Créditos ECTS Créditos ECTS: 6
Horas ECTS Criterios/Memorias Traballo do Alumno/a ECTS: 99 Horas de Titorías: 3 Clase Expositiva: 24 Clase Interactiva: 24 Total: 150
Linguas de uso Castelán, Galego
Tipo: Materia Ordinaria Grao RD 1393/2007 - 822/2021
Centro Facultade de Ciencias da Comunicación
Convocatoria: Primeiro semestre
Docencia: Sen docencia (En extinción)
Matrícula: Non matriculable (Só plans en extinción)
Estudo en profundidade dos xéneros radiofónicos e televisivos, tanto monologais como dialogais. Estrutura, características e tipoloxía. Técnicas de interrogación e control da dinámica de grupo. Técnicas de investigación e de documentación. Teoría da controversia e do intercambio de información. Técnicas de realización e de produción.
Os obxectivos da materia céntranse no coñecemento das características dos diferentes xéneros radiofónicos e televisivos, particularmente a estrutura e o estilo de cada modalidade. Coñecemento das técnicas de redacción, de diálogo e de interrogación propias destas modalidades informativas. Coñecemento da evolución dos diferentes formatos informativos en radio e televisión. Aplicación das técnicas de deseño, produción, realización e presentación propias dos diferentes xéneros informativos.
Xéneros Radiofónicos e Televisivos é unha materia incorporada como obrigatoria ao programa de estudos de 3º curso do Grao en Xornalismo, e ten como obxectivo, tamén, achegarlles aos alumnos as chaves teórico-prácticas necesarias para a análise e o exercicio práctico destes xéneros nos distintos produtos/formatos radiofónicos e televisivos. No caso da radio faise unha énfase especial naqueles xéneros de máis emprego na información diaria (reportaxe, entrevista...). No apartado do programa específico de televisión trabállase ao redor, fundamentalmente, dos xéneros dialogais en relación coas funcións básicas da televisión.
Atendendo ao estipulado nos descritores da materia, nos que se dá a entender esta como un estudo en profundidade dos xéneros radiofónicos e televisivos, definimos os obxectivos da materia. Pasan por:
• Saber analizar os xéneros radiofónicos e televisivos nos medios de comunicación e información, tendo en conta que forman parte dunha unidade de acción (programación).
• Aprender a aplicar as técnicas dos xéneros (redacción, deseño, condución...) a través da elaboración dos distintos tipos.
• Ser capaz de integrar os xéneros na realidade radiofónica e televisiva.
• Coñecer os fundamentos dos xéneros sen esquecer que son unha realidade viva que precisa unha revisión constante.
NOTA IMPORTANTE: Os alumnos/as matriculados/as nesta materia non teñen dereito a docencia desde o curso 2023-2024 por estar extinguida a materia. Só teñen dereito ser avaliados de acordo cos contidos do programa que se impartiu no curso 2022-2023.
Contidos teóricos
Tema 1: Os xéneros radiofónicos. Definición. Características. Tipoloxía. Os xéneros nas grellas radiofónicas. Os xéneros informativos.
Tema 2: A crónica e a reportaxe. Definición. Características. Tipoloxía. Técnicas de elaboración. A crónica e da reportaxe nas grellas radiofónicas.
Tema 3: A entrevista. Definición. Características. Tipoloxía. Técnicas de elaboración. A entrevista nas grellas radiofónicas.
Tema 4: O comentario e o editorial radiofónicos. Definición. Características. Tipoloxía. Técnicas de elaboración. Os xéneros de opinión nas grellas radiofónicas.
Tema 5: A tertulia, o debate e a mesa redonda na radio. Definición. Características. Técnicas de elaboración.
Tema 6: Os xéneros televisivos. Introdución. Definicións. Xéneros para xornalistas: os xéneros informativos en televisión. Evolución e hibridación: xéneros clásicos e emergentes nas grellas televisivas e ante o desafío de internet.
