EfficientBaGAN: un modelo eficiente de GAN balanceada para mapeo forestal
Autoría
N.V.P.
Máster Universitario en Tecnoloxías de Análise de Datos Masivos: Big Data
N.V.P.
Máster Universitario en Tecnoloxías de Análise de Datos Masivos: Big Data
Data da defensa
15.07.2024 17:00
15.07.2024 17:00
Resumo
Lograr altas precisións na clasificación de conxuntos de datos de teledetección multiespectral mediante o uso de técnicas de aprendizaxe profunda é un reto, xa que estes conxuntos de datos a miúdo caracterízanse por ter información etiquetada limitada e desequilibrios de clase. Diferentes métodos baseados en GAN como ferramentas de aumentado de datos aliviaron con éxito estes problemas nos últimos anos. Outro problema é o elevado custo computacional asociado aos métodos de aprendizaxe profunda. A arquitectura EfficientNet xurdiu como unha alternativa para obter altas precisións cun custo computacional moderado. Para facer fronte a estes retos, este traballo presenta EfficientBaGAN, un método para a clasificación de imaxes multiespectrais de teledetección baseado no modelo EfficientNet. EfficientBaGAN pretende reducir o efecto da escaseza de datos e os desequilibrios de clase aproveitando a chamada arquitectura BAGAN pero incorporando un xerador residual baseado en EfficientNet e un discriminante tamén baseado en EfficientNet. Ademais, emprégase un procedemento de extracción de mostras baseado en superpíxeles para reducir aínda máis o custo computacional. Realizáronse experimentos con imaxes multiespectrais de vexetación de gran tamaño e moi alta resolución. EfficientBaGAN logrou unha maior precisión que outros métodos de clasificación igualmente sofisticados, ao mesmo tempo que presenta un menor custo computacional, sendo máis do dobre de rápido que estes métodos de clasificación igualmente sofisticados.
Lograr altas precisións na clasificación de conxuntos de datos de teledetección multiespectral mediante o uso de técnicas de aprendizaxe profunda é un reto, xa que estes conxuntos de datos a miúdo caracterízanse por ter información etiquetada limitada e desequilibrios de clase. Diferentes métodos baseados en GAN como ferramentas de aumentado de datos aliviaron con éxito estes problemas nos últimos anos. Outro problema é o elevado custo computacional asociado aos métodos de aprendizaxe profunda. A arquitectura EfficientNet xurdiu como unha alternativa para obter altas precisións cun custo computacional moderado. Para facer fronte a estes retos, este traballo presenta EfficientBaGAN, un método para a clasificación de imaxes multiespectrais de teledetección baseado no modelo EfficientNet. EfficientBaGAN pretende reducir o efecto da escaseza de datos e os desequilibrios de clase aproveitando a chamada arquitectura BAGAN pero incorporando un xerador residual baseado en EfficientNet e un discriminante tamén baseado en EfficientNet. Ademais, emprégase un procedemento de extracción de mostras baseado en superpíxeles para reducir aínda máis o custo computacional. Realizáronse experimentos con imaxes multiespectrais de vexetación de gran tamaño e moi alta resolución. EfficientBaGAN logrou unha maior precisión que outros métodos de clasificación igualmente sofisticados, ao mesmo tempo que presenta un menor custo computacional, sendo máis do dobre de rápido que estes métodos de clasificación igualmente sofisticados.
Dirección
Blanco Heras, Dora (Titoría)
Argüello Pedreira, Francisco Santiago Cotitoría
Blanco Heras, Dora (Titoría)
Argüello Pedreira, Francisco Santiago Cotitoría
Tribunal
MUCIENTES MOLINA, MANUEL FELIPE (Presidente/a)
López Martínez, Paula (Secretario/a)
RIOS VIQUEIRA, JOSE RAMON (Vogal)
MUCIENTES MOLINA, MANUEL FELIPE (Presidente/a)
López Martínez, Paula (Secretario/a)
RIOS VIQUEIRA, JOSE RAMON (Vogal)
Análise do rendemento de sistemas OLAP para a análise en tempo real
Autoría
M.T.H.
Máster Universitario en Tecnoloxías de Análise de Datos Masivos: Big Data
M.T.H.
Máster Universitario en Tecnoloxías de Análise de Datos Masivos: Big Data
Data da defensa
15.07.2024 17:00
15.07.2024 17:00
Resumo
Este proxecto explora o rendemento dos sistemas OLAP (Procesamento Analítico en Liña) en aplicacións de análise en tempo real. A medida que as empresas buscan mellorar a toma de decisións analizando grandes volumes de datos en tempo real, os sistemas OLAP convertéronse en esenciais. Avalíanse os sistemas ClickHouse, Apache Doris e StarRocks, destacando as súas arquitecturas, métodos de optimización e capacidades de escalabilidade. A análise baséase en métricas clave como o tempo de execución, a eficiencia do uso dos recursos e a capacidade de manexar varios volumes de datos en diferentes escenarios e casos de uso. Os resultados mostran que os tempos de execución son considerablemente máis baixos en ClickHouse en comparación con StarRocks e especialmente con Apache Doris. Para acadar este nivel de rendemento, ClickHouse utiliza unha maior cantidade de potencia de procesamento da CPU que os outros sistemas, así como máis memoria nas consultas que impliquen JOINs.
Este proxecto explora o rendemento dos sistemas OLAP (Procesamento Analítico en Liña) en aplicacións de análise en tempo real. A medida que as empresas buscan mellorar a toma de decisións analizando grandes volumes de datos en tempo real, os sistemas OLAP convertéronse en esenciais. Avalíanse os sistemas ClickHouse, Apache Doris e StarRocks, destacando as súas arquitecturas, métodos de optimización e capacidades de escalabilidade. A análise baséase en métricas clave como o tempo de execución, a eficiencia do uso dos recursos e a capacidade de manexar varios volumes de datos en diferentes escenarios e casos de uso. Os resultados mostran que os tempos de execución son considerablemente máis baixos en ClickHouse en comparación con StarRocks e especialmente con Apache Doris. Para acadar este nivel de rendemento, ClickHouse utiliza unha maior cantidade de potencia de procesamento da CPU que os outros sistemas, así como máis memoria nas consultas que impliquen JOINs.
Dirección
Triñanes Fernández, Joaquín Ángel (Titoría)
López Chao, Brais Cotitoría
Triñanes Fernández, Joaquín Ángel (Titoría)
López Chao, Brais Cotitoría
Tribunal
Argüello Pedreira, Francisco Santiago (Presidente/a)
LAMA PENIN, MANUEL (Secretario/a)
FELIX LAMAS, PAULO (Vogal)
Argüello Pedreira, Francisco Santiago (Presidente/a)
LAMA PENIN, MANUEL (Secretario/a)
FELIX LAMAS, PAULO (Vogal)
Avaliación da ferramenta SYCLomatic
Autoría
T.L.B.
Máster Universitario en Computación de Altas Prestacións / High Performance Computing from the University of A Coruña and the University of Santiago de Compostela (presencial)
T.L.B.
Máster Universitario en Computación de Altas Prestacións / High Performance Computing from the University of A Coruña and the University of Santiago de Compostela (presencial)
Data da defensa
03.09.2024 10:00
03.09.2024 10:00
Resumo
CUDA é unha plataforma de computación paralelo e un modelo de programación exclusivo para GPUs de NVIDIA. Esta exclusividade limita a portabilidade dos códigos a outras plataformas. Na contrabanda atópase SYCL, unha lenguaxe baseada en C++ que soporta diferentes arquitecturas e modelos de memoria disxuntos permitingo a execución dun mesmo código en CPUs, GPUs e FPGAs. Neste contexto orixinase a ferramenta SYCLomatic, unha solución open source que busca facilitar a transición de códigos CUDA a SYCL. DEste modo simplificase o proceso de reutilización de código para múltiples plataformas reducindo os tempos e os custes no mantemento continuo de código. A migración automática de código con SYCLomatic achega entre un 890-95% de automatización, deixando a codificación restante necesaria a man dos desarrolladores así como o nivel de axuste do rendimento que se queira alcanzar para unha determinada arquitectura. Este Traballo de Fin de Master presenta unha guía de usabilidade da ferramenta SYCLomatic onde se explorará o grado de automatización da migración imdocamdp tpdas as modificacións manuais que fosen precisas. Por outro lado, realizase un estudo comparativo do rendemento dos códigos migrados e os orixinais.
CUDA é unha plataforma de computación paralelo e un modelo de programación exclusivo para GPUs de NVIDIA. Esta exclusividade limita a portabilidade dos códigos a outras plataformas. Na contrabanda atópase SYCL, unha lenguaxe baseada en C++ que soporta diferentes arquitecturas e modelos de memoria disxuntos permitingo a execución dun mesmo código en CPUs, GPUs e FPGAs. Neste contexto orixinase a ferramenta SYCLomatic, unha solución open source que busca facilitar a transición de códigos CUDA a SYCL. DEste modo simplificase o proceso de reutilización de código para múltiples plataformas reducindo os tempos e os custes no mantemento continuo de código. A migración automática de código con SYCLomatic achega entre un 890-95% de automatización, deixando a codificación restante necesaria a man dos desarrolladores así como o nivel de axuste do rendimento que se queira alcanzar para unha determinada arquitectura. Este Traballo de Fin de Master presenta unha guía de usabilidade da ferramenta SYCLomatic onde se explorará o grado de automatización da migración imdocamdp tpdas as modificacións manuais que fosen precisas. Por outro lado, realizase un estudo comparativo do rendemento dos códigos migrados e os orixinais.
Dirección
RODRIGUEZ ALCARAZ, SILVIA (Titoría)
López Vilariño, David Cotitoría
RODRIGUEZ ALCARAZ, SILVIA (Titoría)
López Vilariño, David Cotitoría
Tribunal
CABALEIRO DOMINGUEZ, JOSE CARLOS (Presidente/a)
Blanco Heras, Dora (Secretario/a)
González Domínguez, Jorge (Vogal)
CABALEIRO DOMINGUEZ, JOSE CARLOS (Presidente/a)
Blanco Heras, Dora (Secretario/a)
González Domínguez, Jorge (Vogal)
Integración de Procesamento en Streaming nun Framework HPC-Big Data para a súa aplicación no ámbito da Bioinformática
Autoría
A.A.K.
Máster Universitario en Computación de Altas Prestacións / High Performance Computing from the University of A Coruña and the University of Santiago de Compostela (a distancia)
A.A.K.
Máster Universitario en Computación de Altas Prestacións / High Performance Computing from the University of A Coruña and the University of Santiago de Compostela (a distancia)
Data da defensa
03.07.2024 11:00
03.07.2024 11:00
Resumo
O obxectivo principal de IgnisHPC [1] é unificar no mesmo framework o desenvolvemento, a combinación e a execución de aplicacións HPC e Big Data utilizando diferentes linguaxes e modelos de programación. Na actualidade, admite aplicacións multi-linguaxe implementadas en C/C , Python, Xava e Go. Aínda que IgnisHPC demostrou a súa superioridade en termos de rendemento fronte a outros frameworks estándar como Hadoop ou Spark, á hora de procesar grandes cantidades de datos necesita realizar unha distribución estática previa dos datos e non soporta o procesamento en streaming. [1] César Piñeiro and Juan C. Pichel. A Unified Framework to Improve the Interoperability between HPC and Big Data Languages and Programming Models. Future Generation Computer Systems, Vol. 134, pages 123-139, 2022
O obxectivo principal de IgnisHPC [1] é unificar no mesmo framework o desenvolvemento, a combinación e a execución de aplicacións HPC e Big Data utilizando diferentes linguaxes e modelos de programación. Na actualidade, admite aplicacións multi-linguaxe implementadas en C/C , Python, Xava e Go. Aínda que IgnisHPC demostrou a súa superioridade en termos de rendemento fronte a outros frameworks estándar como Hadoop ou Spark, á hora de procesar grandes cantidades de datos necesita realizar unha distribución estática previa dos datos e non soporta o procesamento en streaming. [1] César Piñeiro and Juan C. Pichel. A Unified Framework to Improve the Interoperability between HPC and Big Data Languages and Programming Models. Future Generation Computer Systems, Vol. 134, pages 123-139, 2022
Dirección
PICHEL CAMPOS, JUAN CARLOS (Titoría)
PIÑEIRO POMAR, CESAR ALFREDO Cotitoría
PICHEL CAMPOS, JUAN CARLOS (Titoría)
PIÑEIRO POMAR, CESAR ALFREDO Cotitoría
Tribunal
GARCIA LOUREIRO, ANTONIO JESUS (Presidente/a)
QUESADA BARRIUSO, PABLO (Secretario/a)
Andión Fernández, José Manuel (Vogal)
GARCIA LOUREIRO, ANTONIO JESUS (Presidente/a)
QUESADA BARRIUSO, PABLO (Secretario/a)
Andión Fernández, José Manuel (Vogal)
Convolucións 3D en paralelo
Autoría
A.F.L.
Máster Universitario en Computación de Altas Prestacións / High Performance Computing from the University of A Coruña and the University of Santiago de Compostela (a distancia)
A.F.L.
Máster Universitario en Computación de Altas Prestacións / High Performance Computing from the University of A Coruña and the University of Santiago de Compostela (a distancia)
Data da defensa
03.07.2024 10:30
03.07.2024 10:30
Resumo
Neste Traballo de Fin de Máster constrúese e optimízase un algoritmo de convolución 3D que se encarga de procesar nubes de puntos LiDAR aéreo que permita identificar obxectos similares segundo o patrón de entrada dado. Concretamente, utilízase un conxunto de datos correspondente a zonas residenciais e, para avaliar o funcionamento do algoritmo, márcase como obxectivo a identificación de edificacións. Tras a construción do algoritmo de convolución e o ensaio con diferentes estruturas de representación da nube de puntos, aplícanse optimizacións de paralelización en memoria compartida tratando de manter un consumo de memoria reducido. Tras aplicar as técnicas consideradas, conséguese reducir o tempo de execución da convolución nun 98%, utilizando para iso 64 núcleos en 2 procesadores con OpenMP.
Neste Traballo de Fin de Máster constrúese e optimízase un algoritmo de convolución 3D que se encarga de procesar nubes de puntos LiDAR aéreo que permita identificar obxectos similares segundo o patrón de entrada dado. Concretamente, utilízase un conxunto de datos correspondente a zonas residenciais e, para avaliar o funcionamento do algoritmo, márcase como obxectivo a identificación de edificacións. Tras a construción do algoritmo de convolución e o ensaio con diferentes estruturas de representación da nube de puntos, aplícanse optimizacións de paralelización en memoria compartida tratando de manter un consumo de memoria reducido. Tras aplicar as técnicas consideradas, conséguese reducir o tempo de execución da convolución nun 98%, utilizando para iso 64 núcleos en 2 procesadores con OpenMP.
Dirección
CABALEIRO DOMINGUEZ, JOSE CARLOS (Titoría)
Esmorís Pena, Alberto Manuel Cotitoría
CABALEIRO DOMINGUEZ, JOSE CARLOS (Titoría)
Esmorís Pena, Alberto Manuel Cotitoría
Tribunal
GARCIA LOUREIRO, ANTONIO JESUS (Presidente/a)
QUESADA BARRIUSO, PABLO (Secretario/a)
Andión Fernández, José Manuel (Vogal)
GARCIA LOUREIRO, ANTONIO JESUS (Presidente/a)
QUESADA BARRIUSO, PABLO (Secretario/a)
Andión Fernández, José Manuel (Vogal)
Aprendizaxe profunda para a visión por ordenador: da nube ao extremo.
Autoría
M.E.A.E.F.
Máster Universitario en Visión por Computador
M.E.A.E.F.
Máster Universitario en Visión por Computador
Data da defensa
06.02.2024 10:40
06.02.2024 10:40
Resumo
Esta tese de máster investiga o uso de métodos específicos para optimizar modelos de aprendizaxe profunda en diferentes marcos e conxuntos de datos. En PyTorch, estúdanse tres técnicas de cuantización utilizando o conxunto de datos MNIST: cuantización dinámica posterior ao adestramento (PTDQ), cuantización post adestramento estática (PTSQ) e adestramento consciente da cuantización (QAT). Ao mesmo tempo, exploráronse varios métodos de cuantificación en TensorFlow utilizando o conxunto de datos CIFAR-10, incluíndo a cuantificación estándar, a cuantificación da capa de saída e a cuantificación da capa de entrada/saída. Ademais, realizáronse experimentos de destilación de coñecemento específico (KD) mediante TensorFlow; un co modelo Vision Transformer (ViT) como profesor e ResNet-50 como alumno, mostrou resultados desfavorables, e o outro experimento con ResNet-50 como profesor, MobileNetV2 actúa como alumno. para avaliar o impacto en redes máis sinxelas. A finalidade destes experimentos é comprender como as diferentes técnicas de cuantificación e a destilación do coñecemento afectan á precisión e á eficiencia de diferentes escenarios de modelos de aprendizaxe profunda no campo da computación verde.
Esta tese de máster investiga o uso de métodos específicos para optimizar modelos de aprendizaxe profunda en diferentes marcos e conxuntos de datos. En PyTorch, estúdanse tres técnicas de cuantización utilizando o conxunto de datos MNIST: cuantización dinámica posterior ao adestramento (PTDQ), cuantización post adestramento estática (PTSQ) e adestramento consciente da cuantización (QAT). Ao mesmo tempo, exploráronse varios métodos de cuantificación en TensorFlow utilizando o conxunto de datos CIFAR-10, incluíndo a cuantificación estándar, a cuantificación da capa de saída e a cuantificación da capa de entrada/saída. Ademais, realizáronse experimentos de destilación de coñecemento específico (KD) mediante TensorFlow; un co modelo Vision Transformer (ViT) como profesor e ResNet-50 como alumno, mostrou resultados desfavorables, e o outro experimento con ResNet-50 como profesor, MobileNetV2 actúa como alumno. para avaliar o impacto en redes máis sinxelas. A finalidade destes experimentos é comprender como as diferentes técnicas de cuantificación e a destilación do coñecemento afectan á precisión e á eficiencia de diferentes escenarios de modelos de aprendizaxe profunda no campo da computación verde.
Dirección
BREA SANCHEZ, VICTOR MANUEL (Titoría)
PARDO SECO, FERNANDO RAFAEL Cotitoría
BREA SANCHEZ, VICTOR MANUEL (Titoría)
PARDO SECO, FERNANDO RAFAEL Cotitoría
Tribunal
GARCIA TAHOCES, PABLO (Presidente/a)
López Martínez, Paula (Secretario/a)
Pardo López, Xosé Manuel (Vogal)
GARCIA TAHOCES, PABLO (Presidente/a)
López Martínez, Paula (Secretario/a)
Pardo López, Xosé Manuel (Vogal)
Reconstrución da forma de obxectos 3D que combina unha única imaxe de profundidade e sensores táctiles visuais
Autoría
M.B.S.
Máster Universitario en Visión por Computador
M.B.S.
Máster Universitario en Visión por Computador
Data da defensa
06.02.2024 09:30
06.02.2024 09:30
Resumo
O coñecemento completo da forma 3D dun obxecto é fundamental para as tarefas de manipulación robótica. Non obstante, obter esta información en ambientes incontrolados pode ser un reto. Ademais, a interacción do robot adoita ocultar a visión. Os sensores visuotáctiles de alta resolución poden proporcionar información local densa sobre a forma do obxecto. Non obstante, traballar con sensores visuotáctiles ten limitacións inherentes debido á súa pequena área de detección. Polo tanto, nalgúns casos, a representación da forma debe ser aproximada sen inspección visual. Este traballo implementa unha metodoloxía para lograr a reconstrución da forma de obxectos de alta fidelidade mediante o uso extensivo dunha única vista de imaxe RGB-D. A metodoloxía estima o plano do eixe de simetría para a reflexión e despois engade diferentes medicións táctiles da parte non visual mediante sensores visuotáctiles. A información da cámara de profundidade e dos sensores visuotáctiles procesa e combínase obxectivamente para obter a representación máis precisa da forma do obxecto. Despois reconstrúese a malla 3D utilizando métodos tradicionais, como o pivote de bola e os algoritmos de reconstrución da superficie de Poisson.
O coñecemento completo da forma 3D dun obxecto é fundamental para as tarefas de manipulación robótica. Non obstante, obter esta información en ambientes incontrolados pode ser un reto. Ademais, a interacción do robot adoita ocultar a visión. Os sensores visuotáctiles de alta resolución poden proporcionar información local densa sobre a forma do obxecto. Non obstante, traballar con sensores visuotáctiles ten limitacións inherentes debido á súa pequena área de detección. Polo tanto, nalgúns casos, a representación da forma debe ser aproximada sen inspección visual. Este traballo implementa unha metodoloxía para lograr a reconstrución da forma de obxectos de alta fidelidade mediante o uso extensivo dunha única vista de imaxe RGB-D. A metodoloxía estima o plano do eixe de simetría para a reflexión e despois engade diferentes medicións táctiles da parte non visual mediante sensores visuotáctiles. A información da cámara de profundidade e dos sensores visuotáctiles procesa e combínase obxectivamente para obter a representación máis precisa da forma do obxecto. Despois reconstrúese a malla 3D utilizando métodos tradicionais, como o pivote de bola e os algoritmos de reconstrución da superficie de Poisson.
Dirección
CARREIRA NOUCHE, MARIA JOSE (Titoría)
CORRALES RAMON, JUAN ANTONIO Cotitoría
CARREIRA NOUCHE, MARIA JOSE (Titoría)
CORRALES RAMON, JUAN ANTONIO Cotitoría
Tribunal
GARCIA TAHOCES, PABLO (Presidente/a)
López Martínez, Paula (Secretario/a)
Pardo López, Xosé Manuel (Vogal)
GARCIA TAHOCES, PABLO (Presidente/a)
López Martínez, Paula (Secretario/a)
Pardo López, Xosé Manuel (Vogal)
Abordando o Seguimento de Múltiples Obxectos con Máscaras de Segmentación
Autoría
M.B.G.
Máster Universitario en Visión por Computador
M.B.G.
Máster Universitario en Visión por Computador
Data da defensa
06.02.2024 10:05
06.02.2024 10:05
Resumo
O Seguimento de Múltiples Obxectos (MOT) ten como obxectivo localizar todos os obxectos dun vídeo, asignándolles as mesmas identidades en todos os fotogramas. Tradicionalmente, este problema abordábase seguindo o paradigma do Seguimento por Detección (TbD), empregando deteccións representadas por rectángulos delimitadores. Sen embargo, os rectángulos delimitadores poden conter información de varios obxectos, algo que non ocorre coas máscaras de segmentación. Este traballo toma como punto de partida o sistema MOT ByteTrack. A nosa proposta, ByteTrackMask, integra un método de segmentación independente das clases (class-agnostic) e un tracker baseado en segmentación en ByteTrack, coa fin de rescatar tracks que se tiñan perdido. Os resultados sobre conxuntos de datos de validación de desafíos MOT proporcionan melloras en métricas MOT de interese como MOTA, IDF1 e falsos negativos.
O Seguimento de Múltiples Obxectos (MOT) ten como obxectivo localizar todos os obxectos dun vídeo, asignándolles as mesmas identidades en todos os fotogramas. Tradicionalmente, este problema abordábase seguindo o paradigma do Seguimento por Detección (TbD), empregando deteccións representadas por rectángulos delimitadores. Sen embargo, os rectángulos delimitadores poden conter información de varios obxectos, algo que non ocorre coas máscaras de segmentación. Este traballo toma como punto de partida o sistema MOT ByteTrack. A nosa proposta, ByteTrackMask, integra un método de segmentación independente das clases (class-agnostic) e un tracker baseado en segmentación en ByteTrack, coa fin de rescatar tracks que se tiñan perdido. Os resultados sobre conxuntos de datos de validación de desafíos MOT proporcionan melloras en métricas MOT de interese como MOTA, IDF1 e falsos negativos.
Dirección
MUCIENTES MOLINA, MANUEL FELIPE (Titoría)
BREA SANCHEZ, VICTOR MANUEL Cotitoría
MUCIENTES MOLINA, MANUEL FELIPE (Titoría)
BREA SANCHEZ, VICTOR MANUEL Cotitoría
Tribunal
GARCIA TAHOCES, PABLO (Presidente/a)
López Martínez, Paula (Secretario/a)
Pardo López, Xosé Manuel (Vogal)
GARCIA TAHOCES, PABLO (Presidente/a)
López Martínez, Paula (Secretario/a)
Pardo López, Xosé Manuel (Vogal)
Reutilizando, Reciclando e Reducindo Modelos Pre-entrenados para Desenvolver e Avaliar Sistemas de Datos-a-Texto Ecolóxicos: Un Caso de Uso con Datos Meteorolóxicos.
Autoría
A.V.C.
Máster Universitario en Intelixencia Artificial
A.V.C.
Máster Universitario en Intelixencia Artificial
Data da defensa
20.02.2024 13:00
20.02.2024 13:00
Resumo
Este Traballo Fin de Máster ten como obxectivo avanzar no campo do Procesamento da Linguaxe Natural (PLN) cara a unha maior sustentabilidade ambiental, cun enfoque na reutilización, reciclaxe e redución de modelos de linguaxe pre-entrenados. Os nosos obxectivos principais inclúen: (i) refinar modelos existentes para os idiomas español e galego a través de métodos eficientes adaptables a novos dominios, xéneros e idiomas; (ii) investigar a viabilidade de enfoques para adaptar modelos de linguaxe cunha pegada de carbono minimizada; e (iii) desenvolver un pipeline sistemático para experimentación, facilitando a definición de liñas base, creación de modelos alternativos, xeración de texto e avaliación integral, que inclúe a valoración de aspectos relacionados co consumo de enerxía e a calidade do texto xerado para determinar o modelo óptimo. O tema central subliña a responsabilidade ambiental no PLN, como se exemplifica nun caso de uso que involucra datos meteorolóxicos nos idiomas español e galego.
Este Traballo Fin de Máster ten como obxectivo avanzar no campo do Procesamento da Linguaxe Natural (PLN) cara a unha maior sustentabilidade ambiental, cun enfoque na reutilización, reciclaxe e redución de modelos de linguaxe pre-entrenados. Os nosos obxectivos principais inclúen: (i) refinar modelos existentes para os idiomas español e galego a través de métodos eficientes adaptables a novos dominios, xéneros e idiomas; (ii) investigar a viabilidade de enfoques para adaptar modelos de linguaxe cunha pegada de carbono minimizada; e (iii) desenvolver un pipeline sistemático para experimentación, facilitando a definición de liñas base, creación de modelos alternativos, xeración de texto e avaliación integral, que inclúe a valoración de aspectos relacionados co consumo de enerxía e a calidade do texto xerado para determinar o modelo óptimo. O tema central subliña a responsabilidade ambiental no PLN, como se exemplifica nun caso de uso que involucra datos meteorolóxicos nos idiomas español e galego.
Dirección
ALONSO MORAL, JOSE MARIA (Titoría)
BUGARIN DIZ, ALBERTO JOSE Cotitoría
GONZALEZ CORBELLE, JAVIER Cotitoría
ALONSO MORAL, JOSE MARIA (Titoría)
BUGARIN DIZ, ALBERTO JOSE Cotitoría
GONZALEZ CORBELLE, JAVIER Cotitoría
Tribunal
MUCIENTES MOLINA, MANUEL FELIPE (Presidente/a)
ORDOÑEZ IGLESIAS, ALVARO (Secretario/a)
Sánchez Vila, Eduardo Manuel (Vogal)
MUCIENTES MOLINA, MANUEL FELIPE (Presidente/a)
ORDOÑEZ IGLESIAS, ALVARO (Secretario/a)
Sánchez Vila, Eduardo Manuel (Vogal)
Segmentación Semántica de Imaxes de Teledetección Multiespectrais Mediante Transformers
Autoría
P.C.G.
Máster Universitario en Intelixencia Artificial
P.C.G.
Máster Universitario en Intelixencia Artificial
Data da defensa
19.07.2024 10:30
19.07.2024 10:30
Resumo
A segmentación semántica para a observación da Terra é un proceso que consiste en clasificar cada píxel dunha imaxe en categorías predefinidas. No caso das imaxes de teledetección utilizadas na análise da cobertura e o uso do chan, a segmentación facilita a análise e a comprensión mediante a identificación de elementos como masas de auga, vexetación, zonas urbanas e estradas. O deep learning, en particular os transformers, supuxeron un gran avance no campo da segmentación semántica de imaxes de teledetección, amosando resultados significativamente mellores que as técnicas anteriores debido á súa alta capacidade de xeneralización e adaptabilidade a diferentes propiedades das imaxes. Neste traballo, un modelo de segmentación semántica, Mask2Former, que foi desenvolvido para a segmentación semántica de imaxes RGB, é adaptado para ser utilizado sobre imaxes multiespectrais. Mask2Former baséase en transformers e realiza a segmentación semántica asignando máscaras ás clases de elementos presentes na imaxe. As imaxes multiespectrais de 4 bandas consideradas son as contidas no conxunto de datos Five Billion Pixels e capturadas polo satélite Gaofen-2. Os modelos adestrados co Mask2Former proposto para imaxes multiespectrais comparáronse con modelos adestrados co Mask2Former orixinal utilizando só as bandas RGB, así como cos métodos máis avanzados da bibliografía. Os resultados demostraron as vantaxes de utilizar imaxes multiespectrais en termos de métricas estándar como a precisión global e o IoU.
A segmentación semántica para a observación da Terra é un proceso que consiste en clasificar cada píxel dunha imaxe en categorías predefinidas. No caso das imaxes de teledetección utilizadas na análise da cobertura e o uso do chan, a segmentación facilita a análise e a comprensión mediante a identificación de elementos como masas de auga, vexetación, zonas urbanas e estradas. O deep learning, en particular os transformers, supuxeron un gran avance no campo da segmentación semántica de imaxes de teledetección, amosando resultados significativamente mellores que as técnicas anteriores debido á súa alta capacidade de xeneralización e adaptabilidade a diferentes propiedades das imaxes. Neste traballo, un modelo de segmentación semántica, Mask2Former, que foi desenvolvido para a segmentación semántica de imaxes RGB, é adaptado para ser utilizado sobre imaxes multiespectrais. Mask2Former baséase en transformers e realiza a segmentación semántica asignando máscaras ás clases de elementos presentes na imaxe. As imaxes multiespectrais de 4 bandas consideradas son as contidas no conxunto de datos Five Billion Pixels e capturadas polo satélite Gaofen-2. Os modelos adestrados co Mask2Former proposto para imaxes multiespectrais comparáronse con modelos adestrados co Mask2Former orixinal utilizando só as bandas RGB, así como cos métodos máis avanzados da bibliografía. Os resultados demostraron as vantaxes de utilizar imaxes multiespectrais en termos de métricas estándar como a precisión global e o IoU.
Dirección
ORDOÑEZ IGLESIAS, ALVARO (Titoría)
Argüello Pedreira, Francisco Santiago Cotitoría
ORDOÑEZ IGLESIAS, ALVARO (Titoría)
Argüello Pedreira, Francisco Santiago Cotitoría
Tribunal
LAMA PENIN, MANUEL (Presidente/a)
CONDORI FERNANDEZ, NELLY (Secretario/a)
FELIX LAMAS, PAULO (Vogal)
LAMA PENIN, MANUEL (Presidente/a)
CONDORI FERNANDEZ, NELLY (Secretario/a)
FELIX LAMAS, PAULO (Vogal)
Avaliación ambiental da conformidade das novas biorrefinerías co reglamento da Taxonomia Europea
Autoría
A.L.V.
Máster Universitario en Enxeñaría Ambiental (2ª ed)
A.L.V.
Máster Universitario en Enxeñaría Ambiental (2ª ed)
Data da defensa
09.09.2024 10:00
09.09.2024 10:00
Resumo
O presente traballo de fin de máster analiza como as biorrefinerías, especialmente as de carboxilatos, contribuén á sostenibilidade ao transformar biomasa en produtos como biometano e biofertilizante, aliñándose coa Estratexia Europa 2020 e o Regulamento de Taxonomía Europea. Investíganse os indicadores de valorización de biomasa, avaliando a súa eficiencia e sostenibilidade. Ademais, examínase a conformidade das biorrefinerías cos seis obxectivos medio ambientais da taxonomía europea, destacando o seu papel na descarbonización e a economía circular, e promovendo investimentos sostibles e transparencia no mercado para acadar os obxectivos climáticos da UE para 2050.
O presente traballo de fin de máster analiza como as biorrefinerías, especialmente as de carboxilatos, contribuén á sostenibilidade ao transformar biomasa en produtos como biometano e biofertilizante, aliñándose coa Estratexia Europa 2020 e o Regulamento de Taxonomía Europea. Investíganse os indicadores de valorización de biomasa, avaliando a súa eficiencia e sostenibilidade. Ademais, examínase a conformidade das biorrefinerías cos seis obxectivos medio ambientais da taxonomía europea, destacando o seu papel na descarbonización e a economía circular, e promovendo investimentos sostibles e transparencia no mercado para acadar os obxectivos climáticos da UE para 2050.
Dirección
MAURICIO IGLESIAS, MIGUEL (Titoría)
HOSPIDO QUINTANA, ALMUDENA Cotitoría
MAURICIO IGLESIAS, MIGUEL (Titoría)
HOSPIDO QUINTANA, ALMUDENA Cotitoría
Tribunal
MOREIRA VILAR, MARIA TERESA (Presidente/a)
Rojo Alboreca, Alberto (Secretario/a)
FIOL LOPEZ, SARAH (Vogal)
MOREIRA VILAR, MARIA TERESA (Presidente/a)
Rojo Alboreca, Alberto (Secretario/a)
FIOL LOPEZ, SARAH (Vogal)
Obtención de ácidos graxos de cadea impar mediante fermentación de lactato
Autoría
C.A.M.P.
