Créditos ECTS Créditos ECTS: 3
Horas ECTS Criterios/Memorias Traballo do Alumno/a ECTS: 51 Horas de Titorías: 3 Clase Expositiva: 9 Clase Interactiva: 12 Total: 75
Linguas de uso Castelán, Galego
Tipo: Materia Ordinaria Máster RD 1393/2007 - 822/2021
Departamentos: Lingua e Literatura Españolas, Teoría da Literatura e Lingüística Xeral
Áreas: Lingua Española
Centro Facultade de Filoloxía
Convocatoria: Primeiro semestre
Docencia: Con docencia
Matrícula: Matriculable | 1ro curso (Si)
1. Establecer as principais diferencias entre a lingüística do código e a lingüística da comunicación.
2. Analizar o distinto comportamento das estructuras gramaticais e das estructuras discursivas.
3. Analizar se os procesos de gramaticalización teñen inicio no discurso ou na oración.
4. Fomentar a análise crítica das propostas teóricas máis relevantes sobre o tema.
1. Breve historia da lingüística: a lingüística do código e a lingüística da comunicación.
2. A contra-argumentación no nivel oracional
3. A expresión concesiva na súa diacronía
4. A expresión da adversatividade na súa diacronía.
5. A contra-argumentación no nivel discursivo
6. A gramaticalización.
7. A sintaxe histórica e a nova lingüística
BÁSICA
• Bartol Hernández, José Antonio (1986): Oraciones consecutivas y concesivas en las Siete Partidas, Salamanca: Ediciones Universidad de Salamanca.
• Company, Concepción (2003): “La gramaticalización en la historia del español”, Medievalia, 35 (2003): 3-61.
• Flamenco García, Luis (1999): “Las construcciones concesivas y adversativas”, en Bosque, I. y V. Demonte (eds.), Gramática descriptiva de la Lengua Española 3, Espasa-Calpe, Madrid, 1999, pp. 3805-3878.
• Gutiérrez Ordóñez, Salvador (2002): “Nuevos caminos de la lingüística (Aspectos de la competencia comunicativa), en De pragmática y semántica, Arcos Libros, Madrid: pp. 79-124
• Herrero Ruiz de Loizaga, F. Javier (2005): Sintaxis histórica de la oración compuesta en español, Madrid, Gredos.
• Iglesias Recuero, Silvia 2014: “Oraciones adversativas”, en Concepción Company (dir.), Sintaxis histórica de la Lengua Española. Tercera parte: Preposiciones, adverbios conjunciones y. Relaciones interoracionales. Volumen 3, México, FCE / UNAM, ps. 2521-2669
• Montero Cartelle, E. (1992a), "Tendencias en la expresión de la concesividad en el castellano medieval", Verba 19, 107-128.
• Montero Cartelle, Emilio (2002): “La gramaticalización, un proceso en marcha: la expresión concesiva” en Escoriza Morera, L (ed.): VI Jornadas de Lingüística, Universidad de Cádiz: pp. 163-191.
• Montero Cartelle, Emilio (2008), “’Pese a quien pesare’ (Mateo Aleman), la repeticion, un rasgo de la oralidad”, Actas del VII Congreso Internacional de Historia de la Lengua Española. Mérica (Yucatán), 4- 8 de Septiembre de 2006. V. II, Madrid: Arco Libro:. 2008: 1969-1985
• Montero Cartelle, Emilio (2015), "De la Gramática al texto. La contraargumentación en los exempla y en el Corbacho" en Studium Grammaticae, Homenaje a José A. Martínez, Universidad de Oviedo, 2015, págs. 581-597.
• Montolío Durán, Estrella (2001): Conectores de la lengua escrita, Barcelona, Ariel.
• Pérez Saldaña; Manuel: 2014 "Oraciones concesivas", en Concepción Company (dir.), Sintaxis histórica de la Lengua Española. Tercera parte: Preposiciones, adverbios conjunciones y. Relaciones interoracionales. Volumen 3, México, FCE / UNAM, ps. 3699-3839.
