Créditos ECTS Créditos ECTS: 6
Horas ECTS Criterios/Memorias Traballo do Alumno/a ECTS: 99 Horas de Titorías: 3 Clase Expositiva: 24 Clase Interactiva: 24 Total: 150
Linguas de uso Castelán, Galego
Tipo: Materia Ordinaria Grao RD 1393/2007 - 822/2021
Departamentos: Lingua e Literatura Españolas, Teoría da Literatura e Lingüística Xeral
Áreas: Lingua Española
Centro Facultade de Filoloxía
Convocatoria: Segundo semestre
Docencia: Con docencia
Matrícula: Matriculable | 1ro curso (Si)
1. Entender os conceptos e procedementos fundamentais da análise sintáctica funcional.
2. Coñecer a estrutura e o funcionamento da cláusula en español.
3. Familiarizarse cos principais fenómenos de variación sintáctica do español.
4. Establecer relacións significativas entre as propiedades sintácticas, as características léxico-semánticas e o uso pragmático-discursivo das cláusulas.
5. Estimular a formulación de argumentacións coherentes e a contrastación empírica na análise dos fenómenos sintácticos.
6. Desenvolver a capacidade de lectura crítica de textos de sintaxe.
TEMA 1. Principios básicos da análise sintáctica funcional.
1.1. A estrutura de constituíntes.
1.2. Unidades sintácticas e unidades do discurso. O enunciado. Tipos de enunciados. Modalidade.
TEMA 2. Os compoñentes da cláusula.
2.1. O compoñente discursivo. As funcións informativas tema e foco.
2.2. O compoñente semántico.
2.2.1. As funcións semánticas.
2.2.2. Os tipos de situacións.
2.3. O compoñente sintáctico. Os constituíntes funcionais.
2.3.1. Argumentos e adxuntos.
2.3.2. O suxeito. A impersonalidade.
2.3.3. Complemento directo e indirecto.
2.3.4. Os predicativos.
2.3.5. Os complementos de réxime preposicional e os complementos locativos.
2.3.6. O complemento axente. Os complementos circunstanciais.
TEMA 3. Os esquemas sintáctico-semánticos da cláusula.
3.1. Esquemas sintácticos.
3.2. Relacións entre cláusulas. Diátese.
3.3. Cláusulas activas, pasivas e pronominais.
BÁSICA
Di Tullio, Ángela e Marisa Malcuori. 2012. Manual de gramática del español para maestros y profesores del Uruguay. Montevideo, ANEP.ProLEE.
RAE e ASALE. 2010. Nueva gramática de la lengua española. Manual. Madrid, Espasa.
RAE e ASALE. 2011. Nueva gramática básica de la lengua española. Barcelona, Espasa.
Santiago Guervós, Javier de. 2013. Estrategias para el análisis sintáctico. Madrid, Arco/Libros (4ª ed., 2023).
COMPLEMENTARIA
Alarcos Llorach, Emilio. 1994: Gramática de la lengua española. Madrid, Espasa.
Alcina Franch, Juan ye José Manuel Blecua. 1975. Gramática española. Barcelona, Ariel (4ª ed., 1983).
Bosque, Ignacio e Violeta Demonte (dirs.). 1999. Gramática descriptiva de la lengua española. Madrid, Espasa.
Butt, John, Carmen Benjamin e Antonia Moreira Rodríguez. 2019. A New Reference Grammar of Modern Spanish. Londres, Routledge (6ª ed).
García-Miguel, José María. 1995. Las relaciones gramaticales entre predicado y participantes. Universidade de Santiago de Compostela.
Gómez Torrego, Leonardo. 1998. Gramática didáctica del español. Madrid, SM.
Gutiérrez Ordóñez, Salvador. 1997. Principios de sintaxis funcional. Madrid, Arco/Libros.
Gutiérrez-Rexach, Javier (ed.). 2016. Enciclopedia lingüística hispánica, vol. II. Londres / Nova Iorque, Routledge.