Máster Universitario en Enxeñaría Química e Bioprocesos
C.A.M.P.
Máster Universitario en Enxeñaría Química e Bioprocesos
Data da defensa
11.09.2024 12:00
11.09.2024 12:00
Resumo
Na actualidade xérase unha gran cantidade de residuos orgánicos que non para de crecer, é por isto que se deben buscar alternativas para reducir a xeración de residuos e unha maneira de valorizalos. Unha plataforma interesante é a plataforma dos carboxilatos, que permite producir ácidos graxos a partir de materia orgánica mediante a fermentación acidogénica. Dentro desta fermentación hai distintos intermediarios que levan aos distintos ácidos graxos, no cal destaca o lactato. O lactato é o intermediario para a produción de ácido propiónico, o cal é o principal precursor dos ácidos graxos de cadea impar. Os ácidos graxos de cadea impar son relevantes xa que son os intermediarios para a produción de bioplásticos. Debido á influencia que teñen os parámetros operacionales, estudar o seu efecto é determinante ao momento de querer mellorar o proceso. Estudáronse os efectos de tres parámetros operacionales, o medio de cultivo, o pH e a relación inoculo substrato, para deseñar un esquema experimental óptimo. Destes ensaios experimentais obtivéronse resultados que permiten dicir que a adición de extracto de fermento non mellora a produción de ácidos graxos de maneira significativa. O pH inflúe na proporción do espectro dos ácidos graxos, na adaptación das bacterias ao medio e a velocidade de consumo de substrato. A un pH 5,5, a fermentación non é estable e a fase de latencia é máis longa. A maior relación inoculo substrato maior é a concentración de ácidos graxos e aparecen máis ácidos graxos dentro do espectro. A produción de ácidos graxos de cadea media necesita de donadores de electróns, onde esta depende da concentración dos donadores de electróns e do donador de electróns. Debido a isto é que se debe estudar con maior profundidade o metabolismo para a elongación de cadea e buscar outros posibles donadores de electróns.
Na actualidade xérase unha gran cantidade de residuos orgánicos que non para de crecer, é por isto que se deben buscar alternativas para reducir a xeración de residuos e unha maneira de valorizalos. Unha plataforma interesante é a plataforma dos carboxilatos, que permite producir ácidos graxos a partir de materia orgánica mediante a fermentación acidogénica. Dentro desta fermentación hai distintos intermediarios que levan aos distintos ácidos graxos, no cal destaca o lactato. O lactato é o intermediario para a produción de ácido propiónico, o cal é o principal precursor dos ácidos graxos de cadea impar. Os ácidos graxos de cadea impar son relevantes xa que son os intermediarios para a produción de bioplásticos. Debido á influencia que teñen os parámetros operacionales, estudar o seu efecto é determinante ao momento de querer mellorar o proceso. Estudáronse os efectos de tres parámetros operacionales, o medio de cultivo, o pH e a relación inoculo substrato, para deseñar un esquema experimental óptimo. Destes ensaios experimentais obtivéronse resultados que permiten dicir que a adición de extracto de fermento non mellora a produción de ácidos graxos de maneira significativa. O pH inflúe na proporción do espectro dos ácidos graxos, na adaptación das bacterias ao medio e a velocidade de consumo de substrato. A un pH 5,5, a fermentación non é estable e a fase de latencia é máis longa. A maior relación inoculo substrato maior é a concentración de ácidos graxos e aparecen máis ácidos graxos dentro do espectro. A produción de ácidos graxos de cadea media necesita de donadores de electróns, onde esta depende da concentración dos donadores de electróns e do donador de electróns. Debido a isto é que se debe estudar con maior profundidade o metabolismo para a elongación de cadea e buscar outros posibles donadores de electróns.
Dirección
MAURICIO IGLESIAS, MIGUEL (Titoría)
REGUEIRA LOPEZ, ALBERTE Cotitoría
MAURICIO IGLESIAS, MIGUEL (Titoría)
REGUEIRA LOPEZ, ALBERTE Cotitoría
Tribunal
CASARES LONG, JUAN JOSE (Presidente/a)
EIBES GONZALEZ, GEMMA MARIA (Secretario/a)
FRANCO URIA, MARIA AMAYA (Vogal)
CASARES LONG, JUAN JOSE (Presidente/a)
EIBES GONZALEZ, GEMMA MARIA (Secretario/a)
FRANCO URIA, MARIA AMAYA (Vogal)
Avaliación ambiental da producción de compostos fenólicos e bioetanol a partir dunha corrente residual da producción de zume de aronia
Autoría
I.N.P.
Máster Universitario en Enxeñaría Química e Bioprocesos
I.N.P.
Máster Universitario en Enxeñaría Química e Bioprocesos
Data da defensa
15.02.2024 10:30
15.02.2024 10:30
Resumo
Co obxectivo de promover a circularidade e a sustentabilidade dos procesos da industria agroalimentaria, neste Traballo de Fin de Máster realízase un estudo sobre a valorización dunha corrente residual da produción de zume de aronia, froito vermello rico en antioxidantes. Para iso, proponse un escenario de biorefinería no que se obteñan, por unha banda, compostos fenólicos, cun alto valor engadido no mercado de produtos nutracéuticos e farmacéuticos, e, por outra banda, o bioetanol, recurso enerxético esencial para o redución de combustibles fósiles no sector do transporte. Para desenvolver este modelo de produción biotecnolóxica utilizáronse datos dispoñibles en referencias bibliográficas e desenvolveuse o modelo de biorrefinería a gran escala no software SuperPro Designer. Posteriormente, para avaliar o grao de sustentabilidade do proceso utilizouse a metodoloxía de Análise do Ciclo de Vida, seguindo as directrices definidas nas normas ISO 14040 e PAS 2050, así como os indicadores de circularidade, identificando así o perfil ambiental e circular do proceso. Ademais, unha vez identificadas as fases do proceso con maior contribución ambiental, realizouse unha análise de sensibilidade co obxectivo de mellorar a calidade e o potencial de sustentabilidade e circularidade da biorrefinería.
Co obxectivo de promover a circularidade e a sustentabilidade dos procesos da industria agroalimentaria, neste Traballo de Fin de Máster realízase un estudo sobre a valorización dunha corrente residual da produción de zume de aronia, froito vermello rico en antioxidantes. Para iso, proponse un escenario de biorefinería no que se obteñan, por unha banda, compostos fenólicos, cun alto valor engadido no mercado de produtos nutracéuticos e farmacéuticos, e, por outra banda, o bioetanol, recurso enerxético esencial para o redución de combustibles fósiles no sector do transporte. Para desenvolver este modelo de produción biotecnolóxica utilizáronse datos dispoñibles en referencias bibliográficas e desenvolveuse o modelo de biorrefinería a gran escala no software SuperPro Designer. Posteriormente, para avaliar o grao de sustentabilidade do proceso utilizouse a metodoloxía de Análise do Ciclo de Vida, seguindo as directrices definidas nas normas ISO 14040 e PAS 2050, así como os indicadores de circularidade, identificando así o perfil ambiental e circular do proceso. Ademais, unha vez identificadas as fases do proceso con maior contribución ambiental, realizouse unha análise de sensibilidade co obxectivo de mellorar a calidade e o potencial de sustentabilidade e circularidade da biorrefinería.
Dirección
MOREIRA VILAR, MARIA TERESA (Titoría)
Arias Calvo, Ana Cotitoría
MOREIRA VILAR, MARIA TERESA (Titoría)
Arias Calvo, Ana Cotitoría
Tribunal
ROCA BORDELLO, ENRIQUE (Presidente/a)
VAL DEL RIO, MARIA ANGELES (Secretario/a)
RODRIGUEZ OSORIO, CARLOS (Vogal)
ROCA BORDELLO, ENRIQUE (Presidente/a)
VAL DEL RIO, MARIA ANGELES (Secretario/a)
RODRIGUEZ OSORIO, CARLOS (Vogal)
Avaliación do proceso de nitritación parcial en continuo para a eliminación eficiente de nitróxeno na liña de lodos dunha EDAR.
Autoría
A.P.R.B.
Máster Universitario en Enxeñaría Química e Bioprocesos
A.P.R.B.
Máster Universitario en Enxeñaría Química e Bioprocesos
Data da defensa
15.02.2024 11:00
15.02.2024 11:00
Resumo
A eliminación de nitróxeno e fósforo nas plantas de tratamento de augas residuais é un tema de importancia, isto xa que constantemente a lexislación europea encárgase de reducir os límites de vertedura, co obxectivo de reducir os problemas de eutrofización de augas, toxicidade nos microorganismos presentes, contaminación dos corpos receptores, entre outros. Por este motivo é fundamental a mellora na liña de lodo, dado que esta é a liña que contén a maior cantidade de nitróxeno nas EDAR. Particularmente a auga proveniente da deshidratación de lodos ou o sobrenadante da dixestión anaerobia teñen concentracións de amonio superiores a 400 mg N NH4/L. Expuxéronse diversas tecnoloxías para a remoción de nitróxeno, unha das de interese para esta investigación corresponde á nitritación parcial anammox, onde se oxida o 50 de amonio a nitrito, para ter a cantidade requirida destes no sistema anammox. Este sistema foi utilizado en diversos procesos piloto tanto a nivel laboratorio como industrial, con todo, non foi realizado nun sistema continuo, converténdoo no tema de interese para este traballo. Esta investigación dedicouse a atopar as condicións operacionales que xeran a maior porcentaxe de nitritación parcial posible. Para isto analizáronse as variables de pH, osíxeno disolto, TRH, TRC, entre outros; para conseguir a inhibición das bacterias oxidantes de nitrito. Iniciouse cunha carga de nitróxeno equivalente a 100 mg N NH4/L, a cal se aumentou a medida que o carbono inorgánico (CI) dispoñible achegábase a valores de 1 a 2 mg CI/L. O mellor resultado de nitritación parcial obtívose ao día 28 de operación, onde se xeraron 196,32 mg N NO2/L. Ao finalizar o tempo de operación do reactor de nitritación parcial determinouse a actividade das bacterias oxidantes de amonio, as cales forman un rol fundamental no proceso de nitritación. Obtívose un valor de 0,32 mg N/mg SSV d, o cal é a metade do valor atopado en bibliografía, con todo, xustifícase a través da gran cantidade de biomasa adherida ás paredes do reactor, e o lodo que quedou retido na recirculación. Segundo os resultados desta investigación, considérase que realizar a nitritación parcial nun reactor continuo para altas cargas de nitróxeno pode ser viable, a condición de que os factores inhibitorios para as bacterias oxidantes de nitrito mantéñanse controlados.
A eliminación de nitróxeno e fósforo nas plantas de tratamento de augas residuais é un tema de importancia, isto xa que constantemente a lexislación europea encárgase de reducir os límites de vertedura, co obxectivo de reducir os problemas de eutrofización de augas, toxicidade nos microorganismos presentes, contaminación dos corpos receptores, entre outros. Por este motivo é fundamental a mellora na liña de lodo, dado que esta é a liña que contén a maior cantidade de nitróxeno nas EDAR. Particularmente a auga proveniente da deshidratación de lodos ou o sobrenadante da dixestión anaerobia teñen concentracións de amonio superiores a 400 mg N NH4/L. Expuxéronse diversas tecnoloxías para a remoción de nitróxeno, unha das de interese para esta investigación corresponde á nitritación parcial anammox, onde se oxida o 50 de amonio a nitrito, para ter a cantidade requirida destes no sistema anammox. Este sistema foi utilizado en diversos procesos piloto tanto a nivel laboratorio como industrial, con todo, non foi realizado nun sistema continuo, converténdoo no tema de interese para este traballo. Esta investigación dedicouse a atopar as condicións operacionales que xeran a maior porcentaxe de nitritación parcial posible. Para isto analizáronse as variables de pH, osíxeno disolto, TRH, TRC, entre outros; para conseguir a inhibición das bacterias oxidantes de nitrito. Iniciouse cunha carga de nitróxeno equivalente a 100 mg N NH4/L, a cal se aumentou a medida que o carbono inorgánico (CI) dispoñible achegábase a valores de 1 a 2 mg CI/L. O mellor resultado de nitritación parcial obtívose ao día 28 de operación, onde se xeraron 196,32 mg N NO2/L. Ao finalizar o tempo de operación do reactor de nitritación parcial determinouse a actividade das bacterias oxidantes de amonio, as cales forman un rol fundamental no proceso de nitritación. Obtívose un valor de 0,32 mg N/mg SSV d, o cal é a metade do valor atopado en bibliografía, con todo, xustifícase a través da gran cantidade de biomasa adherida ás paredes do reactor, e o lodo que quedou retido na recirculación. Segundo os resultados desta investigación, considérase que realizar a nitritación parcial nun reactor continuo para altas cargas de nitróxeno pode ser viable, a condición de que os factores inhibitorios para as bacterias oxidantes de nitrito mantéñanse controlados.
Dirección
MOSQUERA CORRAL, ANUSKA (Titoría)
VAL DEL RIO, MARIA ANGELES Cotitoría
Pedrouso Fuentes, Alba Cotitoría
MOSQUERA CORRAL, ANUSKA (Titoría)
VAL DEL RIO, MARIA ANGELES Cotitoría
Pedrouso Fuentes, Alba Cotitoría
Tribunal
SOTO CAMPOS, ANA MARIA (Presidente/a)
Balboa Méndez, Sabela (Secretario/a)
SOUTO GONZALEZ, JOSE ANTONIO (Vogal)
SOTO CAMPOS, ANA MARIA (Presidente/a)
Balboa Méndez, Sabela (Secretario/a)
SOUTO GONZALEZ, JOSE ANTONIO (Vogal)
Efecto da razón molar In/V en catalizadores de In2O3/V2O5 sobre su actividade e selectividade para a hidroxenación de CO2 a metanol.
Autoría
C.P.P.S.
Máster Universitario en Enxeñaría Química e Bioprocesos
C.P.P.S.
Máster Universitario en Enxeñaría Química e Bioprocesos
Data da defensa
15.02.2024 11:30
15.02.2024 11:30
Resumo
A hidroxenación de CO2 a metanol é unha alternativa prometedora para acadar a descarbonización e mitigar o cambio climático. Para iso, é fundamental a busca de catalizadores estables, activos e selectivos. Neste traballo estudáronse catalizadores de In2O3/V2O5, In2O3/V2O5/SiO2 e In2O3/V2O5/ZrO2 para mostrar o efecto que xera o cambio da razón molar V/In e a natureza do soporte na interacción entre fases e a súa influencia na xeración de vacancias de osíxeno, consideradas como os sitios activos para a formación de metanol. Sintetizáronse catalizadores por coprecipitación de In2O3/V2O5 e por impregnación húmida de In2O3/V2O5, In2O3/ZrO2, In2O3/SiO2, In2O3/V2O5/ZrO2 e In2O3/V2O5/SiO2, variando a razón molar de V/In. Os materiais caracterizáronse por XRD, TPR-H2 e termogravimetría (TGA). As probas de actividade realizáronse nun reactor diferencial de leito fixo a presión absoluta de 8 bar, razón de fluxo H2:CO2 igual a 4 e temperaturas entre 220 e 280 ºC. A caracterización por XRD amosou a existencia da fase cristalina cúbica de In2O3, monoclínica de ZrO2 e ortorrómbica de V2O5. Mediante a ecuación de Scherrer obtivéronse tamaños medios de cristais de In2O3 entre 18 e 30 nm. Observouse un aumento do tamaño do cristal In2O3 co aumento da razón V/In para os catalizadores soportados en SiO2. As áreas superficiais amosaron que o óxido de zirconio utilizado para sintetizar InZr ten unha área de 61 m2/g mentres que ZrO2 utilizado para sintetizar 0,33VInZr e VInZr ten unha área de 4 m2/g, polo que os resultados de actividade obtidos para estes dous últimos catalizadores non son comparables cos de InZr, pero si permitiron avaliar o efecto da razón V/In. Nos análises análise TPR-H2 e termogravimétrica evidénciase que para as condicións de reacción estudadas xéranse vacancias de osíxeno en In2O3. Ademais, un aumento na razón V/In do catalizador xera un maior consumo de H2 e tamén facilita a redución do In2O3. Observouse unha diminución da enerxía de activación aparente para formar metanol nos catalizadores con maior razón V/In. Á súa vez, o rendemento e a selectividade cara a metanol víronse favorecidos coa presenza de vanadio para os catalizadores soportados en SiO2 e ZrO2, o que se atribúe a unha maior actividade das vacancias de osíxeno como consecuencia da interacción entre os óxidos reducíbeis. Estudos como estes permiten avanzar na descrición das características superficiais dos catalizadores e o seu efecto na reacción catalítica, aínda así, é necesario levar a cabo máis investigacións para lograr un deseño de catalizadores máis eficientes.
A hidroxenación de CO2 a metanol é unha alternativa prometedora para acadar a descarbonización e mitigar o cambio climático. Para iso, é fundamental a busca de catalizadores estables, activos e selectivos. Neste traballo estudáronse catalizadores de In2O3/V2O5, In2O3/V2O5/SiO2 e In2O3/V2O5/ZrO2 para mostrar o efecto que xera o cambio da razón molar V/In e a natureza do soporte na interacción entre fases e a súa influencia na xeración de vacancias de osíxeno, consideradas como os sitios activos para a formación de metanol. Sintetizáronse catalizadores por coprecipitación de In2O3/V2O5 e por impregnación húmida de In2O3/V2O5, In2O3/ZrO2, In2O3/SiO2, In2O3/V2O5/ZrO2 e In2O3/V2O5/SiO2, variando a razón molar de V/In. Os materiais caracterizáronse por XRD, TPR-H2 e termogravimetría (TGA). As probas de actividade realizáronse nun reactor diferencial de leito fixo a presión absoluta de 8 bar, razón de fluxo H2:CO2 igual a 4 e temperaturas entre 220 e 280 ºC. A caracterización por XRD amosou a existencia da fase cristalina cúbica de In2O3, monoclínica de ZrO2 e ortorrómbica de V2O5. Mediante a ecuación de Scherrer obtivéronse tamaños medios de cristais de In2O3 entre 18 e 30 nm. Observouse un aumento do tamaño do cristal In2O3 co aumento da razón V/In para os catalizadores soportados en SiO2. As áreas superficiais amosaron que o óxido de zirconio utilizado para sintetizar InZr ten unha área de 61 m2/g mentres que ZrO2 utilizado para sintetizar 0,33VInZr e VInZr ten unha área de 4 m2/g, polo que os resultados de actividade obtidos para estes dous últimos catalizadores non son comparables cos de InZr, pero si permitiron avaliar o efecto da razón V/In. Nos análises análise TPR-H2 e termogravimétrica evidénciase que para as condicións de reacción estudadas xéranse vacancias de osíxeno en In2O3. Ademais, un aumento na razón V/In do catalizador xera un maior consumo de H2 e tamén facilita a redución do In2O3. Observouse unha diminución da enerxía de activación aparente para formar metanol nos catalizadores con maior razón V/In. Á súa vez, o rendemento e a selectividade cara a metanol víronse favorecidos coa presenza de vanadio para os catalizadores soportados en SiO2 e ZrO2, o que se atribúe a unha maior actividade das vacancias de osíxeno como consecuencia da interacción entre os óxidos reducíbeis. Estudos como estes permiten avanzar na descrición das características superficiais dos catalizadores e o seu efecto na reacción catalítica, aínda así, é necesario levar a cabo máis investigacións para lograr un deseño de catalizadores máis eficientes.
Dirección
RODRIGUEZ MARTINEZ, HECTOR (Titoría)
Jimenez Concepción, Romel Mario Cotitoría
RODRIGUEZ MARTINEZ, HECTOR (Titoría)
Jimenez Concepción, Romel Mario Cotitoría
Tribunal
SOTO CAMPOS, ANA MARIA (Presidente/a)
Balboa Méndez, Sabela (Secretario/a)
SOUTO GONZALEZ, JOSE ANTONIO (Vogal)
SOTO CAMPOS, ANA MARIA (Presidente/a)
Balboa Méndez, Sabela (Secretario/a)
SOUTO GONZALEZ, JOSE ANTONIO (Vogal)
Estudo de Melloras para a Optimización da Liña de Fangos nunha Estación Depuradora de Aguas Residuais
Autoría
A.J.S.C.
Máster Universitario en Enxeñaría Química e Bioprocesos
A.J.S.C.
Máster Universitario en Enxeñaría Química e Bioprocesos
Data da defensa
15.02.2024 09:30
15.02.2024 09:30
Resumo
O presente TFM centrarase no estudo de sistemas para a mellora da obtención de enerxía, xestión de residuos e recuperación de nutrientes en EDAR Bens, empresa supramunicipal con capacidade para depurar augas residuais urbanas de ata 600.000 habitantes equivalentes. Como obxectivo estaría o maior aproveitamento dos recursos presentes na auga a depurar, buscando maximizar a recuperación de enerxía minimizando a oxidación de DQO e mellorando o rendemento da dixestión anaerobia mediante tratamentos térmicos. Seguindo, recuperar o fósforo eliminado no reactor biolóxico é outro dos propósitos do estudo, realizando unha cristalización controlada de estruvita na liña de lodos. A parte, veríase reducido o mantemento da planta pola precipitación descontrolada en conducións e equipos. A maiores, a mellora da xestión de residuos é outro aspecto que cobra importancia no proxecto, buscando hixienizar o lodo para poder darle saída como fertilizante seguindo a lei galega vixente. Polo tanto, con estar medidas búscase optimizar a operación en liña de lodos na EDAR de Bens, buscando unha maior recuperación de enerxía, unha reducción do volumen de residuos e unha recuperación de fósforo eliminado para darle saída como fertilizante, achegándose máis a un modelo de economía circular.
O presente TFM centrarase no estudo de sistemas para a mellora da obtención de enerxía, xestión de residuos e recuperación de nutrientes en EDAR Bens, empresa supramunicipal con capacidade para depurar augas residuais urbanas de ata 600.000 habitantes equivalentes. Como obxectivo estaría o maior aproveitamento dos recursos presentes na auga a depurar, buscando maximizar a recuperación de enerxía minimizando a oxidación de DQO e mellorando o rendemento da dixestión anaerobia mediante tratamentos térmicos. Seguindo, recuperar o fósforo eliminado no reactor biolóxico é outro dos propósitos do estudo, realizando unha cristalización controlada de estruvita na liña de lodos. A parte, veríase reducido o mantemento da planta pola precipitación descontrolada en conducións e equipos. A maiores, a mellora da xestión de residuos é outro aspecto que cobra importancia no proxecto, buscando hixienizar o lodo para poder darle saída como fertilizante seguindo a lei galega vixente. Polo tanto, con estar medidas búscase optimizar a operación en liña de lodos na EDAR de Bens, buscando unha maior recuperación de enerxía, unha reducción do volumen de residuos e unha recuperación de fósforo eliminado para darle saída como fertilizante, achegándose máis a un modelo de economía circular.
Dirección
GARRIDO FERNANDEZ, JUAN MANUEL (Titoría)
Lamora Suárez, Carlos Cotitoría
GARRIDO FERNANDEZ, JUAN MANUEL (Titoría)
Lamora Suárez, Carlos Cotitoría
Tribunal
MOSQUERA CORRAL, ANUSKA (Presidente/a)
RODRIGUEZ FERNANDEZ, MANUEL DAMASO (Secretario/a)
RODIL RODRIGUEZ, EVA (Vogal)
MOSQUERA CORRAL, ANUSKA (Presidente/a)
RODRIGUEZ FERNANDEZ, MANUEL DAMASO (Secretario/a)
RODIL RODRIGUEZ, EVA (Vogal)
Cinéticas de secado e características de oleoxeles de aceite de oliva e quitosano
Autoría
M.N.S.L.C.
Máster Universitario en Enxeñaría Química e Bioprocesos
M.N.S.L.C.
Máster Universitario en Enxeñaría Química e Bioprocesos
Data da defensa
15.02.2024 09:00
15.02.2024 09:00
Resumo
Na actualidade, a substitución de graxas saturadas prexudiciais para a saúde por outras opcións máis saudables é un dos principais obxectivos da industria alimentaria. Unha alternativa é utilizar aceites vexetais con boas propiedades nutricionais estabilizados en forma de oleoxel para a substitución de graxas saturadas e trans. Neste traballo estúdanse oleoxeles de aceite de oliva empregando como axentes estruturantes quitosano e vainillina. O aceite de oliva (compoñente principal) atrápase nunha rede tridimensional construída mediante unha base de Schiff (imina) formada entre os grupos funcionais do quitosano (aminas) e da vainillina (aldehídos), aplicando un método indirecto (emulsion-template). Este consiste na formación de emulsions aceite-auga e posterior eliminación da auga. Xeráronse dous tipos de emulsións con distintas concentracións de quitosano (0,7 e 0,8% en peso) mantendo a relación vainillina/quitosano constante (1,3) e unha relación másica de fase dispersa (aceite)/fase continua (auga) de 50:50 en peso, que foron deshidratadas mediante dúas técnicas de deshidratación: secado convectivo a catro temperaturas (50, 60, 70 e 80 C) e liofilización. Os resultados experimentais obtidos permitiron determinar as cinéticas de secado das emulsións a distintas temperaturas, e a súa posterior modelización, a través de modelos empíricos e difusionais. Analizáronse as propiedades de textura do produto (dureza, adhesividade, cohesividade, elasticidade), e de calidade (retención de aceite, cor e oxidación). As condicións óptimas do proceso de secado corresponderon a unha temperatura de 70 C, xa que a temperaturas de aire superiores non acelerouse a cinética de secado. Concluíuse que o tempo de secado e a concentración do xelificante son fundamentais para os parámetros de calidade e textura. A dureza aumentou coa concentración de xelificante e diminuíu coa temperatura, mentres que as demais propiedades fano á inversa. A retención de aceite é significativamente mellor a medida que aumenta a concentración de quitosano. Doutra banda, obtivéronse altos valores de oxidación debido á presenza de aldehidos no sistema, provenientes da vainillina, os que interfiren nas metodoloxías adoptadas. Con respecto ás mostras liofilizadas, o cambio na cor foi inferior e non houbo reaccións de pardeamento, indicando alta calidade neste aspecto. En canto á súa textura, obtivéronse mostras máis brandas e elásticas que as obtidas por secado convencional, cunha alta adhesividade. Ademais, a retención de aceite foi inferior. En conclusión, o secado convencional xera mostras con mellores propiedades e calidade que as liofilizadas, con todo, hai que ter o cambio importante de cor que se produce xunto a unha análise económica das opcións.
Na actualidade, a substitución de graxas saturadas prexudiciais para a saúde por outras opcións máis saudables é un dos principais obxectivos da industria alimentaria. Unha alternativa é utilizar aceites vexetais con boas propiedades nutricionais estabilizados en forma de oleoxel para a substitución de graxas saturadas e trans. Neste traballo estúdanse oleoxeles de aceite de oliva empregando como axentes estruturantes quitosano e vainillina. O aceite de oliva (compoñente principal) atrápase nunha rede tridimensional construída mediante unha base de Schiff (imina) formada entre os grupos funcionais do quitosano (aminas) e da vainillina (aldehídos), aplicando un método indirecto (emulsion-template). Este consiste na formación de emulsions aceite-auga e posterior eliminación da auga. Xeráronse dous tipos de emulsións con distintas concentracións de quitosano (0,7 e 0,8% en peso) mantendo a relación vainillina/quitosano constante (1,3) e unha relación másica de fase dispersa (aceite)/fase continua (auga) de 50:50 en peso, que foron deshidratadas mediante dúas técnicas de deshidratación: secado convectivo a catro temperaturas (50, 60, 70 e 80 C) e liofilización. Os resultados experimentais obtidos permitiron determinar as cinéticas de secado das emulsións a distintas temperaturas, e a súa posterior modelización, a través de modelos empíricos e difusionais. Analizáronse as propiedades de textura do produto (dureza, adhesividade, cohesividade, elasticidade), e de calidade (retención de aceite, cor e oxidación). As condicións óptimas do proceso de secado corresponderon a unha temperatura de 70 C, xa que a temperaturas de aire superiores non acelerouse a cinética de secado. Concluíuse que o tempo de secado e a concentración do xelificante son fundamentais para os parámetros de calidade e textura. A dureza aumentou coa concentración de xelificante e diminuíu coa temperatura, mentres que as demais propiedades fano á inversa. A retención de aceite é significativamente mellor a medida que aumenta a concentración de quitosano. Doutra banda, obtivéronse altos valores de oxidación debido á presenza de aldehidos no sistema, provenientes da vainillina, os que interfiren nas metodoloxías adoptadas. Con respecto ás mostras liofilizadas, o cambio na cor foi inferior e non houbo reaccións de pardeamento, indicando alta calidade neste aspecto. En canto á súa textura, obtivéronse mostras máis brandas e elásticas que as obtidas por secado convencional, cunha alta adhesividade. Ademais, a retención de aceite foi inferior. En conclusión, o secado convencional xera mostras con mellores propiedades e calidade que as liofilizadas, con todo, hai que ter o cambio importante de cor que se produce xunto a unha análise económica das opcións.
Dirección
MOREIRA MARTINEZ, RAMON FELIPE (Titoría)
FRANCO URIA, MARIA AMAYA Cotitoría
MOREIRA MARTINEZ, RAMON FELIPE (Titoría)
FRANCO URIA, MARIA AMAYA Cotitoría
Tribunal
MOSQUERA CORRAL, ANUSKA (Presidente/a)
RODRIGUEZ FERNANDEZ, MANUEL DAMASO (Secretario/a)
RODIL RODRIGUEZ, EVA (Vogal)
MOSQUERA CORRAL, ANUSKA (Presidente/a)
RODRIGUEZ FERNANDEZ, MANUEL DAMASO (Secretario/a)
RODIL RODRIGUEZ, EVA (Vogal)
Producción de enzimas hidrolíticas de PET en biorreactor
Autoría
J.L.G.
Máster Universitario en Enxeñaría Química e Bioprocesos
J.L.G.
Máster Universitario en Enxeñaría Química e Bioprocesos
Data da defensa
11.09.2024 13:15
11.09.2024 13:15
Resumo
A acumulación dos plásticos no medio ambiente é un problema crítico, debido aos longos tempos de degradación que presentan en comparación coa súa vida útil. Centrándose no obxectivo último de reciclar polímeros de un só uso, concretamente compoñentes de PET, este traballo enfócase na produción de dúas enzimas hidrolíticas do polímero nun biorreactor de 2 L. Estas enzimas obtéñense tanto de forma libre como encapsulada en nanoesferas (NS), utilizando a bacteria Escherichia coli BL21 (DE3) como microorganismo que alberga os plásmidos de expresión. Con esta investigación, búscase contribuír ao desenvolvemento de procesos sostibles para a produción a maior escala destas proteínas, abrindo novas oportunidades de negocio relacionadas co reciclaxe enzimático. O estudo inclúe a caracterización das curvas de crecemento microbiano (a pequena escala), a aplicación de diferentes configuracións do biorreactor (monitorizando o oxíxeno disolto, pH, potencial RedOx, absorbancia) e a comparación de distintas técnicas de lisado celular e purificación enzimática, coa posterior avaliación de como estas variables inflúen na obtención das proteínas. En xeral, detectouse que o tipo de pocillo empregado nos ensaios a pequena escala afecta ao crecemento microbiano, e aparecen diferentes velocidades de reprodución bacteriana en función das enzimas a producir. Ademais, nos ensaios dentro do biorreactor, o aporte de O2 é un factor limitante que determina o tempo do ciclo produtivo. Ademais, propóñense futuros ensaios para evolucionar este desenvolvemento, tomando como outra fonte de información as conclusións obtidas neste traballo, coas que se buscou aportar os avances máis relevantes coa información dispoñible.
A acumulación dos plásticos no medio ambiente é un problema crítico, debido aos longos tempos de degradación que presentan en comparación coa súa vida útil. Centrándose no obxectivo último de reciclar polímeros de un só uso, concretamente compoñentes de PET, este traballo enfócase na produción de dúas enzimas hidrolíticas do polímero nun biorreactor de 2 L. Estas enzimas obtéñense tanto de forma libre como encapsulada en nanoesferas (NS), utilizando a bacteria Escherichia coli BL21 (DE3) como microorganismo que alberga os plásmidos de expresión. Con esta investigación, búscase contribuír ao desenvolvemento de procesos sostibles para a produción a maior escala destas proteínas, abrindo novas oportunidades de negocio relacionadas co reciclaxe enzimático. O estudo inclúe a caracterización das curvas de crecemento microbiano (a pequena escala), a aplicación de diferentes configuracións do biorreactor (monitorizando o oxíxeno disolto, pH, potencial RedOx, absorbancia) e a comparación de distintas técnicas de lisado celular e purificación enzimática, coa posterior avaliación de como estas variables inflúen na obtención das proteínas. En xeral, detectouse que o tipo de pocillo empregado nos ensaios a pequena escala afecta ao crecemento microbiano, e aparecen diferentes velocidades de reprodución bacteriana en función das enzimas a producir. Ademais, nos ensaios dentro do biorreactor, o aporte de O2 é un factor limitante que determina o tempo do ciclo produtivo. Ademais, propóñense futuros ensaios para evolucionar este desenvolvemento, tomando como outra fonte de información as conclusións obtidas neste traballo, coas que se buscou aportar os avances máis relevantes coa información dispoñible.
