Créditos ECTS Créditos ECTS: 6
Horas ECTS Criterios/Memorias Traballo do Alumno/a ECTS: 99 Horas de Titorías: 3 Clase Expositiva: 24 Clase Interactiva: 24 Total: 150
Linguas de uso Castelán, Galego
Tipo: Materia Ordinaria Grao RD 1393/2007 - 822/2021
Departamentos: Pedagoxía e Didáctica
Áreas: Didáctica e Organización Escolar
Centro Facultade de Ciencias da Educación
Convocatoria: Segundo semestre
Docencia: Con docencia
Matrícula: Matriculable
1-Comprender e reflexionar sobre o papel das tecnoloxías dixitais na sociedade actual e as transformacións sociais, culturais, económicas e políticas derivadas do seu uso.
2-Adquirir o coñecemento básico sobre as posibilidades das TIC na formación e as implicacións didácticas da súa utilización nos contextos de intervención socioeducativa.
3-Valorar críticamente o papel das tecnoloxías nos distintos ámbitos de actuación profesional do educador/a social.
4-Desenvolver habilidades e estratexias no uso de tecnoloxías dixitais que permitan atender ás funcións dos/ as educadores/ as sociais.
5-Analizar e avaliar críticamente propostas e experiencias innovadoras coas tecnoloxías en distintos ámbitos socioeducativos.
6-Deseñar programas de intervención socioeducativa con fins formativos, culturais e de lecer como elemento crave para a cidadanía do século XXI.
BLOQUE I: Sociedade e tecnoloxía
Tema 1.- Sociedade da Información e Sociedade do Coñecemento. Participación cidadá e Internet
Tema 2.- Competencias para a participación na sociedade do coñecemento. Alfabetizacións múltiples e fenda dixital.
BLOQUE II: Medios, tecnoloxías dixitais e intervención socioeducativa
Tema 3.- Os medios e tecnoloxías dixitais en contextos de intervención socio-educativos (promoción cultural, animación socio-cultural, e-inclusión e V-TIC).
Tema 4.- O uso de medios e tecnoloxías dixitais para a intervención socioeducativa: redes sociais e tecnoloxías emerxentes.
BLOQUE III: Contornas formativas con TIC. Posibilidades en contextos socio-educativos
Tema 5.- Organización e xestión das TIC
Tema 6.- Deseño de propostas formativas en contornas abertas e flexibles.
BÁSICA:
- Aguaded-Gómez, J.I. e Cabero-Almenara, J. (2014). Tecnologías y medios para la educación en la e-sociedad. Alianza Editorial.
- Cabero, J. (2016) ¿Qué debemos aprender de las pasadas investigaciones en Tecnología Educativa? Revista Interuniversitaria de Investigación en Tecnología Educativa, 0, 23-33.
- Cacheiro-González, M. L., Sánchez-Romero, C. e González-Lorenzo, J. (Coords.) (2015). Recursos tecnológicos en contextos educativos. UNED
- Vázquez-Cano, E. (2021). Medios, recursos didácticos y tecnología educativa. UNED.
COMPLEMENTARIA:
-Alba-Pastor, C. (2018). El Diseño Universal para el Aprendizaje: Educación para todos y prácticas de Enseñanza Inclusivas. Ediciones Morata.
-Cabezas González, M. e Casillas Martín, S. (2019). Las Educadoras y Educadores Sociales ante la Sociedad redEnsaio. Avaliação e Políticas Públicas em Educação, 27. https://doi.org/10.1590/s0104-40362019002701360
- Cebreiro López, B., Fernández-Morante, C. e Casal Otero, L. (2019). Tecnologías emergentes y metodologías didácticas: dos ejes básicos para el éxito educativo. En M.A. Santos Rego, A. Valle Arias, y M. Lorenzo Moledo (Eds.), Éxito educativo. Claves de construcción y desarrollo (pp.173-196). Tiran Humanidades.
-Estebanell, M., Ferrés, J., Cornell, P. e Codina, D. (2012). Realidad aumentada y códigos QR en educación. En J. Hernández et al. (Coords.), Tendencias emergentes en educación con TIC (pp. 135- 155). Asociación Espiral, Educación y Tecnología.
- Gardó, H. e Sierra, C. (2022). Los algoritmos a examen: ¿Por qué IA en educación?. Fundació Bofill.
- López-Gómez, S. e Fernández-Lanza, S. (2023). Un estudio empírico sobre juegos serios para el cambio social. REIDOCREA, 12(10), 117-125. https://doi.org/10.30827/Digibug.81002
-López Gómez, S. e Rodríguez Rodríguez, J. (2021). Los videojuegos en la escuela, la universidad y los contextos sociocomunitarios. Octaedro.