Hernanz, Mª Lluïsa e Josep Mª Brucart. 1987. La sintaxis. Barcelona, Crítica.
Hualde, José Ignacio, Antxon Olarrea, Anna María Escobar e Catherine E. Travis. 2012. Introducción a la lingüística hispánica. Cambridge University Press (2ª ed.).
RAE e ASALE. 2009. Nueva gramática de la lengua española. Madrid, Espasa.
Rodríguez Ramalle, M.ª Teresa. 2005. Manual de sintaxis del español. Castalia Universidad, Madrid.
Rojo, Guillermo, Victoria Vázquez Rozas e Rena Torres Cacoullos (eds.). 2023. Sintaxis del español. The Routledge Handbook of Spanish Syntax. Routledge, Londres.
LIBROS DE EXERCICIOS
Bosque, Ignacio.1994. Repaso de sintaxis tradicional: ejercicios de autocomprobación. Madrid, Arco/Libros, Col. Cuadernos de Lengua Española.
López Meirama, Belén. 2005. La práctica de la gramática en los textos. Universidade de Santiago de Compostela, Col. Lalia series Minor, nº 7.
Rodríguez Espiñeira, Mª José e Belén López Meirama. 1998. Ejercicios de análisis sintáctico. Universidade de Santiago de Compostela, Col. Lalia series Minor, nº6.
1. Básicas do GLLE
CB1. Capacidade para conectar os coñecementos previos con outros máis avanzados no ámbito da lingüística.
CB2. Capacidade para elaborar argumentos e defendelos, así como para propoñer solucións a problemas lingüísticos.
CB3. Capacidade para reunir e interpretar datos lingüísticos.
CB4. Capacidade para transmitir información, ideas, problemas e solucións a un público especializado e non especializado.
CB5. Capacidade para aplicar de forma autónoma as habilidades adquiridas nos cursos previos na formulación e explicación de novos problemas.
2. Xerais do GLLE
CG1. Capacidade para comprender métodos de análises específicas aplicadas a problemas lingüísticos.
CG2. Habilidade para aplicar os coñecementos e métodos adquiridos na identificación e resolución de problemas.
CG3. Capacidade de reflexión e pensamento crítico para describir, interpretar e valorar os feitos lingüísticos.
CG4. Capacidade para aplicar o razoamento inductivo e deductivo, ao combinar a análise dos datos coa argumentación teórica.
CG5. Capacidade de abstracción, síntese e análise para extraer xeneralizacións a partir da observación e descrición dos datos.
CG6. Capacidade para transmitir información, ideas, problemas e solucións sobre cuestións da lingua española.
CG7. Dominio da expresión oral e escrita en español.
CG10. Aprendizaxe autónoma de novos coñecementos e técnicas de análise.
3. Específicas do GLLE
CE9. Desenvolvemento dun coñecemento máis profundo da lingua española grazas ao estudo reflexivo da gramática e dos usos discursivos dos falantes.
CE10. Comprensión da complexidade dos feitos lingüísticos.
CE11. Capacidade para aplicar os coñecementos da gramática española.
CE18. Desenvolvemento da competencia comunicativa en contextos académicos.
4. Competencias específicas da materia
1. Capacidade para aplicar os principios do enfoque sintáctico funcional á análise de novos datos lingüísticos.
2. Capacidade para elaborar respostas concisas, coherentes e ben argumentadas aos problemas e exercicios propostos.
3. Capacidade para manexar fontes de datos sintácticos e recursos bibliográficos para o estudo da sintaxe española.
4. Competencia comunicativa no rexistro académico, tanto oral como escrito, cunha utilización precisa dos conceptos e a terminoloxía sintáctica especializada.
O curso ten unha dobre vertente teórico-descritiva e práctica. Semanalmente hai dúas horas de clase dedicadas á presentación e explicación dos contidos do programa (sesións expositivas) e unha hora de clase práctica para aplicar os conceptos estudados a través de exercicios, cuestións e comentarios (sesións interactivas). En ambos os tipos de sesións foméntase a participación activa dos e das estudantes, que deberán realizar previamente as lecturas e as tarefas prácticas asignadas.
