Créditos ECTS Créditos ECTS: 3
Horas ECTS Criterios/Memorias Traballo do Alumno/a ECTS: 51 Horas de Titorías: 3 Clase Expositiva: 9 Clase Interactiva: 12 Total: 75
Linguas de uso Castelán, Galego
Tipo: Materia Ordinaria Máster RD 1393/2007 - 822/2021
Departamentos: Didácticas Aplicadas
Áreas: Didáctica da Expresión Corporal
Centro Facultade de Formación do Profesorado
Convocatoria: Segundo semestre
Docencia: Con docencia
Matrícula: Matriculable | 1ro curso (Si)
1.- As e os estudantes aprenderán a recoñecer e a modificar as súas propias actitudes cara á inclusión das persoas con diversidade funcional nos ámbitos de lecer.
2.- O alumnado saberá recoñecer as zonas de uso público dos espazos naturais (instalacións, servizos e programas) que polas súas características (físicas, de comunicación e sociais) considéranse inclusivas.
3.- O estudantado será capaz de elaborar propostas de transformación e mellora de infraestruturas e equipamentos de educación ambiental ou patrimonial, para que permitan o seu uso a persoas con diversidade funcional.
• Persoas con diversidade funcional: concepto, características, dereitos e necesidades.
• Análise das actitudes ante a diversidade funcional. Análise propia. Integración, inclusión e accesibilidade
• Características dos equipamentos en espazos naturais (instalacións, servizos e programas) considerados inclusivos.
• Actividades motrices en espazos naturais para as persoas con diversidade funcional: características básicas.
• Análise de espazos naturais, recursos e itinerarios para a mellora da accesibilidade: en busca de equipamentos inclusivos.
• Estudo de casos de organización, deseño e desenvolvemento de actividades educativas na natureza e ao aire libre desde a perspectiva da diversidade funcional: granxas – escola, aulas de educación ambiental, vías verdes etc.
Básica
Arribas, H.F. (2012). El montañismo como práctica de ocio inclusivo. Revista Pedagógica Adal, 15(25), 27-32.
Casino-Aguilera, J.Á. (2016). Un nuevo paradigma para un futuro más saludable y con valores. Deporte inclusivo, actividad física inclusiva y educación física inclusiva. Revista Nacional e Internacional de Educación Inclusiva, 9(2), 69-86.
Fuentes, V. ., García-Domingo, M. ., Amezcua, P. ., y Amezcua Aguilar, T. (2020). La Atención a la Diversidad Funcional en Educación Primaria. REICE. Revista Iberoamericana Sobre Calidad, Eficacia Y Cambio En Educación, 19(1), 105–122. https://doi.org/10.15366/reice2021.19.1.006
Moscoso, D. y Muñoz, Victor. (2012). Deporte, Inclusión y Diversidad Social. Anduli. 11. 13-19. https://revistascientificas.us.es/index.php/anduli/article/view/3660/31…
Fernández-Atienzar, D., González-Lázaro, J., y Arribas-Cubero, H.F. (2018). Senderismo inclusivo: accesibilidad al medio natural en Castilla y León. E-MásF: Revista Digital de Educación Física., 9(54), 41–49.
Hernández-Beltrán, V., Gámez-Calvo, L., Rojo-Ramos, J., & Gamonales, J. M. (2021). La Joëlette como herramienta de inclusión. Revisión de la literatura. E-Motion: Revista De Educación, Motricidad E Investigación, (16), 47-68. https://doi.org/10.33776/remo.v0i16.5127
Martín-PAredes,N. y Chacón-López, H. (2017). La equinoterapia como nueva práctica educativa para la diversidad funcional. Perfiles y actitudes del terapeuta. Etic@net: Revista científica electrónica de Educación y Comunicación en la Sociedad del Conocimiento, 17, 1, pp 168-184. DOI: https://doi.org/10.30827/eticanet.v17i1.11921
Miteco (2017). Guia Técnica de Accesibilidad en Espacios Naturales. Organismo Autónomo Parques Nacionales y Fundación ONCE. https://www.miteco.gob.es/es/red-parques-nacionales/guia-accesibilidad-…
Pérez-Campos, C., Fernández-Gavira, J., Alcaraz-Rodríguez, V., & Heredia-Moyano, F. J. (2018). Modelos de negocio inclusivos en el medio natural. El caso del Campus Diversia. Journal of Sports Economics & Management, 8(2), 107-115.
