Créditos ECTS Créditos ECTS: 3
Horas ECTS Criterios/Memorias Total: 0
Linguas de uso Castelán, Galego
Tipo: Materia Ordinaria Máster RD 1393/2007 - 822/2021
Departamentos: Didácticas Aplicadas
Áreas: Didáctica da Lingua e a Literatura
Centro Facultade de Filoloxía
Convocatoria: Segundo semestre
Docencia: Con docencia
Matrícula: Matriculable | 1ro curso (Si)
- Comparar e contrastar distintas estratexias didácticas empregadas no deseño e na avaliación de tarefas comunicativas, fundamentando as eleccións metodolóxicas nun enfoque orientado á acción.
- Elaborar propostas didácticas propias orientadas ao desenvolvemento dunha ou varias das actividades comunicativas da lingua (comprensión, expresión, interacción ou mediación), aplicando principios metodolóxicos axeitados e criterios de avaliación coherentes cos obxectivos de aprendizaxe.
- Reflexionar sobre a dimensión social da lingua, especialmente nos procesos de interacción e mediación, incorporando tarefas que favorezan a cooperación e a negociación de significados na aula de L2.
- Explorar a variedade de materiais e soportes dispoñibles para traballar a comprensión, a expresión, a interacción e a mediación, valorando a súa pertinencia didáctica segundo os distintos tipos de alumnado e contextos educativos.
- Analizar exemplos reais de unidades didácticas que traballen as catro actividades comunicativas da lingua, con especial atención á súa adecuación aos niveis do MCER, aos obxectivos de aprendizaxe e ás competencias do alumnado.
- Valorar criticamente o papel da mediación lingüística e cultural no proceso de ensino-aprendizaxe, recoñecendo o seu potencial para fomentar a inclusión, a comprensión intercultural e a competencia plurilingüe.
- AS ACTIVIDADES COMUNICATIVAS. Consideracións xerais sobre as distintas actividades comunicativas. A comprensión auditiva e lectora. A expresión oral e escrita. A interacción oral e escrita. A mediación oral e escrita.
- A COMPRENSIÓN AUDITIVA E LECTORA. Principais procesos implicados na escoita e na lectura en L2. Diversidade nos materiais e recursos empregados. Uso de diferentes estratexias didácticas no deseño e na avaliación das actividades.
- A EXPRESIÓN ORAL E ESCRITA. Principais procesos implicados na fala e na escritura en L2. Diversidade nos materiais e recursos empregados. Uso de diferentes estratexias didácticas no deseño e na avaliación das actividades.
- A INTERACCIÓN ORAL E ESCRITA. Características da cooperación comunicativa. Diversos tipos de interacción segundo o formato, o obxectivo, o canal, os participantes… Tarefas habituais no fomento de intercambios comunicativos. Uso de diferentes estratexias didácticas no deseño e na avaliación das actividades.
- A MEDIACIÓN ORAL E ESCRITA. Características da mediación intralingüística e interlingüística. Diversos tipos de interacción segundo a atención prestada a aspectos textuais, conceptuais ou comunicativos. Tarefas habituais ao abordar a mediación na aula. Uso de diferentes estratexias didácticas no deseño e na avaliación das actividades.
BÁSICA
Cabrera Sequera, C. (2020). Las macrodestrezas en el aula de ELE. Revista Internacional de Apoyo a la Inclusión, Logopedia, Sociedad y Multiculturalidad, 6(3), 109-123. https://dx.doi.org/10.17561/riai.v6.n3.8
Martín-Macho Harrison, A. e M.V. Guadamillas Gómez. (2023). Mediación lingüística en la enseñanza de lenguas: aportaciones del Volumen complementario y recursos para el aula. Octaedro.