Dirección
EIBES GONZALEZ, GEMMA MARIA (Titoría)
Balboa Méndez, Sabela Cotitoría
GALINDO MORALES, SARA Cotitoría
EIBES GONZALEZ, GEMMA MARIA (Titoría)
Balboa Méndez, Sabela Cotitoría
GALINDO MORALES, SARA Cotitoría
Tribunal
GARRIDO FERNANDEZ, JUAN MANUEL (Presidente/a)
FRANCO RUIZ, DANIEL JOSE (Secretario/a)
FREIRE LEIRA, MARIA SONIA (Vogal)
GARRIDO FERNANDEZ, JUAN MANUEL (Presidente/a)
FRANCO RUIZ, DANIEL JOSE (Secretario/a)
FREIRE LEIRA, MARIA SONIA (Vogal)
Obtención dirixida de acedos carboxílicos en fermentacións microbianas: o efecto do medio de cultivo
Autoría
M.B.F.
Máster Universitario en Enxeñaría Química e Bioprocesos
M.B.F.
Máster Universitario en Enxeñaría Química e Bioprocesos
Data da defensa
09.07.2024 10:30
09.07.2024 10:30
Resumo
A sociedade actual ten unha alta dependencia dos produtos petroquímicos, e enfróntase a unha xeración de grandes cantidades de residuos. En liña cos obxectivos de desenvolvemento sostible, este estudo céntrase na produción de ácidos graxos volátiles mediante fermentación anaerobia, a cal resulta atractiva para o aproveitamento de residuos de carácter orgánico. Concretamente, investígase o efecto da modificación do medio de cultivo (complexo vs mineral) e o modo de operación (continuo vs semicontinuo) utilizando glicosa como substrato na produción dirixida de ácidos graxos volátiles. Os resultados mostran unha maior produción en medios ricos en nutrientes, aínda que con diferenzas na composición con respecto á produción nun medio pobre. Ademais, a produción de acedo hexanoico logrouse de maneira moito máis efectiva nun reactor continuo que nun semicontinuo. Destaca por tanto a importancia de considerar tanto o medio de cultivo como o modo de operación do reactor para optimizar a produción de ácidos graxos volátiles.
A sociedade actual ten unha alta dependencia dos produtos petroquímicos, e enfróntase a unha xeración de grandes cantidades de residuos. En liña cos obxectivos de desenvolvemento sostible, este estudo céntrase na produción de ácidos graxos volátiles mediante fermentación anaerobia, a cal resulta atractiva para o aproveitamento de residuos de carácter orgánico. Concretamente, investígase o efecto da modificación do medio de cultivo (complexo vs mineral) e o modo de operación (continuo vs semicontinuo) utilizando glicosa como substrato na produción dirixida de ácidos graxos volátiles. Os resultados mostran unha maior produción en medios ricos en nutrientes, aínda que con diferenzas na composición con respecto á produción nun medio pobre. Ademais, a produción de acedo hexanoico logrouse de maneira moito máis efectiva nun reactor continuo que nun semicontinuo. Destaca por tanto a importancia de considerar tanto o medio de cultivo como o modo de operación do reactor para optimizar a produción de ácidos graxos volátiles.
Dirección
REGUEIRA LOPEZ, ALBERTE (Titoría)
Cubero Cardoso, Juan Cotitoría
REGUEIRA LOPEZ, ALBERTE (Titoría)
Cubero Cardoso, Juan Cotitoría
Tribunal
FEIJOO COSTA, GUMERSINDO (Presidente/a)
DIAZ JULLIEN, CRISTINA (Secretario/a)
FERNANDEZ CARRASCO, EUGENIO (Vogal)
FEIJOO COSTA, GUMERSINDO (Presidente/a)
DIAZ JULLIEN, CRISTINA (Secretario/a)
FERNANDEZ CARRASCO, EUGENIO (Vogal)
Efecto do cambio de uso do solo sobre o contido e formas de carbono
Autoría
A.M.M.S.
Máster Universitario en Enxeñaría Ambiental (3ª ed)
A.M.M.S.
Máster Universitario en Enxeñaría Ambiental (3ª ed)
Data da defensa
25.06.2024 10:00
25.06.2024 10:00
Resumo
O solo constitúe o maior sumidoiro de carbono da superficie terrestre. Este vese afectado pola transformación de ecosistemas forestais ou de prado en terras de cultivo, o cal pode ter impacto sobre o contido do devandito elemento tanto no sistema edáfico como na atmosfera, elevando a concentración de gases de efecto invernadoiro. Neste estudo, enmarcado dentro do proxecto ReCrop (Bioinocula and CROPping systems: an integrated biotechnological approach for 4 improving crop yield, biodiversity and REsilience of Mediterranean agro-ecosystems), determinouse o efecto do cambio de uso do solo sobre o contido e formas de carbono orgánico nunha leira do concello de Trabada trala conversión dun prado permanente de máis de 80 anos de antigüidade a cultivo de millo (Zea mais L.) en primavera e verán con rotación con raigrás (Lolium perenne L) en outono e inverno. Tomáronse mostras a 0- 10 cm e 10- 20 cm o primeiro ano no que se produciu o cambio de uso do solo e 28 meses despois. Para poder levar a cabo o obxectivo fixado realizáronse diversas extraccións (con auga quente, permanganato de potasio, pirofosfato de sodio e sulfato de potasio), así como un fraccionamento físico do carbono orgánico do solo. Os resultados obtidos permitiron determinar o efecto producido polo cambio de uso do solo de prado permanente a cultivo de millo e como responden as distintas fraccións á devandita transformación. Os efectos observados de maior importancia foron debidos as prácticas de arado, que promoveron a mineralización do carbono e a homoxeneización das capas do solo estudadas.
O solo constitúe o maior sumidoiro de carbono da superficie terrestre. Este vese afectado pola transformación de ecosistemas forestais ou de prado en terras de cultivo, o cal pode ter impacto sobre o contido do devandito elemento tanto no sistema edáfico como na atmosfera, elevando a concentración de gases de efecto invernadoiro. Neste estudo, enmarcado dentro do proxecto ReCrop (Bioinocula and CROPping systems: an integrated biotechnological approach for 4 improving crop yield, biodiversity and REsilience of Mediterranean agro-ecosystems), determinouse o efecto do cambio de uso do solo sobre o contido e formas de carbono orgánico nunha leira do concello de Trabada trala conversión dun prado permanente de máis de 80 anos de antigüidade a cultivo de millo (Zea mais L.) en primavera e verán con rotación con raigrás (Lolium perenne L) en outono e inverno. Tomáronse mostras a 0- 10 cm e 10- 20 cm o primeiro ano no que se produciu o cambio de uso do solo e 28 meses despois. Para poder levar a cabo o obxectivo fixado realizáronse diversas extraccións (con auga quente, permanganato de potasio, pirofosfato de sodio e sulfato de potasio), así como un fraccionamento físico do carbono orgánico do solo. Os resultados obtidos permitiron determinar o efecto producido polo cambio de uso do solo de prado permanente a cultivo de millo e como responden as distintas fraccións á devandita transformación. Os efectos observados de maior importancia foron debidos as prácticas de arado, que promoveron a mineralización do carbono e a homoxeneización das capas do solo estudadas.
Dirección
MONTERROSO MARTINEZ, MARIA DEL CARMEN (Titoría)
Prieto Fernández, María Ángeles Cotitoría
Trasar Cepeda, Mª del Carmen Cotitoría
MONTERROSO MARTINEZ, MARIA DEL CARMEN (Titoría)
Prieto Fernández, María Ángeles Cotitoría
Trasar Cepeda, Mª del Carmen Cotitoría
Tribunal
BARRAL SILVA, MARIA TERESA DEL CARMEN (Presidente/a)
VAL DEL RIO, MARIA ANGELES (Secretario/a)
PEÑA VAZQUEZ, ELENA MARIA (Vogal)
BARRAL SILVA, MARIA TERESA DEL CARMEN (Presidente/a)
VAL DEL RIO, MARIA ANGELES (Secretario/a)
PEÑA VAZQUEZ, ELENA MARIA (Vogal)
Avaliación de materiais para a eliminación de colorantes das augas residuais textiles
Autoría
S.V.R.
Máster Universitario en Enxeñaría Ambiental (3ª ed)
S.V.R.
Máster Universitario en Enxeñaría Ambiental (3ª ed)
Data da defensa
25.06.2024 12:30
25.06.2024 12:30
Resumo
A crecente industrialización provocou unha significativa contaminación da auga debido a descarga de diversos contaminantes de orixen industrial, entre eles os colorantes sintéticos usados na industria textil. Un destes compostos nocivos para o medio ambiente é o azul de metileno, ampliamente utilizado pola súa intensa cor e a súa solubilidade en auga, características que, sin embargo, resultan problemáticas para o entorno natural. A eliminación do azul de metileno das augas residuais é crucial para protexer o medio ambiente, garantizar a saúde pública e promover a sustentabilidade. Por isto, é vital desenvolver métodos efectivos e eficientes para a súa eliminación, co obxectivo de mitigar os seus efectos negativos e fomentar unha xestión sostible dos recursos hídricos. Baixo esta premisa, este Traballo de Fin de Máster evaluou a eficacia de distintos materiais adsorbentes para eliminar este composto: compost, algas, partículas de Fe(0), biocarbón (derivado de millo e eucalipto) e serrín de pino. Analizouse a súa capacidade de adsorción en experimentos por lotes e en columnas de leito fixo. Os resultados amosaron que as algas e o compost teñen a mellor capacidade de adsorción do azul de metileno. Utilizar algas e compost é beneficioso porque son materiais abundantes e de baixo costo, promoven prácticas sostibles , teñen unha alta capacidade de adsorción de contaminantes e ofrecen beneficios ecolóxicos adicionais, como a mellora da calidade do solo e a adsorción de dióxido de carbono. Ademáis, o seu uso fomenta unha economía circular ao reutilizar biorresiduos, o que non solo reduce os costos do tratamento de augas residuais, senon que tamén minimiza o impacto ambiental global. Estes resultados permitiránnos desenrrolar un proceso de descontaminación de augas residuais utilizando productos derivados de outras industrias, promovendo así unha xestión máis sostible dos recursos.
A crecente industrialización provocou unha significativa contaminación da auga debido a descarga de diversos contaminantes de orixen industrial, entre eles os colorantes sintéticos usados na industria textil. Un destes compostos nocivos para o medio ambiente é o azul de metileno, ampliamente utilizado pola súa intensa cor e a súa solubilidade en auga, características que, sin embargo, resultan problemáticas para o entorno natural. A eliminación do azul de metileno das augas residuais é crucial para protexer o medio ambiente, garantizar a saúde pública e promover a sustentabilidade. Por isto, é vital desenvolver métodos efectivos e eficientes para a súa eliminación, co obxectivo de mitigar os seus efectos negativos e fomentar unha xestión sostible dos recursos hídricos. Baixo esta premisa, este Traballo de Fin de Máster evaluou a eficacia de distintos materiais adsorbentes para eliminar este composto: compost, algas, partículas de Fe(0), biocarbón (derivado de millo e eucalipto) e serrín de pino. Analizouse a súa capacidade de adsorción en experimentos por lotes e en columnas de leito fixo. Os resultados amosaron que as algas e o compost teñen a mellor capacidade de adsorción do azul de metileno. Utilizar algas e compost é beneficioso porque son materiais abundantes e de baixo costo, promoven prácticas sostibles , teñen unha alta capacidade de adsorción de contaminantes e ofrecen beneficios ecolóxicos adicionais, como a mellora da calidade do solo e a adsorción de dióxido de carbono. Ademáis, o seu uso fomenta unha economía circular ao reutilizar biorresiduos, o que non solo reduce os costos do tratamento de augas residuais, senon que tamén minimiza o impacto ambiental global. Estes resultados permitiránnos desenrrolar un proceso de descontaminación de augas residuais utilizando productos derivados de outras industrias, promovendo así unha xestión máis sostible dos recursos.
Dirección
FIOL LOPEZ, SARAH (Titoría)
ANTELO MARTINEZ, JUAN Cotitoría
FIOL LOPEZ, SARAH (Titoría)
ANTELO MARTINEZ, JUAN Cotitoría
Tribunal
HOSPIDO QUINTANA, ALMUDENA (Presidente/a)
ROMERO CASTRO, NOELIA MARIA (Secretario/a)
MAURICIO IGLESIAS, MIGUEL (Vogal)
HOSPIDO QUINTANA, ALMUDENA (Presidente/a)
ROMERO CASTRO, NOELIA MARIA (Secretario/a)
MAURICIO IGLESIAS, MIGUEL (Vogal)
Avaliación do tratamento de efluentes salinos con alta carga orgánica utilizando bacterias fototróficas púrpura nun SBR.
Autoría
M.B.F.
Máster Universitario en Enxeñaría Ambiental (3ª ed)
M.B.F.
Máster Universitario en Enxeñaría Ambiental (3ª ed)
Data da defensa
01.03.2024 10:00
01.03.2024 10:00
Resumo
Tradicionalmente, a depuración das augas residuais estivo centrada na eliminación de nutrientes (nitróxeno, fósforo e materia orgánica), co fin de garantir que as augas reúnan unhas características que minimicen o impacto ambiental da vertedura. Non obstante, nos últimos anos completouse este enfoque, concibindo estas plantas como un actor máis da economía circular e do que se poden obter recursos. Neste sentido, as bacterias fototróficas púrpura (en diante PPB) xurdiron como unha opción prometedora no tratamento de augas residuais. A súa aplicación comeza a estenderse no tratamento de efluentes urbanos. A diferenza dos sistemas de lodos activados, a biomasa PPB contén unha alta concentración de proteína unicelular. Esta característica abre novas oportunidades para a recuperación de recursos, xa que a biomasa PPB pode ser valorada como alimento en ganderías e piscifactorías, ademais de ser utilizada como fertilizante. A pesar dos notables avances no uso de PPB en augas residuais, apenas se realizaron estudos sobre o uso de cultivos enriquecidos en PPB para o tratamento de efluentes salinos. O presente traballo ten como obxectivo avaliar o efecto da salinidade no comportamento dun cultivo mixto de PPB.
Tradicionalmente, a depuración das augas residuais estivo centrada na eliminación de nutrientes (nitróxeno, fósforo e materia orgánica), co fin de garantir que as augas reúnan unhas características que minimicen o impacto ambiental da vertedura. Non obstante, nos últimos anos completouse este enfoque, concibindo estas plantas como un actor máis da economía circular e do que se poden obter recursos. Neste sentido, as bacterias fototróficas púrpura (en diante PPB) xurdiron como unha opción prometedora no tratamento de augas residuais. A súa aplicación comeza a estenderse no tratamento de efluentes urbanos. A diferenza dos sistemas de lodos activados, a biomasa PPB contén unha alta concentración de proteína unicelular. Esta característica abre novas oportunidades para a recuperación de recursos, xa que a biomasa PPB pode ser valorada como alimento en ganderías e piscifactorías, ademais de ser utilizada como fertilizante. A pesar dos notables avances no uso de PPB en augas residuais, apenas se realizaron estudos sobre o uso de cultivos enriquecidos en PPB para o tratamento de efluentes salinos. O presente traballo ten como obxectivo avaliar o efecto da salinidade no comportamento dun cultivo mixto de PPB.
Dirección
MOSQUERA CORRAL, ANUSKA (Titoría)
VAL DEL RIO, MARIA ANGELES Cotitoría
Pedrouso Fuentes, Alba Cotitoría
MOSQUERA CORRAL, ANUSKA (Titoría)
VAL DEL RIO, MARIA ANGELES Cotitoría
Pedrouso Fuentes, Alba Cotitoría
Tribunal
PARAJO MONTES, MARIA MERCEDES (Presidente/a)
Balboa Méndez, Sabela (Secretario/a)
MAURICIO IGLESIAS, MIGUEL (Vogal)
PARAJO MONTES, MARIA MERCEDES (Presidente/a)
Balboa Méndez, Sabela (Secretario/a)
MAURICIO IGLESIAS, MIGUEL (Vogal)
Enriquecemento e acumulación nunha única unidade para a obtención de biopolímeros con ácido oleico como substrato
Autoría
S.M.R.
Máster Universitario en Enxeñaría Ambiental (3ª ed)
S.M.R.
Máster Universitario en Enxeñaría Ambiental (3ª ed)
Data da defensa
21.06.2024 09:30
21.06.2024 09:30
Resumo
A xestión de residuos de tipo graxo toma cada vez un papel máis relevante na actualidade. Os problemas causados por eles nas estacións depuradoras xunto co seu poder contaminante fan deles unha diana para a investigación do tratamento de augas. Así, novas estratexias de economía circular buscan converter estes residuos en materias primas alternativas para a súa utilización na síntese de compostos intracelulares de alto valor engadido. Máis concretamente, os polihidroxialcanoatos (PHA), que poden ser empregados para a fabricación de bioplásticos cunhas mellores propiedades de biodegradabilidade e biocompatibilidade co medio ambiente. A súa síntese a partir de correntes residuais empregando cultivos microbianos mixtos (CMM) e o seu carácter biodegradable fan deles uns perfectos competidores para a substitución dos plásticos convencionais derivados do petróleo. No presente traballo fin de máster empregouse ácido oleico como substrato co fin de comprender as condicións de operación ideais para o enriquecemento dun CMM capaz de realizar a solubilización de correntes lipídicas e a acumulación de biopolímeros de altovalor engadido. Para isto, operouse un reactor secuencial do tipo SBR (do inglés Sequencing Batch Reactor) de 4 L durante 123 días axustando as distintas condicións de operación (pH, concentración de nitróxeno e xeito de engadir a fonte de carbono). Ademais, realizáronse dous ensaios descontinuos de acumulación, co CMM enriquecido, coa finalidade de avaliar a máxima capacidade de acumulación desta biomasa co ácido oleico.
A xestión de residuos de tipo graxo toma cada vez un papel máis relevante na actualidade. Os problemas causados por eles nas estacións depuradoras xunto co seu poder contaminante fan deles unha diana para a investigación do tratamento de augas. Así, novas estratexias de economía circular buscan converter estes residuos en materias primas alternativas para a súa utilización na síntese de compostos intracelulares de alto valor engadido. Máis concretamente, os polihidroxialcanoatos (PHA), que poden ser empregados para a fabricación de bioplásticos cunhas mellores propiedades de biodegradabilidade e biocompatibilidade co medio ambiente. A súa síntese a partir de correntes residuais empregando cultivos microbianos mixtos (CMM) e o seu carácter biodegradable fan deles uns perfectos competidores para a substitución dos plásticos convencionais derivados do petróleo. No presente traballo fin de máster empregouse ácido oleico como substrato co fin de comprender as condicións de operación ideais para o enriquecemento dun CMM capaz de realizar a solubilización de correntes lipídicas e a acumulación de biopolímeros de altovalor engadido. Para isto, operouse un reactor secuencial do tipo SBR (do inglés Sequencing Batch Reactor) de 4 L durante 123 días axustando as distintas condicións de operación (pH, concentración de nitróxeno e xeito de engadir a fonte de carbono). Ademais, realizáronse dous ensaios descontinuos de acumulación, co CMM enriquecido, coa finalidade de avaliar a máxima capacidade de acumulación desta biomasa co ácido oleico.
Dirección
MOSQUERA CORRAL, ANUSKA (Titoría)
VAL DEL RIO, MARIA ANGELES Cotitoría
Pedrouso Fuentes, Alba Cotitoría
MOSQUERA CORRAL, ANUSKA (Titoría)
VAL DEL RIO, MARIA ANGELES Cotitoría
Pedrouso Fuentes, Alba Cotitoría
Tribunal
PRIETO LAMAS, BEATRIZ LORETO (Presidente/a)
BELLO BUGALLO, PASTORA MARIA (Secretario/a)
PARADELO NUÑEZ, REMIGIO (Vogal)
PRIETO LAMAS, BEATRIZ LORETO (Presidente/a)
BELLO BUGALLO, PASTORA MARIA (Secretario/a)
PARADELO NUÑEZ, REMIGIO (Vogal)
Incidencia de (micro)plásticos nos hábitats costeiros do arquipélago de Sálvora (Parque Nacional das Illas Atlánticas)
Autoría
S.P.C.
Máster Universitario en Enxeñaría Ambiental (3ª ed)
S.P.C.
Máster Universitario en Enxeñaría Ambiental (3ª ed)
Data da defensa
01.03.2024 11:00
01.03.2024 11:00
Resumo
Os océanos acumulan 150 millóns de toneladas de plástico e calcúlase que reciben entre 4,8 e 12,7 millóns ao ano. A pesar diso, aínda está por avaliar o seu impacto no medio mariño. Este traballo ten como obxectivo avaliar a incidencia do lixo mariño e dos microplásticos en tres hábitats costeiros (praia, dunas e costa rochosa) da illa de Sálvora, Parque Nacional das Illas Atlánticas de Galicia. O arquipélago de Sálvora sitúase na desembocadura da ría de Arousa, que concentra a maior parte da produción de mexillón en Galicia, actividade que pode contribuír substancialmente á xeración de lixo mariño. Neste traballo, realizouse un inventario de lixo mariño ao longo de dous transectos costeiros e analizouse o contido de microplásticos nos areais da praia de Boi e nun sistema dunar, no que se sitúa unha das principais colonias. Gaivota patiamarela (Larus michahellis). Os plásticos foron identificados mediante espectroscopia FTIR (espectroscopia infravermella de transformación de Fourier). Para o estudo dos microplásticos tomáronse mostras de area das que se separaron por densidade, cunha solución de cloruro de cinc (ZnCl2). As micropartículas obtidas analizáronse mediante espectroscopia Raman e microATR FTIR (micro Attenuated Total Reflection Fourier Transform InfraRed) para, como ocorre cos macroplásticos, determinar a súa composición. A costa rochosa presentou a maior acumulación de lixo, representando unha masa 10 veces maior que a da praia. A orixe destes plásticos estivo relacionada cos sectores que predominan na zona, como a pesca. A análise dos datos permitiu estimar o total de lixo mariño presente no Parque Nacional das Illas Atlánticas en case 4 toneladas. En canto aos microplásticos, observouse unha maior concentración na zona dunar con colonias de gaivota (2247 MPs/kg), que na praia (480 MPs/kg). As principais formas observadas foron fibras celulósicas e pellets de PET e PVC. Na zona da praia abundan as fibras, que poderían ser provocadas por verteduras de roupa, mentres que na zona dunar predominan os pellets, o que estaría relacionado coa acumulación nas feces das aves. Estímase que se acumulan 1800 106 MP na superficie da praia de 5100 m2, e 1300 106 MPs acumulan na colonia de gaivotas de 2000 m2.
Os océanos acumulan 150 millóns de toneladas de plástico e calcúlase que reciben entre 4,8 e 12,7 millóns ao ano. A pesar diso, aínda está por avaliar o seu impacto no medio mariño. Este traballo ten como obxectivo avaliar a incidencia do lixo mariño e dos microplásticos en tres hábitats costeiros (praia, dunas e costa rochosa) da illa de Sálvora, Parque Nacional das Illas Atlánticas de Galicia. O arquipélago de Sálvora sitúase na desembocadura da ría de Arousa, que concentra a maior parte da produción de mexillón en Galicia, actividade que pode contribuír substancialmente á xeración de lixo mariño. Neste traballo, realizouse un inventario de lixo mariño ao longo de dous transectos costeiros e analizouse o contido de microplásticos nos areais da praia de Boi e nun sistema dunar, no que se sitúa unha das principais colonias. Gaivota patiamarela (Larus michahellis). Os plásticos foron identificados mediante espectroscopia FTIR (espectroscopia infravermella de transformación de Fourier). Para o estudo dos microplásticos tomáronse mostras de area das que se separaron por densidade, cunha solución de cloruro de cinc (ZnCl2). As micropartículas obtidas analizáronse mediante espectroscopia Raman e microATR FTIR (micro Attenuated Total Reflection Fourier Transform InfraRed) para, como ocorre cos macroplásticos, determinar a súa composición. A costa rochosa presentou a maior acumulación de lixo, representando unha masa 10 veces maior que a da praia. A orixe destes plásticos estivo relacionada cos sectores que predominan na zona, como a pesca. A análise dos datos permitiu estimar o total de lixo mariño presente no Parque Nacional das Illas Atlánticas en case 4 toneladas. En canto aos microplásticos, observouse unha maior concentración na zona dunar con colonias de gaivota (2247 MPs/kg), que na praia (480 MPs/kg). As principais formas observadas foron fibras celulósicas e pellets de PET e PVC. Na zona da praia abundan as fibras, que poderían ser provocadas por verteduras de roupa, mentres que na zona dunar predominan os pellets, o que estaría relacionado coa acumulación nas feces das aves. Estímase que se acumulan 1800 106 MP na superficie da praia de 5100 m2, e 1300 106 MPs acumulan na colonia de gaivotas de 2000 m2.
Dirección
OTERO PEREZ, XOSE LOIS (Titoría)
OTERO PEREZ, XOSE LOIS (Titoría)
Tribunal
GARCIA-RODEJA GAYOSO, EDUARDO (Presidente/a)
BARRAL SILVA, MARIA TERESA DEL CARMEN (Secretario/a)
PARAJO MONTES, MARIA MERCEDES (Vogal)
GARCIA-RODEJA GAYOSO, EDUARDO (Presidente/a)
BARRAL SILVA, MARIA TERESA DEL CARMEN (Secretario/a)
PARAJO MONTES, MARIA MERCEDES (Vogal)
Produción de ácidos graxos volátiles a partir de xilano por fermentación anaerobia en cultivo mixto
Autoría
C.M.F.
Máster Universitario en Enxeñaría Ambiental (3ª ed)
C.M.F.
Máster Universitario en Enxeñaría Ambiental (3ª ed)
Data da defensa
01.03.2024 13:45
01.03.2024 13:45
Resumo
Os procesos industriais son responsables de ata o 24% das emisións globais de gases de efecto invernadoiro, isto débese principalmente á crecente explotación de combustibles fósiles e outros recursos non renovables para satisfacer o aumento na demanda de produtos. A preocupación a causa dos posibles efectos sobre o cambio climático destas emisións motivou a investigación e desenvolvemento sobre o uso de recursos alternativos que permitan mitigar os seus posibles impactos; por exemplo, a valorización de residuos orgánicos para a produción de combustibles e produtos químicos de alto valor engadido. A digestión anaerobia é unha alternativa amplamente estudada e utilizada con este fin, xa que demostrou un gran potencial para a recuperación de enerxía de forma eficiente e a baixo custo; con todo, o principal produto da digestión anaerobia -o metano- aínda é considerado un commodity de baixo valor. Por iso, recentemente optouse por impedir a metanoxénese, de forma a obter produtos químicos de maior valor como o etanol, o butanol, o lactato, os Ácidos Graxos Volátiles (AGVs) e os Ácidos Graxos de Cadea Media (AGCM). Os AGVs e AGCM espertan un gran interese debido á gran variedade de aplicacións, sendo requeridos por industrias como a alimentaria, farmacéutica, cosmética e química. Ata o momento, a utilización de residuos agroindustriais para a produción de AGCM limítase a aqueles con alto contido en etanol ou lactato, xa que son fundamentais para o proceso de obtención de AGCM. Un novo reto consiste en ampliar o espectro de residuos a utilizar, incorporando fraccións abundantes na natureza, como poden ser os residuos lignocelulósicos, pero con limitacións, como son a dificultade na hidrólise da celulosa e a baixa produción de lactato in situ. Neste traballo parte dun substrato modelo (xilano), abondo complexo como para ter en conta a etapa de hidrólise dentro do proceso global, pero non tan complexo como a celulosa, xa que a optimización da hidrólise sería un traballo en si mesmo. Desta forma, búscase optimizar a obtención de AGCM contemplando todas as etapas do proceso (hidrólise, acidoxénese e alongamento de cadea) a través da selección das condicións de operación, en particular o Tempo de Retención Hidráulico (TRH), e compáranse dúas configuracións de operación (continuo e descontinuo secuencial). Os resultados do traballo indican que a hidrólise do substrato non resulta ser unha etapa limitante da velocidade, en cambio si é o proceso de alongamento de cadea para obter AGCM a partir de AGVs. O TRH óptimo atópase entre 2 e 4 días, unha diminución por baixo de 1 día limita a cinética de alongamento de cadea comprometendo fortemente o rendemento de AGCM. Aínda que a selección do TRH como parámetro de optimización resultou acertada xa que puido observarse tendencias claras no rendemento do ácido caproico en ambos os reactores, a súa relación directa con parámetros como a Velocidade de Carga Orgánica (VCO), Tempo de Retención de Sólidos (TRS) e a actividade da biomasa, dificultou a interpretación dos resultados, en especial ao tentar atribuír as tendencias observadas aos cambios dun ou outro parámetro. De cara ao deseño dun novo experimento, unha das posibles alternativas de melloras consiste en fixar o TRH nun valor entre 2 e 4 días, e optimizar o TRS controlando a biomasa do reactor mediante purgas. O estudo da influencia destes parámetros de forma independente requerirá de maiores esforzos e por ende de máis recursos, pero gañaría en comprensión.
Os procesos industriais son responsables de ata o 24% das emisións globais de gases de efecto invernadoiro, isto débese principalmente á crecente explotación de combustibles fósiles e outros recursos non renovables para satisfacer o aumento na demanda de produtos. A preocupación a causa dos posibles efectos sobre o cambio climático destas emisións motivou a investigación e desenvolvemento sobre o uso de recursos alternativos que permitan mitigar os seus posibles impactos; por exemplo, a valorización de residuos orgánicos para a produción de combustibles e produtos químicos de alto valor engadido. A digestión anaerobia é unha alternativa amplamente estudada e utilizada con este fin, xa que demostrou un gran potencial para a recuperación de enerxía de forma eficiente e a baixo custo; con todo, o principal produto da digestión anaerobia -o metano- aínda é considerado un commodity de baixo valor. Por iso, recentemente optouse por impedir a metanoxénese, de forma a obter produtos químicos de maior valor como o etanol, o butanol, o lactato, os Ácidos Graxos Volátiles (AGVs) e os Ácidos Graxos de Cadea Media (AGCM). Os AGVs e AGCM espertan un gran interese debido á gran variedade de aplicacións, sendo requeridos por industrias como a alimentaria, farmacéutica, cosmética e química. Ata o momento, a utilización de residuos agroindustriais para a produción de AGCM limítase a aqueles con alto contido en etanol ou lactato, xa que son fundamentais para o proceso de obtención de AGCM. Un novo reto consiste en ampliar o espectro de residuos a utilizar, incorporando fraccións abundantes na natureza, como poden ser os residuos lignocelulósicos, pero con limitacións, como son a dificultade na hidrólise da celulosa e a baixa produción de lactato in situ. Neste traballo parte dun substrato modelo (xilano), abondo complexo como para ter en conta a etapa de hidrólise dentro do proceso global, pero non tan complexo como a celulosa, xa que a optimización da hidrólise sería un traballo en si mesmo. Desta forma, búscase optimizar a obtención de AGCM contemplando todas as etapas do proceso (hidrólise, acidoxénese e alongamento de cadea) a través da selección das condicións de operación, en particular o Tempo de Retención Hidráulico (TRH), e compáranse dúas configuracións de operación (continuo e descontinuo secuencial). Os resultados do traballo indican que a hidrólise do substrato non resulta ser unha etapa limitante da velocidade, en cambio si é o proceso de alongamento de cadea para obter AGCM a partir de AGVs. O TRH óptimo atópase entre 2 e 4 días, unha diminución por baixo de 1 día limita a cinética de alongamento de cadea comprometendo fortemente o rendemento de AGCM. Aínda que a selección do TRH como parámetro de optimización resultou acertada xa que puido observarse tendencias claras no rendemento do ácido caproico en ambos os reactores, a súa relación directa con parámetros como a Velocidade de Carga Orgánica (VCO), Tempo de Retención de Sólidos (TRS) e a actividade da biomasa, dificultou a interpretación dos resultados, en especial ao tentar atribuír as tendencias observadas aos cambios dun ou outro parámetro. De cara ao deseño dun novo experimento, unha das posibles alternativas de melloras consiste en fixar o TRH nun valor entre 2 e 4 días, e optimizar o TRS controlando a biomasa do reactor mediante purgas. O estudo da influencia destes parámetros de forma independente requerirá de maiores esforzos e por ende de máis recursos, pero gañaría en comprensión.
Dirección
CARBALLA ARCOS, MARTA (Titoría)
Iglesias Riobó, Juan Cotitoría
CARBALLA ARCOS, MARTA (Titoría)
Iglesias Riobó, Juan Cotitoría
Tribunal
GONZALEZ GARCIA, SARA (Coordinador)
FIOL LOPEZ, SARAH (Presidente/a)
Rojo Alboreca, Alberto (Vogal)
GONZALEZ GARCIA, SARA (Coordinador)
FIOL LOPEZ, SARAH (Presidente/a)
Rojo Alboreca, Alberto (Vogal)
O castiñeiro nas Fragas do Eume
Autoría
I.M.B.R.
Máster Universitario en Enxeñaría Ambiental (3ª ed)
I.M.B.R.
