Créditos ECTS Créditos ECTS: 3
Horas ECTS Criterios/Memorias Traballo do Alumno/a ECTS: 51 Horas de Titorías: 3 Clase Expositiva: 9 Clase Interactiva: 12 Total: 75
Linguas de uso Castelán, Galego
Tipo: Materia Ordinaria Máster RD 1393/2007 - 822/2021
Departamentos: Psicoloxía Evolutiva e da Educación, Departamento externo vinculado ás titulacións
Áreas: Psicoloxía Evolutiva e da Educación, Área externa M.U en Psicoxerontoloxía (2ª ed)
Centro Facultade de Psicoloxía
Convocatoria: Primeiro semestre
Docencia: Con docencia
Matrícula: Matriculable | 1ro curso (Si)
-Saber aplicar instrumentos de avaliación da capacidade funcional, cognitiva e da calidade de vida.
-Coñecer a relación entre capacidades funcionais e cognitivas e emocionais no envellecemento normal e patolóxico.
-Deseñar, desenvolver e avaliar Programas de prevención, intervención e optimización das capacidades funcionais e cognitivas.
-Saber ordear temporalmente as fases da intervención en función da tipoloxía dos participantes.
- Fundamentos da avaliación funcional e cognitiva no envellecemento.
- Instrumentos de avaliación.
- Programas de estimulación e rehabilitación funcional.
- Programas de estimulación e rehabilitación cognitiva.
Suministrarase material bibliográfico a través da aula virtual.
Funcionalidad
(a) Asistencia socio-sanitaria
Peisah, C., Ayalon, L., Verbeek, H., Benbow, S. M., Wiskerke, E., Rabheru, K., & Sorinmade, O. (2021). Sexuality and the Human Rights of Persons With Dementia. The American journal of geriatric psychiatry : official journal of the American Association for Geriatric Psychiatry, 29(10), 1021–1026. https://doi.org/10.1016/j.jagp.2021.05.016
Hamilton, M., Peisah, C., Rabheru, K., Ayalon, L., Verbeek, H., Stoppe, G., & Mendonça Lima, C. (2021). Understanding Barriers to the Realization of Human Rights Among Older Women With Mental Health Conditions. The American journal of geriatric psychiatry : official journal of the American Association for Geriatric Psychiatry, 29(10), 1009–1014. https://doi.org/10.1016/j.jagp.2021.05.024
Consellería de Benestar e Servizos Sociais (2011). Cartera de servicios para personas dependientes, prevención de la dependencia y promoción de la autonomía personal. Santiago de Compostela: Consellería de Benestar e Servizos Sociais. [www.feafesgalicia.org/pdf/7ACB5d01.pd]. DOG, nº 182: http://www.xunta.es/dog/Publicados/2013/20130924/AnuncioCA05-120913-000…
Fundación Eguía-Careaga (2011). Los Derechos de las Personas y el Medio Residencial ¿Cómo Hacerlos Compatibles? Gipuzkoa: Fundación Eguía-Careaga.
Leturia FJ, Yanguas JJ. (2001). Intervenciones psicosociales y comportamentales con personas mayores en recursos sociosanitarios. Matia Fundazioa.
Leturia, F. J., Yanguas, J. J., Arriola, E. y Uriarte, A. (2001). La valoración de las personas mayores. Madrid: Cáritas Española.
(b) Valoración
Cabañero–Martínez, M.J.; Cabrero–García, J.; Richart–Martínez, M.; Muñoz–Mendoza, C. L. (2008). Revisión estructurada de las medidas de actividades de la vida diaria en personas mayores. Revista Española de Geriatría y Gerontología, 43, 271–283.
Contador I, Fernández-Calvo B, Ramos F, Tapias-Merino E, Bermejo-Pareja F. (2010). El cribado de la demencia en atención primaria. Revisión crítica. Revista de Neurología, 51, 677-686.
Intervención
(a) Fundamentos de la Intervención cognitiva
Green CS, & Bavelier D. (2008). Exercising your brain: a review of human brain plasticity and training-induced learning. Psychology and Aging, 23, 692-701.
Greenwood PM, Parasuraman R. (2010). Neuronal and cognitive plasticity: a neurocognitive framework for ameliorating cognitive aging. Frontier Aging Neuroscience, 2,150 [PMID: 21151819 DOI: 10.3389/fnagi.2010.00150].
