Créditos ECTS Créditos ECTS: 6
Horas ECTS Criterios/Memorias Traballo do Alumno/a ECTS: 99 Horas de Titorías: 3 Clase Expositiva: 24 Clase Interactiva: 24 Total: 150
Linguas de uso Castelán, Galego
Tipo: Materia Ordinaria Grao RD 1393/2007 - 822/2021
Centro Facultade de Filoloxía
Convocatoria: Primeiro semestre
Docencia: Sen docencia (Ofertada)
Matrícula: Non matriculable (Só alumnado repetidor)
1. Adquirir unha visión ampla e completa da literatura occitana, dos seus condicionantes histórico-culturais e do seu desenvolvemento en sincronía e diacronía.
2. Coñecer a repercusión que tivo a literatura occitana medieval ns outras tradicións literarias europeas.
3. Poñer de manifesto as particularidades e importancia que caracterizan a produción literaria occitana.
4. Relacionar a literatura occitana coas outras literaturas romances.
Tema 1. Introdución ao estudo da literatura occitana medieval. Coordenadas históricas, sociais e culturais do Midi francés.
Tema 2. Os primeiros textos literarios. O período pretrobadoresco. O "Boecis", a alba bilingüe, a haxiografía, o fragmento do "Alexandre".
Tema 3. La lírica trobadoresca.
3.1. Xénese. Transmisión, expansión e desenvolvemento da lírica trobadoresca.
3.2. O primeiro trobador: Guilhem de Peitieu. O código poético da “fin’amor” e a súa dialéctica.
3.3. Os xéneros líricos. Xéneros definidos dende o punto de vista conceptual: "vers" e "cansos", "sirventes", pastorela, alba, "planh", xéneros dialogados. Xéneros definidos pola súa estrutura formal.
3.4. A técnica literaria. Formas, procedementos, recursos. A polémica "trobar leu" / "trobar clus" e "trobar ric".
3.5. Trobadores e xograres. Guiraut Riquier: "Supplicatio" e "Declaratio".
3.6. A tratadística poética.
Tema 4. A narrativa breve.
4.1. “Vidas” e “razós”.
4.2. As “novas”.
Tema 5. A narrativa extensa.
5.1. "Roman courtois": "Flamenca".
5.2. Narrativa artúrica: "Jaufre".
5.3. Narrativa cabaleiresca: "Daurel e Beton".
Tema 6. A poesía épica. Cansò da Crosada. Girart de Rossilhon e "Roland" occitano.
Tema 7. O teatro. "Sponsus". "Jeu de Sainte Agnès".
Tema 8. O período de decadencia e transición. O “primeiro renacemento” occitano.
Akehurst, F. R. P.-Davis, J. M. (eds.) (1995), A Handbook of the Troubadours, Berkeley: University of California Press.
Aurell, M. (1989), La vielle et l'épée. Troubadours et politique en Provence au XIIIe siècle, Paris: Aubier.
Bec, P. (1984), Burlesque et obscenité chez les troubadours. Le contre-texte au Moyen Age, Paris: Stock/Moyen Age.
Brugnolo, F.-Capelli, R. (2011), Profilo delle letterature romanze medievali, Roma: Carocci.
Cropp, G. M. (1975), Le vocabulaire courtois des troubadours de l'époque classique, Genève: Droz.
Di Girolamo, C. (1989), I trovatori, Torino: Bollati Boringhieri.
Di Girolamo, C. (1994), La letteratura romanza medievale, Bologna: Il Mulino.
Dragonetti, R. (1979), La technique poétique des trouvères dans la chanson courtoise. Contribution à l'étude de la rhétorique médiévale, Genève: Slatkine.
Gouiran, G. (ed.) (1996), Revue des Langues Romanes, 100 (número monográfico dedicado a la "fin’amor").
Huchet, J. C. (1991), Le roman occitan médiéval, Paris: PUF.
