comprensible a terceiros.
23. Comunicarse de modo efectivo e claro, tanto de forma oral como escrita, cos pacientes, os familiares, outros profesionais e os medios de comunicación.
27. Recoñecer o seu papel en equipos multiprofesionales, asumindo o liderado cando sexa apropiado, tanto para a subministración de coidados da saúde, como nas intervencións para a promoción da saúde.
29. Coñecer as organizacións nacionais e internacionais de saúde e as contornas e condicionantes dos diferentes sistemas de saúde.
30. Coñecementos básicos do Sistema Nacional de Saúde e de lexislación sanitaria.
33. Manter e utilizar os rexistros con información do paciente para a súa posterior análise, preservando a confidencialidade dos datos.
34. Ter, na actividade profesional, un punto de vista crítico, creativo, con escepticismo construtivo e orientado á investigación.
35. Comprender a importancia e as limitacións do pensamento científico no estudo, a prevención e o manexo das enfermidades.
36. Ser capaz de formular hipótese, colleitar e valorar de forma crítica a información para a resolución de problemas, seguindo o método científico.
37. Adquirir a formación básica para a actividade investigadora
Competencias específicas da materia:
*CEMII.01.- Coñecer os fundamentos legais do exercicio da profesión médica.
*CEMII.02.- Consentimento informado.
*CEMII.03.- Confidencialidade.
*CEMII.05.- Implicacións sociais e legais da morte.
*CEMII.06.- Coñecer e recoñecer a evolución normal do cadáver.
*CEMII.07.- Diagnóstico postmortem.
*CEMII.08.- Fundamentos de criminoloxía médica.
*CEMII.09.- Ser capaz de redactar documentos médico-legais
A clase maxistral consistirá na explicación, por parte do profesor, e axudándose da pizarra e dos medios audiovisuales que considere oportunos, dos contidos da asignatura reflectidos na guía docente anual. As prácticas de pizarra/seminarios son actividades complementarias que poden ser impartidas polo profesorado ou polo alumnado, baixo a supervisión dos profesores. Todas as tarefas do estudante (estudo, conferencias, lecturas, ou outras actividades, de habelas) serán orientadas polo profesorado nas sesións de tutoría.
A avaliación farase da seguinte forma:
- Proba final: Suporá o 90% da nota final, incluirá cuestións sobre os contidos explicados nas clases expositivas e abordados nos seminarios.
- Avaliación continua: Suporá o 10 % da nota final. Poderase valorar mediante a participación activa en clase, nos seminarios e noutras actividades propostas e /ou con preguntas incluidas na proba final.
Para superar a materia requírese alcanzar o 50% da nota da proba final e acadar unha nota total de 5 sobre 10.
Os alumnos/as que non realizaran a avaliación continua pódense presentar igualmente a proba final, pero precisan obter un 5 sobre 9 no exame test para aprobar e a nota máxima que poden acadar é de un 9.
No caso de que o alumno non realice a proba final, a cualificación do mesmo será de NON PRESENTADO.
Poderase realizar unha proba adicional para outorgar a calificación de Matricula de Honra.
No caso de exención de docencia, a avaliación continua obterase pola asistencia, participación e realización de actividades dos seminarios, eximindo da asistencia e participación en clases expositivas.
ACTIVIDADES FORMATIVAS CO SEU CONTIDO EN HORAS DO ALUMNO
Actividade Horas
Clases Expositivas 36
Interactivas-Seminarios 10
Titorías en grupos reducidos 3
Exame 3
Asistencia regular a clase, con participación activa na mesma. Consulta da bibliografía recomendada.
Intentar introducir a asignatura dentro dos amplos coñecementos que xa teñen de medicina, buscando implicaciones, referencias, repercusiones que a súa actuación profesional futura pode ter na esfera legal.
Suscitar as dúbidas que lle poidan xurdir nas tutorías.
