Microeconomía II

1. OBXECTIVOS PROPIOS DA MATERIA

Este curso proporciona ao estudante os instrumentos de análises e a metodoloxía básica para o razoamento económico. A materia está dividida en 4 seccións, utilizaremos esta clasificación para especificar os diferentes obxectivos:

INCERTEZA (SECCIÓN I)

A introdución do risco permítenos explicar a existencia de seguros, a clasificación de individuos segundo a súa actitude fronte ao risco será útil para explicar distintos modos de actuar nun mesmo contexto. O problema de elección óptima de carteira pode exporse como unha elección óptima entre risco e rendemento dun individuo con aversión ao risco que é consciente da relación que estas dúas variables teñen no mercado (restrición).


INTERDEPENDENCIA (SECCIÓN II)

Cando a resposta óptima dun axente económico depende de, e inflúe en, as accións e reaccións dos seus rivais ou competidores, a Teoría de Xogos permite analizar con maior facilidade a idoneidade das decisións nese contexto complexo.


ESTRUTURAS DE MERCADO (SECCIÓN III)

O empresario é un axente económico que persegue a maximización do beneficio.
Nesta parte o obxectivo é comprender os distintos contextos nos que o empresario toma decisións: competencia perfecta, monopolio, competencia monopolística e oligopolio.
As ferramentas proporcionadas nas seccións I e II permítennos abordar as decisións dunha empresa dentro dun grupo. A interdependencia na toma de decisións e a incerteza sobre o valor dalgunhas variables caracterizan frecuentemente a toma de decisións empresariais. A Teoría de Xogos e a modelización da incerteza estudada incorpóranse aos modelos explicativos do comportamento das empresas en diferentes estruturas de mercado.

INFORMACIÓN ASIMÉTRICA (SECCIÓN IV)

A existencia de asimetrías na información pode crear fallos de mercado, como a selección adversa e o risco moral. Debemos coñecer en que consisten estes problemas e por que xorden. É importante detectar os mercados susceptibles de verse afectados por estes fallos de mercado e as medidas que se poden tomar para tentar eliminalos ou diminuílos.


2. OBXECTIVOS XERAIS
O estudante, ao terminar este curso, debe dominar os temas que contén o mesmo a diferentes niveis:
- Debe comprender o obxectivo de cada tema, e as relacións fundamentais entre distintas variables económicas a nivel conceptual.
- Debe ser capaz de utilizar a expresión matemática deste razoamento económico especificando o modo en que se expresan as relacións entre as variables (o modelo), e a técnica utilizada para a resolución do problema (a maximización ou optimización).
- Debe ser capaz de utilizar a análise gráfica para complementar as visións anteriores.
Debe ser capaz de combinar as tres aproximacións mencionadas para explicar por escrito, de maneira coherente e ordenada, cada un dos temas que se estudaron.
Debe ser capaz de aplicar os coñecementos adquiridos ao estudo de diferentes casos prácticos.

3. OBXECTIVOS RELACIONADOS CON VALORES

A análise microeconómico efectuado nesta materia debe permitir ao alumno identificar que persegue cada axente económico individual (cal é a variable que tenta maximizar) e en que contexto tenta lograr o seu obxectivo (as restricións ás que se enfronta e as relacións cos outros axentes económicos).

Tras a comprensión do proceso que guía a toma de decisións individuais, o alumno debe poder analizar a posibilidade de compatibilizar os intereses individuais e o modo de resolver os conflitos entre eles. Debe poder discutir, con argumentos económicos na súa man, sobre temas como e a eficiencia, equidade e xuízos de valor. A posibilidade de discriminar entre distintas situacións a nivel global, en función de que estas sexan máis ou menos desexables socialmente, xeralmente implica a introdución dunha serie de valores que deben ser explicitamente recoñecidos; tras o estudo desta materia debe ser máis sinxelo sinalar que tipos de valores están detrás de cada elección.

TEMA 1: COMPORTAMENTO EN CONDICIÓNS DE INCERTEZA.
Probabilidades e valores esperados.
As preferencias fronte ao risco.
A elección risco-rendemento e a composición óptima de carteira.