-Lozano-Díaz, A. e Fernández-Prados, J. S. (2019). Hacia una educación para la ciudadanía digital crítica y activa en la universidad. RELATEC: Revista Latinoamericana de Tecnología Educativa, 18(1), 175–187.
-Martínez- Pérez, A. e Lezcano-Barbero, F. (2020). Posibilidades de las herramientas web 2.0 para el trabajo de los educadores y educadoras sociales. En E. Sánchez, E. Colomo, J. Ruíz y J. Sánchez (Eds). Tecnología Educativa y estrategias didácticas. (pp.986-995). UMA Editorial.
-Rodrigo-Moriche, M. P., Goig-Martínez, R. M., Martínez-Sánchez, I. e Freitas-Cortina, A. (2020). La competencia digital en los programas de formación de ocio y tiempo libre para jóvenes. Pedagogía Social. Revista Interuniversitaria, 35, 139-153.
-Rodríguez-López, M. e García-Pérez R. (Coord.) (2018). Competencias digitales y mediáticas para una ciudadanía crítica. Ediciones Erguius.
-Sancho-Gil, J. M. (2009). La Tecnología Educativa en un mundo tecnologizado. En Tecnología educativa: la formación del profesorado de la era de internet, (pp. 45-68).
- Vuorikari, R., Punie, Y., Carretero, S. e Van den Brande, G (2016). DigComp 2.0: The digital competence framework for citizens. Update phase 1: The conceptual reference model (No. JRC101254). Joint Research Centre.
-Winocur, R. (2018). Nuevas formas de organización, plataformas digitales y participación cívica. En Cobo et al. (Eds.). Jóvenes, transformación digital y formas de inclusión en América Latina (pp. 151 - 238). Penguin Random House.
BÁSICAS
CB1 - Que os estudantes demostrasen posuír e comprender coñecementos nunha área de estudo que parte da base da educación secundaria xeral, e adóitase atopar a un nivel que, aínda que se apoia en libros de texto avanzados, inclúe tamén algúns aspectos que implican coñecementos procedentes da vangarda do seu campo de estudo
XERAIS
CG5 - Elaborar, xestionar e/ou facer uso directo dos recursos documentais, metodolóxicos e materiais que comporte o desenvolvemento da súa profesión e que poderán concretarse na redacción e difusión de informes, utilización de estratexias e métodos educativos, equipamentos e infraestruturas, etc.
TRANSVERSAIS
CT1 - Expresarse e comunicarse facendo uso de diferentes códigos e recursos lingüísticos, materiais e tecnolóxicos
ESPECÍFICAS
CE1.2 - Analizar críticamente as realidades socioeconómicas, políticas, educativas e culturais, así como os ámbitos da acción educativa nos que os educadores sociais desenvolven o seu labor profesional.
CE1.4 - Seleccionar e facer uso de métodos e medios orientados ao coñecemento das realidades educativas e sociais, emitindo xuízos razoados sobre as informacións obtidas e a súa utilidade para o desenvolvemento da súa práctica profesional.
CE1.5 - Proxectar a súa formación teórica e metodolóxica en iniciativas e prácticas educativas que dean resposta a necesidades e demandas sociais, en diferentes contextos e realidades, en por si e/ou en colaboración con outros axentes da sociedade.
CE2.1 - Deseñar, desenvolver e avaliar plans, programas, proxectos e actividades de intervención socioeducativa en diversos contextos institucionais e sociais.
CE2.3 - Facer uso de estratexias, procedementos, medios, técnicas, métodos, etc. que posibiliten unha intervención educativa directa con persoas e colectivos afectados por distintas problemáticas ou circunstancias sociais.
CE2.4 - Elaborar, xestionar e/ou utilizar medios e recursos socioeducativos que posibiliten un adecuado desenvolvemento do seu labor profesional e das institucións ou entidades nas que leve a cabo.
CE2.6 - Valorar e axustar a súa práctica profesional ás esixencias e compromisos deontolóxicos da Educación Social.
A metodoloxía utilizada diríxese á adquisición das competencias descritas, favorecendo que o estudante adopte unha actitude crítica ante as distintas fontes e documentos. Terá un carácter fundamentalmente práctico. levarán a cabo actividades, tanto individuais como grupais, que o posibiliten.
A metodoloxía está deseñada con dous niveis ben diferenciados, pero interrelacionados estreitamente:
1. Sesións expositivas: realizaranse para todo o grupo de alumnos da materia e corresponden aos créditos teóricos. Os procedementos utilizados para traballar os bloques dentro destas sesións serán os seguintes:
- Exposición dos contidos nunha dinámica que permita a relación entre as propostas conceptuais, os avances das investigacións, os problemas da práctica e a reconstrución da experiencia persoal do estudantado.
