Créditos ECTS Créditos ECTS: 3
Horas ECTS Criterios/Memorias Traballo do Alumno/a ECTS: 45 Horas de Titorías: 2 Clase Expositiva: 24 Clase Interactiva: 4 Total: 75
Linguas de uso Castelán, Galego
Tipo: Materia Ordinaria Grao RD 1393/2007 - 822/2021
Departamentos: Psiquiatría, Radioloxía, Saúde Pública, Enfermaría e Medicina
Áreas: Medicina
Centro Facultade de Medicina e Odontoloxía
Convocatoria: Segundo semestre
Docencia: Con docencia
Matrícula: Matriculable
Coñecer as causas xerais das enfermidades e os mecanismos patoxenéticos relacionados coas mesmas. Entre estas causas (Etioloxía) e mecanismos (Patoxenia) das enfermidades inclúense os de base xenética, os ambientais e a interacción de ambos. Inclúense tamén as causas, mecanismos e formas dalgunhas manifestacións clínicas principais, especialmente as dúas que máis frecuentemente motivan consulta médica (dor e febre).
Clases expositivas
Tema 1. Presentación
Concepto de enfermidade, signo, síntoma, síndrome, etioloxía, patoxenia, fisiopatologxa, lesión, clínica, diagnóstico, tratamento, profilaxe, Patoloxía, Propedéutica. O razonamento médico.
Temas 2-9. Xenética como causa de enfermidade
Abordaxe clínico das enfermidades xenéticas. Mutaxénese. Enfermidades mendelianas e de herdanza mitocondrial. Enfermidades complexas. Cromosomopatías. Mecanismos epixenéticos da enfermidade. Consello xenético.
Temas 10-13. Axentes externos como causa de enfermidade
Mecanismos polos que os axentes químicos, físicos e infecciosos producen enfermidade.
Tema 14. Hipoxia tisular
Causas, mecanismos patoxénicos e consecuencias da hipoxia tisular. Mecanismos de compensación.
Temas 15-18. Inmunopatoloxía
Inmunodeficiencia. Hipersensibilidade. Autoinmunidade. Rechazo e tolerancia de trasplantes. Inflamación. Consecuencias sistémicas da inflamación e febre.
Temas 19-21. Oncoloxía
Mecanismos de diferenciación e proliferación celular anormal. Crecimiento neoplásico e desarrollo de metástasis. Mecanismos xerais polos que as neoplasias producen manifestacións clínicas.
Tema 22. Envellecemiento
Xerontoloxía. Mecanismos polos que se produce o envellecemiento. Enfermedades dexenerativas. Xeriatría. Manifestacións xerais da enfermidade no ancián.
Tema 23. Iatroxenia
Tema 24. Dor
Causas e mecanismos de producción de dor. Formas xerais de dor.
Seminarios
Seminarios 1-4: casos clínicos de enfermidade.
Introducción a la Medicina Clínica (autor FJ Laso, editorial Elsevier). Texto moi adecuado para o estudo da Patoloxía Xeral, cuxa primeira parte (etioloxía e patoxenia xerais) corresponde a esta materia (Bases da Enfermidade).
The Merck Manual. Disponible de modo gratuito en: https://www.merckmanuals.com/professional. Utilidade como consulta de entidades nosolóxicas específicas.
Obxectivo principal: Comprender e recoñecer os axentes causantes e factores de risco (Etioloxía) que determinan os estados de saúde e o desenvolvemento da enfermidade, así como os mecanismos que levan á mesma (Patoxenia).
Obxectivo adicional: Iniciación ao coñecemento da estrutura dunha historia clínica e ao razoamento clínico.
Docencia expositiva: Nas sesións de docencia expositiva, o profesorado explicará os aspectos teórico-prácticos principais dos contidos. A docencia poderá apoiarse en casos clínicos-tipo. De cada un dos temas indicarase un documento que conteña en maior detalle os coñecementos do tema que é necesario coñecer. Devandito documento poderá ser un capítulo dos libros arriba mencionados ou outros, ou ben outro documento de fácil acceso e do nivel adecuado para un alumno de segundo curso do Grao en Medicina.
Docencia interactiva: As sesións de docencia interactiva terán o formato de “caso pechado” (historia clínica con exploración física e algúns resultados de probas complementarias) para que discutan, tutelados polo docente, o posible diagnóstico final. Aproveitaranse estes casos clínicos para completar a mensaxe sobre a etiopatogenia das enfermidades, á vez que se inicia ao alumno na estrutura dunha historia clínica e no razoamento clínico.
Tutorías: Estarán destinadas a solucionar as dúbidas dos alumnos.
A adquisición de coñecementos das clases e o estudo individual das lecturas recomendadas serán avaliadas mediante unha proba escrita (excepcionalmente, oral), que será preciso superar para aprobar a materia. Dita proba escrita será a base de "preguntas-tema" (que requuiran redacción), preguntas “tipo test” (preguntas con respostas predeterminadas, a elixir entre elas unha válida) cun número amplo de preguntas, ou ben una combinación de ambas.
Avaliación continua (poderá representar o 10% da nota final, sempre que se supere a proba escrita): Poderase computar a asistencia a seminarios e clases expositivas. Nalgúns casos realizarase un mini-test ao final dos seminarios ou das clases expositivas. Poderase avaliar a participación destacada neses seminarios, a realización de traballos previos ou posteriores en relación cos mesmos, e a participación do conxunto do grupo. O peso da avaliación continua na oportunidade extraordinaria de recuperación (probas de Xullo) será o mesmo que na de Xuño.
Para os casos de realización fraudulenta de exercicios ou probas será de aplicación o recollido na Normativa de evaluación do rendimento académico dos estudantes e de revisión de calificacións.
