Créditos ECTS Créditos ECTS: 3
Horas ECTS Criterios/Memorias Horas de Titorías: 1 Clase Expositiva: 10 Clase Interactiva: 16 Total: 27
Linguas de uso Castelán, Galego
Tipo: Materia Ordinaria Máster RD 1393/2007 - 822/2021
Departamentos: Enxeñaría Química
Áreas: Enxeñaría Química
Centro Escola Técnica Superior de Enxeñaría
Convocatoria: Primeiro semestre
Docencia: Con docencia
Matrícula: Matriculable | 1ro curso (Si)
Dar a coñecer o marco legal en España e Europa que regula o ámbito da análise de riscos e da seguridade industrial e ambiental. Dar a coñecer a aplicación das normas internacionais nestes ámbitos. Presentar unha estrutura ben organizada para a xestión de riscos nos procesos industriais e a integración da seguridade nos mesmos.
Recopilar e aplicar os fundamentos técnicos máis importantes nesa materia para axudar ao alumno a aplicalos adecuadamente en diferentes casos prácticos.
Segundo o establecido na memoria do máster, os contidos da materia están relacionados con:
- Lexislación relacionada coa análise de riscos industriais.
- Xestión de riscos: normas internacionais. Normalización.
- Modelización real de escenarios de perda de contención.
- Análise cuantitativa do risco.
- Sistemas de seguridade instrumentados. Cálculo dos niveis de integridade (SIL). Matrices de risco.
- Análise de capas de protección (LOPA).
ENSINANZA EXPOSITIVA.
Tema 1. Marco normativo e normas relacionadas coa análise de riscos. Importancia da internacionalización no desenvolvemento de proxectos de enxeñaría. Xestión de riscos no sector.
Tema 2: Modelización real de escenarios de perda de contención (LOC). Fugas de gases e líquidos. Rotura catastrófica.
Tema 3. Análise cualitativa e cuantitativa do risco. Métodos cualitativos: HAZOP. Metodoloxía TNO para ACR.
Tema 4. Matrices de risco. Análise LOPA. A matriz de riscos na avaliación de recomendacións para a toma de decisións relacionadas coa xestión de riscos. A matriz de risco na determinación do índice SIL. Análise LOPA.
Tema 5. Deseño de Sistema Instrumentado de Seguridade (SIS). Especificacións das características de seguridade. Deseño conceptual do SIS.
DOCENCIA INTERACTIVA. SEMINARIOS
Seminario 1. Lexislación e normas. Recursos en liña para localizar e actualizar información. Xestión de documentos e guías.
Seminario 2. Perda de contención. Uso do software de axuda ao cálculo do chef.
Seminario 3. Análise cualitativa de riscos. HAZOP.
Seminario 4. Análise Cuantitativa de Riscos. TNO et al.
Seminario 5. Caso práctico. Análise LOPA dunha instalación sinxela. Caso práctico: Cálculos, preguntas para lembrar e consellos prácticos.
Seminario 6. Caso práctico. Deseño de seguridade funcional. Caso práctico: Cálculos, preguntas para lembrar e consellos prácticos.
DOCENCIA INTERACTIVA. AULA DE INFORMÁTICA
Modelización de escenarios de perda de contención (LOC), líquidos e gases. Uso do método TNO rigoroso. Elaboración do caso práctico. Utilización de CHEF/RAST/ALOHA para preparar o traballo en grupo que se presentará na titoría grupal.
Bibliografía básica
FERNÁNDEZ, I. E OUTROS. Seguridade funcional nas instalacións de procesos. Sistemas de seguridade instrumentados e análise SIL. 1ª edición. Madrid: Ed. Díaz de Santos, 2012. ISBN 978-84-9969-210-4 (libro electrónico solicitado)
Lecturas adicionais
GRUHN, P.E. e CHEDDIE, H. Safety Instrumented Systems: Design, Analysis, and Justification 2nd Edition. Estados Unidos de América: ISA Ed., 2006. ISBN-13 978-1-55617-956-3. (libro electrónico solicitado)
CROWL, D.A. e LOUVAR J.F. Seguridade dos procesos químicos. Terceira Ed. Boston (EEUU): Prentice Hall. Pearson Education, Inc., 2011. ISBN-13: 978-0-13-138226-8
ECHA. Orientación sobre requisitos de información e avaliación da seguridade química Capítulo R.16: Estimación da exposición ambiental. Orientación para a implantación de REACH. 2010. Dispoñible en: https://echa.europa.eu/documents/10162/23047722/draft_guidance_ir_csa_r…
Recursos en liña para a análise de riscos industriais e ambientais:
Debido á especificidade da materia, facilitarase directamente ao alumnado material didáctico procedente de diversas fontes propias do tema tratado.