Máster Universitario en Enxeñaría Ambiental (3ª ed)
Data da defensa
01.03.2024 13:00
01.03.2024 13:00
Resumo
O castiñeiro é unha especie en declive no Parque Natural das Fragas do Eume, PNFE. Preténdese intentar reverter esta situación encontrando os lugares máis propicios para levar a cabo plantacións con esta especie, empregando QuantumGis para realizar distintos análises sobre o territorio do PNFE e desta maneira aumentar o número de pés de castiñeiros no Parque Natural. Tamén se pretende poñer en valor o papel das árbores no secuestro de Carbono e os beneficios que provoca a vexetación arbórea, no contexto actual de cambio climático, cuantificando as toneladas de CO2 que transforma a vexetación mediante a fotosínteses en biomasa.
O castiñeiro é unha especie en declive no Parque Natural das Fragas do Eume, PNFE. Preténdese intentar reverter esta situación encontrando os lugares máis propicios para levar a cabo plantacións con esta especie, empregando QuantumGis para realizar distintos análises sobre o territorio do PNFE e desta maneira aumentar o número de pés de castiñeiros no Parque Natural. Tamén se pretende poñer en valor o papel das árbores no secuestro de Carbono e os beneficios que provoca a vexetación arbórea, no contexto actual de cambio climático, cuantificando as toneladas de CO2 que transforma a vexetación mediante a fotosínteses en biomasa.
Dirección
Rojo Alboreca, Alberto (Titoría)
Franco Aradas, Carlos Cotitoría
Rojo Alboreca, Alberto (Titoría)
Franco Aradas, Carlos Cotitoría
Tribunal
FIOL LOPEZ, SARAH (Presidente/a)
GONZALEZ GARCIA, SARA (Secretario/a)
CARBALLA ARCOS, MARTA (Vogal)
FIOL LOPEZ, SARAH (Presidente/a)
GONZALEZ GARCIA, SARA (Secretario/a)
CARBALLA ARCOS, MARTA (Vogal)
Efecto do tempo de retención hidráulico sobre o microbioma en procesos de fermentación escura
Autoría
C.C.G.
Máster Universitario en Enxeñaría Ambiental (3ª ed)
C.C.G.
Máster Universitario en Enxeñaría Ambiental (3ª ed)
Data da defensa
09.09.2024 13:00
09.09.2024 13:00
Resumo
A fermentación escura é definida como o conxunto de procesos metabólicos que teñen lugar nunha dixestión anaerobia, con independencia das condicións luminosas, e que conclúen na produción de hidróxeno bioxénico. O obxectivo deste Traballo Fin de Mestrato é estudar como afectan ao microbioma de dixestores hidroxenoxénicos as distintas condicións de operación testadas, co fin de detectar potenciais relacións entre as poboacións de microorganismos e os compoñentes monitorizables. Nunha primeira fase ponse a proba en réxime descontinuo a capacidade hidroxenoxénica de distintos substratos (residuos urbanos e industriais), co obxectivo de seleccionar o máis favorábel e proceder ao escalado. Logo, nunha segunda fase, estudouse como afecta ao microbioma dos reactores continuos as variacións no tempo de retención hidráulico (TRH). Para isto, foron monitorizados diversos parámetros como os rendementos de produción de biohidróxeno, Ácidos Graxos Volátiles (AGV), nutrientes e carga orgánica dos reactores (entre outros parámetros de seguimento). A análise das poboacións bacterianas foi realizada por DNA metabarcoding. Os resultados operativos dos reactores mostraron unha produción de hidróxeno inestable. Os de diversidade microbiana mostraron un alto grao de especialización da comunidade microbiana en dous grandes filos (Actinobacteriota e Firmicutes). Ademais, detectouse a presenza e abundancia relativa de LAB (Lactic Acid Bacteria) e esta presenza non puido estar relacionada co cese da produción de hidróxeno.
A fermentación escura é definida como o conxunto de procesos metabólicos que teñen lugar nunha dixestión anaerobia, con independencia das condicións luminosas, e que conclúen na produción de hidróxeno bioxénico. O obxectivo deste Traballo Fin de Mestrato é estudar como afectan ao microbioma de dixestores hidroxenoxénicos as distintas condicións de operación testadas, co fin de detectar potenciais relacións entre as poboacións de microorganismos e os compoñentes monitorizables. Nunha primeira fase ponse a proba en réxime descontinuo a capacidade hidroxenoxénica de distintos substratos (residuos urbanos e industriais), co obxectivo de seleccionar o máis favorábel e proceder ao escalado. Logo, nunha segunda fase, estudouse como afecta ao microbioma dos reactores continuos as variacións no tempo de retención hidráulico (TRH). Para isto, foron monitorizados diversos parámetros como os rendementos de produción de biohidróxeno, Ácidos Graxos Volátiles (AGV), nutrientes e carga orgánica dos reactores (entre outros parámetros de seguimento). A análise das poboacións bacterianas foi realizada por DNA metabarcoding. Os resultados operativos dos reactores mostraron unha produción de hidróxeno inestable. Os de diversidade microbiana mostraron un alto grao de especialización da comunidade microbiana en dous grandes filos (Actinobacteriota e Firmicutes). Ademais, detectouse a presenza e abundancia relativa de LAB (Lactic Acid Bacteria) e esta presenza non puido estar relacionada co cese da produción de hidróxeno.
Dirección
Balboa Méndez, Sabela (Titoría)
González Míguez, Alicia Cotitoría
Balboa Méndez, Sabela (Titoría)
González Míguez, Alicia Cotitoría
Tribunal
MOSQUERA CORRAL, ANUSKA (Presidente/a)
MONTERROSO MARTINEZ, MARIA DEL CARMEN (Secretario/a)
BARCIELA ALONSO, Ma CARMEN (Vogal)
MOSQUERA CORRAL, ANUSKA (Presidente/a)
MONTERROSO MARTINEZ, MARIA DEL CARMEN (Secretario/a)
BARCIELA ALONSO, Ma CARMEN (Vogal)
Os efectos adversos de microplásticos na cadea trófica: Unha contribución para a súa xestión a través de modelización
Autoría
A.P.O.
Máster Universitario en Enxeñaría Ambiental (2ª ed)
A.P.O.
Máster Universitario en Enxeñaría Ambiental (2ª ed)
Data da defensa
01.03.2024 12:30
01.03.2024 12:30
Resumo
A presenza de plásticos no medio ambiente e os seus efectos adversos sobre a vida biolóxica levan sendo dende hai moito tempo o foco de moitos estudos medioambientais, tanto, que os estudos nesta área aumentaron de forma exponencial nas últimas décadas. A maioría destes estudos céntranse nos océanos, mares e ríos como os “hot spots” da contaminación dos plásticos, deixando fóra as outras zonas de transición como os estuarios, os lagos, as concas, etc. que tamén son “hot spots”. Unha vez no medio ambiente, os plásticos pasan por moitos procesos como foto-oxidación, abrasión de vento de moita forza, etc., e tamén debido ao tempo prolongado de uso, rematan fragmentando en anacos moi pequenos cuxo tamaño chegará a ser menos de 5mm, convértendose en microplásticos. Este estudo céntrase nun estuario como un “hot spot” en concreto, na ría de Vigo, e moi importante tamén, nos efectos adversos da contaminación de microplásticos. Realízase unha análise dos efectos adversos destes na cadea trófica, sobre todo entre as especies acuáticas, e confirma o paso de microplásticos na cadea trófica entre ditas especies. Construíuse un modelo co que se pode saber a concentración de microplásticos en tres matrices diferentes, nos sedimentos, na superficie da auga e nos mexillóns. O modelo serve como unha ferramenta importante para predicir a concentración de microplásticos nestas matrices a medio e longo prazo, e tamén axuda á hora de facer as políticas medioambientais.
A presenza de plásticos no medio ambiente e os seus efectos adversos sobre a vida biolóxica levan sendo dende hai moito tempo o foco de moitos estudos medioambientais, tanto, que os estudos nesta área aumentaron de forma exponencial nas últimas décadas. A maioría destes estudos céntranse nos océanos, mares e ríos como os “hot spots” da contaminación dos plásticos, deixando fóra as outras zonas de transición como os estuarios, os lagos, as concas, etc. que tamén son “hot spots”. Unha vez no medio ambiente, os plásticos pasan por moitos procesos como foto-oxidación, abrasión de vento de moita forza, etc., e tamén debido ao tempo prolongado de uso, rematan fragmentando en anacos moi pequenos cuxo tamaño chegará a ser menos de 5mm, convértendose en microplásticos. Este estudo céntrase nun estuario como un “hot spot” en concreto, na ría de Vigo, e moi importante tamén, nos efectos adversos da contaminación de microplásticos. Realízase unha análise dos efectos adversos destes na cadea trófica, sobre todo entre as especies acuáticas, e confirma o paso de microplásticos na cadea trófica entre ditas especies. Construíuse un modelo co que se pode saber a concentración de microplásticos en tres matrices diferentes, nos sedimentos, na superficie da auga e nos mexillóns. O modelo serve como unha ferramenta importante para predicir a concentración de microplásticos nestas matrices a medio e longo prazo, e tamén axuda á hora de facer as políticas medioambientais.
Dirección
BELLO BUGALLO, PASTORA MARIA (Titoría)
BELLO BUGALLO, PASTORA MARIA (Titoría)
Tribunal
FIOL LOPEZ, SARAH (Presidente/a)
GONZALEZ GARCIA, SARA (Secretario/a)
CARBALLA ARCOS, MARTA (Vogal)
FIOL LOPEZ, SARAH (Presidente/a)
GONZALEZ GARCIA, SARA (Secretario/a)
CARBALLA ARCOS, MARTA (Vogal)
Predición de puntuación en baloncesto mediante a análise de variables clave en tiros a canasta para avaliar o rendemento dun xogador/equipo.
Autoría
O.F.L.
Máster Universitario en Tecnoloxías de Análise de Datos Masivos: Big Data
O.F.L.
Máster Universitario en Tecnoloxías de Análise de Datos Masivos: Big Data
Data da defensa
15.07.2024 16:00
15.07.2024 16:00
Resumo
Neste traballo preséntase un novo módulo destinado a enriquecer a aplicación utilizada polo Monbus Obradoiro (equipo de baloncesto de Santiago de Compostela e participante na temporada 2023/2024 na Liga Endesa ACB) para analizar o rendemento dos seus xogadores e dos equipos rivais. O desenvolvemento do proxecto levouse a cabo en colaboración co equipo de baloncesto mencionado e a empresa DXC Technology. O módulo proposto consiste nun modelo de predición de puntos para un partido que se basea nas características dos tiros a canastra acontecidos no encontro, de tal xeito que a aplicación principal do modelo sexa contrastar o rendemento real co rendemento esperado. O proxecto toma como inspiración e referencia a métrica expected goals (xG) empregada en fútbol, e é unha aproximación da extrapolación desta métrica a outro deporte (o baloncesto).
Neste traballo preséntase un novo módulo destinado a enriquecer a aplicación utilizada polo Monbus Obradoiro (equipo de baloncesto de Santiago de Compostela e participante na temporada 2023/2024 na Liga Endesa ACB) para analizar o rendemento dos seus xogadores e dos equipos rivais. O desenvolvemento do proxecto levouse a cabo en colaboración co equipo de baloncesto mencionado e a empresa DXC Technology. O módulo proposto consiste nun modelo de predición de puntos para un partido que se basea nas características dos tiros a canastra acontecidos no encontro, de tal xeito que a aplicación principal do modelo sexa contrastar o rendemento real co rendemento esperado. O proxecto toma como inspiración e referencia a métrica expected goals (xG) empregada en fútbol, e é unha aproximación da extrapolación desta métrica a outro deporte (o baloncesto).
Dirección
Losada Carril, David Enrique (Titoría)
Sanz Anchelergues, Adolfo Cotitoría
Losada Carril, David Enrique (Titoría)
Sanz Anchelergues, Adolfo Cotitoría
Tribunal
MUCIENTES MOLINA, MANUEL FELIPE (Presidente/a)
López Martínez, Paula (Secretario/a)
RIOS VIQUEIRA, JOSE RAMON (Vogal)
MUCIENTES MOLINA, MANUEL FELIPE (Presidente/a)
López Martínez, Paula (Secretario/a)
RIOS VIQUEIRA, JOSE RAMON (Vogal)
Desarrollo de algoritmos de active learning para la mejora de modelos de detección de Deepfake
Autoría
A.J.L.L.
Máster Universitario en Tecnoloxías de Análise de Datos Masivos: Big Data
A.J.L.L.
Máster Universitario en Tecnoloxías de Análise de Datos Masivos: Big Data
Data da defensa
15.07.2024 16:30
15.07.2024 16:30
Resumo
Neste traballo investigouse o desenvolvemento de algoritmos de Aprendizaxe Activa (Active Learning) para a mellora de modelos de detección de deep fakes. Para iso, revisouse o estado da arte en técnicas de Aprendizaxe Activa e detección de deep fakes, e utilizáronse as ferramentas MMFlow e DVC sobre o conxunto de datos Celeb-DF (v2) para realizar comparacións e adestrar modelos adaptados á detección de deep fakes. Os resultados obtidos indicaron que as técnicas de Aprendizaxe Activa melloran significativamente a precisión e eficiencia dos modelos de detección de deep fakes en comparación cos métodos tradicionais. Non obstante, tamén se observou que a complexidade computacional e o tempo de adestramento poden aumentar, aínda que este incremento vese compensado pola mellora na capacidade dos modelos para detectar deep fakes en contextos con grandes volumes de datos e variabilidade. Este traballo destaca a viabilidade e efectividade da Aprendizaxe Activa como unha solución prometedora para optimizar os procesos de detección de deep fakes, ofrecendo unha ferramenta valiosa para abordar os desafíos de seguridade, privacidade e desinformación na era dixital.
Neste traballo investigouse o desenvolvemento de algoritmos de Aprendizaxe Activa (Active Learning) para a mellora de modelos de detección de deep fakes. Para iso, revisouse o estado da arte en técnicas de Aprendizaxe Activa e detección de deep fakes, e utilizáronse as ferramentas MMFlow e DVC sobre o conxunto de datos Celeb-DF (v2) para realizar comparacións e adestrar modelos adaptados á detección de deep fakes. Os resultados obtidos indicaron que as técnicas de Aprendizaxe Activa melloran significativamente a precisión e eficiencia dos modelos de detección de deep fakes en comparación cos métodos tradicionais. Non obstante, tamén se observou que a complexidade computacional e o tempo de adestramento poden aumentar, aínda que este incremento vese compensado pola mellora na capacidade dos modelos para detectar deep fakes en contextos con grandes volumes de datos e variabilidade. Este traballo destaca a viabilidade e efectividade da Aprendizaxe Activa como unha solución prometedora para optimizar os procesos de detección de deep fakes, ofrecendo unha ferramenta valiosa para abordar os desafíos de seguridade, privacidade e desinformación na era dixital.
Dirección
MUCIENTES MOLINA, MANUEL FELIPE (Titoría)
Morera Pérez, Juan José Cotitoría
MUCIENTES MOLINA, MANUEL FELIPE (Titoría)
Morera Pérez, Juan José Cotitoría
Tribunal
Argüello Pedreira, Francisco Santiago (Presidente/a)
LAMA PENIN, MANUEL (Secretario/a)
FELIX LAMAS, PAULO (Vogal)
Argüello Pedreira, Francisco Santiago (Presidente/a)
LAMA PENIN, MANUEL (Secretario/a)
FELIX LAMAS, PAULO (Vogal)
Estudo comparativo de plataformas de streaming de eventos: Apache Kafka, Apache Pulsar e Redpanda
Autoría
R.A.P.
Máster Universitario en Tecnoloxías de Análise de Datos Masivos: Big Data
R.A.P.
Máster Universitario en Tecnoloxías de Análise de Datos Masivos: Big Data
Data da defensa
16.07.2024 09:00
16.07.2024 09:00
Resumo
Os sistemas de streaming de eventos emerxeron como unha peza fundamental nas arquitecturas de datos modernas, permitindo a inxestión eficiente de grandes volumes de datos e proporcionando resultados case en tempo real. Entre as ferramentas máis prominentes neste ámbito atópanse Apache Kafka, Apache Pulsar e RedPanda. Este traballo ten como obxectivo realizar unha análise exhaustiva destas plataformas, explorando tanto as súas fortalezas como as súas debilidades a través do estudo das súas arquitecturas internas, características e rendemento. Os aspectos a analizar de cada ferramenta serán os seguintes: escalabilidade, garantía de entrega e capacidade de recuperación en casos de fallos, latencia, facilidade de uso, soporte comunitario, custo. Por último, tamén se avaliará a compatibilidade entre estas tecnoloxías, buscando identificar se é posible unha integración entre elas e se existen limitacións ou requisitos específicos para a súa interoperabilidade.
Os sistemas de streaming de eventos emerxeron como unha peza fundamental nas arquitecturas de datos modernas, permitindo a inxestión eficiente de grandes volumes de datos e proporcionando resultados case en tempo real. Entre as ferramentas máis prominentes neste ámbito atópanse Apache Kafka, Apache Pulsar e RedPanda. Este traballo ten como obxectivo realizar unha análise exhaustiva destas plataformas, explorando tanto as súas fortalezas como as súas debilidades a través do estudo das súas arquitecturas internas, características e rendemento. Os aspectos a analizar de cada ferramenta serán os seguintes: escalabilidade, garantía de entrega e capacidade de recuperación en casos de fallos, latencia, facilidade de uso, soporte comunitario, custo. Por último, tamén se avaliará a compatibilidade entre estas tecnoloxías, buscando identificar se é posible unha integración entre elas e se existen limitacións ou requisitos específicos para a súa interoperabilidade.
Dirección
RIOS VIQUEIRA, JOSE RAMON (Titoría)
Martínez Álvarez, Rafael Cotitoría
RIOS VIQUEIRA, JOSE RAMON (Titoría)
Martínez Álvarez, Rafael Cotitoría
Tribunal
Losada Carril, David Enrique (Presidente/a)
Blanco Heras, Dora (Secretario/a)
AMEIJEIRAS ALONSO, JOSE (Vogal)
Losada Carril, David Enrique (Presidente/a)
Blanco Heras, Dora (Secretario/a)
AMEIJEIRAS ALONSO, JOSE (Vogal)
Desenvolvemento dun modelo de apoio á toma de decisións para a cotización de grupos no ámbito hoteleiro.
Autoría
A.P.F.
Máster Universitario en Tecnoloxías de Análise de Datos Masivos: Big Data
A.P.F.
Máster Universitario en Tecnoloxías de Análise de Datos Masivos: Big Data
Data da defensa
15.07.2024 16:00
15.07.2024 16:00
Resumo
No sector hoteleiro, unha solicitude de reserva de aloxamento pola parte dun grupo pode representar unha importante oportunidade e fonte de beneficios para unha cadea como é Eurostars Hotel Company. A diferenza dunha reserva individual, unha estancia de grupo recibe xeralmente unha redución no prezo, ante a alta garantía de ocupación e posible contratación de servizos adicionais que proporciona á compañía. O departamento de Revenue management encárgase de xestionar esta solicitude e tomar a decisión, atendendo a un complexo contexto que a envolve, de aceptar ou non a petición e, en caso afirmativo, fixar un precio adecuado. O propósito deste traballo é desenvolver un modelo que sirva de apoio nas diferentes etapas do proceso de xestión dunha solicitude, poñendo en valor o rexistro de datos internos dispoñible. Para isto, ademais da automatización dunha serie de procesos manuais, buscaremos beneficiarnos das técnicas de Big Data estudiadas na titulación. O contexto antes mencionado inclúe aspectos como a demanda prevista ou o prezo esperado por habitación para unha determinada data, valores que serán o obxectivo dun modelo de predicción. Por último, xeraremos unha ferramenta visual que permita facer un uso sinxelo do modelo desenvolto.
No sector hoteleiro, unha solicitude de reserva de aloxamento pola parte dun grupo pode representar unha importante oportunidade e fonte de beneficios para unha cadea como é Eurostars Hotel Company. A diferenza dunha reserva individual, unha estancia de grupo recibe xeralmente unha redución no prezo, ante a alta garantía de ocupación e posible contratación de servizos adicionais que proporciona á compañía. O departamento de Revenue management encárgase de xestionar esta solicitude e tomar a decisión, atendendo a un complexo contexto que a envolve, de aceptar ou non a petición e, en caso afirmativo, fixar un precio adecuado. O propósito deste traballo é desenvolver un modelo que sirva de apoio nas diferentes etapas do proceso de xestión dunha solicitude, poñendo en valor o rexistro de datos internos dispoñible. Para isto, ademais da automatización dunha serie de procesos manuais, buscaremos beneficiarnos das técnicas de Big Data estudiadas na titulación. O contexto antes mencionado inclúe aspectos como a demanda prevista ou o prezo esperado por habitación para unha determinada data, valores que serán o obxectivo dun modelo de predicción. Por último, xeraremos unha ferramenta visual que permita facer un uso sinxelo do modelo desenvolto.
Dirección
MUCIENTES MOLINA, MANUEL FELIPE (Titoría)
Comesaña García, Alejandra Cotitoría
Freire Martínez, Ignacio Cotitoría
MUCIENTES MOLINA, MANUEL FELIPE (Titoría)
Comesaña García, Alejandra Cotitoría
Freire Martínez, Ignacio Cotitoría
Tribunal
Argüello Pedreira, Francisco Santiago (Presidente/a)
LAMA PENIN, MANUEL (Secretario/a)
FELIX LAMAS, PAULO (Vogal)
Argüello Pedreira, Francisco Santiago (Presidente/a)
LAMA PENIN, MANUEL (Secretario/a)
FELIX LAMAS, PAULO (Vogal)
Aprendizaxe automático versus modelos econométricos: Cal é o mellor para predicir decisións no turismo?
Autoría
S.I.V.R.
Máster Universitario en Tecnoloxías de Análise de Datos Masivos: Big Data
S.I.V.R.
Máster Universitario en Tecnoloxías de Análise de Datos Masivos: Big Data
Data da defensa
13.09.2024 16:30
13.09.2024 16:30
Resumo
Este traballo de fin de máster propón comparar a eficacia dos modelos de aprendizaxe automático e os modelos econométricos tradicionais na predición de decisións no sector turístico, especificamente nas rutas do Camiño de Santiago. O traballo realízase no contexto do proxecto “Comparing the Performance of Choice-Based Models: A Culture Evaluation” desenvolvido polo doutor Yago Atrio Lema baixo a dirección do profesor Eduardo Sánchez. A través dunha revisión de literatura e a análise de datos recollidos entre 2003 e 2023, avalíanse e compáranse diferentes modelos predictivos. O estudo inclúe o preprocesamento de datos, a selección de hiperparámetros e a utilización de métricas específicas para medir o rendemento dos modelos. Os resultados indican que os modelos de aprendizaxe automático, aínda que complexos, ofrecen unha alta capacidade predictiva que pode complementar e, nalgúns casos, superar os modelos econométricos tradicionais.
Este traballo de fin de máster propón comparar a eficacia dos modelos de aprendizaxe automático e os modelos econométricos tradicionais na predición de decisións no sector turístico, especificamente nas rutas do Camiño de Santiago. O traballo realízase no contexto do proxecto “Comparing the Performance of Choice-Based Models: A Culture Evaluation” desenvolvido polo doutor Yago Atrio Lema baixo a dirección do profesor Eduardo Sánchez. A través dunha revisión de literatura e a análise de datos recollidos entre 2003 e 2023, avalíanse e compáranse diferentes modelos predictivos. O estudo inclúe o preprocesamento de datos, a selección de hiperparámetros e a utilización de métricas específicas para medir o rendemento dos modelos. Os resultados indican que os modelos de aprendizaxe automático, aínda que complexos, ofrecen unha alta capacidade predictiva que pode complementar e, nalgúns casos, superar os modelos econométricos tradicionais.
Dirección
Sánchez Vila, Eduardo Manuel (Titoría)
Sánchez Vila, Eduardo Manuel (Titoría)
Tribunal
Fernández Pena, Anselmo Tomás (Presidente/a)
MOSQUERA GONZALEZ, ANTONIO (Secretario/a)
Triñanes Fernández, Joaquín Ángel (Vogal)
Fernández Pena, Anselmo Tomás (Presidente/a)
MOSQUERA GONZALEZ, ANTONIO (Secretario/a)
Triñanes Fernández, Joaquín Ángel (Vogal)
Deseño e implementación dunha arquitectura de datos moderna baseada na plataforma Microsoft Fabric
Autoría
S.B.M.
Máster Universitario en Tecnoloxías de Análise de Datos Masivos: Big Data
S.B.M.
Máster Universitario en Tecnoloxías de Análise de Datos Masivos: Big Data
Data da defensa
15.07.2024 18:00
15.07.2024 18:00
Resumo
A capacidade de analizar co aumento crecente dos datos converteuse en esencial para as empresas que buscan tomar decisións rápidas baseadas en datos precisos. Hoxe, as tecnoloxías tradicionais de análise de datos teñen dificultades para procesar os enormes volumes de datos creados, polo que requiren solucións máis escalables e eficientes. Este traballo de fin de máster céntrase na creación e implementación dunha arquitectura de datos moderna que utilice Microsoft Fabric. Neste proxecto realizarase unha investigación detallada das características e funcionalidades de Microsoft Fabric, así como da súa estrutura, principais compoñentes. O proxecto estrutúrase en varias etapas, comezando pola comprensión teórica de Microsoft Fabric e a súa integración coas estratexias de datos SDG \textit{group}. Deseñase e implementa un fluxo completo de integración de datos para avaliar as capacidades de Microsoft Fabric en termos de escalabilidade, rendemento, facilidade de uso e custo. Ademais, realízase unha comparación con outras solucións de análise de big data como Google BigQuery, Amazon Redshift e Snowflake, destacando as vantaxes competitivas de Microsoft Fabric. Finalmente, preséntanse conclusións sobre o potencial de Microsoft Fabric. Os resultados indican que Microsoft Fabric é unha ferramenta valiosa que pode proporcionar unha vantaxe competitiva significativa mediante unha análise eficiente e eficaz de grandes volumes de datos.
A capacidade de analizar co aumento crecente dos datos converteuse en esencial para as empresas que buscan tomar decisións rápidas baseadas en datos precisos. Hoxe, as tecnoloxías tradicionais de análise de datos teñen dificultades para procesar os enormes volumes de datos creados, polo que requiren solucións máis escalables e eficientes. Este traballo de fin de máster céntrase na creación e implementación dunha arquitectura de datos moderna que utilice Microsoft Fabric. Neste proxecto realizarase unha investigación detallada das características e funcionalidades de Microsoft Fabric, así como da súa estrutura, principais compoñentes. O proxecto estrutúrase en varias etapas, comezando pola comprensión teórica de Microsoft Fabric e a súa integración coas estratexias de datos SDG \textit{group}. Deseñase e implementa un fluxo completo de integración de datos para avaliar as capacidades de Microsoft Fabric en termos de escalabilidade, rendemento, facilidade de uso e custo. Ademais, realízase unha comparación con outras solucións de análise de big data como Google BigQuery, Amazon Redshift e Snowflake, destacando as vantaxes competitivas de Microsoft Fabric. Finalmente, preséntanse conclusións sobre o potencial de Microsoft Fabric. Os resultados indican que Microsoft Fabric é unha ferramenta valiosa que pode proporcionar unha vantaxe competitiva significativa mediante unha análise eficiente e eficaz de grandes volumes de datos.
Dirección
Triñanes Fernández, Joaquín Ángel (Titoría)
López Chao, Brais Cotitoría
Triñanes Fernández, Joaquín Ángel (Titoría)
López Chao, Brais Cotitoría
Tribunal
Argüello Pedreira, Francisco Santiago (Presidente/a)
LAMA PENIN, MANUEL (Secretario/a)
FELIX LAMAS, PAULO (Vogal)
Argüello Pedreira, Francisco Santiago (Presidente/a)
LAMA PENIN, MANUEL (Secretario/a)
FELIX LAMAS, PAULO (Vogal)
Sistema de automatización de xeración de dimensións nun modelo dimensional
Autoría
R.F.I.
Máster Universitario en Tecnoloxías de Análise de Datos Masivos: Big Data
R.F.I.
Máster Universitario en Tecnoloxías de Análise de Datos Masivos: Big Data
Data da defensa
15.07.2024 17:30
15.07.2024 17:30
Resumo
Neste TFM desenvólvese unha ferramenta que automatiza a creación de dimensións nun modelo dimensional. O modelo dimensional é unha técnica de deseño de bases de datos que se orienta cara á consulta e análise de grandes cantidades de datos. Neste contexto, unha dimensión é unha táboa da base de datos que actúa como categoría ou atributo para describir os datos que se van a analizar e sobre a que se realizan as accións de agrupamento e filtrado da información. O proxecto está composto por unha aplicación web que facilita ao usuario final a creación deste tipo de dimensións e doutra parte que se encarga do mantemento e actualización dos datos das dimensións. O sistema para crear as dimensións consiste nunha aplicación web á que os usuarios se poden conectar para transformar a información dunha base de datos fonte a un formato dimensional nunha base de datos destino. O sistema facilita a conexión con ambas as dúas bases de datos e tamén proporciona unha interface sinxela para seleccionar os datos de interese da base de datos fonte e a configuración das diferentes opcións que existen á hora de definir unha dimensión. Os requisitos de actualización de información e historificación condicionan o deseño das dimensións. En concreto, establécense diferentes tipos de dimensións segundo as técnicas de actualización a aplicar. Neste proxecto creouse unha tarefa que se encarga de inserir novos datos ou modificar os xa existentes na base de datos destino dependendo de se houbo cambios na base de datos fonte. Esta tarefa pódese programar para que se execute periodicamente segundo as necesidades dos usuarios.
Neste TFM desenvólvese unha ferramenta que automatiza a creación de dimensións nun modelo dimensional. O modelo dimensional é unha técnica de deseño de bases de datos que se orienta cara á consulta e análise de grandes cantidades de datos. Neste contexto, unha dimensión é unha táboa da base de datos que actúa como categoría ou atributo para describir os datos que se van a analizar e sobre a que se realizan as accións de agrupamento e filtrado da información. O proxecto está composto por unha aplicación web que facilita ao usuario final a creación deste tipo de dimensións e doutra parte que se encarga do mantemento e actualización dos datos das dimensións. O sistema para crear as dimensións consiste nunha aplicación web á que os usuarios se poden conectar para transformar a información dunha base de datos fonte a un formato dimensional nunha base de datos destino. O sistema facilita a conexión con ambas as dúas bases de datos e tamén proporciona unha interface sinxela para seleccionar os datos de interese da base de datos fonte e a configuración das diferentes opcións que existen á hora de definir unha dimensión. Os requisitos de actualización de información e historificación condicionan o deseño das dimensións. En concreto, establécense diferentes tipos de dimensións segundo as técnicas de actualización a aplicar. Neste proxecto creouse unha tarefa que se encarga de inserir novos datos ou modificar os xa existentes na base de datos destino dependendo de se houbo cambios na base de datos fonte. Esta tarefa pódese programar para que se execute periodicamente segundo as necesidades dos usuarios.
Dirección
Fernández Pena, Anselmo Tomás (Titoría)
Graña Omil, Ángel Cotitoría
Fernández Pena, Anselmo Tomás (Titoría)
Graña Omil, Ángel Cotitoría
Tribunal
Argüello Pedreira, Francisco Santiago (Presidente/a)
LAMA PENIN, MANUEL (Secretario/a)
FELIX LAMAS, PAULO (Vogal)
Argüello Pedreira, Francisco Santiago (Presidente/a)
LAMA PENIN, MANUEL (Secretario/a)
FELIX LAMAS, PAULO (Vogal)
Análise de datos financeiros a grande escala para a extracción de patróns de gasto e prediccións de comportamento
Autoría
M.P.R.
Máster Universitario en Tecnoloxías de Análise de Datos Masivos: Big Data
M.P.R.
Máster Universitario en Tecnoloxías de Análise de Datos Masivos: Big Data
Data da defensa
16.07.2024 10:00
16.07.2024 10:00
Resumo
O obxectivo central deste Traballo de Fin de Máster é levar a cabo unha análise exhaustiva do comportamento dos usuarios das entidades bancarias mediante a revisión detallada dunha ampla cantidade de operacións bancarias. O obxectivo primordial reside, pois, en comprender os patróns de consumo, anticiparse ás tendencias financeiras e, en consecuencia, perfeccionar a personalización dos servizos bancarios ofertados. Máis concretamente, na práctica seleccionouse un subconxunto de datos transaccionais de interese e exploráronse diversas estratexias de análise, procesamento e agregación dos movementos realizados polos usuarios para os seguintes propósitos. O primeiro deles, descubrir información relevante que permita agrupar os usuarios de forma homoxénea segundo os seus patróns de gasto e que nos permita buscar semellanzas e características relevantes de cada grupo e, o segundo, facer uso de algoritmos de aprendizaxe supervisada para predicir se un usuario poderá mostrar interese na contratación dun determinado servizo, ou non.
O obxectivo central deste Traballo de Fin de Máster é levar a cabo unha análise exhaustiva do comportamento dos usuarios das entidades bancarias mediante a revisión detallada dunha ampla cantidade de operacións bancarias. O obxectivo primordial reside, pois, en comprender os patróns de consumo, anticiparse ás tendencias financeiras e, en consecuencia, perfeccionar a personalización dos servizos bancarios ofertados. Máis concretamente, na práctica seleccionouse un subconxunto de datos transaccionais de interese e exploráronse diversas estratexias de análise, procesamento e agregación dos movementos realizados polos usuarios para os seguintes propósitos. O primeiro deles, descubrir información relevante que permita agrupar os usuarios de forma homoxénea segundo os seus patróns de gasto e que nos permita buscar semellanzas e características relevantes de cada grupo e, o segundo, facer uso de algoritmos de aprendizaxe supervisada para predicir se un usuario poderá mostrar interese na contratación dun determinado servizo, ou non.