Nesta materia, o alumnado conta cunhas 24 horas de docencia presencial (unhas 16 horas de docencia expositiva e unhas 8 horas de docencia interactiva). Por cada hora de docencia expositiva, considérase necesario dedicar ao estudo ao redor de 1.5 horas de traballo do alumnado (revisión de conceptos e consulta de bibliografía).
En relación á docencia interactiva, por cada hora considérase necesaria unha hora para a preparación e revisión da clase.
A asistencia ás clases expositivas e interactivas é fundamental para o seguimento e superación da materia. A lectura dos documentos recomendados para cada tema tamén é imprescindible para superar a materia. Así mesmo, o alumnado deberá realizar todas as actividades recomendadas polo profesorado, especialmente aquelas relacionadas coas clases interactivas, para superar con éxito a materia.
Está prohibido levar teléfonos móbiles ou calquer outro dispositivo de transmisión de datos ás probas de avaliación.
David Araujo Vilar
- Departamento
- Psiquiatría, Radioloxía, Saúde Pública, Enfermaría e Medicina
- Área
- Medicina
- Teléfono
- 881815426
- Correo electrónico
- david.araujo [at] usc.es
- Categoría
- Profesor/a: Titular de Universidade
Arturo Gonzalez Quintela
Coordinador/a- Departamento
- Psiquiatría, Radioloxía, Saúde Pública, Enfermaría e Medicina
- Área
- Medicina
- Correo electrónico
- arturo.gonzalez.quintela [at] usc.es
- Categoría
- Profesor/a: Catedrático/a de Universidade
Álvaro Hermida Ameijeiras
- Departamento
- Psiquiatría, Radioloxía, Saúde Pública, Enfermaría e Medicina
- Área
- Medicina
- Correo electrónico
- alvaro.hermida [at] usc.es
- Categoría
- Profesor/a: Titular de Universidade
Mª Del Carmen Vidal Pan
- Departamento
- Psiquiatría, Radioloxía, Saúde Pública, Enfermaría e Medicina
- Área
- Medicina
- Correo electrónico
- mdelcarmen.vidal [at] usc.es
- Categoría
- Profesor/a: Titular de Universidade
Bernardo Sopeña Perez-Argüelles
- Departamento
- Psiquiatría, Radioloxía, Saúde Pública, Enfermaría e Medicina
- Área
- Medicina
- Correo electrónico
- bernardo.sopena [at] usc.es
- Categoría
- Profesor/a: Profesor Contratado/a Doutor
| Martes | |||
|---|---|---|---|
| 08:30-09:30 | Grupo /CLE_04 | Castelán, Galego | Medicina-Aula 6 |
| 09:30-10:30 | Grupo /CLE_03 | Galego, Castelán | Medicina-Aula 3 |
| 15:30-16:30 | Grupo /CLE_02 | Galego, Castelán | Medicina-Aula 6 |
| 16:30-17:30 | Grupo /CLE_01 | Galego, Castelán | Medicina-Aula 3 |
| Mércores | |||
| 08:30-09:30 | Grupo /CLE_04 | Galego, Castelán | Medicina-Aula 6 |
| 09:30-10:30 | Grupo /CLE_03 | Castelán, Galego | Medicina-Aula 3 |
| 15:30-16:30 | Grupo /CLE_02 | Galego, Castelán | Medicina-Aula 6 |
| 16:30-17:30 | Grupo /CLE_01 | Galego, Castelán | Medicina-Aula 3 |
| Xoves | |||
| 08:30-09:30 | Grupo /CLE_04 | Galego, Castelán | Medicina-Aula 6 |
| 09:30-10:30 | Grupo /CLE_03 | Galego, Castelán | Medicina-Aula 3 |
| 15:30-16:30 | Grupo /CLE_02 | Castelán, Galego | Medicina-Aula 6 |
| 16:30-17:30 | Grupo /CLE_01 | Galego, Castelán | Medicina-Aula 3 |
| Venres | |||
| 08:30-09:30 | Grupo /CLE_04 | Castelán, Galego | Medicina-Aula 6 |
| 09:30-10:30 | Grupo /CLE_03 | Galego, Castelán | Medicina-Aula 3 |
| 15:30-16:30 | Grupo /CLE_02 | Galego, Castelán | Medicina-Aula 6 |
| 16:30-17:30 | Grupo /CLE_01 | Castelán, Galego | Medicina-Aula 3 |
| 16.05.2025 09:00-11:00 | Grupo /CLE_01 | Medicina-Aula 2 |
| 16.05.2025 09:00-11:00 | Grupo /CLE_01 | Medicina-Aula 3 |
| 16.05.2025 09:00-11:00 | Grupo /CLE_01 | Medicina-Aula 4 |
| 16.05.2025 09:00-11:00 | Grupo /CLE_01 | Medicina-Aula 5 |
| 16.05.2025 09:00-11:00 | Grupo /CLE_01 | Medicina-Aula 6 |
| 16.05.2025 09:00-11:00 | Grupo /CLE_01 | Medicina-Aula 7 |
| 16.05.2025 09:00-11:00 | Grupo /CLE_01 | Medicina-Aula 8 |
| 07.07.2025 12:30-14:30 | Grupo /CLE_01 | Medicina-Aula 4 |
| 07.07.2025 12:30-14:30 | Grupo /CLE_01 | Medicina-Aula 5 |
| 07.07.2025 12:30-14:30 | Grupo /CLE_01 | Medicina-Aula 7 |
| 07.07.2025 12:30-14:30 | Grupo /CLE_01 | Medicina-Aula 8 |