Huchet, J. C. (ed.) (1992), Nouvelles Occitanes du Moyen Âge, Paris: Garnier-Flammarion.
Lafont, R.-Gardy, Ph. (1997), Histoire et anthologie de la littérature occitane, t. I, L’âge classique (1000-1520), Montpellier: Les Presses du Languedoc.
Lafont, R. Anatole, C. (1970), Nouvelle histoire de la littérature occitane, Paris: PUF.
Lafont, R.-Anatole, C. (1970-1971), Nouvelle histoire de la littérature occitane, Paris: Presses Universitaires de France / Publications de l’Institut d’Études Occitanes, 2 vols.
Lazzerini, L. (2001), Letteratura medievale in lingua d’oc, Modena: Mucchi Editore.
Liborio, M.-Giannetti, A. (2004), Letteratura provenzale medievale. Antologia di testi, Roma: Carocci.
Limentani, A. (1977), L'eccezione narrativa. La Provenza medievale e l'arte del racconto, Torino.
Limentani, A.-Infurna, M. (2016), L’epica romanza nel Medioevo, Bologna: il Mulino.
Mancini, M. (1984), La gaia scienza dei trovatori, Pratiche: Parma.
Mancini, M. (1993), Metafora feudale. Per una storia dei trovatori, Bologna: il Mulino.
Manetti, R. (ed.) (2008), Flamenca. Romanzo occitano del XIII secolo, Modena: Mucchi.
Meneghetti, M. L. (1992), Il pubblico dei trovatori. La ricezione della poesia cortese fino al XIV secolo, Milano: Einaudi.
Meneghetti, M. L. (2010), Il romanzo nel Medioevo. Francia, Spagna, Italia, Bologna: il Mulino.
Meneghetti, M. L. (2012), Le origini delle letterature medievali romanze, Bari: Laterza.
Paterson, L. M. (1997), El mundo de los trovadores, Barcelona: Península [trad. de la ed. de Cambridge, 1993].
Riquer, M. de (ed. y trad.) (1992), Los Trovadores. Historia Literaria y Textos, Barcelona: Ariel [1ª ed., 1975, 3 vols.].
Rodríguez Velasco, J. D. (trad.) (1998), Castigos para celosos, consejos para juglares, Madrid: Gredos.
Bibliografía electrónica
Provenzal Database: http://www.lib.uchicago.edu/efts/ARTFL/databases/PROV/. Base de datos de acceso restringido sobre la lírica occitana, elaborada por el American Research of the Treasury of the French Language (ARTFL).
Distilo, R. (dir.), Trobvers. Lessico e concordanze della lirica trobadorica, 1999. También en www.textus.org.
Ricketts, P. T., Concordance de l’Occitan Médiéval. COM 2. Les Troubadours. Les Textes Narratifs en vers. Direction scientifique P. T. Ricketts, Direction technique A. Reed, avec la collaboration de F. R. P. Akehurst, John Hathaway, Cornelis van der Horst, Turnhout: Brepols, 2005 (CD-Rom).
Coñecemento xeral da literatura occitana da Idade Media, no marco das súas relacións coas outras literaturas románicas.
A materia non ofrece docencia presencial no curso 2025-2026, senón que se organiza exclusivamente a partir de sesións titoriais, as cales responden ás directrices do Decanato da Facultade de Filoloxía.
A cualificación final da materia consta exclusivamente dun único exame escrito na data fixada oficialmente (100% da cualificación final).
Todas as horas correspondentes a esta materia serán de traballo persoal do alumno.
Os estudantes deberán redactar e presentar os seus escritos co nivel de corrección esperable ao seu grao académico. Serán, por iso, penalizados os erros ortográficos, a redacción deficiente ou incomprensible e a presentación descoidada dos exercicios escritos.
Santiago Gutierrez Garcia
- Departamento
- Filoloxía Galega
- Área
- Filoloxía Románica
- Correo electrónico
- santiago.gutierrez [at] usc.es
- Categoría
- Profesor/a: Titular de Universidade