O curso dispón dunha aula virtual con materiais e recursos necesarios para o desenvolvemento dos temas e a realización das prácticas.
PRIMEIRA OPORTUNIDADE
Haberá dúas modalidades de avaliación: continua e non continua.
Primeira modalidade: avaliación continua. Esta avaliación require a asistencia regular ás clases presenciais. Consta das seguintes probas:
1. Realización de actividades prácticas ao longo do cuadrimestre: 30% da cualificación.
2. Proba final (exame): 70% da cualificación.
Segunda modalidade: avaliación non continua.
Exame final: 100% da cualificación.
Observacións importantes:
A proba final da primeira modalidade (70%) e o exame final da segunda (100%) realizaranse simultaneamente na data oficial que fixe a Facultade.
O/a alumno/a que elixise a primeira modalidade, é dicir, que realizase, en todo ou en parte, os exercicios e actividades prácticas, poderá optar pola segunda modalidade realizando o exame final (100% da cualificación). Facer este exame implica a renuncia á primeira modalidade.
O/a alumno/a que non se presente o día da proba (70%) e do exame final (100%) obterá a cualificación de «Non presentado», aínda que realizase os exercicios e actividades da avaliación continua, en todo ou en parte.
SEGUNDA OPORTUNIDADE
Consistirá na realización dun exame final (100% da cualificación) na data oficial que fixe a Facultade.
ALUMNADO CON DISPENSA DE ASISTENCIA
Exame final en ambas as oportunidades, nas mesmas datas que o alumnado de avaliación non continua.
NOTA:
Para os casos de realización fraudulenta de exercicios ou probas, será de aplicación o recollido na “Normativa de avaliación do rendemento académico dos estudantes e de revisión de cualificacións".
As clases presenciais, as sesións de titoría e as probas de avaliación representan un total de 54 horas de traballo na aula, o que sumado ás 96 horas de actividades non presenciais supón150 horas, equivalentes a 6 créditos ECTS.
a) Dominio instrumental avanzado da lingua española. En alumnos non nativos recoméndase, como mínimo, un nivel de español B2.
b) Coñecementos elementais de sintaxe do español.
Na aula virtual asociada á materia constará a información relativa ao procedemento para cambiar de grupo de docencia en caso de que algún alumno teña algunha incompatibilidade horaria con outra materia.
Vicky Crego Garcia
- Departamento
- Lingua e Literatura Españolas, Teoría da Literatura e Lingüística Xeral
- Área
- Lingua Española
- Teléfono
- 881811885
- Correo electrónico
- vicky.crego [at] usc.gal
- Categoría
- Profesor/a: Titular de Universidade