Dirección
Sánchez Vila, Eduardo Manuel (Titoría)
Barba Seara, Óscar Cotitoría
Fortes González, Daniel Cotitoría
Sánchez Vila, Eduardo Manuel (Titoría)
Barba Seara, Óscar Cotitoría
Fortes González, Daniel Cotitoría
Tribunal
Losada Carril, David Enrique (Presidente/a)
Blanco Heras, Dora (Secretario/a)
AMEIJEIRAS ALONSO, JOSE (Vogal)
Losada Carril, David Enrique (Presidente/a)
Blanco Heras, Dora (Secretario/a)
AMEIJEIRAS ALONSO, JOSE (Vogal)
Avaliación do grao de sustentabilidade e circularidade dunha planta de tratamento de augas residuais industriais
Autoría
B.C.P.
Máster Universitario en Enxeñaría Ambiental (3ª ed)
B.C.P.
Máster Universitario en Enxeñaría Ambiental (3ª ed)
Data da defensa
21.06.2024 10:00
21.06.2024 10:00
Resumo
Este traballo de investigación céntrase na análise exhaustiva do impacto ambiental xerado por unha planta de tratamento de augas residuais (EDAR), concretamente dunha industria conserveira de atún. Utilízase unha ferramenta de simulación (Biowin) para poder avaliar o comportamento da planta ao realizar diferentes cambios que poidan diminuír o impacto ambiental e asegurar que se sigan cumprindo os límites de vertedura. Identificáronse as categorías de impacto máis relevantes, como o quecemento global e a escaseza de recursos. Observouse como o consumo enerxético e o consumo de reactivos son os que maior impacto ambiental xeran, polo que se investigou a fondo as áreas críticas destes, demostrando que o aireador do Reactor Biolóxico Secuencial é o que maior consumo de enerxía xera e que o policloruro de aluminio é o reactivo con maior impacto ambiental. Por iso, discutíronse estratexias para mellorar a eficiencia e reducir o impacto ambiental do sistema de tratamento, como a optimización do uso de reactivos e a avaliación de fontes de enerxía alternativas. Os resultados obtidos subliñan a complexidade da xestión ambiental no tratamento de augas residuais e poñen de relevo a necesidade de enfoques innovadores para afrontar estes retos, proporcionando unha visión global que poida orientar a investigación e a práctica futuras no campo do tratamento de augas residuais.
Este traballo de investigación céntrase na análise exhaustiva do impacto ambiental xerado por unha planta de tratamento de augas residuais (EDAR), concretamente dunha industria conserveira de atún. Utilízase unha ferramenta de simulación (Biowin) para poder avaliar o comportamento da planta ao realizar diferentes cambios que poidan diminuír o impacto ambiental e asegurar que se sigan cumprindo os límites de vertedura. Identificáronse as categorías de impacto máis relevantes, como o quecemento global e a escaseza de recursos. Observouse como o consumo enerxético e o consumo de reactivos son os que maior impacto ambiental xeran, polo que se investigou a fondo as áreas críticas destes, demostrando que o aireador do Reactor Biolóxico Secuencial é o que maior consumo de enerxía xera e que o policloruro de aluminio é o reactivo con maior impacto ambiental. Por iso, discutíronse estratexias para mellorar a eficiencia e reducir o impacto ambiental do sistema de tratamento, como a optimización do uso de reactivos e a avaliación de fontes de enerxía alternativas. Os resultados obtidos subliñan a complexidade da xestión ambiental no tratamento de augas residuais e poñen de relevo a necesidade de enfoques innovadores para afrontar estes retos, proporcionando unha visión global que poida orientar a investigación e a práctica futuras no campo do tratamento de augas residuais.
Dirección
MOREIRA VILAR, MARIA TERESA (Titoría)
Arias Calvo, Ana Cotitoría
MOREIRA VILAR, MARIA TERESA (Titoría)
Arias Calvo, Ana Cotitoría
Tribunal
PRIETO LAMAS, BEATRIZ LORETO (Presidente/a)
BELLO BUGALLO, PASTORA MARIA (Secretario/a)
PARADELO NUÑEZ, REMIGIO (Vogal)
PRIETO LAMAS, BEATRIZ LORETO (Presidente/a)
BELLO BUGALLO, PASTORA MARIA (Secretario/a)
PARADELO NUÑEZ, REMIGIO (Vogal)
Comer con conciencia: a dieta atlántica e a súa contribución a unha sociedade amiga da auga
Autoría
E.P.R.
Máster Universitario en Enxeñaría Ambiental (3ª ed)
E.P.R.
Máster Universitario en Enxeñaría Ambiental (3ª ed)
Data da defensa
09.09.2024 10:30
09.09.2024 10:30
Resumo
Os sistemas alimentarios contemporáneos avanzaron tecnoloxicamente para satisfacer as necesidades dunha poboación en crecemento, pero afrontan importantes retos en canto á sustentabilidade. Estes sistemas, que inclúen a produción e a subministración de alimentos, teñen un impacto negativo no medio ambiente debido ao uso excesivo de recursos naturais como auga, terra e enerxía, provocando problemas como o esgotamento dos recursos, as emisións de gases efecto invernadoiro e a perda de biodiversidade. A agricultura é a responsable do 70% das extraccións de auga, e para levar a cabo unha correcta xestión da auga é fundamental coñecer con detalle canta auga é necesaria para a elaboración dun produto. En concreto, a produción cárnica e láctea teñen unha elevada carga ambiental, e prevese que a súa demanda aumente nun 70% en 2050. Por iso, o estudo de dietas, como a mediterránea ou a dieta atlántica, son necesarios para ter unha dieta saudable e ambiental. estilo de vida sostible. Este traballo céntrase na creación dunha base de datos que documente a pegada hídrica dunha serie de alimentos, co obxectivo de proporcionar información para a elaboración de dietas saudables e sostibles, especialmente cos nosos recursos hídricos, para posteriormente utilizalas nun caso. estudo centrado na creación dun menú semanal, de luns a venres, baseado na dieta atlántica. Estes datos creáronse seguindo a metodoloxía 'Water Footprint Assessment Manual', que é unha guía que detalla o método para avaliar e xestionar a pegada hídrica de produtos, empresas e países, desenvolvida pola Water Footprint Network. Como conclusións, obtemos que a pegada hídrica dun menú semanal baseado na dieta atlántica equivale a 12.766,5 litros de auga semanais (de luns a venres) por persoa, incluíndo os tres compoñentes da pegada hídrica (verde, azul e gris). . , resultando en 2553,3 L por persoa e día. Na súa maior parte, a maior contribución á pegada hídrica do menú procede da pegada hídrica verde (aproximadamente un 57%), que inclúe produtos lácteos como o leite (75,35%), o iogur (77,9%), o solombo (77,82%).
Os sistemas alimentarios contemporáneos avanzaron tecnoloxicamente para satisfacer as necesidades dunha poboación en crecemento, pero afrontan importantes retos en canto á sustentabilidade. Estes sistemas, que inclúen a produción e a subministración de alimentos, teñen un impacto negativo no medio ambiente debido ao uso excesivo de recursos naturais como auga, terra e enerxía, provocando problemas como o esgotamento dos recursos, as emisións de gases efecto invernadoiro e a perda de biodiversidade. A agricultura é a responsable do 70% das extraccións de auga, e para levar a cabo unha correcta xestión da auga é fundamental coñecer con detalle canta auga é necesaria para a elaboración dun produto. En concreto, a produción cárnica e láctea teñen unha elevada carga ambiental, e prevese que a súa demanda aumente nun 70% en 2050. Por iso, o estudo de dietas, como a mediterránea ou a dieta atlántica, son necesarios para ter unha dieta saudable e ambiental. estilo de vida sostible. Este traballo céntrase na creación dunha base de datos que documente a pegada hídrica dunha serie de alimentos, co obxectivo de proporcionar información para a elaboración de dietas saudables e sostibles, especialmente cos nosos recursos hídricos, para posteriormente utilizalas nun caso. estudo centrado na creación dun menú semanal, de luns a venres, baseado na dieta atlántica. Estes datos creáronse seguindo a metodoloxía 'Water Footprint Assessment Manual', que é unha guía que detalla o método para avaliar e xestionar a pegada hídrica de produtos, empresas e países, desenvolvida pola Water Footprint Network. Como conclusións, obtemos que a pegada hídrica dun menú semanal baseado na dieta atlántica equivale a 12.766,5 litros de auga semanais (de luns a venres) por persoa, incluíndo os tres compoñentes da pegada hídrica (verde, azul e gris). . , resultando en 2553,3 L por persoa e día. Na súa maior parte, a maior contribución á pegada hídrica do menú procede da pegada hídrica verde (aproximadamente un 57%), que inclúe produtos lácteos como o leite (75,35%), o iogur (77,9%), o solombo (77,82%).
Dirección
GONZALEZ GARCIA, SARA (Titoría)
GONZALEZ GARCIA, SARA (Titoría)
Tribunal
MOREIRA VILAR, MARIA TERESA (Presidente/a)
Rojo Alboreca, Alberto (Secretario/a)
FIOL LOPEZ, SARAH (Vogal)
MOREIRA VILAR, MARIA TERESA (Presidente/a)
Rojo Alboreca, Alberto (Secretario/a)
FIOL LOPEZ, SARAH (Vogal)
Estudo da obtención e modificación de nanopartículas de celulosa con aplicación en materiais para celdas electroquímicas
Autoría
P.J.P.
Máster Universitario en Enxeñaría Ambiental (3ª ed)
P.J.P.
Máster Universitario en Enxeñaría Ambiental (3ª ed)
Data da defensa
09.09.2024 12:00
09.09.2024 12:00
Resumo
A demanda enerxética crece a un ritmo vertixinoso, sendo cada vez máis difícil de satisfacer. Actualmente, os combustibles fósiles son as maiores fontes de subministración de enerxía, pero debido aos seus múltiples inconvenientes e desvantaxes, hai un crecente interese na busca doutras fontes de enerxía, destacando os materiais de almacenamento enerxético. Estes cada vez gozan de maior relevancia na industria, pero moitos dos elementos necesarios para o seu desenvolvemento atópanse catalogados como materias primas críticas, deste xeito a busca de materiais sostible para o desenvolvemento de células electroquímicas é un tema de gran importancia no mundo da investigación, como poden ser os materiais lignocelulósicos, que emerxen como un material prometedor, especialmente a celulosa, caracterizándose por posuír unhas características de elevado interese. No presente traballo, estudáronse diversos pretratamentos mecánicos e/ou químicos para optimizar o proceso de obtención de micro e nanocelulosa mediante homoxeneización de alta presión. Ademais, leváronse a cabo as reaccións de esterificación e fosforilación de nanocelulosa para funcionalizala de cara á súa aplicación en baterías.
A demanda enerxética crece a un ritmo vertixinoso, sendo cada vez máis difícil de satisfacer. Actualmente, os combustibles fósiles son as maiores fontes de subministración de enerxía, pero debido aos seus múltiples inconvenientes e desvantaxes, hai un crecente interese na busca doutras fontes de enerxía, destacando os materiais de almacenamento enerxético. Estes cada vez gozan de maior relevancia na industria, pero moitos dos elementos necesarios para o seu desenvolvemento atópanse catalogados como materias primas críticas, deste xeito a busca de materiais sostible para o desenvolvemento de células electroquímicas é un tema de gran importancia no mundo da investigación, como poden ser os materiais lignocelulósicos, que emerxen como un material prometedor, especialmente a celulosa, caracterizándose por posuír unhas características de elevado interese. No presente traballo, estudáronse diversos pretratamentos mecánicos e/ou químicos para optimizar o proceso de obtención de micro e nanocelulosa mediante homoxeneización de alta presión. Ademais, leváronse a cabo as reaccións de esterificación e fosforilación de nanocelulosa para funcionalizala de cara á súa aplicación en baterías.
Dirección
PARAJO MONTES, MARIA MERCEDES (Titoría)
Noguerol Cal, Rosalia Cotitoría
PARAJO MONTES, MARIA MERCEDES (Titoría)
Noguerol Cal, Rosalia Cotitoría
Tribunal
MOSQUERA CORRAL, ANUSKA (Presidente/a)
MONTERROSO MARTINEZ, MARIA DEL CARMEN (Secretario/a)
BARCIELA ALONSO, Ma CARMEN (Vogal)
MOSQUERA CORRAL, ANUSKA (Presidente/a)
MONTERROSO MARTINEZ, MARIA DEL CARMEN (Secretario/a)
BARCIELA ALONSO, Ma CARMEN (Vogal)
Aplicación de Aprendizaxe Profundo na Clasificación de Sinais de Radiofrecuencia
Autoría
M.A.
Máster Universitario en Intelixencia Artificial
M.A.
Máster Universitario en Intelixencia Artificial
Data da defensa
12.09.2024 10:00
12.09.2024 10:00
Resumo
Este estudo presenta un modelo unidimensional de Aprendizaxe Profundo (DL) para a clasificación de sinais de radiofrecuencia (RF), incorporando compoñentes como ResNet, bloques de Squeeze-and-Excitation e Convolucións Separables en Profundidade. O modelo ten como obxectivo clasificar sinais de RF de 18 clases, incluíndo familias de QAM e PSK de portadora única e clases de OFDM de portadora múltiple, en condicións realistas. Utilizouse a ferramenta Torchsig para xerar datos sintéticos, simulando escenarios do mundo real con diversas alteracións, tales como ruído branco gaussiano aditivo, cambios de fase, cambios de tempo, cambios de frecuencia e desvanecemento multipropagación. Estas alteracións crean condicións desafiantes, facendo que a tarefa de clasificación sexa máis robusta e realista. O rendemento do modelo proposto foi avaliado e comparado con outros modelos avanzados, como EfficientNet e XCiT. O noso modelo mostrou unha precisión competitiva e tempos de inferencia eficientes, demostrando o seu potencial a pesar das limitacións de volume de datos e potencia computacional. Os resultados indican vías prometedoras para unha maior refinación. O traballo futuro centrarase en mellorar o rendemento do modelo mediante o aumento de datos e probas no mundo real, co obxectivo dunha clasificación de sinais de RF fiable e oportuna en aplicacións prácticas.
Este estudo presenta un modelo unidimensional de Aprendizaxe Profundo (DL) para a clasificación de sinais de radiofrecuencia (RF), incorporando compoñentes como ResNet, bloques de Squeeze-and-Excitation e Convolucións Separables en Profundidade. O modelo ten como obxectivo clasificar sinais de RF de 18 clases, incluíndo familias de QAM e PSK de portadora única e clases de OFDM de portadora múltiple, en condicións realistas. Utilizouse a ferramenta Torchsig para xerar datos sintéticos, simulando escenarios do mundo real con diversas alteracións, tales como ruído branco gaussiano aditivo, cambios de fase, cambios de tempo, cambios de frecuencia e desvanecemento multipropagación. Estas alteracións crean condicións desafiantes, facendo que a tarefa de clasificación sexa máis robusta e realista. O rendemento do modelo proposto foi avaliado e comparado con outros modelos avanzados, como EfficientNet e XCiT. O noso modelo mostrou unha precisión competitiva e tempos de inferencia eficientes, demostrando o seu potencial a pesar das limitacións de volume de datos e potencia computacional. Os resultados indican vías prometedoras para unha maior refinación. O traballo futuro centrarase en mellorar o rendemento do modelo mediante o aumento de datos e probas no mundo real, co obxectivo dunha clasificación de sinais de RF fiable e oportuna en aplicacións prácticas.
Dirección
López Martínez, Paula (Titoría)
López Martínez, Paula (Titoría)
Tribunal
BUGARIN DIZ, ALBERTO JOSE (Presidente/a)
MERA PEREZ, DAVID (Secretario/a)
CARIÑENA AMIGO, MARIA PURIFICACION (Vogal)
BUGARIN DIZ, ALBERTO JOSE (Presidente/a)
MERA PEREZ, DAVID (Secretario/a)
CARIÑENA AMIGO, MARIA PURIFICACION (Vogal)
Aumentado de datos baseada en modelos GAN para a clasificación en imaxes multiespectrais
Autoría
V.X.B.D.
Máster Universitario en Intelixencia Artificial
V.X.B.D.
Máster Universitario en Intelixencia Artificial
Data da defensa
21.02.2024 12:00
21.02.2024 12:00
Resumo
As imaxes multiespectrais frecuentemente sofren de datos etiquetados limitados, o que limita a precisión da clasificación. O obxectivo do aumentado de datos é mellorar o rendemento dos modelos de aprendizaxe automático aumentando artificialmente o tamaño do conxunto de datos de adestramento. Este artigo propón mDAGAN, unha técnica de aumentado de datos baseada nunha Rede Xerativa Adversaria (GAN, polas siglas en Inglés) para a clasificación de imaxes de teledetección multiespectrais de alta resolución. A técnica proposta baséase nun modelo anterior baseado en GAN e pretende ser independente da técnica de clasificación elixida. A capacidade de aumentado da mDAGAN para diferentes algoritmos de clasificación avaliouse en tres imaxes multiespectrales de vexetación, o que proporciona unha mellor precisión de clasificación. Tamén representa unha alternativa baseada na definición de similitude de mostras e non en etiquetas, o que posibilita a adaptación a problemas de regresión.
As imaxes multiespectrais frecuentemente sofren de datos etiquetados limitados, o que limita a precisión da clasificación. O obxectivo do aumentado de datos é mellorar o rendemento dos modelos de aprendizaxe automático aumentando artificialmente o tamaño do conxunto de datos de adestramento. Este artigo propón mDAGAN, unha técnica de aumentado de datos baseada nunha Rede Xerativa Adversaria (GAN, polas siglas en Inglés) para a clasificación de imaxes de teledetección multiespectrais de alta resolución. A técnica proposta baséase nun modelo anterior baseado en GAN e pretende ser independente da técnica de clasificación elixida. A capacidade de aumentado da mDAGAN para diferentes algoritmos de clasificación avaliouse en tres imaxes multiespectrales de vexetación, o que proporciona unha mellor precisión de clasificación. Tamén representa unha alternativa baseada na definición de similitude de mostras e non en etiquetas, o que posibilita a adaptación a problemas de regresión.
Dirección
Blanco Heras, Dora (Titoría)
Argüello Pedreira, Francisco Santiago Cotitoría
GOLDAR DIESTE, ALVARO Cotitoría
Blanco Heras, Dora (Titoría)
Argüello Pedreira, Francisco Santiago Cotitoría
GOLDAR DIESTE, ALVARO Cotitoría
Tribunal
Barro Ameneiro, Senén (Presidente/a)
ALONSO MORAL, JOSE MARIA (Secretario/a)
Cotos Yáñez, José Manuel (Vogal)
Barro Ameneiro, Senén (Presidente/a)
ALONSO MORAL, JOSE MARIA (Secretario/a)
Cotos Yáñez, José Manuel (Vogal)
Extracción de regras baseada en técnicas de aprendizaxe automática para minería de procesos
Autoría
T.B.A.
Máster Universitario en Intelixencia Artificial
T.B.A.
Máster Universitario en Intelixencia Artificial
Data da defensa
21.02.2024 12:30
21.02.2024 12:30
Resumo
A minería de procesos é unha disciplina que foi gañando importancia ao ofrecer un conxunto de técnicas que permiten extraer coñecemento dos rexistros de eventos nos que se almacena a información xerada na execución dos procesos. Un dos principais obxectivos da minería de procesos é comprender que ocorreu durante a execución dun proceso. Tipicamente, este obxectivo conséguese explorando manualmente o modelo real, describindo o comportamento do proceso e analizando temporal e frecuencialmente as súas variantes e indicadores de negocio. Neste traballo preséntase un enfoque innovador baseado en árbores de decisión que permite clasificar automaticamente determinados comportamentos que se producen durante un proceso a partir da información xerada durante as súas execucións e as variables asociadas ás mesmas, de forma que os interesados no proceso poidan ter unha mellor comprensión do que está ocorrendo e mellorar así a toma de decisións. Esta técnica foi validada nun proceso médico, o Proceso Asistencial Integrado de Estenose Aórtica (PAI de EA) implantado no Servizo de Cardioloxía do Hospital Universitario de Santiago de Compostela. Sobre este proceso abordáronse os tempos de espera dos pacientes para extraer aqueles perfís de pacientes susceptibles de demoras ou de ser priorizados.
A minería de procesos é unha disciplina que foi gañando importancia ao ofrecer un conxunto de técnicas que permiten extraer coñecemento dos rexistros de eventos nos que se almacena a información xerada na execución dos procesos. Un dos principais obxectivos da minería de procesos é comprender que ocorreu durante a execución dun proceso. Tipicamente, este obxectivo conséguese explorando manualmente o modelo real, describindo o comportamento do proceso e analizando temporal e frecuencialmente as súas variantes e indicadores de negocio. Neste traballo preséntase un enfoque innovador baseado en árbores de decisión que permite clasificar automaticamente determinados comportamentos que se producen durante un proceso a partir da información xerada durante as súas execucións e as variables asociadas ás mesmas, de forma que os interesados no proceso poidan ter unha mellor comprensión do que está ocorrendo e mellorar así a toma de decisións. Esta técnica foi validada nun proceso médico, o Proceso Asistencial Integrado de Estenose Aórtica (PAI de EA) implantado no Servizo de Cardioloxía do Hospital Universitario de Santiago de Compostela. Sobre este proceso abordáronse os tempos de espera dos pacientes para extraer aqueles perfís de pacientes susceptibles de demoras ou de ser priorizados.
Dirección
LAMA PENIN, MANUEL (Titoría)
MUCIENTES MOLINA, MANUEL FELIPE Cotitoría
LAMA PENIN, MANUEL (Titoría)
MUCIENTES MOLINA, MANUEL FELIPE Cotitoría
Tribunal
Barro Ameneiro, Senén (Presidente/a)
ALONSO MORAL, JOSE MARIA (Secretario/a)
Cotos Yáñez, José Manuel (Vogal)
Barro Ameneiro, Senén (Presidente/a)
ALONSO MORAL, JOSE MARIA (Secretario/a)
Cotos Yáñez, José Manuel (Vogal)
Cara a unha avaliación automatizada da lexibilidade dos textos en castelán
Autoría
A.B.B.
Máster Universitario en Intelixencia Artificial
A.B.B.
Máster Universitario en Intelixencia Artificial
Data da defensa
20.02.2024 11:30
20.02.2024 11:30
Resumo
Este traballo aborda a clasificación automática de lexibilidade dos textos en castelán, centrándose nos modelos de clasificación baseados no Marco Común Europeo de Referencia para as Linguas, concretamente nos niveis de lexibilidade A1, A2 e B1. A metodoloxía abordou o problema que implica a extracción de características para os modelos clásicos de Machine Learning e o axuste de Transformers para a clasificación de textos, comparando ambos no mesmo corpus. Aínda que os resultados están aliñados co estado da arte noutras linguas, requiren máis investigación xa que aínda hai marxe de mellora. O mellor modelo é unha árbore de decisión cunha precisión de 0,49 e un kappa de 0,24, que utiliza o conxunto de características con maior correlación (avaliada co algoritmo de correlación de rangos de Spearman) coa variable obxectivo, o nivel CEFR. Os traballos futuros explorarán máis enfoques para mellorar o rendemento, un sistema baseado na web para clasificar a lexibilidade en español e unha API para a extracción automatizada de características, sendo un recurso valioso para a investigación en PLN e a aprendizaxe de idiomas.
Este traballo aborda a clasificación automática de lexibilidade dos textos en castelán, centrándose nos modelos de clasificación baseados no Marco Común Europeo de Referencia para as Linguas, concretamente nos niveis de lexibilidade A1, A2 e B1. A metodoloxía abordou o problema que implica a extracción de características para os modelos clásicos de Machine Learning e o axuste de Transformers para a clasificación de textos, comparando ambos no mesmo corpus. Aínda que os resultados están aliñados co estado da arte noutras linguas, requiren máis investigación xa que aínda hai marxe de mellora. O mellor modelo é unha árbore de decisión cunha precisión de 0,49 e un kappa de 0,24, que utiliza o conxunto de características con maior correlación (avaliada co algoritmo de correlación de rangos de Spearman) coa variable obxectivo, o nivel CEFR. Os traballos futuros explorarán máis enfoques para mellorar o rendemento, un sistema baseado na web para clasificar a lexibilidade en español e unha API para a extracción automatizada de características, sendo un recurso valioso para a investigación en PLN e a aprendizaxe de idiomas.
Dirección
CATALA BOLOS, ALEJANDRO (Titoría)
GARCIA GONZALEZ, MARCOS Cotitoría
CATALA BOLOS, ALEJANDRO (Titoría)
GARCIA GONZALEZ, MARCOS Cotitoría
Tribunal
MUCIENTES MOLINA, MANUEL FELIPE (Presidente/a)
ORDOÑEZ IGLESIAS, ALVARO (Secretario/a)
Sánchez Vila, Eduardo Manuel (Vogal)
MUCIENTES MOLINA, MANUEL FELIPE (Presidente/a)
ORDOÑEZ IGLESIAS, ALVARO (Secretario/a)
Sánchez Vila, Eduardo Manuel (Vogal)
Redes neurais baseadas en impulsos para a predición de series temporais multivariantes
Autoría
A.D.R.M.
Máster Universitario en Intelixencia Artificial
A.D.R.M.
Máster Universitario en Intelixencia Artificial
Data da defensa
21.02.2024 16:00
21.02.2024 16:00
Resumo
Neste traballo, deseñáronse e desenvolveronse múltiples tipos de redes neurais baseadas en impulsos (SNNs) con snnTorch para probar o seu rendemento nun problema de mantemento preditivo, concretamente cos subconxuntos FD001 e FD004 do conxunto de datos simulados de motores a reacción C-MAPSS. Deseñáronse e avaliaronse modelos de clasificación, regresión e un modelo híbrido (clasificador e regresor). Probáronse as neuronas Leaky Integrate and Fire (LIF), LIF Recorrente (RLIF) e Spiking LSTM (SLSTM). Aplicouse unha estratexia de grid search para os modelos SNN. Para comparar co rendemento dos modelos tradicionais, deseñáronse arquitecturas tradicionais equivalentes (Redes neurais Artificiais (ANN), Redes neurais Recorrentes (RNN), Long Short-Term Memory (LSTM)) ás mellores arquitecturas SNN. As SNN mostraron un gran potencial debido ao seu rendemento observado e á utilización eficiente do tempo. As neuronas SLSTM demostraron un rendemento superior no subconxunto FD001 tanto para o problema de clasificación como o de regresión, mentres que as neuronas LIF mostraron un mellor rendemento no subconxunto máis complexo FD004. Os hiperparámetros específicos, como a modulación delta, non mostraron melloras significativas. Os modelos híbridos non superaron aos modelos de regresión en ningún dos subconxuntos, e o mellor regresor utiliza un preprocesamento temperán da vida útil restante (RUL) e o maior tamaño de ventá. As comparacións entre os modelos tradicionais (ANN, RNN, LSTM) e os modelos spiking (LIF, RLIF, SLSTM) puxeron de manifesto diferenzas significativas de rendemento entre arquitecturas equivalentes. En canto ás comparacións de tempo, os modelos equivalentes tradicionais necesitaron, en xeral, menos tempo de adestramento para o mesmo número de épocas. Os modelos spiking e os equivalentes tradicionais teñen tamaños similares nos tipos de modelos recorrentes e LSTM, mentres que a diferenza de tamaño entre os modelos LIF e ANN foi significativa, sendo os primeiros máis pequenos.
Neste traballo, deseñáronse e desenvolveronse múltiples tipos de redes neurais baseadas en impulsos (SNNs) con snnTorch para probar o seu rendemento nun problema de mantemento preditivo, concretamente cos subconxuntos FD001 e FD004 do conxunto de datos simulados de motores a reacción C-MAPSS. Deseñáronse e avaliaronse modelos de clasificación, regresión e un modelo híbrido (clasificador e regresor). Probáronse as neuronas Leaky Integrate and Fire (LIF), LIF Recorrente (RLIF) e Spiking LSTM (SLSTM). Aplicouse unha estratexia de grid search para os modelos SNN. Para comparar co rendemento dos modelos tradicionais, deseñáronse arquitecturas tradicionais equivalentes (Redes neurais Artificiais (ANN), Redes neurais Recorrentes (RNN), Long Short-Term Memory (LSTM)) ás mellores arquitecturas SNN. As SNN mostraron un gran potencial debido ao seu rendemento observado e á utilización eficiente do tempo. As neuronas SLSTM demostraron un rendemento superior no subconxunto FD001 tanto para o problema de clasificación como o de regresión, mentres que as neuronas LIF mostraron un mellor rendemento no subconxunto máis complexo FD004. Os hiperparámetros específicos, como a modulación delta, non mostraron melloras significativas. Os modelos híbridos non superaron aos modelos de regresión en ningún dos subconxuntos, e o mellor regresor utiliza un preprocesamento temperán da vida útil restante (RUL) e o maior tamaño de ventá. As comparacións entre os modelos tradicionais (ANN, RNN, LSTM) e os modelos spiking (LIF, RLIF, SLSTM) puxeron de manifesto diferenzas significativas de rendemento entre arquitecturas equivalentes. En canto ás comparacións de tempo, os modelos equivalentes tradicionais necesitaron, en xeral, menos tempo de adestramento para o mesmo número de épocas. Os modelos spiking e os equivalentes tradicionais teñen tamaños similares nos tipos de modelos recorrentes e LSTM, mentres que a diferenza de tamaño entre os modelos LIF e ANN foi significativa, sendo os primeiros máis pequenos.
Dirección
MERA PEREZ, DAVID (Titoría)
Fernández Castro, Bruno Cotitoría
MERA PEREZ, DAVID (Titoría)
Fernández Castro, Bruno Cotitoría
Tribunal
CARREIRA NOUCHE, MARIA JOSE (Presidente/a)
CATALA BOLOS, ALEJANDRO (Secretario/a)
López Martínez, Paula (Vogal)
CARREIRA NOUCHE, MARIA JOSE (Presidente/a)
CATALA BOLOS, ALEJANDRO (Secretario/a)
López Martínez, Paula (Vogal)
Análise do impacto na explicabilidade dun modelo LLM mediante Knowledge Graphs
Autoría
O.F.F.
Máster Universitario en Tecnoloxías de Análise de Datos Masivos: Big Data
O.F.F.
Máster Universitario en Tecnoloxías de Análise de Datos Masivos: Big Data
Data da defensa
15.07.2024 18:00
15.07.2024 18:00
Resumo
Nesta memoria presentaremos os grafos de coñecemento como unha ferramenta para mellorar a explicabilidade dos Large Language Models a través da integración de grafos de coñecemento e LLMs. Para probar a súa efectividade, aplicarémolo a un caso de aplicación en medicina: o proxecto InnovaTrial, do Servizo Galego de Saúde en colaboración coa empresa NTTData.
Nesta memoria presentaremos os grafos de coñecemento como unha ferramenta para mellorar a explicabilidade dos Large Language Models a través da integración de grafos de coñecemento e LLMs. Para probar a súa efectividade, aplicarémolo a un caso de aplicación en medicina: o proxecto InnovaTrial, do Servizo Galego de Saúde en colaboración coa empresa NTTData.
Dirección
FELIX LAMAS, PAULO (Titoría)
Kreibel , Denis Cotitoría
FELIX LAMAS, PAULO (Titoría)
Kreibel , Denis Cotitoría
Tribunal
MUCIENTES MOLINA, MANUEL FELIPE (Presidente/a)
López Martínez, Paula (Secretario/a)
RIOS VIQUEIRA, JOSE RAMON (Vogal)
MUCIENTES MOLINA, MANUEL FELIPE (Presidente/a)
López Martínez, Paula (Secretario/a)
RIOS VIQUEIRA, JOSE RAMON (Vogal)
Avaliación de Cube como capa semántica nunha organización Data Driven
Autoría
A.S.A.
Máster Universitario en Tecnoloxías de Análise de Datos Masivos: Big Data
A.S.A.
Máster Universitario en Tecnoloxías de Análise de Datos Masivos: Big Data
Data da defensa
16.07.2024 10:30
16.07.2024 10:30
Resumo
A actividade empresarial está a xerar grandes cantidades de datos, que comezaron a ser utilizados para facilitar e mellorar a toma de decisións. Porén, o constante aumento de datos provoca a descentralización dos mesmos, dividíndoos en diferentes modelos e bases de datos para facilitar a súa xestión. Dende o punto de vista do negocio, o acceso aos datos debería estar centralizado e unificado, puidendo combinar datos de diferentes modelos e fontes para mellorar a toma de decisións. Xorde así nas empresas centradas en datos a necesidade de dispor dunha ferramenta na que dispoñibilizar todos os datos e expoñelos de xeito comprensible para os usuarios de negocio. Neste contexto, o presente traballo consistiu nunha avaliación da ferramenta Cube, que é un software de capa semántica. O obxectivo desta avaliación foi comprender como funciona e as posibilidades que ofrece de cara á súa utilización na empresa FDS, A DXC Technology Company, que está buscando unha ferramenta de capa semántica para o seu uso cos diferentes clientes da empresa. Esta avaliación pasou por tres fases, comezando por definir os requisitos da empresa para aceptar a ferramenta. En segundo lugar, creouse unha capa semántica utilizando Cube sobre un modelo de exemplo, para estudar se cumpre os requisitos establecidos. Por último, realizáronse probas de usabilidade e rendemento para comprobar a posible utilidade final da ferramenta. Unha vez finalizado o proceso, realizouse unha avaliación final, incluíndo tanto a experiencia técnica de uso de Cube como as observacións a nivel de definición do modelo de datos, usabilidade e rendemento. Tras esta primeira aproximación, identificáronse posibles liñas a seguir en caso de continuar adiante coa iniciativa de introducir Cube na empresa.
