Teoría do Dereito

Trátase de ofrecer unha serie de conceptos que permitan identificar o fenómeno xurídico nas súas diversas manifestacións e dende diversos puntos de vista. Non se trata, polo tanto, de coñecemento dun determinado Dereito positivo o dalgunha das súas ramas, senón dos sistemas xurídicos en xeral. Por outra banda, a materia ocúpase do Dereito entendido nun sentido amplo e de todo o relacionado coa experiencia xurídica: dende o Dereito mesmo e os seus compoñentes (v. gr. os dereitos) e efectos (v. gr. os deberes) ata as actividades relacionadas co Dereito (a súa creación, interpretación, aplicación, cumprimento...) e o Dereito que "debe ser" ou Dereito ideal.

Esquematicamente, a Teoría do Dereito ten os seguintes obxectivos:
1º. Chegar a coñecer e poder utilizar con soltura a terminoloxía, os conceptos e concepcións xurídicas básicas.
2º. Familiarizarse coas categorías máis importantes que se empregan nas disciplinas xurídico-positivas estudadas noutras materias.
3º. Chegar a diferenciar o Dereito doutras ordes normativas e a relacionalo coa realidade social, cultural e política.
4º. Chegar a coñecer o concepto de norma, a súa estrutura, o seus carácteres e tipoloxía.
5º. Coñecer as características e problemas do ordenamento xurídico.
6º. Coñecer e saber identificar as fontes do Dereito.
7º. Coñecer e comprendan cómo se interpreta e aplica o Dereito.
8º. Introducirse no coñecemento das teorías da xustiza e dos valores xurídicos.
9º. Coñecer os criterios que permitan cualificar de eficaz ao dereito.

Preténdese lograr o dominio destes obxectivos mediante as explicacións do profesor ofrecidas nas clases teóricas, que se pretende que sexan altamente participativas.
En canto ás clases prácticas, tratarase de practicar os coñecementos aprendidos nas clases teóricas para tratar de aplicalo á realidade sociocultural e político-económica na que operamos. Nestas clases a participación dos alumnos será aínda máis importante xa que se pretende conseguir, ademais de implementar os coñecementos adquiridos nas clases teóricas, proporcionar aos estudantes recursos prácticos por si mesmos como a capacidade e a fluidez para ordenar un discurso, defender unha argumentación, que fale en público e, en definitiva, adquira todos os coñecementos prácticos que precisa para poder desenvolver o seu futuro persoal con éxito.
Con isto é necesario fomentar a capacidade crítica nos estudantes e preparalos para poder argumentar a súa posición en todo momento. Estas clases tamén servirán para promover o traballo en grupo e mellorar as habilidades de liderado.

TEMARIO

1. Filosofía e Teoría do dereito.
2. O pensamento xurídico na Historia: iusnaturalismo e positivismo xurídico.
3. A Ciencia do dereito.
4. O concepto de dereito.
5. O dereito e outras ordes normativas.
6. A norma xurídica.
7. O ordenamento xurídico.
8. A interpretación do dereito.
9. A aplicación do dereito.
10. Conceptos xurídicos fundamentais.
11. A seguridade xurídica.
12. A xustiza e o dereito. Os dereitos humanos.
13. A obediencia ao dereito.
14. Dereito e sociedade A eficacia do dereito.

MANUAIS.

AÑON (et. al.) Teoría del Derecho, Tirant lo Blanch, Valencia, 2ª edición, ampliada y revisada, 2021.
ATIENZA, M., The sense of Law, Ariel, Barcelona, 2001.
BETEGÓN, J. et al., Lessons in Theory of Law, MacGraw-Hill, Madrid, 1997.
BOBBIO, N., Teoría Xeral do Dereito, Debate Madrid, 1998, trans. E. Rozo Acuña.
CALVO GARCÍA, M., Teoría do dereito, Tecnos, Madrid, 2000, 2ª ed. revisado e aumentado.
DÍEZ-PICAZO, L., Experiencias xurídicas e Teoría do dereito, Ariel, Barcelona, 1993.
GARCÍA MAYNEZ, E., Introducción al estudio del derecho, Porrúa, México, 2001.
GONZÁLEZ LAGIER, D., Conceptos básicos de dereito, Marcial Pons, Madrid, 2015.
LUCAS, J. DE et al., Introdución á teoría do dereito, Tirant lo Blanch, Valencia, 1997.
MARTÍNEZ ROLDÁN, L., e FERNÁNDEZ SUÁREZ, J. A., Curso de teoría do dereito e metodoloxía xurídica, Ariel, Barcelona, 1994.
MORESO, J.J. e VILAJOSANA, J. M. Introdución á teoría do dereito, Marcial Pons, Madrid, 2004.
NIETO, A., Una introducción al Derecho, Tirant lo Blanch, Valencia, 2019.
OTERO PARGA, M & PUY MUÑOZ, F., A concepción prudencial de Dereito, Tecnos, Madrid, 2013.
PECES-BARBA, G., FERNÁNDEZ, E. y ASÍS, R. DE, Curso de teoría del derecho, Marcial Pons, Madrid, 2000 (2ª edición).
PÉREZ LUÑO, A.E., Teoría do dereito. A concepción da experiencia xurídica, Tecnos, Madrid, 2002, 2ª ed.
PRIETO SANCHÍS, L., Notas sobre teoría do dereito, Trotta, Madrid, 2005.
RECASENS SICHES, L. Introdución ao estudo do dereito, Porrúa, México, 1985.
SEGURA ORTEGA, M., Introducción a teoría do dereito, Centro de Estudios Ramón Areces, Madrid, 2022
SORIANO, R., Compendio de Teoría Xeral do Dereito, Ariel, Barcelona, 1993 (2ª edición. Corrixida e ampliada).


