Créditos ECTS Créditos ECTS: 6
Horas ECTS Criterios/Memorias Traballo do Alumno/a ECTS: 99 Horas de Titorías: 3 Clase Expositiva: 24 Clase Interactiva: 24 Total: 150
Linguas de uso Castelán, Galego, Portugués
Tipo: Materia Ordinaria Grao RD 1393/2007 - 822/2021
Departamentos: Filoloxía Galega
Áreas: Filoloxías Galega e Portuguesa
Centro Facultade de Filoloxía
Convocatoria: Primeiro semestre
Docencia: Con docencia
Matrícula: Matriculable
Coñecimento sistemático da evolución diacrónica e da variación lingüística sincrónica no conxunto do espazo lusófono. Este obxectivo, pasa necesariamente polo dominio dos fundamentos teórico-metodolóxicos que rexen o estudo da variación.
I. A historia evolutiva da lingua portuguesa a través dos textos. Problemática xeral. A edición de textos antigos. As tradicións discursivas. Tratados gramaticais.
1. A Idade Media.
2. O portugués medio.
3. O português moderno e contemporáneo.
II. A variación nas linguas.
1. Variación nos diferentes componentes gramaticais (léxico, sintaxe e fonoloxía).
2. Variación lingüística no espazo, no tempo e na sociedade.
3. Relatividade dos conceitos de "lingua" e "dialecto".
4. O estudo da variación sincrónica.
5. Relacións entre a Dialectoloxia, a Xeografía lingüística e a sociolingüística.
6. Os Atlas lingüísticos: metodoloxías de recolla e análise de dados.
7. Linguas en contacto. Os crioulos.
III. Normas e variedades dialectais no espazo galego-português europeo e africano.
1. Historia da lingua e variación diatópica no galego-portugués europeo.
2. Caracterización da norma galega e da norma portuguesa.
3. Os estudos dialectolóxicos en Galiza e Portugal.
4. Identificación e caracterización das principais variedades diatópicas.
4.1. Trazos fonéticos diferenciadores.
4.2. Fronteiras entre grupos de dialectos.
4.3. Subdivisións.
4.4. Áreas lexicais.
5. O portugués no mundo.
5.1. O portugués en África.
5.2. O portugués en Asia.
6. Crioulos de base portuguesa.
IV. O portugués do Brasil.
1. Aproximación histórica.
2. Os estudos de dialectoloxía no Brasil.
3. Portugués do Brasil vs portugués de Portugal.
4. Variación no tempo, no espazo e na sociedade.
A) Básica
Brocardo, Mª. T. (2014). Tópicos de História da Língua Portuguesa. Lisboa: Colibri.
Cintra, L. F. Lindley (1983). Estudos de dialectologia Portuguesa, Lisboa: Sá da Costa Editora.
Chambers, J. K. (1984). Dialectología. Madrid: Visor.
Ilari, R.; Basso, R. (2006). O português da gente: a língua que estudamos, a língua que falamos. São Paulo: Contexto.
Souto Cabo, J. A (2014). Os primeiros escritos em galego-português: revisão e balanço. Em L. Eirín García / X. López Viñas (eds.), Língua, texto, diacronía. Estudos de lingüística histórica. Monografia 9 da Revista Galega de de Filoloxía. Corunha: Universidade da Coruña, pp. 361-393.
Tarallo, Ferando & Alkmin, Tania. (1987). Falares crioulos. Línguas em contacto. São Paulo: Ática.
Wiliams, E. (1975). Do latim ao português. Rio de Janeiro: Tempo Brasileiro.
B) Complementar
Bagno, M. (2011). Gramática pedagógica do português brasileiro. São Paulo: Parábola Editorial.
Castilho, Ataliba T. Nova gramàtica do português brasileiro. 2012. São Paulo: Contexto.
Centro de linguística das Universidades de Lisboa. 1976. Bibliografia dialectal galego-portuguesa, Lisboa: Publicações do Atlas linguístico-etnográfico de Portugal e da Galiza.
Elia, Sílvio, Sociolingüística. (1987). Rio de Janeiro: Padrão-Universidade Federal Fluminense.
Maia, C. de Azevedo. (1986). História do galego-português, Coimbra: INIC.
Melo, Gladastone Chaves de. (1981). A língua do Brasil, Rio de Janeiro: Padrão.
Fernández Rei, Fernando. (1990). Dialectoloxia da lingua galega, Xerais, Vigo.
Vasconcelos, José Leite de. (1970). Essai d' une dialectologie portugaise, Lisboa: Centro de Estudos Filológicos [1901]
1. Coñecimento das principais mudanças que caracterizan a história da língua portuguesa
2. Coñecimento dos parámetros que condicionan a variación das línguas dunha perspectiva sincrónica.
3. Coñecimento apurado das diferentes normas cultas no ámbito da lusofonía.
4. Coñecimento da variación nos espazos portugués e brasileiro.
O aluno é o protagonista da materia, tanto por ser o suxeito da aprendizaxe como por ter unha parte activa na mesma.
O profesor exporá, co concurso dos alumnos, os contidos fundamentais e centrais de cada tema.
O alumno encontrará na aula virtual correspondente materiais e indicacións esenciais, sendo, portanto, a sua consulta e seguimento imprescindíbeis. É nela que se expón como se implementa de modo concreto a programación.
Elementos de avaliación:
- Traballo (5%);
- Interacción nas aulas (5%)
- Exame escrito (90%)
Segunda oportunidade: 1 proba escrita (95%), traballo (5%)
Para obter media de aprobado é imprescindíbel, no mínimo, obter 30% en caquera item parcial.
O traballo e a interacción nas aulas só suma cando teñen carácter positivo.
No caso de exención de asistencia ás clases, o profesor habilitará, de acordo co alumno, procedimentos para suprir esa carencia.
Estudo: 100 horas
Traballos: 50 horas
Non se aconsella matricularse nesta matéria se non superou previamente Historia e variedade do português 1
José António Souto Cabo
Coordinador/a- Departamento
- Filoloxía Galega
- Área
- Filoloxías Galega e Portuguesa
- Teléfono
- 881811811
- Correo electrónico
- joseantonio.souto.cabo [at] usc.es
- Categoría
- Profesor/a: Catedrático/a de Universidade
| Luns | |||
|---|---|---|---|
| 11:00-12:00 | Grupo /CLE_01 | Portugués | C06 |
| 12:00-13:00 | Grupo /CLE_01 | Portugués | C06 |
| Martes | |||
| 09:00-10:00 | Grupo /CLIS_01 | Portugués | D01-Seminario |
| 09.01.2025 09:30-13:30 | Grupo /CLE_01 | C05 |
| 09.01.2025 09:30-13:30 | Grupo /CLIS_01 | C05 |
| 09.06.2025 09:30-13:30 | Grupo /CLE_01 | B10 |
| 09.06.2025 09:30-13:30 | Grupo /CLIS_01 | B10 |