A actividade empresarial está a xerar grandes cantidades de datos, que comezaron a ser utilizados para facilitar e mellorar a toma de decisións. Porén, o constante aumento de datos provoca a descentralización dos mesmos, dividíndoos en diferentes modelos e bases de datos para facilitar a súa xestión. Dende o punto de vista do negocio, o acceso aos datos debería estar centralizado e unificado, puidendo combinar datos de diferentes modelos e fontes para mellorar a toma de decisións. Xorde así nas empresas centradas en datos a necesidade de dispor dunha ferramenta na que dispoñibilizar todos os datos e expoñelos de xeito comprensible para os usuarios de negocio. Neste contexto, o presente traballo consistiu nunha avaliación da ferramenta Cube, que é un software de capa semántica. O obxectivo desta avaliación foi comprender como funciona e as posibilidades que ofrece de cara á súa utilización na empresa FDS, A DXC Technology Company, que está buscando unha ferramenta de capa semántica para o seu uso cos diferentes clientes da empresa. Esta avaliación pasou por tres fases, comezando por definir os requisitos da empresa para aceptar a ferramenta. En segundo lugar, creouse unha capa semántica utilizando Cube sobre un modelo de exemplo, para estudar se cumpre os requisitos establecidos. Por último, realizáronse probas de usabilidade e rendemento para comprobar a posible utilidade final da ferramenta. Unha vez finalizado o proceso, realizouse unha avaliación final, incluíndo tanto a experiencia técnica de uso de Cube como as observacións a nivel de definición do modelo de datos, usabilidade e rendemento. Tras esta primeira aproximación, identificáronse posibles liñas a seguir en caso de continuar adiante coa iniciativa de introducir Cube na empresa.
Dirección
RIOS VIQUEIRA, JOSE RAMON (Titoría)
Graña Omil, Ángel Cotitoría
RIOS VIQUEIRA, JOSE RAMON (Titoría)
Graña Omil, Ángel Cotitoría
Tribunal
Losada Carril, David Enrique (Presidente/a)
Blanco Heras, Dora (Secretario/a)
AMEIJEIRAS ALONSO, JOSE (Vogal)
Losada Carril, David Enrique (Presidente/a)
Blanco Heras, Dora (Secretario/a)
AMEIJEIRAS ALONSO, JOSE (Vogal)
Desenvolvemento dunha aplicación para a explotación de capas semánticas por voz
Autoría
M.S.O.A.
Máster Universitario en Tecnoloxías de Análise de Datos Masivos: Big Data
M.S.O.A.
Máster Universitario en Tecnoloxías de Análise de Datos Masivos: Big Data
Data da defensa
15.07.2024 16:30
15.07.2024 16:30
Resumo
Unha capa semántica é unha abstracción que se utiliza nun sistema de Intelixencia de Negocio para a interpretación e xestión dos datos de maneira comprensible e útil para os usuarios finais, sen necesidade de que estes teñan coñecementos técnicos avanzados. Converte os datos crus desde a fonte de datos en información estruturada, aliñando a terminoloxía e os conceptos coas necesidades de negocio. Preséntase o desenvolvemento dunha aplicación que trata de explotar capas semánticas usando a voz e a linguaxe natural como un método innovador no acceso á información. Este enfoque non só mellora a accesibilidade aos datos e a eficiencia no acceso aos mesmos, senón que tamén ten o potencial para o aproveitamento das ferramentas BI, permitindo ao negocio ter un incremento o a produtividade facendo que os usuarios se abstraigan de pensar e escribir a consulta, para centrarse máis en tarefas de toma de decisións en base aos datos recuperados. O desenvolvemento desta aplicación divídese en múltiples etapas: en primeiro lugar, establecerase a conexión entre a base de datos fonte envorcada en Oracle á contorna de traballo no que se creará a capa semántica (neste caso Cube Cloud). Unha vez tense unha capa semántica funcional, extráense os metadatos das táboas de dimensións e a táboa de feitos do modelo para almacenalos en formato vectorial. A partir do almacenamento vectorial, créase un modelo LLM baseado na API de OpenAI adaptado á necesidade deste traballo. Por último, créase a ferramenta visual mediante a librería de Streamlit en Python para permitir a interacción do usuario coa aplicación.
Unha capa semántica é unha abstracción que se utiliza nun sistema de Intelixencia de Negocio para a interpretación e xestión dos datos de maneira comprensible e útil para os usuarios finais, sen necesidade de que estes teñan coñecementos técnicos avanzados. Converte os datos crus desde a fonte de datos en información estruturada, aliñando a terminoloxía e os conceptos coas necesidades de negocio. Preséntase o desenvolvemento dunha aplicación que trata de explotar capas semánticas usando a voz e a linguaxe natural como un método innovador no acceso á información. Este enfoque non só mellora a accesibilidade aos datos e a eficiencia no acceso aos mesmos, senón que tamén ten o potencial para o aproveitamento das ferramentas BI, permitindo ao negocio ter un incremento o a produtividade facendo que os usuarios se abstraigan de pensar e escribir a consulta, para centrarse máis en tarefas de toma de decisións en base aos datos recuperados. O desenvolvemento desta aplicación divídese en múltiples etapas: en primeiro lugar, establecerase a conexión entre a base de datos fonte envorcada en Oracle á contorna de traballo no que se creará a capa semántica (neste caso Cube Cloud). Unha vez tense unha capa semántica funcional, extráense os metadatos das táboas de dimensións e a táboa de feitos do modelo para almacenalos en formato vectorial. A partir do almacenamento vectorial, créase un modelo LLM baseado na API de OpenAI adaptado á necesidade deste traballo. Por último, créase a ferramenta visual mediante a librería de Streamlit en Python para permitir a interacción do usuario coa aplicación.
Dirección
Losada Carril, David Enrique (Titoría)
Sanz Anchelergues, Adolfo Cotitoría
Losada Carril, David Enrique (Titoría)
Sanz Anchelergues, Adolfo Cotitoría
Tribunal
MUCIENTES MOLINA, MANUEL FELIPE (Presidente/a)
López Martínez, Paula (Secretario/a)
RIOS VIQUEIRA, JOSE RAMON (Vogal)
MUCIENTES MOLINA, MANUEL FELIPE (Presidente/a)
López Martínez, Paula (Secretario/a)
RIOS VIQUEIRA, JOSE RAMON (Vogal)
Optimizacion Combinatoria en Monitorizacion Preditiva
Autoría
A.T.R.
Máster Universitario en Tecnoloxías de Análise de Datos Masivos: Big Data
A.T.R.
Máster Universitario en Tecnoloxías de Análise de Datos Masivos: Big Data
Data da defensa
13.09.2024 17:00
13.09.2024 17:00
Resumo
Este traballo ofrece un estudo sobre a optimización de modelos de secuencia a secuencia para a predición de tarefas nun sistema de monitorización preditiva de procesos de negocio. A monitorización preditiva é fundamental para anticipar o comportamento dos procesos en execución e mellorar a toma de decisións. Inicialmente, investigáronse varias técnicas de optimización tanto baseadas en aprendizaxe profundo como en meta-heurísticas, para mellorar a fase de inferencia do sistema ASTON. Cada técnica foi avaliada en función da súa capacidade para tratar restricións específicas, a calidade dos datos de aprendizaxe dispoñibles ou a variabilidade do tamaño das trazas. Finalmente, escolleuse o algoritmo xenético (GA) pola súa eficiencia demostrada na resolución de problemas complexos de optimización combinatoria e a súa habilidade para adaptarse ao problema. O GA proposto mellora iterativamente unha poboación de solucións potenciais mediante selección, cruce e mutación, maximizando a probabilidade condicionada dos sufixos preditos. Estudaranse os efectos dos hiperparámetros nas solucións acadadas e a viabilidade do sistema desenvolto para a predición.
Este traballo ofrece un estudo sobre a optimización de modelos de secuencia a secuencia para a predición de tarefas nun sistema de monitorización preditiva de procesos de negocio. A monitorización preditiva é fundamental para anticipar o comportamento dos procesos en execución e mellorar a toma de decisións. Inicialmente, investigáronse varias técnicas de optimización tanto baseadas en aprendizaxe profundo como en meta-heurísticas, para mellorar a fase de inferencia do sistema ASTON. Cada técnica foi avaliada en función da súa capacidade para tratar restricións específicas, a calidade dos datos de aprendizaxe dispoñibles ou a variabilidade do tamaño das trazas. Finalmente, escolleuse o algoritmo xenético (GA) pola súa eficiencia demostrada na resolución de problemas complexos de optimización combinatoria e a súa habilidade para adaptarse ao problema. O GA proposto mellora iterativamente unha poboación de solucións potenciais mediante selección, cruce e mutación, maximizando a probabilidade condicionada dos sufixos preditos. Estudaranse os efectos dos hiperparámetros nas solucións acadadas e a viabilidade do sistema desenvolto para a predición.
Dirección
LAMA PENIN, MANUEL (Titoría)
VIDAL AGUIAR, JUAN CARLOS Cotitoría
RAMA MANEIRO, EFREN Cotitoría
LAMA PENIN, MANUEL (Titoría)
VIDAL AGUIAR, JUAN CARLOS Cotitoría
RAMA MANEIRO, EFREN Cotitoría
Tribunal
Fernández Pena, Anselmo Tomás (Presidente/a)
MOSQUERA GONZALEZ, ANTONIO (Secretario/a)
Triñanes Fernández, Joaquín Ángel (Vogal)
Fernández Pena, Anselmo Tomás (Presidente/a)
MOSQUERA GONZALEZ, ANTONIO (Secretario/a)
Triñanes Fernández, Joaquín Ángel (Vogal)
Desenvolvemento dun modelo de predición de cancelacións de reservas no sector turístico.
Autoría
N.F.Q.
Máster Universitario en Tecnoloxías de Análise de Datos Masivos: Big Data
N.F.Q.
Máster Universitario en Tecnoloxías de Análise de Datos Masivos: Big Data
Data da defensa
16.07.2024 11:00
16.07.2024 11:00
Resumo
Na industria hoteleira, a incerteza causada polas cancelacións de reservas dificulta a previsión de dispoñibilidade no establecemento, o que provoca perdas significativas de beneficios. Este proxecto realiza un estudo profundo sobre os patróns de cancelación de reservas para Eurostars Hotel Company, utilizando métodos avanzados de Big Data para limpar, transformar e analizar grandes volumes de datos históricos. A partir do coñecemento obtido, desenvólvese un conxunto de modelos de detección de cancelacións e discútese o seu rendemento tanto desde unha perspectiva técnica como empresarial. Unha vez seleccionado o mellor modelo, compárase cun clasificador implementado por unha empresa externa. Finalmente, deseñase unha ferramenta visual que facilita ao persoal do sector a análise das predicións, permitindo a elaboración de estratexias efectivas para mitigar o impacto das cancelacións e estimar o beneficio achegado pola súa aplicación.
Na industria hoteleira, a incerteza causada polas cancelacións de reservas dificulta a previsión de dispoñibilidade no establecemento, o que provoca perdas significativas de beneficios. Este proxecto realiza un estudo profundo sobre os patróns de cancelación de reservas para Eurostars Hotel Company, utilizando métodos avanzados de Big Data para limpar, transformar e analizar grandes volumes de datos históricos. A partir do coñecemento obtido, desenvólvese un conxunto de modelos de detección de cancelacións e discútese o seu rendemento tanto desde unha perspectiva técnica como empresarial. Unha vez seleccionado o mellor modelo, compárase cun clasificador implementado por unha empresa externa. Finalmente, deseñase unha ferramenta visual que facilita ao persoal do sector a análise das predicións, permitindo a elaboración de estratexias efectivas para mitigar o impacto das cancelacións e estimar o beneficio achegado pola súa aplicación.
Dirección
Sánchez Vila, Eduardo Manuel (Titoría)
Comesaña García, Alejandra Cotitoría
Freire Martínez, Ignacio Cotitoría
Sánchez Vila, Eduardo Manuel (Titoría)
Comesaña García, Alejandra Cotitoría
Freire Martínez, Ignacio Cotitoría
Tribunal
Losada Carril, David Enrique (Presidente/a)
Blanco Heras, Dora (Secretario/a)
AMEIJEIRAS ALONSO, JOSE (Vogal)
Losada Carril, David Enrique (Presidente/a)
Blanco Heras, Dora (Secretario/a)
AMEIJEIRAS ALONSO, JOSE (Vogal)
Automatización do acceso a datos a través dun conector de espazo de datos.
Autoría
A.V.L.
Máster Universitario en Tecnoloxías de Análise de Datos Masivos: Big Data
A.V.L.
Máster Universitario en Tecnoloxías de Análise de Datos Masivos: Big Data
Data da defensa
15.07.2024 17:30
15.07.2024 17:30
Resumo
O obxectivo deste proxecto é estudar como funcionan os espazos de datos e como poder automatizar o seu uso de forma sinxela. Este TFM utiliza o conector desenvolvido por Eclipse. Co fin de automatizar o uso dos espazos de datos, desenvolveuse un software que o facilita. Este software facilitará o acceso a un espazo de datos aos usuarios que queiran formar parte del, servindo datos no mesmo. Este software deberá ser compatible cos principais sistemas xestores de bases de datos que usan as empresas, de cara a que a fricción de compartición de datos sexa mínima. Así mesmo, traballouse na xeración automática das definicións dos datos que o actor queira compartir. Tamén se automatizaron as definicións das políticas que se poidan aplicar sobre estes datos, e os contratos baixo os que se ofrecerán dentro dun espazo de datos. Estes avances sobre o uso de espazos de datos son realmente beneficiosos para os usuarios que queiran formar parte deles, facilitando o uso dos espazos de datos e achegándoos a calquera empresa que queira beneficiarse deles. A idea de simplificar a entrada a un espazo de datos vese aínda máis necesaria se temos en conta que a UE está impulsando estas iniciativas para conseguir un espazo de datos europeo funcional.
O obxectivo deste proxecto é estudar como funcionan os espazos de datos e como poder automatizar o seu uso de forma sinxela. Este TFM utiliza o conector desenvolvido por Eclipse. Co fin de automatizar o uso dos espazos de datos, desenvolveuse un software que o facilita. Este software facilitará o acceso a un espazo de datos aos usuarios que queiran formar parte del, servindo datos no mesmo. Este software deberá ser compatible cos principais sistemas xestores de bases de datos que usan as empresas, de cara a que a fricción de compartición de datos sexa mínima. Así mesmo, traballouse na xeración automática das definicións dos datos que o actor queira compartir. Tamén se automatizaron as definicións das políticas que se poidan aplicar sobre estes datos, e os contratos baixo os que se ofrecerán dentro dun espazo de datos. Estes avances sobre o uso de espazos de datos son realmente beneficiosos para os usuarios que queiran formar parte deles, facilitando o uso dos espazos de datos e achegándoos a calquera empresa que queira beneficiarse deles. A idea de simplificar a entrada a un espazo de datos vese aínda máis necesaria se temos en conta que a UE está impulsando estas iniciativas para conseguir un espazo de datos europeo funcional.
Dirección
VIDAL AGUIAR, JUAN CARLOS (Titoría)
Reiriz Cores, Diego Cotitoría
VIDAL AGUIAR, JUAN CARLOS (Titoría)
Reiriz Cores, Diego Cotitoría
Tribunal
MUCIENTES MOLINA, MANUEL FELIPE (Presidente/a)
López Martínez, Paula (Secretario/a)
RIOS VIQUEIRA, JOSE RAMON (Vogal)
MUCIENTES MOLINA, MANUEL FELIPE (Presidente/a)
López Martínez, Paula (Secretario/a)
RIOS VIQUEIRA, JOSE RAMON (Vogal)
Desenvolvemento dun Recomendador de trámites administrativos mediante técnicas de machine learning e intelixencia artificial sobre unha infraestrutura Cloud avanzada.
Autoría
A.O.Q.
Máster Universitario en Tecnoloxías de Análise de Datos Masivos: Big Data
A.O.Q.
Máster Universitario en Tecnoloxías de Análise de Datos Masivos: Big Data
Data da defensa
16.07.2024 09:30
16.07.2024 09:30
Resumo
A implantación de sistemas de recomendación converteuse nunha ferramenta imprescindible para optimizar a experiencia do usuario e mellorar a eficiencia en diversos sectores. É por iso que este traballo céntrase no desenvolvemento dun recomendador de procedementos administrativos mediante técnicas avanzadas de aprendizaxe automática e intelixencia artificial nunha infraestrutura Cloud. O obxectivo é facilitar e personalizar a interacción dos cidadáns cun ente público autonómico específico, mellorando a accesibilidade e a eficiencia na realización de trámites administrativos. Para iso, propóñense varios sistemas de recomendación, incluíndo filtrado colaborativo, filtrado baseado en contidos e enfoques híbridos. Estes modelos impléntanse mediante Python, aproveitando a infraestrutura Cloud de AWS para un desenvolvemento áxil e escalable. O proceso enmárcase dentro da metodoloxía MLOps (Machine Learning Operations), garantindo unha integración continua e un seguimento constante do sistema desde o seu deseño ata o seu despregamento. O proxecto estrutúrase en varias fases que inclúen a comprensión e preparación dos datos, a construción e avaliación dos modelos preditivos, e a selección e documentación do modelo final. As fontes de datos utilizadas proceden de tres plataformas diferentes que rexistran a interacción dos cidadáns cos trámites administrativos, permitindo así unha personalización efectiva das recomendacións. Cómpre sinalar que os datos empregados son reais e non simulados, o que garante unha maior precisión e relevancia nas recomendacións ofrecidas. Este proxecto non só busca mellorar a experiencia do usuario simplificando a busca e realización de trámites, senón tamén promover a transparencia e a confianza na administración pública.
A implantación de sistemas de recomendación converteuse nunha ferramenta imprescindible para optimizar a experiencia do usuario e mellorar a eficiencia en diversos sectores. É por iso que este traballo céntrase no desenvolvemento dun recomendador de procedementos administrativos mediante técnicas avanzadas de aprendizaxe automática e intelixencia artificial nunha infraestrutura Cloud. O obxectivo é facilitar e personalizar a interacción dos cidadáns cun ente público autonómico específico, mellorando a accesibilidade e a eficiencia na realización de trámites administrativos. Para iso, propóñense varios sistemas de recomendación, incluíndo filtrado colaborativo, filtrado baseado en contidos e enfoques híbridos. Estes modelos impléntanse mediante Python, aproveitando a infraestrutura Cloud de AWS para un desenvolvemento áxil e escalable. O proceso enmárcase dentro da metodoloxía MLOps (Machine Learning Operations), garantindo unha integración continua e un seguimento constante do sistema desde o seu deseño ata o seu despregamento. O proxecto estrutúrase en varias fases que inclúen a comprensión e preparación dos datos, a construción e avaliación dos modelos preditivos, e a selección e documentación do modelo final. As fontes de datos utilizadas proceden de tres plataformas diferentes que rexistran a interacción dos cidadáns cos trámites administrativos, permitindo así unha personalización efectiva das recomendacións. Cómpre sinalar que os datos empregados son reais e non simulados, o que garante unha maior precisión e relevancia nas recomendacións ofrecidas. Este proxecto non só busca mellorar a experiencia do usuario simplificando a busca e realización de trámites, senón tamén promover a transparencia e a confianza na administración pública.
Dirección
FELIX LAMAS, PAULO (Titoría)
López Cabaleiros, Iván Cotitoría
FELIX LAMAS, PAULO (Titoría)
López Cabaleiros, Iván Cotitoría
Tribunal
Losada Carril, David Enrique (Presidente/a)
Blanco Heras, Dora (Secretario/a)
AMEIJEIRAS ALONSO, JOSE (Vogal)
Losada Carril, David Enrique (Presidente/a)
Blanco Heras, Dora (Secretario/a)
AMEIJEIRAS ALONSO, JOSE (Vogal)
Inxeccion dinámica de coñecemento lexislativo galego en grandes modelos de linguaxe
Autoría
A.F.S.
Máster Universitario en Tecnoloxías de Análise de Datos Masivos: Big Data
A.F.S.
Máster Universitario en Tecnoloxías de Análise de Datos Masivos: Big Data
Data da defensa
13.09.2024 16:00
13.09.2024 16:00
Resumo
Os grandes modelos de linguaxe supoñen un gran avance na recuperación de información e na asimilicación de coñecemento para usuarios finais grazas a gran cantidade de datos cos que son adestrados, e as súas capacidades para a compresión e razoamento sobre a linguaxe natural. Con todo, malia a gran cantidade de información que teñen aprendida, aínda pode quedar fora do seu alcance, datos de dominios específicos, a compresión de linguas menos empregadas, e actualizacións ou novos datos cos que o modelo non foi adestrado. Para lidiar con estes problemas existen diferentes métodos como insertar, a través da entrada, ou mediante re-adestramento, novo coñecemento externo de maneira que os modelos poidan procesalo e inferir sobre este, respostas que se adecúen a unha tarefa que requira deste determinado coñecemento. Así pois, con este traballo abórdase o problema de ensinar a un gran modelo de linguaxe pre-adestrado, coñecemento do dominio lexislativo en galego, explorando as capacidades de modelos diferentes tanto a través dun enfoque basado en contexto, como a través dunha aproximación consistente en inxectar coñecemento mediante o re-adestramento de parámetros, ao mesmo tempo que se teñen en conta as limitacións como o continuo cambio da información contida nos datos e a necesidade dunha inxección dinámica de coñecementos.
Os grandes modelos de linguaxe supoñen un gran avance na recuperación de información e na asimilicación de coñecemento para usuarios finais grazas a gran cantidade de datos cos que son adestrados, e as súas capacidades para a compresión e razoamento sobre a linguaxe natural. Con todo, malia a gran cantidade de información que teñen aprendida, aínda pode quedar fora do seu alcance, datos de dominios específicos, a compresión de linguas menos empregadas, e actualizacións ou novos datos cos que o modelo non foi adestrado. Para lidiar con estes problemas existen diferentes métodos como insertar, a través da entrada, ou mediante re-adestramento, novo coñecemento externo de maneira que os modelos poidan procesalo e inferir sobre este, respostas que se adecúen a unha tarefa que requira deste determinado coñecemento. Así pois, con este traballo abórdase o problema de ensinar a un gran modelo de linguaxe pre-adestrado, coñecemento do dominio lexislativo en galego, explorando as capacidades de modelos diferentes tanto a través dun enfoque basado en contexto, como a través dunha aproximación consistente en inxectar coñecemento mediante o re-adestramento de parámetros, ao mesmo tempo que se teñen en conta as limitacións como o continuo cambio da información contida nos datos e a necesidade dunha inxección dinámica de coñecementos.
Dirección
LAMA PENIN, MANUEL (Titoría)
VIDAL AGUIAR, JUAN CARLOS Cotitoría
LAMA PENIN, MANUEL (Titoría)
VIDAL AGUIAR, JUAN CARLOS Cotitoría
Tribunal
Fernández Pena, Anselmo Tomás (Presidente/a)
MOSQUERA GONZALEZ, ANTONIO (Secretario/a)
Triñanes Fernández, Joaquín Ángel (Vogal)
Fernández Pena, Anselmo Tomás (Presidente/a)
MOSQUERA GONZALEZ, ANTONIO (Secretario/a)
Triñanes Fernández, Joaquín Ángel (Vogal)
Recoñecemento de emocións en linguaxe cruzada a partir da fala
Autoría
M.J.F.
Máster Universitario en Intelixencia Artificial
M.J.F.
Máster Universitario en Intelixencia Artificial
Data da defensa
21.02.2024 13:30
21.02.2024 13:30
Resumo
O recoñecemento de emocións a partir da fala é unha parte importante da computación afectiva que se centra na clasificación das emocións humanas a través da voz. Recoñecer as emocións da fala ten múltiples aplicacións, como determinar o estado de benestar físico e psicolóxico dunha persoa. Neste traballo, realizamos unha clasificación de emocións en varios idiomas en cinco corpus: Berlin Database of Emotional Speech, Ryerson Audio-Visual Database Emotional Speech and Song, o corpus de fala de Quechua Collao para o recoñecemento automático de emocións, o corpus multilingüe EmoFilm para recoñecemento de emocion e a base de datos emocional da fala italiana Emovo. Realizamos un preprocesamento dos ficheiros de son e unha extracción de características de atributos como os espectrogramas Mel, os espectrogramas Log-Mel e os coeficientes cepstrais de Mel-Frequency. Avalíanse varios modelos propostos baseados en arquitecturas do estado da arte, como redes convolucionais unidimensionais e bidimensionais con e sen capas de memoria a curto prazo e utilízanse técnicas de aumento de datos para incrementar a dispoñibilidade de mostras para estas arquitecturas de aprendizaxe profunda. Reportamos os resultados obtidos nos cinco conxuntos de datos mencionados anteriormente e a súa avaliación en varios idiomas. Ademais, realízase unha análise dos resultados obtidos para proporcionar comparacións entre as ramas indoeuropea romance e xermánica e as familias de linguas andino-ecuatoriais.
O recoñecemento de emocións a partir da fala é unha parte importante da computación afectiva que se centra na clasificación das emocións humanas a través da voz. Recoñecer as emocións da fala ten múltiples aplicacións, como determinar o estado de benestar físico e psicolóxico dunha persoa. Neste traballo, realizamos unha clasificación de emocións en varios idiomas en cinco corpus: Berlin Database of Emotional Speech, Ryerson Audio-Visual Database Emotional Speech and Song, o corpus de fala de Quechua Collao para o recoñecemento automático de emocións, o corpus multilingüe EmoFilm para recoñecemento de emocion e a base de datos emocional da fala italiana Emovo. Realizamos un preprocesamento dos ficheiros de son e unha extracción de características de atributos como os espectrogramas Mel, os espectrogramas Log-Mel e os coeficientes cepstrais de Mel-Frequency. Avalíanse varios modelos propostos baseados en arquitecturas do estado da arte, como redes convolucionais unidimensionais e bidimensionais con e sen capas de memoria a curto prazo e utilízanse técnicas de aumento de datos para incrementar a dispoñibilidade de mostras para estas arquitecturas de aprendizaxe profunda. Reportamos os resultados obtidos nos cinco conxuntos de datos mencionados anteriormente e a súa avaliación en varios idiomas. Ademais, realízase unha análise dos resultados obtidos para proporcionar comparacións entre as ramas indoeuropea romance e xermánica e as familias de linguas andino-ecuatoriais.
Dirección
CONDORI FERNANDEZ, NELLY (Titoría)
CATALA BOLOS, ALEJANDRO Cotitoría
CONDORI FERNANDEZ, NELLY (Titoría)
CATALA BOLOS, ALEJANDRO Cotitoría
Tribunal
Barro Ameneiro, Senén (Presidente/a)
ALONSO MORAL, JOSE MARIA (Secretario/a)
Cotos Yáñez, José Manuel (Vogal)
Barro Ameneiro, Senén (Presidente/a)
ALONSO MORAL, JOSE MARIA (Secretario/a)
Cotos Yáñez, José Manuel (Vogal)
Selección de algoritmos de seguimento baseados en IA para sistemas de detección e evasión embarcados
Autoría
J.B.G.T.
Máster Universitario en Intelixencia Artificial
J.B.G.T.
Máster Universitario en Intelixencia Artificial
Data da defensa
21.02.2024 16:30
21.02.2024 16:30
Resumo
A detección de aeronaves é un problema complexo con multitude de aplicacións no campo dos vehículos aéreos non tripulados (UAV) , incluídos os sistemas de detección e evasión. Estes sistemas utilizan seguimento de obxectos para detectar o tráfico circundante e tomar as medidas adecuadas para un voo seguro. Este traballo céntrase en investigar o estado da arte dos algoritmos de seguimento de obxectos. Desta investigación selecciónanse SORT, DeepSORT, StrongSORT, ByteTrack, Tracktor e QDTrack para ser probados tanto nunha contorna de laboratorio, co conxunto de datos MOT Challenge 2020; como nunha contorna de campo, co conxunto de datos Anti-UAV. A partir destes experimentos, descubriuse que ByteTrack obtén o mellor rendemento, logrando un MOTA de 93,498, un IDF1 de 89,766 e un HOTA de 77,236 co detector YOLOX sobre MOT20, e un MOTA de 71,979, un IDF1 de 65,693 e un HOTA de 54,184 cun detector RetinaNet sobre Anti-UAV, ademais dun rendemento de 38,2 FPS.
A detección de aeronaves é un problema complexo con multitude de aplicacións no campo dos vehículos aéreos non tripulados (UAV) , incluídos os sistemas de detección e evasión. Estes sistemas utilizan seguimento de obxectos para detectar o tráfico circundante e tomar as medidas adecuadas para un voo seguro. Este traballo céntrase en investigar o estado da arte dos algoritmos de seguimento de obxectos. Desta investigación selecciónanse SORT, DeepSORT, StrongSORT, ByteTrack, Tracktor e QDTrack para ser probados tanto nunha contorna de laboratorio, co conxunto de datos MOT Challenge 2020; como nunha contorna de campo, co conxunto de datos Anti-UAV. A partir destes experimentos, descubriuse que ByteTrack obtén o mellor rendemento, logrando un MOTA de 93,498, un IDF1 de 89,766 e un HOTA de 77,236 co detector YOLOX sobre MOT20, e un MOTA de 71,979, un IDF1 de 65,693 e un HOTA de 54,184 cun detector RetinaNet sobre Anti-UAV, ademais dun rendemento de 38,2 FPS.
Dirección
CORES COSTA, DANIEL (Titoría)
Lorenzo Rodríguez, Alfonso Cotitoría
CORES COSTA, DANIEL (Titoría)
Lorenzo Rodríguez, Alfonso Cotitoría
Tribunal
CARREIRA NOUCHE, MARIA JOSE (Presidente/a)
CATALA BOLOS, ALEJANDRO (Secretario/a)
López Martínez, Paula (Vogal)
CARREIRA NOUCHE, MARIA JOSE (Presidente/a)
CATALA BOLOS, ALEJANDRO (Secretario/a)
López Martínez, Paula (Vogal)
Visión por ordenador e técnicas de IA aplicadas ao cálculo da altura de capa de modelos impresos mediante bioimpresoras top-down
Autoría
A.G.S.
Máster Universitario en Intelixencia Artificial
A.G.S.
Máster Universitario en Intelixencia Artificial
Data da defensa
21.02.2024 17:00
21.02.2024 17:00
Resumo
A bioimpresión é unha nova técnica que permite a biofabricación de tecidos artificiais, por medio da xeración dunha estrutura de soporte na cal as células vivas están atrapadas a nivel microscópico, constituíndo o que se coñece como biochip. Os biochips pódense aplicar en varios campos, desde o estudo da difusión de fármacos e células tumorais ata a formación de tecidos artificiais en 3D, e mesmo a creación de órganos completos. Este traballo céntrase en resolver un dos problemas fundamentais da bioimpresión DLP multimaterial: determinar a separación entre o modelo, impreso nunha plataforma, e a superficie da resina fotopolimerizable ou bioxel, que define o grosor de capa do obxecto impreso. Proponse un método baseado en IA e técnicas de visión por ordenador, que é capaz de determinar a altura do líquido cunha precisión de 0,092 mm, e proporciona medicións da posición da plataforma cun coeficiente de correlación de 0,994 con respecto á posición real definida polo motor paso a paso. Este método permite a impresión multimaterial sen necesidade de intervención humana cada vez que se realiza un cambio de material.
A bioimpresión é unha nova técnica que permite a biofabricación de tecidos artificiais, por medio da xeración dunha estrutura de soporte na cal as células vivas están atrapadas a nivel microscópico, constituíndo o que se coñece como biochip. Os biochips pódense aplicar en varios campos, desde o estudo da difusión de fármacos e células tumorais ata a formación de tecidos artificiais en 3D, e mesmo a creación de órganos completos. Este traballo céntrase en resolver un dos problemas fundamentais da bioimpresión DLP multimaterial: determinar a separación entre o modelo, impreso nunha plataforma, e a superficie da resina fotopolimerizable ou bioxel, que define o grosor de capa do obxecto impreso. Proponse un método baseado en IA e técnicas de visión por ordenador, que é capaz de determinar a altura do líquido cunha precisión de 0,092 mm, e proporciona medicións da posición da plataforma cun coeficiente de correlación de 0,994 con respecto á posición real definida polo motor paso a paso. Este método permite a impresión multimaterial sen necesidade de intervención humana cada vez que se realiza un cambio de material.
Dirección
FLORES GONZALEZ, JULIAN CARLOS (Titoría)
NIETO GARCIA, DANIEL Cotitoría
FLORES GONZALEZ, JULIAN CARLOS (Titoría)
NIETO GARCIA, DANIEL Cotitoría
Tribunal
CARREIRA NOUCHE, MARIA JOSE (Presidente/a)
CATALA BOLOS, ALEJANDRO (Secretario/a)
López Martínez, Paula (Vogal)
CARREIRA NOUCHE, MARIA JOSE (Presidente/a)
CATALA BOLOS, ALEJANDRO (Secretario/a)
López Martínez, Paula (Vogal)
Desenvolvemento dun Sistema de Preguntas e Respostas Multi-Documento para a Creación dun Asistente de Preguntas Frecuentes
Autoría
M.M.H.L.