Maria Victoria Lareu Huidobro
- Departamento
- Ciencias Forenses, Anatomía Patolóxica, Xinecoloxía e Obstetricia e Pediatría
- Área
- Medicina Legal e Forense
- Teléfono
- 881812230
- Correo electrónico
- mvictoria.lareu [at] usc.es
- Categoría
- Profesor/a: Catedrático/a de Universidade
Inés Sánchez Sellero
- Departamento
- Ciencias Forenses, Anatomía Patolóxica, Xinecoloxía e Obstetricia e Pediatría
- Área
- Toxicoloxía
- Correo electrónico
- ines.sanchez.sellero [at] usc.es
- Categoría
- Profesor/a: Titular de Universidade
Angel Maria Carracedo Alvarez
- Departamento
- Ciencias Forenses, Anatomía Patolóxica, Xinecoloxía e Obstetricia e Pediatría
- Área
- Medicina Legal e Forense
- Teléfono
- 881812215
- Correo electrónico
- angel.carracedo [at] usc.es
- Categoría
- Profesor/a: Catedrático/a de Universidade
Maria Sol Rodriguez Calvo
- Departamento
- Ciencias Forenses, Anatomía Patolóxica, Xinecoloxía e Obstetricia e Pediatría
- Área
- Medicina Legal e Forense
- Teléfono
- 881812398
- Correo electrónico
- msol.rodriguez [at] usc.es
- Categoría
- Profesor/a: Catedrático/a de Universidade
Ana Maria Bermejo Barrera
Coordinador/a- Departamento
- Ciencias Forenses, Anatomía Patolóxica, Xinecoloxía e Obstetricia e Pediatría
- Área
- Toxicoloxía
- Teléfono
- 881812206
- Correo electrónico
- anamaria.bermejo [at] usc.es
- Categoría
- Profesor/a: Catedrático/a de Universidade
Jose Ignacio Muñoz Barus
- Departamento
- Ciencias Forenses, Anatomía Patolóxica, Xinecoloxía e Obstetricia e Pediatría
- Área
- Medicina Legal e Forense
- Teléfono
- 881812325
- Correo electrónico
- joseignacio.munoz.barus [at] usc.es
- Categoría
- Profesor/a: Catedrático/a de Universidade
Antonio Salas Ellacuriaga
- Departamento
- Ciencias Forenses, Anatomía Patolóxica, Xinecoloxía e Obstetricia e Pediatría
- Área
- Medicina Legal e Forense
- Teléfono
- 881812230
- Correo electrónico
- antonio.salas [at] usc.es
- Categoría
- Profesor/a: Catedrático/a de Universidade
Maria Del Carmen De La Puente Vila
- Departamento
- Ciencias Forenses, Anatomía Patolóxica, Xinecoloxía e Obstetricia e Pediatría
- Área
- Medicina Legal e Forense
- Correo electrónico
- mdelcarmendela.puente [at] usc.es
- Categoría
- Investigador/a: Programa Juan de la Cierva
Lucía Casanova Adán
- Departamento
- Ciencias Forenses, Anatomía Patolóxica, Xinecoloxía e Obstetricia e Pediatría
- Área
- Medicina Legal e Forense
- Correo electrónico
- lucia.casanova.adan [at] usc.es
- Categoría
- Predoutoral USC
Miguel Boullon Cassau
- Departamento
- Ciencias Forenses, Anatomía Patolóxica, Xinecoloxía e Obstetricia e Pediatría
- Área
- Medicina Legal e Forense
- Correo electrónico
- miguel.boullon.cassau [at] usc.es
- Categoría
- Predoutoral Xunta
Javier González Bao
- Departamento
- Ciencias Forenses, Anatomía Patolóxica, Xinecoloxía e Obstetricia e Pediatría
- Área
- Medicina Legal e Forense
- Correo electrónico
- javiergonzalez.bao [at] usc.es
- Categoría
- Predoutoral Ministerio
| Martes | |||
|---|---|---|---|
| 10:30-12:30 | Grupo /CLE_03 | Castelán | Aulario-Aula 4 |
| Mércores | |||
| 10:30-12:30 | Grupo /CLE_03 | Castelán | Aulario-Aula 4 |
| 03.06.2025 09:30-11:30 | Grupo /CLE_01 | Aulario-Aula 1 |
| 03.06.2025 09:30-11:30 | Grupo /CLE_01 | Aulario-Aula 2 |
| 03.06.2025 09:30-11:30 | Grupo /CLE_01 | Aulario-Aula 3 |
| 03.06.2025 09:30-11:30 | Grupo /CLE_01 | Aulario-Aula 4 |
| 03.06.2025 09:30-11:30 | Grupo /CLE_01 | Aulario-Aula Magna |
| 01.07.2025 09:30-11:30 | Grupo /CLE_01 | Aulario-Aula 1 |
| 01.07.2025 09:30-11:30 | Grupo /CLE_01 | Aulario-Aula 2 |
| 01.07.2025 09:30-11:30 | Grupo /CLE_01 | Aulario-Aula 3 |
| 01.07.2025 09:30-11:30 | Grupo /CLE_01 | Aulario-Aula 4 |
| 01.07.2025 09:30-11:30 | Grupo /CLE_01 | Aulario-Aula Magna |