Complementaria
ARRÁEZ MARTINEZ, J.M. (1996): Motricidad, autoconcepto e integración de niños ciegos. Málaga, Aljibe.
CAMPAGNOLE, S.H. (1998): La silla de ruedas y la educación física. Barcelona, Paidotribo.
COMITÉ OLÍMPICO ESPAÑOL (1994): Deportes para minusválidos físicos, psíquicos y sensoriales. Madrid.
CUENCA CABEZA, M. (1999): “Ocio y Formación. Hacia la equiparación de oportunidades mediante la Educación de Ocio”, en Documentos de Estudios de Ocio, nº 7 Bilbao, Universidad de Deusto.
FEBRER DE LOS RÍOS; SOLER VILA (1990): Cuerpo, dinamismo y vejez. Barcelona, INDE.
GARCIA MINGO, J.A. (1992): Actividades físicas y deporte para minusválidos. Madrid, Campomanes Libros, S.L.
Garel, JP. (2007). Educación física y discapacidades motrices. Barcelona: Editorial Inde
Martínez, R., De Haro, R. y Escarbajal, A. (2017). Una aproximación a la educación inclusiva en España. Revista de Educación Inclusiva, 3(1), 149-164. https://revistaeducacioninclusiva.es/index.php/REI/article/view/217
Mendoza, N. (2009). Propuestas prácticas de Educación Física inclusiva para la etapa de secundaria. Barcelona: Editorial Independiente.
MIÑANA ESTRUCH, J.J.; VALLÉS ARÁNDIGA, A. (1995): “Ecología litoral: una experiencia de Educación Ambiental en niños ciegos”, en Integración nº 18.
MUTUA DE ACCIDENTES DE TRABAJO Y ENFERMEDADES PROFESIONALES DE LA SEGURIDAD SOCIAL (2004): Guía del Camino de Santiago para personas con discapacidad.
Otero, A. (Dir) (2003). Deporte y discapacidad. Córdoba: Excma. Diputación de Córdoba.
Perez, J. (Coord) (2008). Discapacidad, calidad de vida y Actividad Físico-Deportiva. Madrid: Dirección general de deportes
RIOS HERNÁNDEZ, Mercedes; BLANCO RODRIGUEZ, Antonio; BONANY JANÉ, Tate; CAROL GRES, Neus (1998): El juego y los alumnos con discapacidad. Barcelona, Paidotribo.
SETIEN SANTAMARÍA, Mª L. (coord.) (2000): “Ocio, calidad de vida y discapacidad”. Actas de las Cuartas Jornadas de la Cátedra de Ocio y Minusvalías. Bilbao, Universidad de Deusto.
VILLAVILLA ASENJO, H. (2001): Deporte y naturaleza. El impacto de las actividades deportivas y de ocio en el medio natural. Madrid, Talasa.
SETIEN SANTAMARÍA, Mª L. (coord.) (2000): “Ocio, calidad de vida y discapacidad”. Actas de las Cuartas Jornadas de la Cátedra de Ocio y Minusvalías. Bilbao, Universidad de Deusto.
Torrebadella, X. (2013). La joëlette: una original adaptación para el senderismo inclusivo. EFDeportes.com Revista Digital. 18-184. https://www.efdeportes.com/efd184/la-joelette-para-el-senderismo-inclus…
VILLAVILLA ASENJO, H. (2001): Deporte y naturaleza. El impacto de las actividades deportivas y de ocio en el medio natural. Madrid, Talasa.
Básicas e Xerais:
CG5 - Que os estudantes sexan capaces de deseñar programas para a realización de actividades educativas en contornas naturais, en concreto saber deseñar unha actividade educativa orixinal sobre unha contorna natural previamente elixido.
Específicas
CE7 - Que os estudantes sexan capaces de avaliar os resultados das actividades e programas desenvolvidos.
CE6 - Que os estudantes sexan capaces de coordinar e dirixir organizacións relacionadas coa educación en contornas naturais.