Tema 7: Os xéneros dialóxicos en TV. Retórica dialóxica e discurso televisivo. A intensidade e o interese informativo na lóxica da conversa. Técnicas de interrogación. O fondo e a forma da conversa: linguaxe oral e linguaxe xestual.
Tema 8: A entrevista informativa en televisión. Tipoloxía segundo a temática, según o obxectivo informativo, segundo o formato e segundo os sistemas de produción e realización. A entrevista de actualidade, a entrevista de carácter, as entrevistas magazine, talk show e diálogo en roda ascendente. Aplicación dos distintos tratamentos informativos ao formato da entrevista en roda informativa en plató.
Tema 9: Os xéneros coloquiais en televisión. O faladoiro, o coloquio e o debate: criterios de selección, confrontación, presentación, condución e peche.
Contidos prácticos: impartiranse nas sesións de laboratorio que terán lugar, principalmente, nos estudos de radio e de televisión da Facultade. Requírese a constante actualización do equipamento técnico preciso para que os alumnos podan executar as prácticas, tanto materiais funxibles como equipos de gravación en interiores e exteriores para a realización dos contidos informativos que se especifican neste programa. Os alumnos precisan traballar con equipos propios do funcionamento integral dos controis e estudos de gravación en radio e TV, incluíndo software de control de audio en radio e imaxe en TV, equipos de son -microfonía, mesas de mesturas...-, cámaras de plató e de exteriores, mobiliario de set de informativos en TV, etc.). Os alumnos elaborarán produtos informativos relacionados con contidos teóricos, atendendo á seguinte planificación:
No estudo de radio (xéneros radiofónicos):
1) Elaboración dunha crónica, práctica individual. Audición e análise de crónicas, práctica en grupo.
2) Elaboración dunha reportaxe. Audición e análise de reportaxes. Prácticas en grupo.
3) Elaboración dunha entrevista informativa. Audición e análise de entrevistas informativas e de carácter. Prácticas en grupo.
4) Elaboración dun comentario radiofónico, práctica individual. Audición e análise de comentarios e editoriais, práctica en grupo.
5) Elaboración dunha tertulia radiofónica. Audición e análise de tertulias, debates e mesas redondas. Práctica en grupo.
No plató de TV (xéneros televisivos):
1) Ensaio e análise dos contidos dialóxicos en televisión: aproximación aos conceptos básicos sobre os xéneros a traballar nas prácticas 2, 3, 4 e 5. Traballo individualizado dentro de grupos integrados por 3-4 persoas.
2) Realización dunha entrevista en rolda informativa, de actualidade, priorizando a temática política (guión, produción, realización e comunicación integral). Gravación no plató. En grupos de 3-4 persoas.
3) Realización dunha entrevista de carácter. En grupos de 3-4 persoas.
4) Realización dunha entrevista en formato magazine a dúas fontes (guión, produción, realización e comunicación integral). Gravación no plató. En grupos de 3-4 persoas.
5) Realización dun contido informativo audiovisual para a súa distribución online: adaptación dos xéneros dialóxicos ao esceario online. En grupos de 3-4 persoas.
BÁSICA
- Balsebre, A. & Mateu, M. (1998). La entrevista en radio, televisión y prensa. Madrid: Editorial Cátedra
- Karhunen, P. (2017). Closer to the story? Accesibility and mobile journalism. Reuters Institute.
- Martínez Costa, P. & Herrera, S. (2005). Qué son los géneros radiofónicos y por qué deberían importarnos. In Global Media Journal, vol.2, nº3.
- Martínez-Vallvey, F. & Irla Uriarte, V. (2017). El entrevistador en televisión: actitudes y estilos. Estudios sobre el Mensaje Periodístico, 23(2), 1247-1263.
- Ordway, D.-M. & Wihbey, J. (2016). Presidential debates and their effects: Research roundup. Journalist’s Resource-Harvard Kennedy School.