Merino Pinos, D. S. (2022). Expresión y comprensión oral para lograr la interacción comunicativa. Revista Política y Ciencias Administrativas, 1(1), 37–47. https://doi.org/10.62465/rpca.v1n1.2022.38
COMPLEMENTARIA
Acosta Ortega, L. (2019). La competencia interaccional de estudiantes de ELE. Gestión de turnos en actividades de interacción oral. Tesis Doctoral. Universitat Pompeu Fabra. https://www.tdx.cat/bitstream/handle/10803/668237/tlao.pdf?sequence=1
Alcaraz Mármol, Gema. (2019). Actitudes frente a la Mediación Lingüística en un Contexto de Educación Secundaria. Revista Nebrija de Lingüística Aplicada a la Enseñanza de Lenguas, 13(27), 112-128. https://doi.org/10.26378/rnlael1327322
Baker, C. e W. E. Wright (2021). Foundations of Bilingual Education and Bilingualism (8th ed.). Multilingual Matters.
Byram, M. e Fleming, M. (2010). Perspectivas interculturales en el aprendizaje de idiomas. Cambridge de didáctica de lenguas. Edinumen.
Cantero García, V. (2014). La mejora de la competencia lingüística desde la interacción comunicativa: una propuesta para la enseñanza bilingüe. Didáctica. Lengua y Literatura, 26, 81-104. https://doi.org/10.5209/rev_DIDA.2014.v26.46833
Cantero Serena, F.J. e C. de Arriba García. (2004). Actividades de mediación lingüística para la clase de E/LE. RedELE, 2. https://dialnet.unirioja.es/servlet/articulo?codigo=996433
Cantero Serena, F. J. e S. Recio-Pineda. (2023). Para una didáctica de la mediación lingüística. Octaedro.
Cañada Pujols, M., S. Fantauzzi e M. Trullàs Soler. (2020). Foro de profesores de E/LE, 16, 61-84. https://dialnet.unirioja.es/servlet/articulo?codigo=7702012
Cassany, D. (2006). Reparar la escritura. Graó.
Consello de Europa (2001). Marco Común Europeo de Referencia para el aprendizaje, la enseñanza y la evaluación de lenguas. Instituto Cervantes-Ministerio de Educación, Cultura y Deporte.
Consello de Europa (2020). Marco Común Europeo de Referencia para las Lenguas: aprendizaje, enseñanza y evaluación. Volumen complementario. Instituto Cervantes. https://cvc.cervantes.es/ensenanza/biblioteca_ele/marco_complementario/…
García, O. e L. Wei. (2014). Translanguaging: Language, Bilingualism and Education. Palgrave Macmillan.
García García, M. (2015). Tareas de conversación y patrones de interacción entre aprendientes de ELE. E-Aesla, 1. https://dialnet.unirioja.es/servlet/articulo?codigo=7728983
González Plasencia, Y. (2019). Comunicación intercultural en la enseñanza de lenguas extranjeras. Peter Lang.
Instituto Cervantes: Diccionario de términos clave de ELE https://cvc.cervantes.es/ensenanza/biblioteca_ele/diccio_ele/indice.htm
Jauregi, K. (2015). Plurilingüismo y enseñanza de ELE en contextos multiculturales. En Sara Borrell, Beatriz Blecua Falgueras, Berta Crous y Fermín Sierra (eds.) XXIII Congreso Internacional ASELE, 5-16. https://dialnet.unirioja.es/servlet/articulo?codigo=5421064
Mendizabal de la Cruz, N. (2022): La mediación lingüística y cultural: de la teoría a la práctica en el aprendizaje de español como lengua extranjera. Foro de Profesores ELE, 18, 75-95. http://dx.doi.org/10.7203/foroele.18.24439
Sánchez Benítez, G. (2009). El uso de las imágenes en la clase E/LE para el desarrollo de la expresión oral y escrita. Suplementos. Marco ELE, 8, https://marcoele.com/descargas/china/g.sanchez_imagenes.pdf
Sánchez Castro, M. (2013). La mediación en clase de ELE: una actividad potenciadora de la competencia plurilingüe e intercultural. En Plurilingüismo y enseñanza de ELE en contextos multiculturales: XXIII Congreso Internacional ASELE (pp. 791-801). Asociación para la Enseñanza del Español como Lengua Extranjera. https://cvc.cervantes.es/ensenanza/biblioteca_ele/asele/asele_xxiii.htm
Sánchez Santos, L. (2019). La mediación intercultural en el aula de español. Boletín de la Asociación para la Enseñanza del Español como Lengua Extranjera (ASELE) 60, 23-33.