Hill, R. D., Bäckman, L. y Stigsdotter, A. (Eds.) (2000). Cognitive rehabilitation in old age. Oxford: Oxford University Press.
Kramer, A.F., Bherer, L., Colcombe, S.J.; Dong, W., Greenough, W.T. (2004). Environmental Influences on Cognitive and Brain Plasticity During Aging. Journals of Gerontology Series A: Biological Sciences & Medical Sciences, 59A (9) 940-957.
Stern, Y. (2009). Cognitive reserve. Neuropsychologia, 47(10), 2015–2028. doi:10.1016/j.neuropsychologia.2009.03.004.
(c) Eficacia da intervención cognitiva basada na evidencia
Alves J, Magalhães R, Thomas RE, Gonçalves OF, Petrosyan A, Sampaio A. Is there evidence for cognitive intervention in Alzheimer disease? A systematic review of efficacy, feasibility, and cost-effectiveness. Alzheimer Dis Assoc Disord 2013; 27: 195-203 [PMID: 23314062 DOI: 10.1097/WAD.0b013e31827bda55]
Jean L, Bergeron ME, Thivierge S, Simard M. (2010). Cognitive intervention programs for individuals with mild cognitive impairment: systematic review of the literature. Am J Geriatr Psychiatry, 18, 281–296.
Kueider AM, Parisi JM, Gross AL, Rebok GW (2012) Computerized Cognitive Training with Older Adults: A Systematic Review. PLoS ONE 7(7): e40588. doi:10.1371/journal.pone.0040588
Macleod, F., Storey, L., Rushe, T., & McLaughlin, K. (2021). Towards an increased understanding of reminiscence therapy for people with dementia: A narrative analysis. Dementia (London, England), 20(4), 1375–1407. https://doi.org/10.1177/1471301220941275
Owen AM, Hampshire A, Grahn JA, Stenton R, Dajani S, Burns AS, Howard RJ, Ballard CG. Putting brain training to the test. Nature 2010; 465: 775-778 [PMID: 20407435 DOI: 10.1038/nature09042].
Tardif, S. & Simard, M. (2011). Cognitive Stimulation Programs in Healthy Elderly: A Review. International Journal of Alzheimer’s Disease, 2011, 1-13. doi:10.4061/2011/378934
Woods B, Aguirre E, Spector AE,Orrell, M. (2012). Cognitive stimulation to improve cognitive functioning in people with dementia. Cochrane Database of Systematic Reviews 2012, Issue 2. Art. No.: CD005562. DOI: 10.1002/14651858.CD005562.pub2.
(d) Programas de intervención cognitiva
Lojo Seoane, C., Campos Magdaleno, M., Facal Mayo, D., Mallo López, S., Riaño Lueiro, N., Santamaría Gargamala, P. (2018). Programa de entrenamiento para envejecer activamente. Madrid: CCS Ediciones.
(e) Intervención Funcional
Travers, J., Romero-Ortuno, R., Bailey, J., & Cooney, M. T. (2019). Delaying and reversing frailty: a systematic review of primary care interventions. The British journal of general practice : the journal of the Royal College of General Practitioners, 69(678), e61–e69. https://doi.org/10.3399/bjgp18X700241
Bamidis, P. D., Vivas, A. B., Styliadis, C., Frantzidis, C., Klados, M., Schlee, W., Siountas, A., & Papageorgiou, S. G. (2014). A review of physical and cognitive interventions in aging. Neuroscience and biobehavioral reviews, 44, 206–220. https://doi.org/10.1016/j.neubiorev.2014.03.019
Taylor, J., Walsh, S., Kwok, W., Pinheiro, M. B., de Oliveira, J. S., Hassett, L., Bauman, A., Bull, F., Tiedemann, A., & Sherrington, C. (2021). A scoping review of physical activity interventions for older adults. The international journal of behavioral nutrition and physical activity, 18(1), 82. https://doi.org/10.1186/s12966-021-01140-9
BÁSICAS E XERAIS
CG2 - Coñecer en profundidade os distintos modelos de avaliación, diagnóstico, intervención e tratamento no campo da Psicoxerontoloxía, así como as técnicas e procedementos que deles se derivan.
CG3 - Planificar, desenvolver e supervisar o proceso de avaliación psicoxerontolóxica nos diferentes contextos e ámbitos de actuación.