Maria Jose Rodriguez Espiñeira
Coordinador/a- Departamento
- Lingua e Literatura Españolas, Teoría da Literatura e Lingüística Xeral
- Área
- Lingua Española
- Teléfono
- 881811814
- Correo electrónico
- mjose.rodriguez.espineira [at] usc.es
- Categoría
- Profesor/a: Catedrático/a de Universidade
Maria Paula Santalla Del Rio
- Departamento
- Lingua e Literatura Españolas, Teoría da Literatura e Lingüística Xeral
- Área
- Lingua Española
- Teléfono
- 881811908
- Correo electrónico
- mpaula.santalla [at] usc.es
- Categoría
- Profesor/a: Profesor Contratado/a Doutor
| Martes | |||
|---|---|---|---|
| 10:00-11:00 | Grupo /CLE_02 (G-O) | Castelán | C12 |
| 11:00-12:00 | Grupo /CLE_03 (P-Z) | Castelán | C12 |
| 12:00-13:00 | Grupo /CLE_01 (A-F) | Castelán | C12 |
| Mércores | |||
| 09:00-10:00 | Grupo /CLIS_06 (S-Z) | Castelán | C09 |
| 10:00-11:00 | Grupo /CLIS_02 (D-F) | Castelán | C09 |
| 10:00-11:00 | Grupo /CLIS_03 (G-L) | Castelán | D08 |
| 11:00-12:00 | Grupo /CLIS_04 (M-O) | Castelán | C09 |
| 11:00-12:00 | Grupo /CLIS_05 (P-R) | Castelán | D08 |
| 12:00-13:00 | Grupo /CLIS_01 (A-C) | Castelán | C09 |
| 19.05.2025 16:00-20:00 | Grupo /CLE_02 (G-O) | C07 |
| 19.05.2025 16:00-20:00 | Grupo /CLIS_02 (D-F) | C07 |
| 19.05.2025 16:00-20:00 | Grupo /CLIS_01 (A-C) | C07 |
| 19.05.2025 16:00-20:00 | Grupo /CLIS_04 (M-O) | C07 |
| 19.05.2025 16:00-20:00 | Grupo /CLIS_06 (S-Z) | C07 |
| 19.05.2025 16:00-20:00 | Grupo /CLE_03 (P-Z) | C07 |
| 19.05.2025 16:00-20:00 | Grupo /CLIS_03 (G-L) | C07 |
| 19.05.2025 16:00-20:00 | Grupo /CLE_01 (A-F) | C07 |
| 19.05.2025 16:00-20:00 | Grupo /CLIS_05 (P-R) | C07 |
| 19.05.2025 16:00-20:00 | Grupo /CLIS_03 (G-L) | C08 |
| 19.05.2025 16:00-20:00 | Grupo /CLE_01 (A-F) | C08 |
| 19.05.2025 16:00-20:00 | Grupo /CLIS_05 (P-R) | C08 |
| 19.05.2025 16:00-20:00 | Grupo /CLE_02 (G-O) | C08 |
| 19.05.2025 16:00-20:00 | Grupo /CLIS_02 (D-F) | C08 |
| 19.05.2025 16:00-20:00 | Grupo /CLIS_01 (A-C) | C08 |
| 19.05.2025 16:00-20:00 | Grupo /CLIS_04 (M-O) | C08 |
| 19.05.2025 16:00-20:00 | Grupo /CLIS_06 (S-Z) | C08 |
| 19.05.2025 16:00-20:00 | Grupo /CLE_03 (P-Z) | C08 |
| 19.05.2025 16:00-20:00 | Grupo /CLIS_01 (A-C) | C09 |
| 19.05.2025 16:00-20:00 | Grupo /CLIS_04 (M-O) | C09 |
| 19.05.2025 16:00-20:00 | Grupo /CLIS_06 (S-Z) | C09 |
| 19.05.2025 16:00-20:00 | Grupo /CLE_03 (P-Z) | C09 |
| 19.05.2025 16:00-20:00 | Grupo /CLIS_03 (G-L) | C09 |
| 19.05.2025 16:00-20:00 | Grupo /CLE_01 (A-F) | C09 |
| 19.05.2025 16:00-20:00 | Grupo /CLIS_05 (P-R) | C09 |
| 19.05.2025 16:00-20:00 | Grupo /CLE_02 (G-O) | C09 |