Máster Universitario en Intelixencia Artificial
M.M.H.L.
Máster Universitario en Intelixencia Artificial
Data da defensa
21.02.2024 13:00
21.02.2024 13:00
Resumo
Esta tese de mestrado profundiza no desenvolvemento dun Sistema de Resposta a Preguntas de Múltiples Documentos para un Asistente de FAQ, aproveitando técnicas avanzadas en Intelixencia Artificial e Procesamento de Linguaxe Natural. Unha clave desta investigación é a utilización de búsqueda semántica con representacións vectoriais de pasaxes antes da consulta do usuario, o que xurdiu como un achado significativo na redución da carga de traballo do reranker mentres se mantén a precisión dos resultados examinando menos documentos no proceso. O traballo ofrece unha exploración en profundidade da arquitectura Transformer e dos métodos de búsqueda semántica, co obxectivo de mellorar a recuperación de información e as capacidades de pregunta e resposta dentro dos sistemas de QA. Ao enfatizar a eficiencia gañada a través da búsqueda semántica con representacións vectoriais, este traballo dá luz a unha nova aproximación á clasificación de documentos e á recuperación de información, axiña simplificando o proceso de QA e mellorando a experiencia do usuario. O estudo demostrou unha potencial redución na carga de traballo dos modelos de reranking ao pasar de analizar 1000 a 50 documentos, delegando unha tarefa de preclasificación a un modelo baseado en semántica para documentos vectorizados. Isto permitiu unha diminución no tempo de execución do reranker sen comprometer a precisión tal como se mide por MRR@5. Finalmente, as estratexias foron probadas co proceso completo de selección de documentos relevantes usando 50, 100 e 500 consultas, resultando nun conxunto de modelos: ms-marco-distilbert-base-dot-prod-v3 como o modelo de busca de pasaxes e ms-marco-MiniLM-L-12-v2 como o modelo de reranking.
Esta tese de mestrado profundiza no desenvolvemento dun Sistema de Resposta a Preguntas de Múltiples Documentos para un Asistente de FAQ, aproveitando técnicas avanzadas en Intelixencia Artificial e Procesamento de Linguaxe Natural. Unha clave desta investigación é a utilización de búsqueda semántica con representacións vectoriais de pasaxes antes da consulta do usuario, o que xurdiu como un achado significativo na redución da carga de traballo do reranker mentres se mantén a precisión dos resultados examinando menos documentos no proceso. O traballo ofrece unha exploración en profundidade da arquitectura Transformer e dos métodos de búsqueda semántica, co obxectivo de mellorar a recuperación de información e as capacidades de pregunta e resposta dentro dos sistemas de QA. Ao enfatizar a eficiencia gañada a través da búsqueda semántica con representacións vectoriais, este traballo dá luz a unha nova aproximación á clasificación de documentos e á recuperación de información, axiña simplificando o proceso de QA e mellorando a experiencia do usuario. O estudo demostrou unha potencial redución na carga de traballo dos modelos de reranking ao pasar de analizar 1000 a 50 documentos, delegando unha tarefa de preclasificación a un modelo baseado en semántica para documentos vectorizados. Isto permitiu unha diminución no tempo de execución do reranker sen comprometer a precisión tal como se mide por MRR@5. Finalmente, as estratexias foron probadas co proceso completo de selección de documentos relevantes usando 50, 100 e 500 consultas, resultando nun conxunto de modelos: ms-marco-distilbert-base-dot-prod-v3 como o modelo de busca de pasaxes e ms-marco-MiniLM-L-12-v2 como o modelo de reranking.
Dirección
CATALA BOLOS, ALEJANDRO (Titoría)
CEREZO COSTAS, HÉCTOR Cotitoría
CATALA BOLOS, ALEJANDRO (Titoría)
CEREZO COSTAS, HÉCTOR Cotitoría
Tribunal
Barro Ameneiro, Senén (Presidente/a)
ALONSO MORAL, JOSE MARIA (Secretario/a)
Cotos Yáñez, José Manuel (Vogal)
Barro Ameneiro, Senén (Presidente/a)
ALONSO MORAL, JOSE MARIA (Secretario/a)
Cotos Yáñez, José Manuel (Vogal)
Experimentación en modelos multilingües entrenados usando a arquitectura transformer para tratamento da linguaxe natural
Autoría
A.L.V.
Máster Universitario en Intelixencia Artificial
A.L.V.
Máster Universitario en Intelixencia Artificial
Data da defensa
19.07.2024 10:00
19.07.2024 10:00
Resumo
O foco de atención de este Traballo de Fin de Máster é a experimentación con métodos de transfer learning en modelos multilingües que usen a arquitectura de tipo transformer e funcionen no idioma Galego; principalmente a súa adaptación a tarefas posteriores de linguaxe natural, como sería o seguimento de instrucións. Usaremos un modelo Galego de tipo open-source, Carballo-1.3B, para aplicar técnicas clásicas de fine-tuning e LoRA; o obxectivo final sería obter un modelo funcional e comparar estas dúas técnicas en como adaptan o modelo a esta nova tarefa mentres: (i) non perden as capabilidades de xeración de texto, e (ii) non requiran de unha cantidade irrazoable de recursos computacionais. Para este fin, realizaranse dúas avaliacións por humanos diferentes nos modelos xa entrenados, coas cales xulgaremos aos modelos no seguimento de instruciós e na xeración de texto.
O foco de atención de este Traballo de Fin de Máster é a experimentación con métodos de transfer learning en modelos multilingües que usen a arquitectura de tipo transformer e funcionen no idioma Galego; principalmente a súa adaptación a tarefas posteriores de linguaxe natural, como sería o seguimento de instrucións. Usaremos un modelo Galego de tipo open-source, Carballo-1.3B, para aplicar técnicas clásicas de fine-tuning e LoRA; o obxectivo final sería obter un modelo funcional e comparar estas dúas técnicas en como adaptan o modelo a esta nova tarefa mentres: (i) non perden as capabilidades de xeración de texto, e (ii) non requiran de unha cantidade irrazoable de recursos computacionais. Para este fin, realizaranse dúas avaliacións por humanos diferentes nos modelos xa entrenados, coas cales xulgaremos aos modelos no seguimento de instruciós e na xeración de texto.
Dirección
Gamallo Otero, Pablo (Titoría)
BUGARIN DIZ, ALBERTO JOSE Cotitoría
de Dios Flores, Iria Cotitoría
Gamallo Otero, Pablo (Titoría)
BUGARIN DIZ, ALBERTO JOSE Cotitoría
de Dios Flores, Iria Cotitoría
Tribunal
LAMA PENIN, MANUEL (Presidente/a)
CONDORI FERNANDEZ, NELLY (Secretario/a)
FELIX LAMAS, PAULO (Vogal)
LAMA PENIN, MANUEL (Presidente/a)
CONDORI FERNANDEZ, NELLY (Secretario/a)
FELIX LAMAS, PAULO (Vogal)
Desenvolvemento dunha solución OCR+NER para extraer información de facturas
Autoría
M.A.M.
Máster Universitario en Intelixencia Artificial
M.A.M.
Máster Universitario en Intelixencia Artificial
Data da defensa
20.02.2024 12:00
20.02.2024 12:00
Resumo
A comprensión de documentos, aproveitando tecnoloxías como o recoñecemento óptico de caracteres (OCR) e o recoñecemento de entidades con nome (NER), constitúe unha pedra angular no procesamento moderno da información. Este proxecto de tese afonda neste ámbito, centrándose especificamente na extracción de información das facturas. A partir dos coñecementos prácticos adquiridos durante as prácticas, o proxecto pretende unir os coñecementos teóricos coa aplicación práctica. O proxecto pretende desenvolver unha solución robusta capaz de extraer de forma eficiente información importante de varios formatos de factura. Partindo dos fundamentos teóricos da comprensión dos documentos, incluídos os matices de OCR e NER, esbozamos un enfoque sistemático que abarca a dispoñibilidade de datos, a metodoloxía e as probas rigorosas. Este proxecto de tese ofrece unha exploración integral da comprensión de documentos no contexto do procesamento de facturas, proporcionando información sobre a integración de tecnoloxías, o desenvolvemento de metodoloxías e o potencial de innovación en escenarios do mundo real. A través do seu enfoque sistemático e dedicación á excelencia, o proxecto contribúe ao avance do campo da comprensión documental, abrindo vías para futuras investigacións e aplicacións.
A comprensión de documentos, aproveitando tecnoloxías como o recoñecemento óptico de caracteres (OCR) e o recoñecemento de entidades con nome (NER), constitúe unha pedra angular no procesamento moderno da información. Este proxecto de tese afonda neste ámbito, centrándose especificamente na extracción de información das facturas. A partir dos coñecementos prácticos adquiridos durante as prácticas, o proxecto pretende unir os coñecementos teóricos coa aplicación práctica. O proxecto pretende desenvolver unha solución robusta capaz de extraer de forma eficiente información importante de varios formatos de factura. Partindo dos fundamentos teóricos da comprensión dos documentos, incluídos os matices de OCR e NER, esbozamos un enfoque sistemático que abarca a dispoñibilidade de datos, a metodoloxía e as probas rigorosas. Este proxecto de tese ofrece unha exploración integral da comprensión de documentos no contexto do procesamento de facturas, proporcionando información sobre a integración de tecnoloxías, o desenvolvemento de metodoloxías e o potencial de innovación en escenarios do mundo real. A través do seu enfoque sistemático e dedicación á excelencia, o proxecto contribúe ao avance do campo da comprensión documental, abrindo vías para futuras investigacións e aplicacións.
Dirección
CATALA BOLOS, ALEJANDRO (Titoría)
Méndez Llatas, Pablo Cotitoría
CATALA BOLOS, ALEJANDRO (Titoría)
Méndez Llatas, Pablo Cotitoría
Tribunal
MUCIENTES MOLINA, MANUEL FELIPE (Presidente/a)
ORDOÑEZ IGLESIAS, ALVARO (Secretario/a)
Sánchez Vila, Eduardo Manuel (Vogal)
MUCIENTES MOLINA, MANUEL FELIPE (Presidente/a)
ORDOÑEZ IGLESIAS, ALVARO (Secretario/a)
Sánchez Vila, Eduardo Manuel (Vogal)
Investigación, desenvolvemento e avaliación de algoritmos de aprendizaxe profunda para diversas funcionalidades de apoio á xestión de incendios forestais
Autoría
D.S.R.
Máster Universitario en Intelixencia Artificial
D.S.R.
Máster Universitario en Intelixencia Artificial
Data da defensa
21.02.2024 17:30
21.02.2024 17:30
Resumo
A detección temperá de incendios é unha tarefa crucial para combatelos e protexer á biodiversidade, na que os drons equipados con sistemas de visión poden ser unha ferramenta clave, amosando a súa eficacia na detección temperá. Neste traballo presentamos unha metodoloxía para a avaliación de modelos de aprendizaxe profundo presentes no estado do arte nunha experimentación cun enfoque en dúas fases. A primeira experimentación realizase empregando un conxunto de datos público, que é ampliado posteriormente para realizar a segunda experimentación con modelos. Adéstranse catro arquitecturas con distintos extractores de características, o que da lugar a probas cun total de once modelos diferentes. Por outro lado, crease o conxunto de datos empregado a partir de un conxunto de datos público, ao que se engaden máis imaxes etiquetadas a man. Desta maneira, gáñase en variedade de situacións e características das imaxes, achegándoas ao escenario real para un dron. Finalmente, obtéñense métricas de avaliación e realízanse probas de inferencia cos modelos elixidos, concluíndo coa mellor alternativa presente no estado do arte para esta aplicación. Atopamos que o modelo co mellor rendemento dos que temos probado foi SSD-VGG-16, cunha Precisión Media (mAP@0,5) de 0,76, aínda que a maioría dos modelos do estado do arte obtiveron bos resultados.
A detección temperá de incendios é unha tarefa crucial para combatelos e protexer á biodiversidade, na que os drons equipados con sistemas de visión poden ser unha ferramenta clave, amosando a súa eficacia na detección temperá. Neste traballo presentamos unha metodoloxía para a avaliación de modelos de aprendizaxe profundo presentes no estado do arte nunha experimentación cun enfoque en dúas fases. A primeira experimentación realizase empregando un conxunto de datos público, que é ampliado posteriormente para realizar a segunda experimentación con modelos. Adéstranse catro arquitecturas con distintos extractores de características, o que da lugar a probas cun total de once modelos diferentes. Por outro lado, crease o conxunto de datos empregado a partir de un conxunto de datos público, ao que se engaden máis imaxes etiquetadas a man. Desta maneira, gáñase en variedade de situacións e características das imaxes, achegándoas ao escenario real para un dron. Finalmente, obtéñense métricas de avaliación e realízanse probas de inferencia cos modelos elixidos, concluíndo coa mellor alternativa presente no estado do arte para esta aplicación. Atopamos que o modelo co mellor rendemento dos que temos probado foi SSD-VGG-16, cunha Precisión Media (mAP@0,5) de 0,76, aínda que a maioría dos modelos do estado do arte obtiveron bos resultados.
Dirección
MUCIENTES MOLINA, MANUEL FELIPE (Titoría)
Abado Bóveda, Silvia Cotitoría
MUCIENTES MOLINA, MANUEL FELIPE (Titoría)
Abado Bóveda, Silvia Cotitoría
Tribunal
CARREIRA NOUCHE, MARIA JOSE (Presidente/a)
CATALA BOLOS, ALEJANDRO (Secretario/a)
López Martínez, Paula (Vogal)
CARREIRA NOUCHE, MARIA JOSE (Presidente/a)
CATALA BOLOS, ALEJANDRO (Secretario/a)
López Martínez, Paula (Vogal)
Un novo enfoque para a previsión do tempo restante na monitorización predictiva de procesos
Autoría
N.S.B.
Máster Universitario en Intelixencia Artificial
N.S.B.
Máster Universitario en Intelixencia Artificial
Data da defensa
20.02.2024 12:30
20.02.2024 12:30
Resumo
Os modelos baseados en transformers desencadearon toda unha revolución no campo do procesamento da linguaxe natural e agora están estendendo os seus tentáculos a outros campos, como a análise de series temporais ou a minería de procesos. Recentemente, propúxose un novo enfoque baseado en transformers no monitoreo preditivo de procesos que supera a todos os modelos baseados en recorrentes que sotiñan as mellores cualificacións ata o momento. Neste traballo adaptamos esta arquitectura ao campo da minería de procesos, achegando maior semántica ao embedding das trazas que se utilizan para adestrar o modelo preditivo. Esta mellora virá a través de dúas contribucións. A primeira é que propoñemos unha interpretación novidosa das trazas como unha serie temporal de eventos e tomamos prestado un novo esquema de codificación deste campo para aproveitar a información temporal dos eventos. Esta codificación temporal integra o tempo entre eventos na representación obtida para a traza, de xeito similar á codificación posicional pero prestando atención á separación entre eventos no tempo. En segundo lugar está a aplicación do enmascaramento causal para restrinxir o tipo de relacións que poden establecerse no prefixo e axustarse mellor á idea de precedencia temporal. Tamén experimentamos coa atención para descubrir en que medida contribúe á calidade das predicións. Os resultados amosan que diferentes tipos de modelos funcionarán mellor dependendo das características intrínsecas do rexistro de eventos en cuestión, e que a atención pode non ser tan relevante na minería de procesos como o é no modelado da linguaxe.
Os modelos baseados en transformers desencadearon toda unha revolución no campo do procesamento da linguaxe natural e agora están estendendo os seus tentáculos a outros campos, como a análise de series temporais ou a minería de procesos. Recentemente, propúxose un novo enfoque baseado en transformers no monitoreo preditivo de procesos que supera a todos os modelos baseados en recorrentes que sotiñan as mellores cualificacións ata o momento. Neste traballo adaptamos esta arquitectura ao campo da minería de procesos, achegando maior semántica ao embedding das trazas que se utilizan para adestrar o modelo preditivo. Esta mellora virá a través de dúas contribucións. A primeira é que propoñemos unha interpretación novidosa das trazas como unha serie temporal de eventos e tomamos prestado un novo esquema de codificación deste campo para aproveitar a información temporal dos eventos. Esta codificación temporal integra o tempo entre eventos na representación obtida para a traza, de xeito similar á codificación posicional pero prestando atención á separación entre eventos no tempo. En segundo lugar está a aplicación do enmascaramento causal para restrinxir o tipo de relacións que poden establecerse no prefixo e axustarse mellor á idea de precedencia temporal. Tamén experimentamos coa atención para descubrir en que medida contribúe á calidade das predicións. Os resultados amosan que diferentes tipos de modelos funcionarán mellor dependendo das características intrínsecas do rexistro de eventos en cuestión, e que a atención pode non ser tan relevante na minería de procesos como o é no modelado da linguaxe.
Dirección
LAMA PENIN, MANUEL (Titoría)
VIDAL AGUIAR, JUAN CARLOS Cotitoría
LAMA PENIN, MANUEL (Titoría)
VIDAL AGUIAR, JUAN CARLOS Cotitoría
Tribunal
MUCIENTES MOLINA, MANUEL FELIPE (Presidente/a)
ORDOÑEZ IGLESIAS, ALVARO (Secretario/a)
Sánchez Vila, Eduardo Manuel (Vogal)
MUCIENTES MOLINA, MANUEL FELIPE (Presidente/a)
ORDOÑEZ IGLESIAS, ALVARO (Secretario/a)
Sánchez Vila, Eduardo Manuel (Vogal)
Avaliación ambiental e económica dunha estratexia de multivalorización secuencial do bagazo de mazá
Autoría
I.C.G.
Máster Universitario en Enxeñaría Química e Bioprocesos
I.C.G.
Máster Universitario en Enxeñaría Química e Bioprocesos
Data da defensa
09.07.2024 11:00
09.07.2024 11:00
Resumo
Este traballo céntrase no desenvolvemento dunha estratexia innovadora de multivalorización en cascada empregando bagazo de mazá como materia prima. Este enfoque busca maximizar o aproveitamento dos recursos dispoñibles e reducir os residuos agrícolas, ao mesmo tempo que se xeneran produtos de valor engadido. En primeiro lugar, descríbese en detalle o proceso de multivalorización en cascada, que consta de tres etapas: a obtención de polifenois, a produción de encimas e a fermentación ABE para a obtención de biobutanol. Realízase unha simulación a escala industrial, baseada en resultados de estudos de laboratorio destacando que o proceso está deseñado para operar en réxime semi-continuo, garantindo eficiencia e unha produción constante dos produtos desexados. Posteriormente, lévase a cabo unha avaliación económica e ambiental para comparar o proceso con outras alternativas dispoñibles no mercado. A análise económica mostra que o proceso é viable, pero a sección de polifenois presenta un maior impacto, polo que un descenso no prezo de venda destes podería afectar a rentabilidade. Realízase unha análise de sensibilidade para establecer un rango mínimo de venda. A avaliación de ciclo de vida proporciona unha visión integral dos impactos ambientais asociados co proceso. Identifícase que a extracción de polifenois e a obtención de biobutanol son etapas críticas en termos de impacto ambiental, destacando o uso de etanol e vapor como principais contribuíntes. Resáltase a necesidade de implementar practicas máis sostibles na xestión destes recursos para mitigar o seu impacto ambiental. Para abordar estes desafíos, lévase a cabo unha análise de sensibilidade que considera alternativas para os procesos maiores impactos. Esta análise permite avaliar como varían os impactos ambientais ao modificar a selección dos proceso clave.
Este traballo céntrase no desenvolvemento dunha estratexia innovadora de multivalorización en cascada empregando bagazo de mazá como materia prima. Este enfoque busca maximizar o aproveitamento dos recursos dispoñibles e reducir os residuos agrícolas, ao mesmo tempo que se xeneran produtos de valor engadido. En primeiro lugar, descríbese en detalle o proceso de multivalorización en cascada, que consta de tres etapas: a obtención de polifenois, a produción de encimas e a fermentación ABE para a obtención de biobutanol. Realízase unha simulación a escala industrial, baseada en resultados de estudos de laboratorio destacando que o proceso está deseñado para operar en réxime semi-continuo, garantindo eficiencia e unha produción constante dos produtos desexados. Posteriormente, lévase a cabo unha avaliación económica e ambiental para comparar o proceso con outras alternativas dispoñibles no mercado. A análise económica mostra que o proceso é viable, pero a sección de polifenois presenta un maior impacto, polo que un descenso no prezo de venda destes podería afectar a rentabilidade. Realízase unha análise de sensibilidade para establecer un rango mínimo de venda. A avaliación de ciclo de vida proporciona unha visión integral dos impactos ambientais asociados co proceso. Identifícase que a extracción de polifenois e a obtención de biobutanol son etapas críticas en termos de impacto ambiental, destacando o uso de etanol e vapor como principais contribuíntes. Resáltase a necesidade de implementar practicas máis sostibles na xestión destes recursos para mitigar o seu impacto ambiental. Para abordar estes desafíos, lévase a cabo unha análise de sensibilidade que considera alternativas para os procesos maiores impactos. Esta análise permite avaliar como varían os impactos ambientais ao modificar a selección dos proceso clave.
Dirección
HOSPIDO QUINTANA, ALMUDENA (Titoría)
EIBES GONZALEZ, GEMMA MARIA Cotitoría
HOSPIDO QUINTANA, ALMUDENA (Titoría)
EIBES GONZALEZ, GEMMA MARIA Cotitoría
Tribunal
FEIJOO COSTA, GUMERSINDO (Presidente/a)
DIAZ JULLIEN, CRISTINA (Secretario/a)
FERNANDEZ CARRASCO, EUGENIO (Vogal)
FEIJOO COSTA, GUMERSINDO (Presidente/a)
DIAZ JULLIEN, CRISTINA (Secretario/a)
FERNANDEZ CARRASCO, EUGENIO (Vogal)
Optimización da extracción de Substancias Poliméricas Extracelulares (EPS) para a súa valorización como biosorbente de cobre
Autoría
C.F.G.A.
Máster Universitario en Enxeñaría Química e Bioprocesos
C.F.G.A.
Máster Universitario en Enxeñaría Química e Bioprocesos
Data da defensa
09.07.2024 12:00
09.07.2024 12:00
Resumo
A xestión de residuos, especialmente no tratamento de augas residuais, é un desafío crecente debido á liberación de metais pesados en ambientes acuáticos causado por actividades industriais, e representa unha ameaza para ecosistemas e a saúde humana. As Substancias Poliméricas Extracelulares (EPS) teñen propiedades únicas que as fan efectivas como adsorbentes de metais pesados, converténdoas nunha alternativa atractiva na procura de solucións sostibles e economicamente viables para a remoción destes metais. Esta tese centrouse en optimizar a extracción de EPS desde lodos de depuración de Plantas de Tratamento de Augas Residuais (PTAR) coa finalidade de maximizar o rendemento e a súa capacidade de adsorción de cobre (Cu2+) mediante o deseño experimental como técnica estatística. O método de extracción utilizado foi unha hidrólise alcalina variando catro factores: concentración de reactivo, temperatura, porcentaxe en masa de lodo na mestura de lodo e reactivo alcalino e o tipo de reactivo alcalino. Aínda que non se alcanzaron as condicións óptimas entre as variables e niveis estudados no presente estudo, identificouse que a 20 oC, 10 % de lodo e utilizando NaOH 1 M maximizábanse os rendementos de extracción e capacidade de adsorción das EPS (465 mg EPS/g SV e 46,5 mg Cu(II) ads/g EPS, respectivamente). Ademais, determinouse que a concentración de reactivo e a porcentaxe de lodo na mestura de lodo e reactivo son as variables máis influentes no rendemento de extracción e capacidade de adsorción. A caracterización de extractos revelou unha maior presenza de proteínas que polisacáridos, especialmente nos ensaios con altas concentracións de reactivos alcalinos. Ao contrario do publicado na literatura, aparentemente, o aumento da temperatura na extracción non incrementa a cantidade de EPS; sen embargo, o que se observa neste estudo é resultado de dous efectos, un deles é a degradación de macromoléculas provocada pola temperatura e o outro débese á perda de componentes moleculares de menor peso molecular durante as etapas de diálise previas ás probas de adsorción. Observáronse mellores capacidades de adsorción utilizando Na2CO3 en lugar de NaOH como reactivo alcalino, xa que a menor alcalinidade permitiu manter mellor a integridade estrutural das EPS, mantendo así a actividade dos grupos funcionais na súa superficie, o que favorece a adsorción de iones metálicos. Por outro lado, os ensaios de potencial Z indicaron que a interacción electrostática non explica completamente o comportamento das EPS nos procesos de adsorción, polo que requirese dunha investigación máis detallada dos mecanismos que actúan neste proceso. A principal limitación do presente estudo foi o modelo de regresión de primeiro orde utilizado no deseño experimental, que non permitiu unha optimización completa. Recoméndase levar a cabo un deseño experimental cun modelo de regresión de segundo orde, sendo o Deseño Central Compuesto ou o Deseño Box-Behnken adecuados para iso.
A xestión de residuos, especialmente no tratamento de augas residuais, é un desafío crecente debido á liberación de metais pesados en ambientes acuáticos causado por actividades industriais, e representa unha ameaza para ecosistemas e a saúde humana. As Substancias Poliméricas Extracelulares (EPS) teñen propiedades únicas que as fan efectivas como adsorbentes de metais pesados, converténdoas nunha alternativa atractiva na procura de solucións sostibles e economicamente viables para a remoción destes metais. Esta tese centrouse en optimizar a extracción de EPS desde lodos de depuración de Plantas de Tratamento de Augas Residuais (PTAR) coa finalidade de maximizar o rendemento e a súa capacidade de adsorción de cobre (Cu2+) mediante o deseño experimental como técnica estatística. O método de extracción utilizado foi unha hidrólise alcalina variando catro factores: concentración de reactivo, temperatura, porcentaxe en masa de lodo na mestura de lodo e reactivo alcalino e o tipo de reactivo alcalino. Aínda que non se alcanzaron as condicións óptimas entre as variables e niveis estudados no presente estudo, identificouse que a 20 oC, 10 % de lodo e utilizando NaOH 1 M maximizábanse os rendementos de extracción e capacidade de adsorción das EPS (465 mg EPS/g SV e 46,5 mg Cu(II) ads/g EPS, respectivamente). Ademais, determinouse que a concentración de reactivo e a porcentaxe de lodo na mestura de lodo e reactivo son as variables máis influentes no rendemento de extracción e capacidade de adsorción. A caracterización de extractos revelou unha maior presenza de proteínas que polisacáridos, especialmente nos ensaios con altas concentracións de reactivos alcalinos. Ao contrario do publicado na literatura, aparentemente, o aumento da temperatura na extracción non incrementa a cantidade de EPS; sen embargo, o que se observa neste estudo é resultado de dous efectos, un deles é a degradación de macromoléculas provocada pola temperatura e o outro débese á perda de componentes moleculares de menor peso molecular durante as etapas de diálise previas ás probas de adsorción. Observáronse mellores capacidades de adsorción utilizando Na2CO3 en lugar de NaOH como reactivo alcalino, xa que a menor alcalinidade permitiu manter mellor a integridade estrutural das EPS, mantendo así a actividade dos grupos funcionais na súa superficie, o que favorece a adsorción de iones metálicos. Por outro lado, os ensaios de potencial Z indicaron que a interacción electrostática non explica completamente o comportamento das EPS nos procesos de adsorción, polo que requirese dunha investigación máis detallada dos mecanismos que actúan neste proceso. A principal limitación do presente estudo foi o modelo de regresión de primeiro orde utilizado no deseño experimental, que non permitiu unha optimización completa. Recoméndase levar a cabo un deseño experimental cun modelo de regresión de segundo orde, sendo o Deseño Central Compuesto ou o Deseño Box-Behnken adecuados para iso.
Dirección
MOSQUERA CORRAL, ANUSKA (Titoría)
Marzialetti , Teresita Cotitoría
MOSQUERA CORRAL, ANUSKA (Titoría)
Marzialetti , Teresita Cotitoría
Tribunal
FEIJOO COSTA, GUMERSINDO (Presidente/a)
DIAZ JULLIEN, CRISTINA (Secretario/a)
FERNANDEZ CARRASCO, EUGENIO (Vogal)
FEIJOO COSTA, GUMERSINDO (Presidente/a)
DIAZ JULLIEN, CRISTINA (Secretario/a)
FERNANDEZ CARRASCO, EUGENIO (Vogal)
Efecto da salinidade e o pH na recuperación de fósforo por medio de bacterias fotótrofas púrpura
Autoría
M.G.N.
Máster Universitario en Enxeñaría Química e Bioprocesos
M.G.N.
Máster Universitario en Enxeñaría Química e Bioprocesos
Data da defensa
09.07.2024 12:45
09.07.2024 12:45
Resumo
O fósforo atópase entre os recursos presentes na auga residual cuxa recuperación espertou un maior interese debido a que o continuo crecemento da poboación, a forte demanda de alimentos e a produción masiva de fertilizantes ameazan con convertelo nunha materia prima limitante no planeta. Nas estacións depuradoras de augas residuais (EDAR) implementáronse numerosos procesos a gran escala de eliminación/recuperación biolóxica de fósforo con PAO (organismos acumuladores de fosfato). Con todo, estes reactores biolóxicos requiren aeración, elevando significativamente o custo de operación da planta e son sensibles a descensos na concentración de materia orgánica do influente. Ademais, a biomasa utilizada libera polifosfato ao medio se se expón a longos períodos de anaerobiosis. As PPB (bacterias fotótrofas púrpura), en concreto, algunhas do tipo PNSB (purple non-sulfur bacteria) espertaron interese por demostrar ser PAO cun metabolismo único fotoheterótrofo que acumula polifosfato no interior das células en condicións anaerobias, cando se esgota a fonte de carbono orgánico do medio. Con todo, requírese investigar o comportamento destas bacterias para adquirir coñecementos fundamentais das súas condicións de operación, xa que non existen artigos que analicen o efecto da salinidade e o pH na eliminación de fósforo cun cultivo mixto de PNSB. A maioría dos artigos utilizan cultivos puros e non caracterizan en profundidade o comportamento en condicións anaerobias. Neste traballo, utilízase un reactor descontinuo anaerobio de 2 L cunha fonte de luz e ácido acético como fonte de carbono orgánico, para que as bacterias utilicen o seu metabolismo fotoheterótrofo. A biomasa é un cultivo mixto enriquecido en PNSB, non adaptado á salinidade nin a valores extremos de pH. En primeiro lugar, estudouse o efecto da salinidade nun rango de concentracións de NaCl de 8-24 g/L, obtendo menores eliminacións de fósforo a medida que aumenta a salinidade do medio. A continuación, estudouse o efecto do pH, nun rango de 4,5 a 9,0. A pH acedos as bacterias non creceron adecuadamente. Con todo, obtivéronse eliminacións significativas nos ensaios nos que a biomasa experimenta un pH próximo a 9,0 na fase estacionaria do seu crecemento. En xeral, nos ensaios deste traballo obtivéronse eliminacións da orde de 0,06-0,09 g P eliminado / g SSV presente. Estes valores atópanse no rango típico das PAO convencionais. A máxima eliminación alcanzada foi de 0,14 g P / g SSV presente.
O fósforo atópase entre os recursos presentes na auga residual cuxa recuperación espertou un maior interese debido a que o continuo crecemento da poboación, a forte demanda de alimentos e a produción masiva de fertilizantes ameazan con convertelo nunha materia prima limitante no planeta. Nas estacións depuradoras de augas residuais (EDAR) implementáronse numerosos procesos a gran escala de eliminación/recuperación biolóxica de fósforo con PAO (organismos acumuladores de fosfato). Con todo, estes reactores biolóxicos requiren aeración, elevando significativamente o custo de operación da planta e son sensibles a descensos na concentración de materia orgánica do influente. Ademais, a biomasa utilizada libera polifosfato ao medio se se expón a longos períodos de anaerobiosis. As PPB (bacterias fotótrofas púrpura), en concreto, algunhas do tipo PNSB (purple non-sulfur bacteria) espertaron interese por demostrar ser PAO cun metabolismo único fotoheterótrofo que acumula polifosfato no interior das células en condicións anaerobias, cando se esgota a fonte de carbono orgánico do medio. Con todo, requírese investigar o comportamento destas bacterias para adquirir coñecementos fundamentais das súas condicións de operación, xa que non existen artigos que analicen o efecto da salinidade e o pH na eliminación de fósforo cun cultivo mixto de PNSB. A maioría dos artigos utilizan cultivos puros e non caracterizan en profundidade o comportamento en condicións anaerobias. Neste traballo, utilízase un reactor descontinuo anaerobio de 2 L cunha fonte de luz e ácido acético como fonte de carbono orgánico, para que as bacterias utilicen o seu metabolismo fotoheterótrofo. A biomasa é un cultivo mixto enriquecido en PNSB, non adaptado á salinidade nin a valores extremos de pH. En primeiro lugar, estudouse o efecto da salinidade nun rango de concentracións de NaCl de 8-24 g/L, obtendo menores eliminacións de fósforo a medida que aumenta a salinidade do medio. A continuación, estudouse o efecto do pH, nun rango de 4,5 a 9,0. A pH acedos as bacterias non creceron adecuadamente. Con todo, obtivéronse eliminacións significativas nos ensaios nos que a biomasa experimenta un pH próximo a 9,0 na fase estacionaria do seu crecemento. En xeral, nos ensaios deste traballo obtivéronse eliminacións da orde de 0,06-0,09 g P eliminado / g SSV presente. Estes valores atópanse no rango típico das PAO convencionais. A máxima eliminación alcanzada foi de 0,14 g P / g SSV presente.