OBRAS DE REFERENCIA

HART, H.L.A., The concept of Law [1961], trans. G. R. Carrió, Abeledo-Perrot, Bos Aires, 1990 (2ª edición).
KELSEN, H., Teoría pura do Dereito [1960, 2ª edición], Trans. J. Vernengo, Porrúa, México, 1991.
ROSS, A., On Law and Justice [1953, 1958], trans. G.R. Carrió, Eudeba, Bos Aires, 1994 (5ª edición).

UNIDADES DIDÁCTICAS

OTERO PARGA, M., Preguntas de argumentación legal, Porrúa, México, 2006, 2ª ed., 2008, 3ª edición. 2014, 4ª ed. 2020.
OTERO PARGA, M., Os argumentos da argumentación xurídica. Panorama práctico, Porrúa, México, 2010, primeira reimpresión 2012
RODRIGUEZ BOENTE, SE, Un estándar xurídico, Santiago de Compostela: Universidade de Santiago de Compostela, 2011 (accesible en http://www.usc.es/export9/sites/webinstitucional/gl/servizos/snl/dinami… .pdf)
RODRÍGUEZ-TOUBES, J., A interpretación do dereito, Universidade de Santiago de Compostela: Servizo de publicacións, 2015.

Esta materia trata de proporcionar aos estudantes unha serie de competencias que lles axuden non só a comprender o fenómeno legal, a saber aplicalo, a empregalo e a interpretalo, senón tamén a ensinarlles a estudar, asimilar, comprender e buscar formas de investigar, aproveitando todo. el.
Polo tanto, dividiremos as competencias en varios segmentos ou tipos:

1) Habilidades xerais ou instrumentais
2) Competencias sistémicas
3) Habilidades interpersoais
4) Competencias específicas


COMPETENCIAS INSTRUMENTAIS XERAIS

-Buscar bibliografía e información en xeral.
-Xestión e exposición de diferentes fontes bibliográficas.
-Xestión e exposición de materiais recollidos en diferentes soportes.
-Xestión das tecnoloxías da información e a comunicación: ambiente virtual de aprendizaxe, procesadores de textos; Navegador de Internet; etc.
-Presentación de materiais recollidos na rede.
-Presentación a través do contorno virtual. Presentación de traballos impresos.
-Capacidade para comprender, analizar é sintetizar.
-Exposición sintética da información recollida
-Capacidade de organización é planificación. Xestión do tempo dispoñible para alcanzar obxectivos.
-Comunicación oral é escrita. Exposición oral é escrita de temas e / ou traballos.
-Capacidade para xestionar información. Selección da información máis relevante sobre un tema.
-Capacidade para resolver problemas. Resolución de casos.
-Capacidade de decisión. Xestión da información.
-Utilización de métodos de coñecemento dedutivos, indutivos, analíticos é comparativos. -Presentación de traballos nos que se empregaron diferentes metodoloxías.
-Capacidade de aprendizaxe, fomentando o desexo de obter novos coñecementos, tanto a través do estudo como da investigación (dirixidos en dúas direccións: o coñecemento completo dunha materia nunca se pode conseguir e o único xeito de aprender cousas novas é coidando. os novos problemas que debemos propoñer continuamente).
-Exposición de resultados de aprendizaxe



COMPETENCIAS SISTEMAIS XERAIS

- Aprendizaxe autónoma. Presentación de resultados de autoaprendizaxe.
-Creatividade. Ofrecer solucións orixinais aos problemas suscitados.
-Sensibilidade a cuestións da realidade social, económica é ambiental.
-Presentación das implicacións éticas dos temas estudados.
-Interese por estar informado da realidade que te rodea, desde o máis local (o teu municipio) ata o máis global (o mundo en xeral). Información sobre temas de actualidade.
-Formando sensibilidade aos valores, substancialmente xustiza

HABILIDADES XERAIS INTERPERSAIS

-Teamwork (en preparación para o teu futuro profesional en equipos interdisciplinarios). Presentación do traballo en grupo.
-Habilidades nas relacións interpersoais. Comunicación cos demais membros do seu grupo e, en xeral, co profesorado e compañeiros
-Recoñecemento da diversidade e do multiculturalismo para conseguir maiores doses de tolerancia. Tratamento tolerante coas diferentes visións de cada un dos suxeitos.

