Créditos ECTS Créditos ECTS: 3
Horas ECTS Criterios/Memorias Clase Expositiva: 10 Clase Interactiva: 10 Total: 20
Linguas de uso Castelán, Galego
Tipo: Materia Ordinaria Máster RD 1393/2007 - 822/2021
Departamentos: Psiquiatría, Radioloxía, Saúde Pública, Enfermaría e Medicina
Áreas: Medicina Preventiva e Saúde Pública
Centro Facultade de Enfermaría
Convocatoria: Primeiro semestre
Docencia: Con docencia
Matrícula: Matriculable | 1ro curso (Si)
- Coñecer os fundamentos do método epidemiolóxico como núcleo esencial da Saúde Pública.
- Coñecer e aplicar os criterios de causalidade en Epidemioloxía e Ciencias da Saúde.
- Coñecer as claves da análise epidemiolóxica: deseños; medidas de frecuencia, medidas de efecto; identificación de rumbos (de selección, de información, de confusión).
- Coñecer e saber aplicar os fundamentos da Demografía como ciencia auxiliar da Epidemioloxía e da Saúde Pública: identificación e análise das poboacións, tanto estática como dinámica.
- Saber interpretar unha publicación científica.
- Saber planificar, co deseño idóneo, un estudo epidemiolóxico.
PROGRAMA DE CLASES EXPOSITIVAS ( 14 horas)
Bloque 1. Módulo introdutorio. (2 horas)
Tema 1. Historia da saúde pública e da epidemioloxía.
Tema 2. Concepto de saúde e enfermidade e o método científico.
Tema 3. Cadea epidemiolóxica e introdución á causalidade. Criterios de causalidade.
Bloque 2. Demografía. (3 horas)
Tema 4. Demografía.
Tema 5. Indicadores sanitarios e enquisas de saúde.
Bloque 3. Deseño de estudos epidemiolóxicos. (9 horas)
Tema 6. Medidas de frecuencia, efecto e impacto.
Tema 7. Ensaios clínicos.
Tema 8. Estudos de cohortes.
Tema 9. Estudos de casos e controis.
Tema 10. Estudos transversais.
Tema 11. Estudos ecolóxicos.
PROGRAMA DE SEMINARIOS (7 horas).
Seminario 1. Estandarización de taxas.
Seminario 2. Medidas de frecuencia, efecto-impacto.
Seminario 3. Lectura crítica (I).
Seminario 4. Lectura crítica (II).
PROGRAMA DE LABORATORIOS (7 horas).
Laboratorio 1. Deseño de estudos (I).
Laboratorio 2. Deseño de estudos (II).
- Ildefonso Hernández-Aguado y Blanca Lumbreras Lacarra. Manual de Epidemiología y Salud Pública para Grados en Ciencias de la Salud. 3ª Edición. Ed Panamericana. ISBN 9788491101734. 2018. 420 páginas.
- Ahlbom A, Alfredssom L, Alfven T. Fundamentos de epidemiología. 9ª ed. Siglo XXI de España Eds. Madrid, 2007.
- Argimón JM, Jiménez J. Métodos de investigación clínica y epidemiológica. 5ª Ed. Ediciones Harcourt. Madrid, 2019.
- Warren S. Browner MD, Thomas B. Newman MD, Steven R. Cummings MD, Deborah G. Grady MD, MPH. Diseño de investigaciones clínicas. 5º Edición. 2023. Wolters Kluwer.
- Porta M. A dictionary of Epidemiology. International of Epidemiology Association. Oxford University Press. 6ª Ed. 2014.
- Norell S. Diseños de estudios epidemiológicos. Siglo XXI de España Eds. Madrid, 1998
- Rothman KJ. Epidemiology: An introduction. Third Edition. Oxford University Press, 2024.
- Gordis L. Epidemiología. Elsevier. 2019. 6ª edición
Os alumnos deben ser capaces de deseñar un estudo epidemiolóxico e planificar un estudo de investigación, aplicar ferramentas de medición epidemiolóxica e analizar críticamente a relación entre variables utilizando os métodos aprendidos ao longo do curso.
Clases expositivas: realizaranse sesións maxistrais nas que se explicarán os contidos específicos detallados no programa da materia con apoio de recursos audiovisuais e informáticos. Durante a sesión poderán exporse problemas, preguntas teóricas ou exemplos prácticos.