• Portolés, José (2001): Marcadores del discurso, Barcelona, Ariel.
• Rivarola, J. L. (1976), Las conjunciones concesivas en español medieval y clásico. Contribución a la sintaxis histórica española, Tubingen, Max Niemeyer Verlag
• Vallejo, J. (1922), “Notas sobre la expresion concesiva”, RFE, pp. 40-51
COMPLEMENTARIA
• Garachana Camarero, Mar (1998): “La evolución de los conectores contraargumentativos: la gramaticalización de no obstante y sin embargo”, en Martín Zorraquino, Mª Antonia y Estrella Montolío Durán: Los marcadores del discurso, Madrid, Arco/libros, pp.193 –212.
• Montero Cartelle, E. 1992b), “La trayectoria cronologica y modal de la expresion concesiva maguer(a) (que)”, en M. Ariza, R. Cano, J. M. Mendoza y A. Narbona (eds.) (1992), Actas del II Congreso Internacional de Historia de la Lengua Espanola. I, Madrid, Asociacion de Historia de la Lengua Espanola, pp.701-710
• -- -- -- (1993), “Las construcciones concesivas pleonasticas y el modo en el castellano medieval y clasico”, Antiqua et Nova Romania. Estudios Linguisticos y Filologicos en honor de Jose Mondejar, I, Granada, Publicaciones de la Universidad de Granada, pp. 163-192
• -- -- -- (1993-1994), “Sancho IV y la Primera Cronica General de Espana: su importancia y aportacion al castellano medieval desde la perspectiva de la expresion concesiva”, Cahiers d'etudes hispaniques medievales, vol. 18-19, pp. 185-218
• -- -- -- (1996), “La expresion de la concesividad e la Primera Cronica General de Espana”, Actas del III Congreso Internacional de Historia de la Lengua Espanola. I, Madrid, Asociacion de Historia de la Lengua Espanola, pp. 453-448
BÁSICAS E XERAIS
CB6 - Posuír e comprender coñecementos que acheguen unha base ou oportunidade de ser orixinais no desenvolvemento e/ou aplicación de ideas, a miúdo nun contexto de investigación
CB8 - Que os estudantes sexan capaces de integrar coñecementos e enfrontarse á complexidade de formular xuízos a partir dunha información que, sendo incompleta ou limitada, inclúa reflexións sobre as responsabilidades sociais e éticas vinculadas á aplicación dos seus coñecementos e xuízos
CB9 - Que os estudantes saiban comunicar as súas conclusións e os coñecementos e razóns últimas que as sustentan a públicos especializados e non especializados dun modo claro e sen ambigüidades
CB10 - Que os estudantes posúan as habilidades de aprendizaxe que lles permitan continuar estudando dun modo que haberá de ser en gran medida autodirigido ou autónomo.
CG1 - Capacitación dos estudantes para que adquiran coñecementos lingüísticos especializados e habilidades para analizar críticamente as propostas máis relevantes no ámbito dos estudos lingüísticos.
CG3 - Capacidade dos estudantes no manexo das novas tecnoloxías da información e da comunicación aplicadas ao campo dos estudos lingüísticos, así como indicar a súa utilidade na práctica profesional e investigadora.
CG4 - Capacidade dos estudantes para abrir vías de investigación novas no ámbito dos estudos lingüísticos, dotándoas de aplicación práctica para a súa transferencia a distintos ámbitos profesionais
CG5 - Capacidade dos estudantes para comprender interrelaciónelas pertinentes entre os diversos ámbitos de estudo que integran o máster.
TRANSVERSALES
CT1 - Expresión correcta, tanto de forma oral como escrita, nas linguas oficiais da comunidade autónoma.
CT4 - Desenvolvemento para o exercicio dunha cidadanía aberta, culta, crítica, comprometida, democrática e solidaria, capaz de analizar a realidade, diagnosticar problemas, formular e implantar solucións baseadas no coñecemento e orientadas ao ben común.
CT6 - Valoración crítica do coñecemento, a tecnoloxía e a información dispoñible para resolver os problemas cos que deben enfrontarse.