CB6 - Posuir e comprender coñecementos que aporten unha base ou oportunidade de ser orixinais no desenvolvemento e/ou aplicación de ideas, a miudo nun contexto de investigación
CB8 - Que os estudantes sexan capaces de integrar coñecementos e enfrontarse á complexidade de formular xuizos a partir dunha información que, sendo incompleta ou limitada, inclúa reflexións sobre as responsabilidades sociais e éticas vinculadas á aplicación dos seus coñecementos e xuizos
TRANSVERSALES
CT2 - Mostrar un sentido crítico razonable, curiosidade intelectual e capacidade de argumentación sobre problemas complexos.
CT5 - Desenvolver a capacidade para traballar en grupo e solucionar problemas de forma cooperativa.
ESPECÍFICAS
CE2 - Ser capaz de planificar e desenvolver unha avaliación utilizando os instrumentos e técnicas máis convintes.
CE3 - Ser capaz de interpretar os resultados dunha avaliación e de facer un diagnóstico sobre as persoas e/ou situacións avaliadas.
CE4 - Saber elaborar informes e comunicar os resultados das avaliacións con diferentes propósitos e para diferentes destinatarios.
CE5 - Saber planificar e desenvolver programas de intervención seleccionando os obxectivos, os procedementos e os instrumentos más apropiados en función das características do problema e do contexto.
CE7 - Saber asesorar e intervenir no ámbito familiar das persoas maiores tanto sans como enfermas
CE10 - Saber adecuar as actuacións ao marco legal e administrativo correspondente e promover os cambios que se consideren nesarios para mellorar a atención ás personas maiores.
A parte introdutoria da materia realízase de xeito expositivo. Boa parte das sesiones presenciales implican a realización de traballo práctico de manexo, administración, corrección e interpretación de instrumentos de cribado e avaliación especializada das persoas maiores autonomas e dependientes. As tarefas desta materia poderían estar vinculadas a Proyectos de ApS.
-Participación en clase e titorías: ponderarase sobre un 20%
-Examen e/ou Informe de traballos individuais ou en grupo: ponderarase sobre un 80%
A asignatura inclúe unha practica de campo consistente na visita a un Visita ao Complexo Xerontolóxico “A Veiga” onde os estudiantes deben realizar un cribado de dentro da Valoración Xerontolóxica Integral. A partir dos resultados, cada estudiante debe elaborar un informe Psicoxerontolóxico que formará parte da avaliación. Esta actividades realízase conxuntamente en varias asignaturas obligatorias deste Módulo.
Non se admite dispensa de asistencia.
O tempo total de estudo e traballo do/a estudante para superar esta materia é de 75 horas (25 horas por crédito), distribuídas do seguinte xeito:
• Clases presenciais: 24 horas (9 horas expositivas, 12 interactivas e 3 de titorías)
• Traballo tutelado do/a alumno/: 15 horas
• Traballo autónomo do/a estudante (estudo dos contidos da materia e lectura e resolución de cuestións plantexadas polo profesor): 34 horas.
Análisis detallado da documentación e materias suministrados. Contacto frecuente a través da aula virtual.
Arturo Jose Pereiro Rozas
Coordinador/a- Departamento
- Psicoloxía Evolutiva e da Educación
- Área
- Psicoloxía Evolutiva e da Educación
- Teléfono
- 881813651
- Correo electrónico
- arturoxose.pereiro [at] usc.es
- Categoría
- Profesor/a: Titular de Universidade
Pedro Santamaría Gargamala
- Departamento
- Departamento externo vinculado ás titulacións
- Área
- Área externa M.U en Psicoxerontoloxía (2ª ed)
- Correo electrónico
- pedro.santamari [at] rai.usc.es
- Categoría
- Profesional área externa_máx. 30 h
| Luns | |||
|---|---|---|---|
| 16:30-18:30 | Grupo /CLE_01 | Galego | Aula 11 |
| Mércores | |||
| 16:30-18:30 | Grupo /CLE_01 | Galego | Aula 11 |
| Venres | |||
| 19:30-20:30 | Grupo /CLE_01 | Galego | Aula 11 |
| 13.01.2025 18:00-20:00 | Grupo /CLE_01 | Aula 11 |
| 18.06.2025 18:00-20:00 | Grupo /CLE_01 | Aula 11 |