Spychala-Wawrzyniak, M. e E. Barros Díez. (2024). Análisis de las estrategias de mediación y el papel del hablante intercultural aplicado a la enseñanza de ELE. Estudios Hispánicos, 32, 11-23. https://doi.org/10.19195/2084-2546.32.2
Trovato, G. (2022). Mediación lingüística y enseñanza de español/LE. Biblioteca Virtual Miguel de Cervantes. https://www.cervantesvirtual.com/obra-visor/mediacion-linguistica-y-ens…
RESULTADOS DE APRENDIZAXE (habilidades ou destrezas, competencias e coñecementos):
H/D12 – Manexar e analizar criticamente fontes de documentación científica, bibliográfica ou dixital no eido do ensino do español como LE/L2. TIPO: habilidades ou destrezas.
H/D14 – Deseñar actividades, tarefas e unidades didácticas que desenvolvan as diferentes actividades comunicativas da lingua. TIPO: habilidades ou destrezas.
H/D15 – Expresarse correctamente, tanto de forma oral como escrita. TIPO: habilidades ou destrezas.
Comp01 – Saber empregar os coñecementos teórico-prácticos adquiridos sobre ensino-aprendizaxe de segundas linguas no ámbito docente ou noutros contornos profesionais. TIPO: competencias.
Comp02 – Resolver problemas ligados ao ensino-aprendizaxe de segundas linguas en contextos máis amplos e multidisciplinares. TIPO: competencias.
Con09 – Coñecer e comprender as metodoloxías e recursos para desenvolver a competencia dos aprendentes nas catro actividades comunicativas da lingua: comprensión, expresión, interacción e mediación. TIPO: coñecementos.
A metodoloxía de ensino adoptada nas horas non presenciais síncronas e asíncronas combina docencia teórico-práctica con traballo titorizado. A docencia teórica céntrase no desenvolvemento dos contidos da materia por parte do profesorado, mediante presentacións e bibliografía, ideas clave, esquemas, resumos, visionado de vídeos, consulta de material multimedia, etc. O traballo titorizado inclúe actividades de tipoloxía variada que o alumnado realiza, individualmente ou en grupo, baixo a supervisión e asesoramento do profesorado: lecturas, exercicios prácticos, cuestionarios, traballos, portafolios, dossiers, proxectos, participación en foros, etc.
Fomentarase un enfoque dinámico e poderanse incorporar, ademais, metodoloxías lúdicas que favorezan a motivación do alumnado e a aprendizaxe significativa dos contidos. Trátase dunha metodoloxía que promove a aprendizaxe autónoma e a autorregulación, ao tempo que favorece o traballo colaborativo e a interacción entre estudantes e co profesorado.
A docencia levarase a cabo a través das ferramentas corporativas institucionais. O Campus Virtual, soportado pola plataforma Moodle, integra ferramentas para habilitar o acceso a material docente, traballar individual ou colaborativamente, participar en debates síncronos e asíncronos, e completar o proceso de avaliación. O Campus Virtual complétase coa plataforma Microsoft Teams que, entre outras funcionalidades, contén ferramentas de videoconferencia e reunión en liña.
Para o seguimento da docencia e para a realización das actividades formativas é necesario que o alumnado conte con equipos informáticos ou dispositivos con conexión a internet e dispoña de webcam e micrófono.
1. PRIMEIRA OPORTUNIDADE. A avaliación será continua. Teranse en conta as seguintes actividades avaliables:
- TAREFAS VINCULADAS Á PARTICIPACIÓN E SEGUIMENTO DA MATERIA (40%). Serán todas aquelas tarefas ligadas á participación e ao seguimento da materia. Poderán consistir en lecturas, cuestionarios, intervencións en foros, probas orais, etc.