| 19.05.2025 16:00-20:00 | Grupo /CLIS_02 (D-F) | C09 |
| 19.05.2025 16:00-20:00 | Grupo /CLE_02 (G-O) | C10 |
| 19.05.2025 16:00-20:00 | Grupo /CLIS_02 (D-F) | C10 |
| 19.05.2025 16:00-20:00 | Grupo /CLIS_01 (A-C) | C10 |
| 19.05.2025 16:00-20:00 | Grupo /CLIS_04 (M-O) | C10 |
| 19.05.2025 16:00-20:00 | Grupo /CLIS_06 (S-Z) | C10 |
| 19.05.2025 16:00-20:00 | Grupo /CLE_03 (P-Z) | C10 |
| 19.05.2025 16:00-20:00 | Grupo /CLIS_03 (G-L) | C10 |
| 19.05.2025 16:00-20:00 | Grupo /CLIS_05 (P-R) | C10 |
| 19.05.2025 16:00-20:00 | Grupo /CLE_01 (A-F) | C10 |
| 19.05.2025 16:00-20:00 | Grupo /CLE_03 (P-Z) | C11 |
| 19.05.2025 16:00-20:00 | Grupo /CLIS_03 (G-L) | C11 |
| 19.05.2025 16:00-20:00 | Grupo /CLIS_05 (P-R) | C11 |
| 19.05.2025 16:00-20:00 | Grupo /CLE_01 (A-F) | C11 |
| 19.05.2025 16:00-20:00 | Grupo /CLE_02 (G-O) | C11 |
| 19.05.2025 16:00-20:00 | Grupo /CLIS_02 (D-F) | C11 |
| 19.05.2025 16:00-20:00 | Grupo /CLIS_06 (S-Z) | C11 |
| 19.05.2025 16:00-20:00 | Grupo /CLIS_01 (A-C) | C11 |
| 19.05.2025 16:00-20:00 | Grupo /CLIS_04 (M-O) | C11 |
| 19.05.2025 16:00-20:00 | Grupo /CLE_02 (G-O) | C12 |
| 19.05.2025 16:00-20:00 | Grupo /CLIS_02 (D-F) | C12 |
| 19.05.2025 16:00-20:00 | Grupo /CLIS_06 (S-Z) | C12 |
| 19.05.2025 16:00-20:00 | Grupo /CLIS_01 (A-C) | C12 |
| 19.05.2025 16:00-20:00 | Grupo /CLIS_04 (M-O) | C12 |
| 19.05.2025 16:00-20:00 | Grupo /CLE_01 (A-F) | C12 |
| 19.05.2025 16:00-20:00 | Grupo /CLE_03 (P-Z) | C12 |
| 19.05.2025 16:00-20:00 | Grupo /CLIS_03 (G-L) | C12 |
| 19.05.2025 16:00-20:00 | Grupo /CLIS_05 (P-R) | C12 |
| 24.06.2025 16:00-20:00 | Grupo /CLIS_01 (A-C) | C11 |
| 24.06.2025 16:00-20:00 | Grupo /CLIS_04 (M-O) | C11 |
| 24.06.2025 16:00-20:00 | Grupo /CLE_03 (P-Z) | C11 |
| 24.06.2025 16:00-20:00 | Grupo /CLIS_03 (G-L) | C11 |
| 24.06.2025 16:00-20:00 | Grupo /CLIS_05 (P-R) | C11 |
| 24.06.2025 16:00-20:00 | Grupo /CLE_02 (G-O) | C11 |
| 24.06.2025 16:00-20:00 | Grupo /CLIS_02 (D-F) | C11 |
| 24.06.2025 16:00-20:00 | Grupo /CLE_01 (A-F) | C11 |
| 24.06.2025 16:00-20:00 | Grupo /CLIS_06 (S-Z) | C11 |
| 24.06.2025 16:00-20:00 | Grupo /CLE_03 (P-Z) | C12 |
| 24.06.2025 16:00-20:00 | Grupo /CLIS_03 (G-L) | C12 |
| 24.06.2025 16:00-20:00 | Grupo /CLIS_05 (P-R) | C12 |
| 24.06.2025 16:00-20:00 | Grupo /CLE_01 (A-F) | C12 |
| 24.06.2025 16:00-20:00 | Grupo /CLE_02 (G-O) | C12 |
| 24.06.2025 16:00-20:00 | Grupo /CLIS_02 (D-F) | C12 |
| 24.06.2025 16:00-20:00 | Grupo /CLIS_06 (S-Z) | C12 |
| 24.06.2025 16:00-20:00 | Grupo /CLIS_01 (A-C) | C12 |
| 24.06.2025 16:00-20:00 | Grupo /CLIS_04 (M-O) | C12 |