- Dossiers bibliográficos: son unha selección de documentos representativos do contido preparados polo profesor/a. Serven de complemento e profundización aos contidos expostos nas clases, é dicir, permiten a lectura e estudo individualizado sobre un tema. Proporcionaranse a través do campus virtual como parte da parte práctica da materia.
2. Sesións interactivas (prácticas de laboratorio). As actividades son propostas amplas de acción onde converxen aprendizaxes, contido, intencións, e os coparticipantes achegan á actividade as súas experiencias previas, a súa contorna social e cultural, e as súas características individuais. Nestas sesións requírese a participación de forma continuada.
Utilizarase unha contorna formativa en rede (ferramentas institucionais da USC) no que estarán dispoñibles os materiais de traballo das sesións, materiais dixitais complementarios e as producións do alumnado. Para iso, é necesario que todos os alumnos/ as teñan activo e utilicen o seu correo electrónico institucional da USC (imprescindible ao comezo da materia).
As actividades prácticas da materia materializaranse na realización de actividades nas sesións de laboratorio, as cales terán carácter obrigatorio na avaliación.
A USC é unha Universidade presencial, polo que a asistencia ás sesións de clase é obrigatoria. Nos casos contemplados na normativa da Facultade, os alumnos/ as poderán solicitar exención oficial de docencia expositiva. Tamén no caso de alumnado con dispensa de asistencia. A efectos de avaliación nestes casos faise constar que o sistema de avaliación na materia será o mesmo para este alumnado e para o alumnado asistente. En ambos os casos, o alumnado con exención ou dispensa de docencia debe presentarse á profesora ao comezo da materia e coordinar con ela o plan de traballo e seguimento.
Asistencia a clases e control de asistencia:
O programa inclúe clases teóricas e prácticas.
• As profesoras levarán a cabo un control de asistencias dos seus alumnos ás súas clases. As faltas de asistencia xustificadas ás clases tanto teóricas como prácticas non eximirán ao alumno do cumprimento dos requisitos establecidos no programa. Se existe un impedimento á asistencia ás clases teóricas e/ou prácticas o alumno deberá comunicalo ás profesoras.
• Dado o carácter colaborativo das prácticas e a unión entre teoría e práctica, a “non asistencia” reiterada ás sesións prácticas -mesmo xustificada- que supón non participar nas actividades de aprendizaxe e tarefas deseñadas conlevará a obrigación de realizala individualmente, previa negociación coa profesora e supervisión continuada das mesmas.
Na materia prevese o desenvolvemento de, cando menos, unha práctica de campo compartida con outras do curso (visita, encontros con profesionais, celebración de conmemoracións ...) na perspectiva dunha actividade interdisciplinar que será abordada e valorada desde cada unha das materias participantes.
A avaliación terá un dobre carácter, formativo -continuo ao longo do semestre- e sumativo. Na avaliación do estudante teranse en conta as distintas actividades grupais e individuais realizadas.
A avaliación continua terá un peso específico será do 60% da cualificación global. Baséase na entrega de traballos específicos relacionados coas sesións interactivas. Entregaranse informes de traballo de todas as actividades realizadas como parte da avaliación continua (30%) e terán un peso específico na avaliación do 30% 2 das prácticas realizadas ao longo das sesións: 1) Procura e análise dunha experiencia de intervención socioeducativa con TIC e 2) Deseño dunha proposta formativa de ámbito socioeducativo en soporte virtual. A entrega de tarefas estará organizada segundo unha axenda previa.
Esta información completarase co resultado dunha proba individual de carácter teórico-práctico que se realizará ao finalizar o semestre para valorar o grao de adquisición das competencias da materia. O peso específico é o 40% da cualificación global.
Para obter unha valoración positiva na materia, é necesario ter superadas as dúas partes da materia (avaliación continua e exame final). Ademais, considérase a asistencia a un 80% das clases como requisito e será preciso ter realizadas e entregadas en prazo todas as actividades de avaliación especificadas na axenda tanto na oportunidade de xaneiro como en xullo.
Aqueles alumnos/ as que teñan exención (soamente poderá ser para as sesións expositivas) ou dispensa de asistencia deberán poñerse en contacto coa profesora cando soliciten a mesma e como máis tardar nos 7 días seguintes á concesión da mesma para determinar o sistema de tutorización. Neste caso, o alumnado deberá seguir a mesma secuencia temporal, prazos e sistema de avaliación que o alumnado asistente.
Os traballos individuais ou grupais dos estudantes deberán ser orixinais. Calquera traballo copiado supoñerá o suspenso da materia e a avaliación do estudante na convocatoria correspondente. Para os efectos de avaliación, un mesmo traballo non pode ser utilizado para varias materias, excepto nas actividades programadas de forma coordinada.
Para os casos de realización fraudulenta de exercicios ou probas será de aplicación o recolleito na Normativa de avaliación do rendemento académico dos estudantes e de revisión de cualificacións.