TEMA 2: TEORÍA DE XOGOS.
Estratexias dominantes e equilibrios de Nash.
Xogos repetidos.
Ameazas e comportamento estratéxico.

TEMA 3: MONOPOLIO
Monopolio e poder de monopolio.
A regulación do poder de monopolio.

TEMA 4: DISCRIMINACIÓN DE PREZOS
Discriminación de prezos.
Tarifas en dous tramos e venta conxunta.

TEMA 5: COMPETENCIA MONOPOLÍSTICA E OLIGOPOLIO.
A competencia monopolística.
Modelos de oligopolios non cooperativos:
Cournot
Stackelberg
Bertrand
Colusión

TEMA 6: INFORMACIÓN ASIMÉTRICA
Seleccíón adversa.
Risco moral.

Bibliografía básica e complementaria

Bibliografía básica:
Pindyck, R, y Rubinfeld, D. (2018), Microeconomía, 9ª edición, Editorial Pearson, Madrid

Bibliografía complementaria:
Perloff, J.M. (2018): 8ª edición, Microeconomía. Ed. Pearson.
Varian, H. R. (2015), Microeconomía Intermedia. Un Enfoque Actual, 9ª edición, Editorial Antoni Bosch, Barcelona.
Core Team (2020): La Economía, https://www.core-econ.org/the-economy/book/es/text/0-3-contents.html

Competencias básicas:
CB1 - Que os estudantes demostrasen posuír e comprender coñecementos nunha área de estudo que parte da base da educación secundaria xeral, e adóitase atopar a un nivel que, aínda que se apoia en libros de texto avanzados, inclúe tamén algúns aspectos que implican coñecementos procedentes da vangarda do seu campo de estudo.
CB2 - Que os estudantes saiban aplicar os seus coñecementos ao seu traballo ou vocación dunha forma profesional e posúan as competencias que adoitan demostrarse por medio da elaboración e defensa de argumentos e a resolución de problemas dentro da súa área de estudo.
CB3 - Que os estudantes teñan a capacidade de reunir e interpretar datos relevantes (normalmente dentro da súa área de estudo)
para emitir xuízos que inclúan unha reflexión sobre temas relevantes de índole social, científica ou ética
CB4 - Que os estudantes poidan transmitir información, ideas, problemas e solucións a un público tanto especializado como non especializado.
CB5 - Que os estudantes desenvolvesen aquelas habilidades de aprendizaxe necesarias para emprender estudos posteriores cun alto grao de autonomía.
CG1 - Posuír e comprender os coñecementos que definen á Administración e Dirección de Empresas como disciplina científica, incluíndo as súas teorías, historia, métodos, técnicas e áreas de aplicación, a un nivel que se apoia nas publicacións máis avanzadas e inclúe algúns dos aspectos máis relevantes que están na vangarda do coñecemento neste campo.
CG2 - Saber elaborar e defender argumentos sobre cuestións económicas a un nivel xeral, así como resolver problemas sobre estas cuestións, facendo uso dos seus coñecementos sobre a realidade empresarial, as teorías, os modelos e os métodos científicos propios.

Competencias transversais:
CT1 - -Análise e síntese
CT4 - -Xestión da información.
CT5 - -Coñecementos de tecnoloxía da información relativos ao ámbito de estudo.
CT6 - -Resolución de problemas.
CT7 - -Toma de decisións.
CT8 - -Razoamento crítico

Competencias específicas da materia:
A1 - A escasez e a asignación de recursos, o sistema de prezos, teoría do consumo e da producción, equilibrio competitivo, mercados no competitivos, eficiencia económica e teoría do benestar.
D7 - Entender asinstitucions económicas como resultado e aplicación de representacions teóricas ou formales acerca de cómo funciona a economía.

O traballo no aula combina as exposicións teóricas con clases interactivas para a resolución de exercicios, a análise de casos e a análise e a discusión de problemas.
A Aula Virtual ofrece material sobre os contidos teóricos e prácticos da materia.
O traballo individual do alumno debe orientarse cara á preparación do traballo no aula para cimentar, aplicar e ampliar os seus coñecementos. A través da resolución de exercicios, da elaboración e discusión de casos, e da investigación, análise e discusión de problemas, o alumno reafirma os seus coñecementos e desenvolve as súas habilidades de análises e expresión oral.