- VV.AA. (2020). Televisión: programas, audiencias y debates. El profesional de la información. http://www.elprofesionaldelainformacion.com/contenidos/2020/mar/index.h…
COMPLEMENTARIA
- Casero Ripollés, A. & Marcial Felici, J. (eds.) (2011). Periodismo en televisión. Nuevos horizontes, nuevas tendencias. Salamanca: Comunicación Social
- Cebrián Herreros, M. (2004). La información en televisión. Obsesión mercantil y política. Barcelona: Gedisa
- Cebrián Herreros, M. (1992): Géneros informativos audiovisuales. Madrid: Ciencia 3
- Echevarría LLombart, B. (2002). Las w´s de la entrevista. Valencia: Fundación Universitaria San Pablo CEU
- Frattini, Eric; Quesada, Montse & Ordás, Nacho (1994). La entrevista. El arte y la ciencia. Madrid: Eudema. Imagen y Comunicación.
- Gabilondo, Iñaki (2006). Testigo de la historia. Barcelona: Santillana
- García Jiménez, J. (1999). Información audiovisual. Vol. I-II. Madrid: Paraninfo
- León, B. (2012). La televisión ante el desafío de Internet. Salamanca: Comunicación Social Ediciones y Publicaciones
- Marín, C. (2006). Periodismo audiovisual. Barcelona: Gedisa
- Martínez Costa, P. & Herrera, S. (2008). La crónica radiofónica. Madrid: RTVE Instituto
- Martínez Costa, P. & Díez, J.R. (2005). Lenguaje, géneros y programas de radio. Pamplona: Ediciones Universidad de Navarra
- Merayo, A. (1992). Para entender la radio. Salamanca: Ediciones Universidad Pontificia de Salamanca
- Morán Torres, E. (1990). La tertulia, un nuevo género del periodismo. Jornadas Internacionales de CC de la Información. Pamplona: Universidad de Navarra
- Munsó Cabús, M. (2003). Joaquín Soler Serrano. A fondo. Barcelona: Planeta
- Puentes, I.; Fernández, A.B, & Vázquez, M. (Coords.) (2020). Debate sobre los debates electorales y nuevas formas de comunicación política. Cuadernos Artesanos de Comunicación, cac171. La Laguna (Tenerife): Latina.
- Roca-Cuberes, C. (2013). Desarrollo histórico y actualidad de la entrevista política televisada en España. En Historia y Comunicación Social, 18, 437-447.
- Rodero, E. (2001). Manual práctico para la realización de entrevista y reportajes en la radio. Salamanca: Editorial Cervantes
- Rodríguez Borges, R.F. (2006): Radio e información. Elementos para el análisis de los mensajes radiofónicos. Tenerife: Universidad de La Laguna
- Sánchez Cobarro, P. del H. (2012). La inteligencia emocional en el entrevistador periodístico.Tesis doctoral. Murcia: UCAM
- Santamaría, L. (1990). El comentario periodístico. Los géneros persuasivos. Madrid: Paraninfo
- Schoaus, B., Broersma, M. & Wijfjes, H. (2017). Netotiation Games. En Journalism Practice, 11:8, 925-941.
- Soengas Pérez, X. (2009). Los límites de la información en los debates pactados. RLCS.
- Tapia-Fernández, J. (1986). Formatos para noticias en radio. Barcelona: IORTVE
Como competencias da materia establécense as seguintes: Coñecemento das características dos diferentes xéneros radiofónicos e televisivos, particularmente a estrutura e o estilo de cada modalidade. Coñecemento das técnicas de redacción, de diálogo, documentación e de consulta propias destas modalidades informativas. Coñecemento da evolución dos diferentes formatos informativos en radio e televisión. Aplicación das técnicas de deseño, produción, realización e presentación propias dos diferentes xéneros informativos.