COMPETENCIAS ESPECÍFICAS

-Xestión de tecnoloxías de información é comunicación específicamente legais como bases de datos de lexislación e xurisprudencia e capacidade de identificación de fontes xurídicas básicas. Busca lexislación e xurisprudencia en bases de datos legais.
-Capacidade para debater argumentos legais. Discutir cuestións legais.
-Capacidade para atopar solucións novas ou imaxinativas no enfoque dun problema legal ou na utilización de recursos legais con enfoques diversos.
-Capacidade para expoñer coñecementos cun dominio adecuado das habilidades orais e escritas da profesión xurídica. Exposición de temas é obras.
-Capacidade para identificar as preocupacións e valores sociais subxacentes nas normas é principios legais.
-Capacidade para identificar os debates legais actuais e participar neles. Información sobre temas legais de actualidade.
-Reflexión sobre o papel fundamental que debe desempeñar o avogado na sociedade, especialmente dirixido ao fortalecemento dos valores, á asunción de deberes, ao uso da liberdade e ao compromiso de responsabilidade.
-Reflexión sobre a cultura humanística e a necesidade de cultivala
-Reflexión sobre a necesidade de buscar xustiza en calquera das súas manifestacións, como motivo de ser, fin é fundamento do dereito.

A metodoloxía empregada, así como o desenvolvemento de todo o curso en xeral, será plural, de xeito que non se empregará un único método, senón que se lle ensinará ao alumno a existencia de varios deles e a necesidade de aprender en cada caso. o máis adecuado segundo a finalidade perseguida.
Non obstante, promoverase a aprendizaxe en que o alumno sexa o centro do sistema. Así que a explicación debe ser clara, áxil, sinxela, pero ao mesmo tempo coa profundidade que require un título universitario e moi práctica.
Na parte teórica do programa manterase o sistema participativo de clase magistral. Nas clases interactivas fomentarase moito máis o diálogo e o método dialéctico.
Os profesores estarán ao servizo dos estudantes ben de xeito persoal, na aula ou na oficina.
Para o resto, estableceranse horas de titoría nas que o profesor e o alumno aceptarán prestar o mellor servizo posible, dando a todos a opción de beneficiarse del.
Tamén podes facer un traballo máis intensivo como lecturas, reflexión sobre un tema, etc. É importante que os alumnos sexan conscientes de que o profesor estará encantado de axudar e orientalos cando o precisen.
Non obstante, todo este traballo será inútil se o alumno non asume a súa responsabilidade no estudo e na aprendizaxe porque esa tarefa é a súa responsabilidade exclusiva.
Finalmente, recoméndase aos estudantes que estuden constantemente e continuamente ao longo do tempo, xa que ese é o único xeito de asimilar o coñecemento da materia con total garantía de éxito.

Ademais
• Titorías solicitadas por cada estudante de acordo co profesor ou no horario establecido.
• Seminarios de estudo e debate organizados por iniciativa dos alumnos ou profesores.
• Elaboración voluntaria de traballos persoais ou colectivos guiados polo profesor.
• Lectura, reflexión e estudo autónomo.

O exame final suporá o 80% da avaliación final é deberá superarse para superar a materia.
A asistencia, a participación en clases prácticas e outras actividades que se poidan establecer en tempo é forma representarán o 20% da nota final que se terá en conta para engadir directamente unha vez cumprido o requisito para aprobar o exame final.
Os estudantes con exención de docencia só serán avaliados a través do exame final.
En virtude da normativa de permanencia da USC só será avaliado o alumno que se presente ao exame final.

O éxito da materia derivará dunha correcta planificación por parte do alumno é do profesor. Os estudantes deben responsabilizarse da súa parte, sendo conscientes de que o seu traballo é insubstituíble. En canto ao profesor, tamén debe dedicar tempo á súa preparación persoal, a das súas clases e materiais. Para distribuílo mellor, propoño o seguinte:


Actividades formativas e distribución en horas de traballo persoal

A) Actividades presenciais: 52,5 horas

Docencia expositiva: 30 horas
Docencia interactiva: 17,5 horas
Titorías: 5 horas


B) Actividades non presenciais: unhas 97,5 horas

-Preparación de clases prácticas.
-Busca de información.
-Lecturas e preparación de traballos.
-Estudio e reflexión.

Convén levar ao día a materia, reflexionar sobre os contidos vistos cada día e participar activamente nas actividades prácticas propostas.
Primarase a visión de conxunto dos temas sobre os detalles puntuais de memoria.

O profesor Manuel Segura Ortega será o encargado de impartir o grupo C. A profesora Rodríguez Boente será a encargada dos grupos A e B. A docencia será en castelán.
O exame será escrito nas datas indicadas no calendario de exames oficial, aprobado en Xunta de Facultade.