A materia conta cun total de 6 créditos ECTS (150 horas de traballo). As sesións terán metodoloxías distintas e agrupamentos diferentes coas seguintes horas presenciais:
• Clases expositivas: presentación, explicación de temas (24 h.)
• Prácticas interactivas de laboratorio: análise de experiencias de intervención socioeducativa, deseño de propostas … (24 h.)
• Visitas: (5 h.)
• Titorías: titoría en pequeno grupo (3 h.)
• Exame: (2 h.)
As horas restantes contémplanse como tempo de traballo autónomo do alumnado.
- Asistencia regular ás sesións de clase que asegura ao estudante a orientación na súa formación por parte do profesorado e a guía necesaria para abordar as actividades.
- Seguimento e dedicación en todas as prácticas xa sexan individuais e/ou de grupo. Velar pola calidade dos informes finais que cada grupo entrega.
- Colaboración e participación equilibrada no equipo de traballo. Planificación adecuada das tarefas de grupo (distribución de tempos, esforzos e dialogo constante co profesorado)
- Uso adecuado das titorías ao longo do semestre (revisión e seguimento de prácticas, apoio ao estudo individual)
- Os traballos realizados polo alumnado deben entregarse, preferentemente, a través da aula virtual.
- Responsabilidade medioambiental. Se o docente da materia solicita a entrega en papel, debe cumprir os seguintes requisitos:
Evitar tapas de plástico ou outros envoltorios externos innecesarios.
Sempre que sexa posible, empregar grampas en lugar de encadernación.
Imprimir a dúas caras en calidade “aforro de tinta”.
Non empregar folios en branco como separadores de capítulos ou partes.
Evitar anexos que non teñan referencia directa cos temas desenvolvidos.
- Perspectiva de xénero:
Recoméndase facer uso da linguaxe non sexista, tanto no traballo cotiá de aula como nos traballos académicos encomendados. Pode obterse información ao respecto no enlace: https://www.usc.gal/export9/sites/webinstitucional/gl/servizos/oix/desc…
- Obrigatoriedade de uso da conta de correo rai.
- Obrigatoriedade de emprego das ferramentas tecnolóxicas institucionais: Campus Virtual, Microsoft Office 365, e outras ferramentas facilitadas pola facultade e autorizadas como ferramentas institucionais pola universidade.
- Non se poderá empregar o de teléfono móbil, salvo cando se use como instrumento de traballo seguindo as indicacións dadas polo docente, responsabilizándose o alumnado das consecuencias legais e académicas que podan derivarse dun emprego non axeitado do mesmo.
- Ter en conta que o ensino-aprendizaxe (clases / titorías) é un proceso privado, enténdase privado como proceso de comunicación e intercambio entre o/a docente e o estudantado matriculado na materia.
- Obrigatoriedade do cumprimento da normativa de protección de datos https://www.usc.gal/es/politica-privacidad-proteccion-datos
Josefa Del Carmen Fernandez De La Iglesia
Coordinador/a- Departamento
- Pedagoxía e Didáctica
- Área
- Didáctica e Organización Escolar
- Teléfono
- 881813807
- Correo electrónico
- c.delaiglesia [at] usc.es
- Categoría
- Profesor/a: Titular de Universidade
Lorena Casal Otero
- Departamento
- Pedagoxía e Didáctica
- Área
- Didáctica e Organización Escolar
- Teléfono
- 881813845
- Correo electrónico
- lorena.casal [at] usc.es
- Categoría
- Profesor/a: Profesor Contratado/a Doutor
| Mércores | |||
|---|---|---|---|
| 10:30-12:00 | Grupo /CLE_01 | Galego | AULA 10-11 (CAMPUS VIDA-Módulo A) |
| 12:00-13:30 | Grupo /CLIL_03 | Galego | AULA 8 (CAMPUS VIDA-Módulo A) - LABORATORIO DE TECNOLOGÍA |
| 13:30-15:00 | Grupo /CLIL_01 | Galego | AULA 8 (CAMPUS VIDA-Módulo A) - LABORATORIO DE TECNOLOGÍA |
| Xoves | |||
| 09:00-10:30 | Grupo /CLIL_02 | Galego | AULA 8 (CAMPUS VIDA-Módulo A) - LABORATORIO DE TECNOLOGÍA |
| 12:00-13:30 | Grupo /CLIL_04 | Galego | AULA 8 (CAMPUS VIDA-Módulo A) - LABORATORIO DE TECNOLOGÍA |
| 20.05.2025 09:30-11:30 | Grupo /CLE_01 | AULA 15 (CAMPUS VIDA-Módulo A) |
| 01.07.2025 09:30-11:30 | Grupo /CLE_01 | AULA 17 (CAMPUS VIDA-Módulo A) |