- WEB DO INSTITUTO NACIONAL DE SEGURIDADE E HIXIENE NO TRABALLO (INSHT). Dispoñible en http://www.insht.es/portal/site/Insht/
- WEB DO INSTITUTO GALLEGO DE SEGURIDADE E SAÚDE LABORAL.
Dispoñible en http://www.issga.es/index.php
- OFICINA EUROPEA DE QUÍMICA (BCE). Documentación EUSES – O Sistema da Unión Europea para a Avaliación de Substancias. Instituto Nacional de Saúde Pública e Medio Ambiente (RIVM), Países Baixos, dispoñible na Oficina Europea de Química (EC/DGXI), Ispra, Italia; 1997.
Coñecemento
(CN01) Posuír e comprender coñecementos que proporcionen unha base ou oportunidade para ser orixinais no desenvolvemento ou aplicación de ideas, a miúdo nun contexto de investigación.
(CN02) Adquirir coñecementos avanzados e demostrar, nun contexto científico e tecnolóxico ou de investigación altamente especializado, unha comprensión detallada e fundamentada dos aspectos teóricos e prácticos e da metodoloxía de traballo nunha ou varias áreas de estudo da Enxeñaría Química.
(CN04) Adquirir coñecementos avanzados para o deseño e a comprensión holística de procesos químicos, tanto desde unha perspectiva fundamental como práctica.
Competencia
(CP03) Deseñar produtos, procesos, sistemas e servizos da industria química, así como a optimización doutros xa desenvolvidos, tomando como base tecnolóxica as distintas áreas da enxeñaría química, incluíndo procesos e fenómenos de transporte, operacións de separación e enxeñaría reaccións químicas, nucleares, electroquímicas e bioquímicas.
(CP04) Deseñar, construír e implantar métodos, procesos e instalacións para a xestión integral de abastecementos e residuos, sólidos, líquidos e gasosos, nas industrias, con capacidade para avaliar os seus impactos e riscos.
(CP05) Dirixir e supervisar todo tipo de instalacións, procesos, sistemas e servizos nas distintas áreas industriais relacionadas coa enxeñaría química.
Habilidade
(HD02) Adaptarse aos cambios estruturais da sociedade motivados por factores ou fenómenos de carácter económico, enerxético ou natural, para resolver os problemas derivados e achegar solucións tecnolóxicas cun alto compromiso coa sustentabilidade.
(HD10) Desenvolver capacidades asociadas ao traballo en equipo (cooperación, liderado, escoita activa) e liderar e definir equipos multidisciplinares capaces de resolver cambios técnicos e necesidades de xestión en contextos nacionais e internacionais.
(HD11) Dominar a xestión do tempo e as situacións críticas.
Durante a impartición da materia farase uso da Aula Virtual da USC a través da aplicación Moodle cos seguintes obxectivos:
• Facilitar información sobre a materia (horario lectivo, horarios, exames, convocatorias diversas, etc.)
• Facilitar o material necesario para as clases (exposicións dos temas, artigos científicos, etc.).
• Servir como ferramenta de comunicación co alumnado a través do foro de noticias.
• Propoñer tarefas.
• Presentar probas de avaliación.
• Inclúe o acceso ás sesións de videoconferencia a través de Teams (se é o caso para titoriais individuais).
Docencia expositiva: Clase maxistral con soporte audiovisual (diapositivas e vídeos). Utilizaranse para presentar os conceptos teóricos fundamentais.
CN01, CN02, CN04
Docencia interactiva: Con dous formatos: Seminario e sesión de traballo na Aula de Informática, onde se analizarán casos prácticos co apoio de documentos de enxeñería, guías técnicas e ferramentas informáticas.
CP03, CP04, HD02.