Referido ao traballo presencial do alumnado:
- Ofrecerase ao alumnado unha síntese actualizada sobre as características das zonas de uso público dos espazos naturais (instalacións, servizos e programas) que se consideran inclusivas ou accesibles para persoas con diversidade funcional (9 horas).
- Presentaranse actividades prácticas para realizar en grupo para o recoñecemento das actitudes persoais cara á inclusión das persoas con diversidade funcional nos ámbitos de lecer, e propoñerase o estudo de casos referidos aos contidos da materia (9).
- Realizaranse saídas de campo para analizar equipamento de educación ambiental ou/e patrimonial accesible, no que o alumnado poderá comprobar os contidos expostos nas sesións teórico-prácticas. Para cada saída detallarase o material específico e necesario que será responsabilidade do alumnado dispoñer do mesmo durante a saída (8 horas).
En canto ao traballo non presencial do alumnado:
- As lecturas recomendadas, e obrigatorias nalgúns casos, serán artigos científicos e outros pequenos textos seleccionados (10 horas).
- A visita a outros equipamentos de educación ambiental ou patrimonial para valorar a súa accesibilidade, e a asistencia como oíntes a conferencias sobre os contidos da materia (12 horas).
- A partir do traballado nas sesións prácticas e nalgunhas das actividades non presenciais, o alumnado redactará, en grupo ou individualmente, as súas reflexións, conclusións e as súas aprendizaxes (15 horas).
O alumnado será atendido nas sesións de titoría para orientar o seu traballo (2 horas).
Un traballo final en pequeno grupo contribuirá a valorar o logro das competencias propostas (2 horas).
A avaliación será continua. Todas as actividades serán avaliadas: a asistencia e a participación nas sesións teóricas e prácticas (saídas de carácter obrigatorio), a visita a equipamentos coas propostas de análises dos mesmos, as sesións de sensibilización coas reflexións persoais e grupais, os estudos de casos cos resultados expostos #ante o gran grupo, os comentarios e conclusións dos materiais manexados, os exercicios de traballo non presencial e a proposta final, levada a cabo en pequenos grupos e presentada por escrito.
Debido ao carácter experiencial do propio máster e desta materia a avaliación será continua, comprendendo o proceso e o resultado, asumindo que ambos deben contribuír á adquisición de coñecementos e á reflexión permanente, onde todo será avaliado.
Mediante a elaboración das actividades, tarefas, informes e o exame os estudantes mostrarán suficiencia na adquisición das competencias establecidas.
A normativa da USC indica que é necesario asistir a un mínimo de asistencia para poder ser avaliado, o cal se fixa no 80%.
PRIMEIRA OPORTUNIDADE:
Criterios de avaliación:
- Probas obxectivas: 30%
- Presentación de informes orais e/o escritos: 40%
- Asistencia e participación: 30%
A cualificación de cada apartado terá que superar o 50% da nota máxima de forma independente, se non, será cualificado como N.P.; manteranse as notas dos apartados que estean superados durante as convocatorias do presente curso académico.
SEGUNDA OPORTUNIDADE E SUCESIVAS:
- No caso de que sexa no mesmo curso académico, manteranse as cualificacións superadas e non será obrigatorio superar os apartados de forma independente para superar a materia.
En sucesivas oportunidades, se non coincide co curso académico da primeira oportunidade, terase que realizar a avaliación como se indica no devandito curso académico.
DISPENSA DE ASISTENCIA:
Estes estudantes deben informar da súa situación, ao profesorado da materia, na mesma semana da concesión de dispénsaa, a fin de individualizar o plan de traballo e a avaliación para adaptarse ás súas circunstancias particulares.
En todo caso, deberán prestar atención ao disposto na Instrución 1/2017 da Secretaría Xeral, onde indica que para aprobar a materia debe asistir á ou as saídas de campo indicadas no horario da materia.
Para as sesións expositivas terase que presentar un traballo académico que supla a parte non presencial autorizada e que será acordado de maneira individual co profesorado.
A porcentaxe dos criterios de avaliación en caso de dispensa oficial serán:
- Probas obxectivas: 40%
- Presentación de informes orais e/o escritos: 30%
- Asistencia e participación: 30%
A cualificación de cada apartado terá que superar o 50% da nota máxima de forma independente, se non, será cualificado como N.P.