- TRABALLO ESCRITO/ORAL (60%). Encargarase un traballo final que poderá consistir nun texto escrito, nunha presentación oral ou en ambas modalidades, segundo se determine. Na súa avaliación teranse en conta, entre outras cuestións, aspectos como o contido, a estruturación, a documentación, a claridade, a precisión e a orixinalidade. Así mesmo, valorarase a capacidade reflexiva do alumnado e a corrección formal e lingüística.
2. SEGUNDA OPORTUNIDADE. Na segunda oportunidade manteranse as cualificacións das probas superadas na primeira oportunidade e deberán recuperarse as probas suspensas, mantendo o peso da primeira oportunidade.
3. OUTRAS INDICACIÓNS:
- PLATAFORMAS. A realización e entrega das actividades avaliables farase obrigatoriamente a través das ferramentas das plataformas institucionais habilitadas para ese efecto.
- PLAXIO OU FRAUDE. En todos os traballos presentados a redacción debe ser sempre persoal. Débese ter en conta que, nos casos de realización fraudulenta de exercicios ou probas, aplicarase o recollido na Normativa de avaliación e rendemento académico do estudantado e de revisión de cualificacións.
Horas non presenciais síncronas: 6 horas.
Horas non presenciais asíncronas: 18 horas.
Horas de traballo persoal do alumnado: 51 horas.
- Recoméndase a participación activa nas sesións síncronas, así como a revisión dos contidos e recursos dispoñibles na Aula Virtual.
- A planificación do tempo é fundamental, de maneira que non se acumulen as tarefas cara ao final do semestre, o que podería dificultar a entrega nos prazos establecidos.
- É imprescindible realizar as actividades con rigor e respecto pola propiedade intelectual, xa que tanto o plaxio como o uso inadecuado de recursos vinculados á IA serán motivo de suspenso na materia.
- Para superar a materia será requisito indispensable contar cunha competencia lingüística suficiente en lingua castelá.
a. Os procedementos e canles de comunicación que se empregarán no desenvolvemento da materia (titorías, actividades de seguimento, etc.) limítanse exclusivamente ás distintas ferramentas tecnolóxicas institucionais (Campus Virtual, Plataforma MS Teams, Office 365, correo electrónico institucional).
b. En todas as actuacións relacionadas coa asignatura respectarase a política de privacidade e protección de datos da USC: https://www.usc.gal/gl/politica-privacidade-proteccion-datos.
c. O material docente elaborado polo profesorado está suxeito a dereitos de autor. Non se permite o seu uso para fins distintos dos de impartición da docencia en cada materia do Campus Virtual. Tampouco se permite a súa difusión nin publicación por ningún outro canal. O seu uso e difusión para outros fins requirirá a autorización expresa da USC (cfr. Condicións de uso dos materiais que figuran no campus virtual da USC: https://www.usc.gal/gl/node/41099).
d. En atención a criterios de igualdade de xénero no ámbito universitario, recoméndase o uso dunha linguaxe non sexista tanto no traballo cotián da aula como nos traballos académicos encomendados. Pódese obter información ao respecto na seguinte ligazón:
http://www.usc.es/export9/sites/webinstitucional/gl/servizos/oix/descar…
Paula Rodriguez Abruñeiras
- Departamento
- Didácticas Aplicadas
- Área
- Didáctica da Lingua e a Literatura
- Teléfono
- ext.12077
- Correo electrónico
- paula.rodriguez.abruneiras [at] usc.es
- Categoría
- Profesor/a: Profesor Contratado/a Doutor
Isabel Fernandez Lopez
Coordinador/a- Departamento
- Didácticas Aplicadas
- Área
- Didáctica da Lingua e a Literatura
- Correo electrónico
- isabel.fernandez [at] usc.es
- Categoría
- Profesor/a: Profesor Contratado/a Doutor
Xoves | |||
---|---|---|---|
18:00-19:00 | Grupo /CLIL_01 | Castelán | Aula virtual |