Clases interactivas seminarios: os seminarios impartiranse de maneira coordinada coas sesións maxistrais. Será necesario que os estudantes acudan aos seminarios co caderno de actividades, que estará dispoñible no campus virtual desde o día de inicio da materia. A dinámica dos seminarios pode incluír a resolución de problemas ou exercicios, a realización de debates para fomentar a participación dos estudantes e a utilización de técnicas de gamificación na aula, entre outros. O traballo realizado polos estudantes durante os seminarios poderá ser individual ou en grupo. Recoméndase aos estudantes que revisen previamente as actividades expostas para cada seminario. Poderase facer unha proba final dos seminarios ou algunha tarefa a través do campus virtual.
Clases interactivas laboratorios: os laboratorios impartiranse de maneira coordinada coas sesións maxistrais. Será necesario que os estudantes acudan aos laboratorios co caderno de actividades, que estará dispoñible no campus virtual desde o día de inicio da materia. Durante os laboratorios poderán empregarse técnicas de resolución de problemas, foros de discusión ou debates para fomentar a participación dos estudantes e técnicas de gamificación na aula, entre outras. O traballo realizado polos estudantes durante os laboratorios poderá ser individual ou en grupo. Recoméndase aos estudantes que revisen previamente as actividades expostas para cada laboratorio. Poderase facer unha proba final dos laboratorios ou algunha tarefa a través do campus virtual.
Clases asíncronas. O profesorado fomentará o razoamento crítico e a aprendizaxe activa mediante preguntas e lecturas orientadas á reflexión. Parte da aprendizaxe enfócase no design thinking e a aprendizaxe colaborativa. Para iso, exporanse diversos foros de debate sobre un tema específico e de actualidade relacionado coa epidemioloxía. Os estudantes deberán responder as cuestións expostas polo docente, colaborando así na aprendizaxe colectiva ao poder ler e debater as achegas dos outros estudantes. Ademais, de maneira individual, durante a impartición da materia os profesores poderán expor a lectura crítica dun estudo científico relacionado cun tema concreto dentro da epidemioloxía. Adicionalmente, os docentes convocarán sesións curtas por videoconferencia de asistencia voluntaria, para explicar partes da teoría ou para comentar as respostas proporcionadas nos foros.
Control de contidos con exame test: 20%
Participación en clase e nos foros: 20%
Realización dos exercicios propostos polos docentes: 20%.
Lectura crítica dun artigo: 40%
A dedicación estimada é de 51 horas, coa revisión da teoría dada en clase, así como a realización dos problemas xa resoltos nas prácticas e algúns novos semellantes que se poden consultar na bibliografía recomendada.
Asistencia activa ás clases, tanto teóricas como prácticas, e estudo da materia de forma continua. Consulta, ampliando os temas coa bibliografía básica e complementaria recomendada. Comprensión absoluta dos exercicios propostos nos seminarios e laboratorios.
ASISTENCIA A CLASE:
Aplicarase a normativa seguinte:
- Instrución 5/2023 dá Secretaría Xeral do 17-09-2023 pola que se establece ou código de boas prácticas para a docencia híbrida e virtual dá USC https://minerva.usc.es/entities/publication/6ed7a4d5-cef0-4789-b577- 5e93c70be52a RESOLUCIÓN do 13 de decembro de 2022 pola que se ordena a publicación do Regulamento das titulacións oficiais de grao e #máster universitario e do procedemento de aseguramento da súa calidade. DOG núm. 242 do 22 de Decembro de 2022
DISPENSA DE ASISTENCIA A CLASE
O estudantado, segundo o artigo 33 g) dos Estatutos da Universidade, "ten dereito a unha atención e deseño dás actividades académicas que faciliten a conciliación dúas estudos coa vida persoal, familiar e laboral". Do mesmo xeito o artigo 130.2, tamén establece que "ten ou deber dá asistencia e participación naquelas actividades formativas que se establezan como obrigatorias na programación docente".