TODAS AS CLASES SERÁN PRESENCIAIS
Clases de pizarra en grupo grande: Actividades presenciais de tipo expositivo que non requiren unha participación activa dos/as estudantes.
Clases en grupo reducido: Actividades presenciais que buscan ou requiren unha participación activa dos/as estudantes: seminarios, discusión de casos prácticos, resolución de problemas, traballo con textos ou datos, prácticas con ordenador etc.

A avaliación da materia ten en conta todas as actividades que se realizarán durante o semestre considerando diversos aspectos da adquisición de competencias ás que contribúe.
Todas as competencias sinaladas, fóra da CT5, se avalían no exame final.
A avaliación continua avalía as competencias transversais CT5, CT6, CT7, CT8 e as específicas A1 e D7.


O sistema de avaliación da materia basearase en dous tipos de compoñentes:

a) Avaliación continua: composta polas cualificacións das actividades propostas durante as sesións expositivas e interactivas da materia (50% da nota corresponde ás actividades realizadas nas sesións expositivas e 50% ás que se efectúan nas interactivas).

b) Proba final: consiste nun exame escrito que se celebrará na data e hora que determine o calendario oficial do centro. Esta proba final está formada por dúas partes diferenciadas:

b1- Inclúe preguntas test e exercicios nos que só hai que introducir ou marcar o resultado que se pide.
b2- Inclúe exercicios nos que debe explicarse o procedemento e o significado económico dos resultados obtidos e preguntas teóricas de desenvolvemento.

A cualificación final terá en conta os compoñentes anteriores, coa seguinte valoración:
a) 30% da puntuación total.
b) 70% da puntuación total (35% b1 e 35% b2)

Para aprobar a materia deben aprobarse todas e cada unha das partes do exame (b1 e b2), e obter un mínimo de 5 na calificación final.


A cualificación dunha convocatoria na que o alumno non se presenta ou non supera os obxectivos establecidos será de suspenso, salvo que o estudante non realice ningunha actividade académica avaliable conforme ao establecido na programación ou guía docente, caso en que constará como non presentado/a.

Ao alumnado ao que lle sexa concedida dispensa de asistencia, seguindo a Instrución Nº 1/2017 da Secretaría Xeral sobre dispensa de asistencia a clase en determinadas circunstancias, se lle avaliará cun exame final específico que supoñerá o 100% da cualificación.

Todos os alumnos que non teñan concedida a dispensa de asistencia serán evaluados da misma maneira, non hai sistema alternativo para repetidores, non se guardará ningúnha calificación do ano anterior.


A guía docente detallada do curso (na que se describe de forma pormenorizada o sistema de avaliación, as guías docentes para cada tema, o material de apoio, as actividades complementarias,...) estará dispoñible no aula virtual antes de que comecen as clases desta materia.

TRABALLO PRESENCIAL NA AULA

Clases expositivas: 31 horas
Clases interactivas: 17 horas
Total: 48 horas

TRABALLO PERSOAL DO ALUMNO

Estudo autónomo, individual ou en grupo 40 horas
Elaboración de exercicios 25 horas
Preparación de exames 25 horas


Total 90 Horas

Para unha comprensión adecuada da materia, débese asistir regularmente á aula. Unha vez escoitada a presentación de un tema na aula expositiva, o estudante debe realizar os exercicios e tarefas encomendadas polo profesor, de xeito sistemático, sen permitir a acumulación de traballo. Isto é así por dúas razóns: i) é preciso manexar as teorías para poder entender os exercicios e contribuír á súa resolución e discusión nas aulas interactivas; ii) o programa ten un carácter secuencial de tal xeito que ter asimilados os conceptos de un tema facilita a comprensión do seguinte.
No estudio individual ou en grupo, así como na resolución dos exercicios, é importante o manexo dos textos recomendados para ir ás fontes das distintas teorías, e para non basear o estudio na simple memorización dos apuntamentos das clases.