Titoría grupal: Utilizarase para presentar os traballos realizados en grupo. O traballo consistirá en elaborar, a partir dun escenario de perda de contención dunha instalación industrial, unha proposta de análise e xestión de riscos para propoñer melloras na seguridade industrial da instalación mediante a aplicación das metodoloxías estudadas nas clases expositivas e interactivas. CP03, CP04, CP05, HD02, HD10, HD11
Os alumnos realizarán traballos en grupo nos que:
1. Entregaranse os informes correspondentes que formen parte da avaliación continua. A entrega farase mediante tarefas creadas na Aula Virtual da materia.
2. Realizarase unha exposición mediante titorías grupais na que se observará: A calidade da presentación e deseño da presentación (diapositivas), así como os contidos en materia de Seguridade Industrial (profundidade, capacidade de análise e síntese).
Distribución da valoración:
a) Exame 50%. Mínimo para aprobar o exame 50%
b) Traballo en grupo/memorias 40% (20%;/20%). Mínimo para superar o apartado traballo en grupo/memorias 50%.
c) Titorías/Memoria do profesor 10%.
É obrigatoria a asistencia ás clases de informática, as titorías en grupo (exposición oral).
A distribución das cualificacións para a primeira e a segunda oportunidade é a mesma. Polo tanto, as cualificacións dos apartados b) e c) gárdanse para a segunda oportunidade, é dicir, o alumnado que acuda á segunda oportunidade deberá realizar de novo o exame. O exame (presencial) constará de cuestións teóricas, exercicios numéricos e preguntas sobre casos prácticos desenvolvidos nos seminarios e na Aula de Informática.
Avaliación por competencias:
-Avaliación mediante exame: CN01, CN02, CN04, CP03, CP04
-Avaliación do traballo en grupo: CP03, CP04, CP05, HD02, HD10, HD11
-Avaliación en titorías grupais: HD10, HD11
O exame final será un cuestionario de opción múltiple sobre os diferentes contidos impartidos, podendo conter preguntas de cálculo con opción de solución de opción múltiple. As respostas incorrectas restan (dúas respostas incorrectas restan unha correcta).
A memoria do traballo en grupo entregarase previamente á súa exposición oral a través do módulo de Tarefas da Aula Virtual da materia.
Nos supostos de realización fraudulenta de exercicios ou probas, aplicarase o disposto na Normativa de avaliación do rendemento académico do alumnado e revisión das cualificacións.
Actividade - Horario de contacto
Expositivo 10.0
Seminarios 10.0
Aula de informática 6.0
Prácticas de laboratorio --
Titorías grupais 1.0
Subtotal 27,0
Exame e revisión 2.0
Total 29,0
Horas de traballo dos estudantes 46.0
• É obrigatoria a asistencia ás prácticas na Aula de Informática e ás titorías en grupo. A asistencia a clases expositivas e interactivas é moi recomendable para un bo seguimento da materia e como axuda para a preparación de actividades avaliables.
• Recoméndase o uso da aplicación Campus Virtual da USC para a materia.
• Recoméndase o uso do horario de titoría individualizado do profesor para resolver dúbidas en relación cos contidos cursados polo alumno.
• Seguir o tema día a día.
• Participar activamente nas clases.
As clases impártense en castelán. Moitos dos materiais didácticos están facilitados en inglés para potenciar esta competencia transversal xa que é fundamental a comunicación con profesionais especializados nesta materia.
Tal e como se recolle na metodoloxía, a aula virtual será Moodle.
Enrique Roca Bordello
Coordinador/a- Departamento
- Enxeñaría Química
- Área
- Enxeñaría Química
- Teléfono
- 881816774
- Correo electrónico
- enrique.roca [at] usc.es
- Categoría
- Profesor/a: Catedrático/a de Universidade
| Martes | |||
|---|---|---|---|
| 10:00-12:00 | Grupo /CLE_01 | Castelán | Aula A6 |
| 15.01.2025 10:00-12:00 | Grupo /CLIS_01 | Aula A6 |
| 15.01.2025 10:00-12:00 | Grupo /CLE_01 | Aula A6 |
| 15.01.2025 10:00-12:00 | Grupo /CLIL_01 | Aula A6 |
| 23.06.2025 10:00-12:00 | Grupo /CLIL_01 | Aula A6 |
| 23.06.2025 10:00-12:00 | Grupo /CLIS_01 | Aula A6 |
| 23.06.2025 10:00-12:00 | Grupo /CLE_01 | Aula A6 |