ESTUDANTADO CON NECESIDADES ESPECÍFICAS
Para a atención do alumnado con necesidades específicas de apoio educativo terase en conta o establecido no Protocolo de atención a persoas con discapacidade (Área de Integración do Servizo de Participación e Integración Universitaria da USC). Realizaranse as debidas adaptacións metodolóxicas e/o adaptacións curriculares para dar resposta ás necesidades educativas do citado alumnado. https://www.usc.gal/es/servicios/area/inclusion-participacion-social/in…
PERSPECTIVA DE XÉNERO
En atención a criterios de igualdade de xénero no ámbito universitario, recoméndase facer uso de linguaxe non sexista tanto no traballo cotián de aula como nos traballos académicos encomendados. Recomendamos a Guía para o emprego dunha linguaxe inclusiva da USC (2018): https://xornalistas.gal/web/uploads/novas_adxuntos/adxunto/fa5/5c013549 A perspectiva de xénero introducirase de forma transversal nas materias recollidas pola Comisión de xénero da Facultade de Enfermería.
PROTECCIÓN DE DATOS
- Política de privacidade e protección de datos: https://www.usc.gal/gl/politicaprivacidade-proteccion-datos
- Protocolo en materia de protección de datos na USC. http://hdl.handle.net/10347/23947
COMUNICACIÓN ACADÉMICA/ENTREGA DE TRABALLOS
- O alumnado debe empregar necesariamente o correo electrónico da USC (@ rai. usc.es), na súa comunicación vía email co profesorado.
- Os traballos realizados polo estudantado deben entregarse a través da aula virtual.
- A ensino-aprendizaxe (clases/titorías) é un proceso privado, enténdase privado como proceso de comunicación e intercambio entre o/a docente e o estudantado matriculado na materia.
- Os traballos realizados polo estudantado deben entregarse a través da aula virtual.
FERRAMENTAS TECNOLÓXICAS INSTITUCIONAIS
Obrigatoriedade de emprego das ferramentas tecnolóxicas institucionais: Campus Virtual, Microsoft Office 365, e outras ferramentas facilitadas pola Facultade e autorizadas como ferramentas institucionais pola Universidade.
REALIZACIÓN FRAUDULENTA DE EXERCICIOS/ACTIVIDADES:
“Para os casos de realización fraudulenta de exercicios ou probas será de aplicación o recolleito na “Normativa de avaliación do rendemento académico dos estudantes e de revisión de cualificacións”.
USO DE DISPOSITIVOS ELECTRÓNICOS
Atendendo ao artigo 9.2.a de o Estatuto do Estudante da USC e ao artigo 36 da Lei Orgánica do Sistema Universitario, nas clases expositivas e interactivas non está autorizado o uso de dispositivos electrónicos (teléfonos móbiles, tablets, ordenadores etc.)/ etc.) salvo cando o autoricen expresamente os profesores. O alumnado responsabilízase das consecuencias legais e académicas que poidan derivarse dun emprego non adecuado dos mesmos.
PROCESO DE ENSINO-APRENDIZAXE
Ter en conta que o proceso de ensino-aprendizaxe (clases/titorías) é de carácter privado. Neste sentido, enténdese que se trata dun acto de comunicación e intercambio entre o/a docente e o estudantado matriculado na materia.
RESPONSABILIDADE AMBIENTAL
- Evitar tapas de plástico ou outros envoltorios externos innecesarios.
- Sempre que sexa posible, empregar grampas en lugar de encadernación.
- Imprimir a dúas caras en calidade “aforro de tinta”.
- Non empregar folios en branco como separadores de capítulos ou partes.
- Evitar anexos que non teñan referencia directa cos temas desenvolvidos.
Monica Perez Rios
Coordinador/a- Departamento
- Psiquiatría, Radioloxía, Saúde Pública, Enfermaría e Medicina
- Área
- Medicina Preventiva e Saúde Pública
- Teléfono
- 881812277
- Correo electrónico
- monica.perez.rios [at] usc.es
- Categoría
- Profesor/a: Titular de Universidade
Lucía Rodríguez Loureiro
- Departamento
- Psiquiatría, Radioloxía, Saúde Pública, Enfermaría e Medicina
- Área
- Medicina Preventiva e Saúde Pública
- Correo electrónico
- lucia.rodriguez.loureiro [at] usc.es
- Categoría
- Investigador/a Sara Borrell
| Mércores | |||
|---|---|---|---|
| 16:00-20:00 | Grupo /CLE_01 | Castelán | Aula 2.03 |
| Xoves | |||
| 18:00-20:00 | Grupo /CLE_01 | Castelán | TEAMS |
| 27.01.2026 16:00-18:00 | Grupo /CLE_01 | Aula 2.03 |
| 23.06.2026 16:00-18:00 | Grupo /CLE_01 | Aula 2.02 |