CT7 - Asunción, como profesional e como cidadán/a, da importancia da aprendizaxe ao longo da vida.
CT8 - Valoración da importancia que ten a investigación, a innovación e o desenvolvemento tecnolóxico no avance socioeconómico e cultural da sociedade.
ESPECÍFICAS
CE1 - Coñecemento dos principios básicos, as técnicas fundamentais e algúns resultados destacados da investigación actual en lingüística
CE2 - Capacidade para comprender a diversidade teórica e metodolóxica das escolas lingüísticas.
CE3 - Capacidade para distinguir e aplicar adecuadamente os distintos métodos de investigación en lingüística.
CE8 - Obtención dun nivel de formación teórica que permita comprender e xulgar críticamente a bibliografía lingüística especializada.
Escenario 1: Os tipos de actividades que se realizarán sonos seguintes:
• Clases expositivas e interactivas. Os profesores introducirán conceptos e saberes relacionados coa temática da materia, apoiándose en exercicios, comentarios.
• Traballo tutelado. Terá carácter obrigatorio e individual e nel aplicaranse contidos e/ou metodoloxía relativos á materia.
•Actividades de curso. Trátase de exercicios, traballos, comentarios... de carácter obrigatorio. Algúns deles poderán ter carácter non presencial.
• Lecturas. Ao longo do curso os profesores encargarán unha serie de lecturas
Nesta materia empregaranse os recursos da aula virtual e tamén da Plataforma Teams.
Escenario 2 e 3: No caso de decretarse algún dos escenarios de continxencia aplicarase o indicado no apartado de obervacións baixo o epígrafe “Plan de continxencia”
Primeira oportunidade. A avaliación será continua, coas seguintes porcentaxes para as actividades:
- Asistencia e participación activa nas clases (presenciais ou telemáticas): 10% (asistencia obrigatoria ao 80% das sesións)
- Actividades prácticas e presentación oral (presencial ou telemática): 30%
- Identificación e análise da contra-argumentación nun texto medieval ou clásico
Nos traballos valoraranse os seguintes aspectos: (a) saber integrar o coñecemento adquirido a través das fontes bibliográficas no propio texto; (b) capacidade para asimilar a información recopilada; (c) bondade e calidade das análises prácticas realizadas
Segunda oportunidade
- – Proba escrita non presencial: 100%
Para os estudantes con dispensa de asistencia acreditada, a avaliación consistirá na realización dun traballo sobre a contra-argumentacion oracional e discursiva dun texto medieval ou clásico
Para os casos de realización fraudulenta de exercicios ou probas será de aplicación o descrito na "Normativa de avaliación do rendemento académico dos estudantes e de revisión de cualificacións."
Cada crédito da materia corresponde a 25 horas de traballo do estudante.
A aprendizaxe da materia esixe un traballo continuado e acumulativo, pois non é posible a comprensión, estruturación, organización, conclusións dun texto se non se ten en conta cada unha das disciplinas sobre as que versa o curso e, sobre todo, se os coñecementos non levan á práctica con regularidade
Emilio Montero Cartelle
Coordinador/a- Departamento
- Lingua e Literatura Españolas, Teoría da Literatura e Lingüística Xeral
- Área
- Lingua Española
- Teléfono
- 881811800
- Correo electrónico
- emilio.montero [at] usc.es
- Categoría
- Profesor/a: Emérito LOU
| Martes | |||
|---|---|---|---|
| 19:00-20:30 | Grupo /CLE_01 | Castelán | B13-Sala de videoconferencias |
| Xoves | |||
| 19:00-20:30 | Grupo /CLE_01 | Castelán | B13-Sala de videoconferencias |
| 16.01.2025 18:00-20:00 | Grupo /CLIS_01 | D04 |
| 16.01.2025 18:00-20:00 | Grupo /CLE_01 | D04 |
| 04.07.2025 18:00-20:00 | Grupo /CLE_01 | D04 |
| 04.07.2025 18:00-20:00 | Grupo /CLIS_01 | D04 |