Recollendo o que figura na memoria do Grao de Xornalismo, son competencias desta materia:
• Básicas e xerais:
CB2 - Que os estudantes saiban aplicar os seus coñecementos ao seu traballo ou vocación dunha forma profesional e posúan as competencias que adoitan demostrarse por medio da elaboración e defensa de argumentos e a resolución de problemas dentro da súa área de estudo
CB3 - Que os estudantes teñan a capacidade de reunir e interpretar datos relevantes (normalmente dentro da súa área de estudo) para emitir xuízos que inclúan unha reflexión sobre temas relevantes de índole social, científica ou ética
CB4 - Que os estudantes poidan transmitir información, ideas, problemas e solucións a un público tanto especializado como non especializado
CB5 - Que os estudantes desenvolvesen aquelas habilidades de aprendizaxe necesarias para emprender estudos posteriores cun alto grao de autonomía
CG1 - Competencia contextual básica de orde transdisciplinar
CG2 - Competencia contextual para situar o xornalismo no campo da comunicación
CG3 - Competencia para exercer a profesión con ética profesional e compromiso cívico
• Transversais:
CT1 - Capacidade de organización e planificación
CT2 - Capacidade de xestión da información
CT3 - Traballo en equipo
CT4 - Aprendizaxe autónoma
CT5 - Creatividade
CT6 - Iniciativa e espírito emprendedor
CT7 - Coñecementos básicos da profesión
• Específicas:
CE04 - Coñecer as técnicas para a correcta redacción de textos en medios de comunicación
CE05 - Coñecer os mecanismos para transmitir mensaxes informativas a través dos medios de comunicación audiovisuais.
CE06 - Coñecer os modelos de creación de información nos medios de comunicación de masas.
CE07 - Coñecer as técnicas para a creación de produtos multimedia
CE08 - Aprender as técnicas narrativas do fotoperiodismo e do documental.
NOTA IMPORTANTE: Os alumnos/as matriculados/as nesta materia non teñen dereito a docencia desde o curso 2023-2024 por estar extinguida a materia. Só teñen dereito ser avaliados de acordo cos contidos do programa que se impartiu no curso 2022-2023.
NOTA IMPORTANTE: Os alumnos/as matriculados/as nesta materia non teñen dereito a docencia desde o curso 2023-2024 por estar extinguida a materia. Só teñen dereito ser avaliados de acordo cos contidos do programa que se impartiu no curso 2022-2023.
A parte teórica da materia avaliarase cun exame final (50%). A parte práctica da materia computa o 50% restante. Na parte de radio a práctica avaliarase cunha reportaxe e unha entrevista. Na parte de televisión a práctica avaliarase cunha entrevista informativa de temática política, cunha entrevista de carácter e cun magazine ou debate con dúas fontes de información. Todas as prácticas teñen que ter unha duración de entre 20 e 30 minutos.
El trabajo de los alumnos en esta materia es en parte presencial y en parte personal, se calcula que necesitará alrededor de 150 horas para poder superarla. Las horas de trabajo presencial (48) consistirán en clases expositivas en las que se presentarán y explicarán los temas, trabajos con textos para analizar y discutir, prácticas de laboratorio, tutorías, actividades de evaluación y examen final. Las horas de trabajo personal del alumno (102) consistirán en el estudio individual o en grupo, lecturas recomendadas, preparación de exposiciones y debates, preparación de material de apoyo y planificación y ejecución de la práctica.
Manuel Midon Miguez
- Departamento
- Ciencias da Comunicación
- Área
- Comunicación Audiovisual e Publicidade
- Correo electrónico
- manuel.midon [at] usc.es
- Categoría
- Profesor/a: Asociado/a de Universidade LOU
20.01.2025 16:00-20:00 | Grupo de exame | Aula 1 |
20.01.2025 16:00-20:00 | Grupo de exame | Aula 2 |
20.06.2025 10:00-14:00 | Grupo de exame | Aula 1 |