Alumnado con diversidade funcional:
Calquera tipo de diversidade funcional ou dificultade para un seguimento diario normal da materia, sexa esa dificultade permanente ou temporal, debería xustificar a súa situación a través dun documento expedido polo servizo acreditado pola USC (Servizo de Participación e Integración Universitaria (SPIU) da USC) para estes efectos e informar do seu caso ao docente dentro das dúas primeiras semanas do semestre correspondente ou cando a incidencia suceda, #a fin de que poidan acordar o máis axiña posible o plan de traballo da/do estudante na materia e, se é preciso, as adaptacións curriculares e/o evaluativas necesarias.
Se algunha persoa incorrese nunha falsificación ou outro tipo de fraude e a mesma fose descuberta, será cualificada con "suspenso" nas convocatorias correspondentes ao ano académico na cal sucedese o incidente e as actuacións do profesorado rexeranse, en todo caso, pola Normativa de avaliación e rendemento académico dos estudantes e de revisión de cualificacións, aprobada no Consello de Goberno do 15 de xuño de 2011 (DOG 21 de xullo de 2011) e modificada pola Resolución do 5 de abril de 2017 (DOG, 8 de maio).
TRABALLO PRESENCIAL (27 HORAS)
Clase presencial en grupo completo: 8 horas
Clases prácticas: 8 horas
Titorías: 2 horas
Realización de exercicios escritos ou exames: 2 horas
Outras tarefas (excursións etc.)/ etc.): 7 horas
TRABALLO PERSOAL (48 HORAS)
Estudo autónomo: 11 horas.
Escritura de exercicios, conclusións ou traballo derivados da materia: 9 horas.
Lecturas recomendadas e procuras bibliográficas: 10 horas.
Asistencia a actividades recomendadas: 10 horas.
Outras tarefas propostas polo/a docente: 8 horas.
A materia ten un claro carácter experiencial, polo que a participación activa nas sesións, tanto teóricas como interactivas será fundamental para a adquisición e interiorización das competencias.
Este programa podería sufrir modificacións por necesidades docentes. Estas serán comunicadas debidamente ao alumnado e con suficiente antelación.
A materia ten un desenvolvemento na USC virtual e información adicional na páxina do máster http://www.masterdaen.es/inicio.html
Comunicación
Toda comunicación realizarase a través da contas oficiais da USC e a través do campus virtual
Elaboración e confección de documentación
Utilizaranse as ferramentas institucionais para a confección de calquera informe, documentación ou traballo que sexa necesario presentar.
Entrega de documentación
Todos os traballos entregaranse en formato electrónico na plataforma virtual, non admitíndose ningún en formato papel.
Na sesión de presentación da materia informarase sobre o equipamento (roupa, calzado, equipo técnico etc.)/ etc.) máis adecuado para desenvolver as saídas.
Perspectiva de xénero
En atención aos criterios de igualdade de xénero no ámbito universitario, recoméndase facer uso dunha linguaxe non sexista tanto no traballo cotián da aula como nos traballos académicos. Pódese obter máis información respecto diso na ligazón:
http://www.usc.es/export/sites/default/gl/servizos/oix/descargas/lingua…
Protección de datos
Aplicarase a política e normativa da USC respecto diso, dispoñible en https://www.usc.gal/es/politica-privacidade-proteccion-datos
Miguel Cons Ferreiro
- Departamento
- Didácticas Aplicadas
- Área
- Didáctica da Expresión Corporal
- Teléfono
- 982821062
- Correo electrónico
- miguel.cons [at] usc.es
- Categoría
- Profesor/a: Asociado/a de Universidade LOSU
Marcos Mecias Calvo
Coordinador/a- Departamento
- Didácticas Aplicadas
- Área
- Didáctica da Expresión Corporal
- Teléfono
- 982821074
- Correo electrónico
- marcos.mecias [at] usc.es
- Categoría
- Profesor/a: Profesor Axudante Doutor LOU
| Mércores | |||
|---|---|---|---|
| 16:30-21:00 | Grupo /CLE_01 | Castelán | Aula 30 |
| 28.05.2025 17:30-18:30 | Grupo /CLE_01 | Aula 30 |
| 08.07.2025 11:00-12:00 | Grupo /CLE_01 | Aula 30 |