Dirección
MOSQUERA CORRAL, ANUSKA (Titoría)
VAL DEL RIO, MARIA ANGELES Cotitoría
Pedrouso Fuentes, Alba Cotitoría
MOSQUERA CORRAL, ANUSKA (Titoría)
VAL DEL RIO, MARIA ANGELES Cotitoría
Pedrouso Fuentes, Alba Cotitoría
Tribunal
CASARES LONG, JUAN JOSE (Presidente/a)
EIBES GONZALEZ, GEMMA MARIA (Secretario/a)
FRANCO URIA, MARIA AMAYA (Vogal)
CASARES LONG, JUAN JOSE (Presidente/a)
EIBES GONZALEZ, GEMMA MARIA (Secretario/a)
FRANCO URIA, MARIA AMAYA (Vogal)
Optimización da produción de ácidos graxos volátiles para a obtención de biopolímeros mediante a valorización de residuos orgánicos complexos
Autoría
I.A.C.M.
Máster Universitario en Enxeñaría Química e Bioprocesos
I.A.C.M.
Máster Universitario en Enxeñaría Química e Bioprocesos
Data da defensa
15.02.2024 10:30
15.02.2024 10:30
Resumo
O aumento da poboación mundial provocou un crecemento exponencial da demanda de recursos e a da cantidade de refugallos orgánicos producidos. Un xeito de tratar correntes de refugallos é a dixestión anaerobia, un método flexible e respectuoso co medio ambiente. Este proceso consta de catro pasos: hidrólise, acidoxénese, acetoxénese e metanoxénese. Na implementación da Directiva Marco de Residuos da Unión Europea, poderíase avanzar da reciclaxe á recuperación de produtos, inhibindo a metanoxénese e, por exemplo, empregando os ácidos graxos volátiles (AGV) formados durante a acidoxénese e acetoxénese como fonte de carbono para a produción de polihidroxialcanoatos (PHA), biopolímeros con propiedades plásticas e biodegradables, con maior valor no mercado. Neste traballo avalíase o potencial de produción de AGV a partir de correntes lipídicas e estúdase a composición de PHA que podería producirse coas mesturas de AGV obtidas. Para iso, realizáronse 3 ensaios batch en botellas de 400 mL con distintos substratos (glicosa, ácido oleico e aceite usado de cociña). No primeiro ensaio, utilizouse glicosa como parámetro sintético e aceite residual. Neste ensaio, produciuse una inhibición total da metanoxénese e preto do 50% nas demais etapas polo amoníaco libre. No segundo ensaio, cambiouse o inóculo e a glicosa consumiuse completamente, pero o aceite non se solubilizou por completo, quedando en forma de flóculos de graxa aboiando na superficie do líquido. Con todo, para ambos substratos, toda a materia orgánica en fase soluble eran AGV, sendo os compostos maioritarios acético e butírico no caso da glicosa, e acético e propiónico no caso do aceite. O obxectivo do terceiro ensaio era estudar o efecto da hidrólese utilizando ácido oleico, ademais de dúas correntes de aceite con menor concentración. O ácido oleico tampouco puido solubilizarse e observáronse os mesmos flóculos de graxa aboiando na superficie. Unha das correntes de aceite con menor concentración formou AGV cunha maior proporción de acético que no ensaio 2, seguido de novo polo ácido propiónico. A outra estaba fóra do rango mínimo de medición do equipo. En unidades de DQO, a maior cantidade de AGV producidos polas correntes de aceite nos ensaios 1, 2 y 3 foron 0,63 g DQO/L, 2,34 g DQO/L e 0,14 g DQO/L, respectivamente. No ensaio 3, con ácido oleico obtívose 1,38 g DQO/L. Logrouse un aumento da produción de AGV ao cambiar o inóculo, sen embargo, os tres intentos de optimización no ensaio 3 fallaron. A hidrólese de lípidos depende demasiado da área superficial dispoñible e que se teñan formado flóculos de graxa na superficie do líquido dificultou a hidrólese, o que provocou que o máximo de AGV logrados a partires da DQO introducida sexa 23% para o aceite e 13% para o ácido oleico. Con todo, os AGV específicos obtidos en cada ensaio foron diferentes, amosando o potencial de obtención de materiais con diferentes propiedades bioplásticas a partir de aceite residual adaptando o modo de operación.
O aumento da poboación mundial provocou un crecemento exponencial da demanda de recursos e a da cantidade de refugallos orgánicos producidos. Un xeito de tratar correntes de refugallos é a dixestión anaerobia, un método flexible e respectuoso co medio ambiente. Este proceso consta de catro pasos: hidrólise, acidoxénese, acetoxénese e metanoxénese. Na implementación da Directiva Marco de Residuos da Unión Europea, poderíase avanzar da reciclaxe á recuperación de produtos, inhibindo a metanoxénese e, por exemplo, empregando os ácidos graxos volátiles (AGV) formados durante a acidoxénese e acetoxénese como fonte de carbono para a produción de polihidroxialcanoatos (PHA), biopolímeros con propiedades plásticas e biodegradables, con maior valor no mercado. Neste traballo avalíase o potencial de produción de AGV a partir de correntes lipídicas e estúdase a composición de PHA que podería producirse coas mesturas de AGV obtidas. Para iso, realizáronse 3 ensaios batch en botellas de 400 mL con distintos substratos (glicosa, ácido oleico e aceite usado de cociña). No primeiro ensaio, utilizouse glicosa como parámetro sintético e aceite residual. Neste ensaio, produciuse una inhibición total da metanoxénese e preto do 50% nas demais etapas polo amoníaco libre. No segundo ensaio, cambiouse o inóculo e a glicosa consumiuse completamente, pero o aceite non se solubilizou por completo, quedando en forma de flóculos de graxa aboiando na superficie do líquido. Con todo, para ambos substratos, toda a materia orgánica en fase soluble eran AGV, sendo os compostos maioritarios acético e butírico no caso da glicosa, e acético e propiónico no caso do aceite. O obxectivo do terceiro ensaio era estudar o efecto da hidrólese utilizando ácido oleico, ademais de dúas correntes de aceite con menor concentración. O ácido oleico tampouco puido solubilizarse e observáronse os mesmos flóculos de graxa aboiando na superficie. Unha das correntes de aceite con menor concentración formou AGV cunha maior proporción de acético que no ensaio 2, seguido de novo polo ácido propiónico. A outra estaba fóra do rango mínimo de medición do equipo. En unidades de DQO, a maior cantidade de AGV producidos polas correntes de aceite nos ensaios 1, 2 y 3 foron 0,63 g DQO/L, 2,34 g DQO/L e 0,14 g DQO/L, respectivamente. No ensaio 3, con ácido oleico obtívose 1,38 g DQO/L. Logrouse un aumento da produción de AGV ao cambiar o inóculo, sen embargo, os tres intentos de optimización no ensaio 3 fallaron. A hidrólese de lípidos depende demasiado da área superficial dispoñible e que se teñan formado flóculos de graxa na superficie do líquido dificultou a hidrólese, o que provocou que o máximo de AGV logrados a partires da DQO introducida sexa 23% para o aceite e 13% para o ácido oleico. Con todo, os AGV específicos obtidos en cada ensaio foron diferentes, amosando o potencial de obtención de materiais con diferentes propiedades bioplásticas a partir de aceite residual adaptando o modo de operación.
Dirección
MOSQUERA CORRAL, ANUSKA (Titoría)
VAL DEL RIO, MARIA ANGELES Cotitoría
Pedrouso Fuentes, Alba Cotitoría
MOSQUERA CORRAL, ANUSKA (Titoría)
VAL DEL RIO, MARIA ANGELES Cotitoría
Pedrouso Fuentes, Alba Cotitoría
Tribunal
SOTO CAMPOS, ANA MARIA (Presidente/a)
Balboa Méndez, Sabela (Secretario/a)
SOUTO GONZALEZ, JOSE ANTONIO (Vogal)
SOTO CAMPOS, ANA MARIA (Presidente/a)
Balboa Méndez, Sabela (Secretario/a)
SOUTO GONZALEZ, JOSE ANTONIO (Vogal)
Sistema dunha unidade a escala piloto para a producción de biopolímeros
Autoría
M.A.L.M.
Máster Universitario en Enxeñaría Química e Bioprocesos
M.A.L.M.
Máster Universitario en Enxeñaría Química e Bioprocesos
Data da defensa
15.02.2024 12:00
15.02.2024 12:00
Resumo
A xeración de residuos a nivel mundial foi en aumento de forma directamente proporcional ao incremento da poboación humana e o modelo de consumismo contemporáneo. Entre estes residuos, áchanse os aceites e graxas derivados da industria alimentaria, de acordo co crecemento poboacional que require cubrir as súas necesidades básicas. Os residuos graxos presentan, pola súa natureza, unha gran dificultade na súa xestión, xa que son susceptibles de xerar problemas ambientais, sociais e estruturais, tales como a contaminación de augas, a produción de cheiros e a obstrución das canalizacións. Entre as industrias deste sector que xeran este tipo de residuos, destaca, en Galicia, a industria conserveira do peixe. Recentemente, os esforzos sobre a xestión de residuos orientáronse cara á posibilidade da súa revalorización, xerando a partir deles novos produtos de alto valor engadido. Entre estes produtos, atópanse biopolímeros como os polihidroxialcanoatos (PHA) e os triacilglicéridos (TAG), bioplásticos alternativos a aqueles derivados do petróleo e precursores dos biocombustibles, respectivamente. O presente traballo consiste na aplicación da tecnoloxía PRETENACC nun reactor secuencial descontinuo (SBR) a escala piloto (24 L) que emprega o aceite residual como fonte de carbono para a alimentación dun cultivo microbiano mixto (CMM) enriquecido a partir de lodos activos dunha estación depuradora de augas residuais (EDAR). O sistema opera en ciclos sucesivos de 12 h de enriquecemento do CMM e acumulación de biopolímeros, mediante a aplicación dun réxime de saciedade/fame xestionado onde se realiza a alimentación desacoplada da fonte de carbono (ó inicio do ciclo) e dos nutrientes (ó cabo de 6 horas, ó inicio da fame). Tras dúas operacións de 35 e 39 días, respectivamente, entre as cales foron implementadas melloras no sistema de aireación, obtívose unha acumulación de biopolímeros dentro dos microorganismos próxima ao 40 % en peso. Con todo, o sistema require ser optimizado se se pretende unha acumulación dirixida a PHA.
A xeración de residuos a nivel mundial foi en aumento de forma directamente proporcional ao incremento da poboación humana e o modelo de consumismo contemporáneo. Entre estes residuos, áchanse os aceites e graxas derivados da industria alimentaria, de acordo co crecemento poboacional que require cubrir as súas necesidades básicas. Os residuos graxos presentan, pola súa natureza, unha gran dificultade na súa xestión, xa que son susceptibles de xerar problemas ambientais, sociais e estruturais, tales como a contaminación de augas, a produción de cheiros e a obstrución das canalizacións. Entre as industrias deste sector que xeran este tipo de residuos, destaca, en Galicia, a industria conserveira do peixe. Recentemente, os esforzos sobre a xestión de residuos orientáronse cara á posibilidade da súa revalorización, xerando a partir deles novos produtos de alto valor engadido. Entre estes produtos, atópanse biopolímeros como os polihidroxialcanoatos (PHA) e os triacilglicéridos (TAG), bioplásticos alternativos a aqueles derivados do petróleo e precursores dos biocombustibles, respectivamente. O presente traballo consiste na aplicación da tecnoloxía PRETENACC nun reactor secuencial descontinuo (SBR) a escala piloto (24 L) que emprega o aceite residual como fonte de carbono para a alimentación dun cultivo microbiano mixto (CMM) enriquecido a partir de lodos activos dunha estación depuradora de augas residuais (EDAR). O sistema opera en ciclos sucesivos de 12 h de enriquecemento do CMM e acumulación de biopolímeros, mediante a aplicación dun réxime de saciedade/fame xestionado onde se realiza a alimentación desacoplada da fonte de carbono (ó inicio do ciclo) e dos nutrientes (ó cabo de 6 horas, ó inicio da fame). Tras dúas operacións de 35 e 39 días, respectivamente, entre as cales foron implementadas melloras no sistema de aireación, obtívose unha acumulación de biopolímeros dentro dos microorganismos próxima ao 40 % en peso. Con todo, o sistema require ser optimizado se se pretende unha acumulación dirixida a PHA.
Dirección
VAL DEL RIO, MARIA ANGELES (Titoría)
MOSQUERA CORRAL, ANUSKA Cotitoría
Pedrouso Fuentes, Alba Cotitoría
VAL DEL RIO, MARIA ANGELES (Titoría)
MOSQUERA CORRAL, ANUSKA Cotitoría
Pedrouso Fuentes, Alba Cotitoría
Tribunal
VIDAL TATO, MARIA ISABEL (Presidente/a)
ROMERO CASTRO, NOELIA MARIA (Secretario/a)
RODRIGUEZ MARTINEZ, HECTOR (Vogal)
VIDAL TATO, MARIA ISABEL (Presidente/a)
ROMERO CASTRO, NOELIA MARIA (Secretario/a)
RODRIGUEZ MARTINEZ, HECTOR (Vogal)
Valorización secuencial do bagazo da mazá: extracción de compostos bioactivos e produción de biocombustibles mediante fermentación ABE.
Autoría
A.B.M.
Máster Universitario en Enxeñaría Química e Bioprocesos
A.B.M.
Máster Universitario en Enxeñaría Química e Bioprocesos
Data da defensa
15.02.2024 10:00
15.02.2024 10:00
Resumo
No presente traballo de fin de máster estudouse a viabilidade dunha valorización secuencial dun residuo da industria da sidra como é o bagazo da mazá. A valorización pasa por unha etapa de secado, unha etapa de extracción de compostos bioactivos, unha etapa de hidrólise enzimática e unha etapa de produción de biocombustible por fermentación ABE. En primeiro lugar, o bagazo da mazá secouse en fornos a 50ºC durante períodos de dous, catro e sete días, acadando porcentaxes de humidade do 21,51%, 18,18% e 7,68% respectivamente. Cada fracción de bagazo presentaba características diferentes que foron avaliadas na seguinte etapa. Posteriormente, a extracción realizouse utilizando como disolvente unha mestura de auga-etanol, obtendo extractos con concentracións de 32,02 mg GAE/g DW de compostos fenólicos totais, 6,67 mg TE/g DW de actividade antioxidante polo método DPPH. , 15,55 mg TE/g DW de actividade antioxidante polo método FRAP, 39,10 mg TE/g DW de actividade antioxidante polo método ABTS e 6,34 mg RE/g DW de flavonoides totais. Comprobouse que a fase de extracción conleva unha perda asociada de parte dos azucares constituíntes do bagazo da mazá, o que limita as fases posteriores da valoración. Na seguinte fase, a hidrólise enzimática, estudáronse os parámetros que máis afectan á operación, chegando á conclusión de que é necesario un estrito control do pH e ter unha boa xeometría e sistema de calefacción no recipiente de reacción para que o a liberación de azucres se realice correctamente. Tamén se confirmou que cando se usa bagazo que ven da fase de extracción, a hidrólise enzimática só chega a concentración de azucres redutores totais de ata 63,51 g/L. Finalmente, avaliouse a última fase de fermentación ABE no medio control (P2) formado por glicosa e hidrolizado de mazá (HBM) ambos de hidrolizados tamponados como acuoso usando C.beijerinckii como inóculo. Comprobouse que os medios onde maior produción de metabolitos acontecía era no medio sintético composto únicamente por glicosa, mentres que o medio HBM tamponado inhibe o crecemento bacteriano e o medio HBM acuoso permite levar a cabo a reacción biolóxica, pero obtendo menores rendementos e produtividades que o medio P2.
No presente traballo de fin de máster estudouse a viabilidade dunha valorización secuencial dun residuo da industria da sidra como é o bagazo da mazá. A valorización pasa por unha etapa de secado, unha etapa de extracción de compostos bioactivos, unha etapa de hidrólise enzimática e unha etapa de produción de biocombustible por fermentación ABE. En primeiro lugar, o bagazo da mazá secouse en fornos a 50ºC durante períodos de dous, catro e sete días, acadando porcentaxes de humidade do 21,51%, 18,18% e 7,68% respectivamente. Cada fracción de bagazo presentaba características diferentes que foron avaliadas na seguinte etapa. Posteriormente, a extracción realizouse utilizando como disolvente unha mestura de auga-etanol, obtendo extractos con concentracións de 32,02 mg GAE/g DW de compostos fenólicos totais, 6,67 mg TE/g DW de actividade antioxidante polo método DPPH. , 15,55 mg TE/g DW de actividade antioxidante polo método FRAP, 39,10 mg TE/g DW de actividade antioxidante polo método ABTS e 6,34 mg RE/g DW de flavonoides totais. Comprobouse que a fase de extracción conleva unha perda asociada de parte dos azucares constituíntes do bagazo da mazá, o que limita as fases posteriores da valoración. Na seguinte fase, a hidrólise enzimática, estudáronse os parámetros que máis afectan á operación, chegando á conclusión de que é necesario un estrito control do pH e ter unha boa xeometría e sistema de calefacción no recipiente de reacción para que o a liberación de azucres se realice correctamente. Tamén se confirmou que cando se usa bagazo que ven da fase de extracción, a hidrólise enzimática só chega a concentración de azucres redutores totais de ata 63,51 g/L. Finalmente, avaliouse a última fase de fermentación ABE no medio control (P2) formado por glicosa e hidrolizado de mazá (HBM) ambos de hidrolizados tamponados como acuoso usando C.beijerinckii como inóculo. Comprobouse que os medios onde maior produción de metabolitos acontecía era no medio sintético composto únicamente por glicosa, mentres que o medio HBM tamponado inhibe o crecemento bacteriano e o medio HBM acuoso permite levar a cabo a reacción biolóxica, pero obtendo menores rendementos e produtividades que o medio P2.
Dirección
EIBES GONZALEZ, GEMMA MARIA (Titoría)
LU CHAU, THELMO ALEJANDRO Cotitoría
FARIÑAS MERA, RAQUEL Cotitoría
EIBES GONZALEZ, GEMMA MARIA (Titoría)
LU CHAU, THELMO ALEJANDRO Cotitoría
FARIÑAS MERA, RAQUEL Cotitoría
Tribunal
ROCA BORDELLO, ENRIQUE (Presidente/a)
VAL DEL RIO, MARIA ANGELES (Secretario/a)
RODRIGUEZ OSORIO, CARLOS (Vogal)
ROCA BORDELLO, ENRIQUE (Presidente/a)
VAL DEL RIO, MARIA ANGELES (Secretario/a)
RODRIGUEZ OSORIO, CARLOS (Vogal)
Caracterización de contaminantes de preocupación emerxente durante o tratamento de aguas residuais de sistemas de tratamento individual
Autoría
A.S.S.
Máster Universitario en Enxeñaría Química e Bioprocesos
A.S.S.
Máster Universitario en Enxeñaría Química e Bioprocesos
Data da defensa
09.07.2024 13:15
09.07.2024 13:15
Resumo
Nos últimos anos xurdiu un interese crecente por estudar un novo grupo de contaminantes presentes nas augas residuais, coñecidos como contaminantes de preocupación emerxente ou CEC polas súas siglas en inglés. Dentro dos CECs están os microcontaminantes orgánicos (OMPs) os cales se detectan en concentracións do orde de microg/l a ng/l. Os análises ambientais indican que estes contaminantes están presentes na maioría das augas superficiais. Entre os moitos contaminantes, os antibióticos destacan pola súa relevancia, xa que poden contribuír á aparición de microorganismos resistentes a antibióticos (ARM). Na actualidade o número de falecidos por resistencias a antibióticos é de 700.000 persoas en todo o mundo cifra que pode ascender a 10 millóns en 2050. Unha forma eficaz de combater este problema é mediante o tratamento das augas nas EDAR, con todo a poboación das zonas rurais xeralmente non está conectada ás EDAR. Nestas zonas a auga trátase con sistemas e tratamento individual como as fosas sépticas ou tanques de almacenamento. A información sobre este tipo de augas a nivel de contaminantes clásicos e CECs é escasa ou nula. Neste traballo realízase unha caracterización dos CECs presentes nas augas de sistemas de tratamento individual así como un estudo de eliminación dos mesmos nun reactor de lodos activos.
Nos últimos anos xurdiu un interese crecente por estudar un novo grupo de contaminantes presentes nas augas residuais, coñecidos como contaminantes de preocupación emerxente ou CEC polas súas siglas en inglés. Dentro dos CECs están os microcontaminantes orgánicos (OMPs) os cales se detectan en concentracións do orde de microg/l a ng/l. Os análises ambientais indican que estes contaminantes están presentes na maioría das augas superficiais. Entre os moitos contaminantes, os antibióticos destacan pola súa relevancia, xa que poden contribuír á aparición de microorganismos resistentes a antibióticos (ARM). Na actualidade o número de falecidos por resistencias a antibióticos é de 700.000 persoas en todo o mundo cifra que pode ascender a 10 millóns en 2050. Unha forma eficaz de combater este problema é mediante o tratamento das augas nas EDAR, con todo a poboación das zonas rurais xeralmente non está conectada ás EDAR. Nestas zonas a auga trátase con sistemas e tratamento individual como as fosas sépticas ou tanques de almacenamento. A información sobre este tipo de augas a nivel de contaminantes clásicos e CECs é escasa ou nula. Neste traballo realízase unha caracterización dos CECs presentes nas augas de sistemas de tratamento individual así como un estudo de eliminación dos mesmos nun reactor de lodos activos.
Dirección
GARRIDO FERNANDEZ, JUAN MANUEL (Titoría)
GARRIDO FERNANDEZ, JUAN MANUEL (Titoría)
Tribunal
CASARES LONG, JUAN JOSE (Presidente/a)
EIBES GONZALEZ, GEMMA MARIA (Secretario/a)
FRANCO URIA, MARIA AMAYA (Vogal)
CASARES LONG, JUAN JOSE (Presidente/a)
EIBES GONZALEZ, GEMMA MARIA (Secretario/a)
FRANCO URIA, MARIA AMAYA (Vogal)
Implementación nativa de OpenMP para Python
Autoría
D.M.P.O.
Máster Universitario en Computación de Altas Prestacións / High Performance Computing from the University of A Coruña and the University of Santiago de Compostela (Cergy presencial)
D.M.P.O.
Máster Universitario en Computación de Altas Prestacións / High Performance Computing from the University of A Coruña and the University of Santiago de Compostela (Cergy presencial)
Data da defensa
03.09.2024 10:30
03.09.2024 10:30
Resumo
Anteriormente era imposible obter unha aceleración usando multithreading en Python debido ao Global Bloqueo de intérprete na implementación principal de Python, CPython. En outubro de 2024, lanzarase Python 3.13, incluíndo PEP 703 que fai o bloqueo global do intérprete Opcional en CPython. Ata agora, a única forma de paralelizar os programas de Python era usar varios procesos e Inter Comunicación de procesos. Este contexto fixo inútil a implementación da API de OpenMP. Coa eliminación do bloqueo do intérprete global en Python 3.13, é necesario proporcionar API simples de multiproceso. relevante e útil.
Anteriormente era imposible obter unha aceleración usando multithreading en Python debido ao Global Bloqueo de intérprete na implementación principal de Python, CPython. En outubro de 2024, lanzarase Python 3.13, incluíndo PEP 703 que fai o bloqueo global do intérprete Opcional en CPython. Ata agora, a única forma de paralelizar os programas de Python era usar varios procesos e Inter Comunicación de procesos. Este contexto fixo inútil a implementación da API de OpenMP. Coa eliminación do bloqueo do intérprete global en Python 3.13, é necesario proporcionar API simples de multiproceso. relevante e útil.
Dirección
PICHEL CAMPOS, JUAN CARLOS (Titoría)
PIÑEIRO POMAR, CESAR ALFREDO Cotitoría
PICHEL CAMPOS, JUAN CARLOS (Titoría)
PIÑEIRO POMAR, CESAR ALFREDO Cotitoría
Tribunal
CABALEIRO DOMINGUEZ, JOSE CARLOS (Presidente/a)
Blanco Heras, Dora (Secretario/a)
González Domínguez, Jorge (Vogal)
CABALEIRO DOMINGUEZ, JOSE CARLOS (Presidente/a)
Blanco Heras, Dora (Secretario/a)
González Domínguez, Jorge (Vogal)
Automatización do proceso de optimización de hiperparámetros para aprendizaxe máquina en Pytorch empregando algoritmos xenéticos
Autoría
R.R.
Máster Universitario en Computación de Altas Prestacións / High Performance Computing from the University of A Coruña and the University of Santiago de Compostela (Cergy presencial)
R.R.
Máster Universitario en Computación de Altas Prestacións / High Performance Computing from the University of A Coruña and the University of Santiago de Compostela (Cergy presencial)
Data da defensa
03.09.2024 11:00
03.09.2024 11:00
Resumo
O propósito deste proxecto é crear unha biblioteca en Python que automatice a optimización e axuste fino de hiperparámetros para modelos de ML en PyTorch usando algoritmos evolutivos baseados na implementación de conceptos de selección natural: aptitude variable, herdabilidade, recombinación, mutación, etc. Hai unha poboación en evolución que pasa por moitas xeracións, onde cada individuo na poboación é un conxunto de hiperparámetros. Exemplos dos hiperparámetros a axustar son: taxa de aprendizaxe, tamaño do lote, número de épocas. Para isto, utilizo a biblioteca de código aberto en Python DEAP (Algoritmos Evolutivos Distribuídos para Python) que implementa os bloques de construción para personalizar diferentes implementacións de algoritmos evolutivos.
O propósito deste proxecto é crear unha biblioteca en Python que automatice a optimización e axuste fino de hiperparámetros para modelos de ML en PyTorch usando algoritmos evolutivos baseados na implementación de conceptos de selección natural: aptitude variable, herdabilidade, recombinación, mutación, etc. Hai unha poboación en evolución que pasa por moitas xeracións, onde cada individuo na poboación é un conxunto de hiperparámetros. Exemplos dos hiperparámetros a axustar son: taxa de aprendizaxe, tamaño do lote, número de épocas. Para isto, utilizo a biblioteca de código aberto en Python DEAP (Algoritmos Evolutivos Distribuídos para Python) que implementa os bloques de construción para personalizar diferentes implementacións de algoritmos evolutivos.
Dirección
QUESADA BARRIUSO, PABLO (Titoría)
Andrade Canosa, Diego Cotitoría
QUESADA BARRIUSO, PABLO (Titoría)
Andrade Canosa, Diego Cotitoría
Tribunal
CABALEIRO DOMINGUEZ, JOSE CARLOS (Presidente/a)
Blanco Heras, Dora (Secretario/a)
González Domínguez, Jorge (Vogal)
CABALEIRO DOMINGUEZ, JOSE CARLOS (Presidente/a)
Blanco Heras, Dora (Secretario/a)
González Domínguez, Jorge (Vogal)
Desterpenación de aceites esenciais de cítricos mediante extracción cun líquido iónico biocompatible
Autoría
A.R.G.
Máster Universitario en Enxeñaría Química e Bioprocesos
A.R.G.
Máster Universitario en Enxeñaría Química e Bioprocesos
Data da defensa
11.09.2024 12:30
11.09.2024 12:30
Resumo
Os aceites esenciais de cítricos teñen unha gran aplicación na industria alimentaria como conservantes, saborizantes e aromatizantes, entre outros. Estes aceites están constituídos na súa maior parte por terpenos, que non contribúen particularmente ás propiedades organolépticas desexadas e ademais poden orixinar problemas asociados coa estabilidade do aceite esencial. Unha posibilidade para a redución dos volumes a manexar e para a mellora das propiedades destes aceites é sometelos a un proceso de desterpenación. Unha das técnicas máis utilizadas para iso é a extracción líquido-líquido. Non obstante, os disolventes convencionais utilizados na desterpenación presentan un baixo desempeño termodinámico e certa incompatibilidade coas aplicacións dos aceites esenciais. Neste contexto, existe un aumento de investigacións para a substitución destes disolventes na desterpenación de aceites esenciais de cítricos por outros alternativos máis favorables. Neste sentido, estudiáronse diferentes líquidos iónicos, xa que en xeral presentan boas propiedades para ser considerados como disolventes alternativos en aplicacións industriais. Porén, a pesar de que algúns dos líquidos iónicos probados ata agora presentan comportamentos termodinamicamente moi interesantes como disolventes para desterpenación, o seu perfil de toxicidade ou biodegradabilidade mingua a viabilidade da súa utilización no correspondente proceso a escala industrial. Así, neste Traballo Fin de Máster proponse a utilización, como alternativa, dun líquido iónico cun perfil máis biocompatible. En concreto, considerouse o 2-hidroxipropanoato de (2-hidroxietil)trimetilamonio (tamén coñecido como lactato de colina). Sintetizouse o líquido iónico e determinouse o equilibrio líquido-líquido para o modelo ternario limoneno + linalool + líquido iónico (modelando o aceite esencial como unha mestura binaria de limoneno e linalool), a 25 C e presión atmosférica. En base ós datos de equilibrio obtidos, analizouse a viabilidad termodinámica deste líquido iónico para a desterpenación de aceites esenciais de cítricos mediante extracción líquido-líquido. Aínda que os resultados de relación de distribución de soluto e selectividade son lixeiramente inferiores en comparación con outros líquidos iónicos explorados anteriormente na bibliografía, as credenciais de carácter máis sostible do lactato de colina poden erixilo nun disolvente máis adecuado para a desterpenación a escala industrial. Os datos de equilibrio líquido-líquido correlacionáronse aceptablemente por medio de modelos termodinámicos clásicos, o que permitiu a súa utilización no simulador de procesos químicos Aspen Plus para a optimización do proceso de extracción. Os valores óptimos para unha columna de desterpenación operando en contracorriente correspondéronse cunha relación disolvente/alimención arredor de 2,8 e un total de 8 etapas teóricas.
Os aceites esenciais de cítricos teñen unha gran aplicación na industria alimentaria como conservantes, saborizantes e aromatizantes, entre outros. Estes aceites están constituídos na súa maior parte por terpenos, que non contribúen particularmente ás propiedades organolépticas desexadas e ademais poden orixinar problemas asociados coa estabilidade do aceite esencial. Unha posibilidade para a redución dos volumes a manexar e para a mellora das propiedades destes aceites é sometelos a un proceso de desterpenación. Unha das técnicas máis utilizadas para iso é a extracción líquido-líquido. Non obstante, os disolventes convencionais utilizados na desterpenación presentan un baixo desempeño termodinámico e certa incompatibilidade coas aplicacións dos aceites esenciais. Neste contexto, existe un aumento de investigacións para a substitución destes disolventes na desterpenación de aceites esenciais de cítricos por outros alternativos máis favorables. Neste sentido, estudiáronse diferentes líquidos iónicos, xa que en xeral presentan boas propiedades para ser considerados como disolventes alternativos en aplicacións industriais. Porén, a pesar de que algúns dos líquidos iónicos probados ata agora presentan comportamentos termodinamicamente moi interesantes como disolventes para desterpenación, o seu perfil de toxicidade ou biodegradabilidade mingua a viabilidade da súa utilización no correspondente proceso a escala industrial. Así, neste Traballo Fin de Máster proponse a utilización, como alternativa, dun líquido iónico cun perfil máis biocompatible. En concreto, considerouse o 2-hidroxipropanoato de (2-hidroxietil)trimetilamonio (tamén coñecido como lactato de colina). Sintetizouse o líquido iónico e determinouse o equilibrio líquido-líquido para o modelo ternario limoneno + linalool + líquido iónico (modelando o aceite esencial como unha mestura binaria de limoneno e linalool), a 25 C e presión atmosférica. En base ós datos de equilibrio obtidos, analizouse a viabilidad termodinámica deste líquido iónico para a desterpenación de aceites esenciais de cítricos mediante extracción líquido-líquido. Aínda que os resultados de relación de distribución de soluto e selectividade son lixeiramente inferiores en comparación con outros líquidos iónicos explorados anteriormente na bibliografía, as credenciais de carácter máis sostible do lactato de colina poden erixilo nun disolvente máis adecuado para a desterpenación a escala industrial. Os datos de equilibrio líquido-líquido correlacionáronse aceptablemente por medio de modelos termodinámicos clásicos, o que permitiu a súa utilización no simulador de procesos químicos Aspen Plus para a optimización do proceso de extracción. Os valores óptimos para unha columna de desterpenación operando en contracorriente correspondéronse cunha relación disolvente/alimención arredor de 2,8 e un total de 8 etapas teóricas.
Dirección
RODRIGUEZ MARTINEZ, HECTOR (Titoría)
PENA PUGA, CARLOS ALBERTO Cotitoría
RODRIGUEZ MARTINEZ, HECTOR (Titoría)
PENA PUGA, CARLOS ALBERTO Cotitoría
Tribunal
CASARES LONG, JUAN JOSE (Presidente/a)
EIBES GONZALEZ, GEMMA MARIA (Secretario/a)
FRANCO URIA, MARIA AMAYA (Vogal)
CASARES LONG, JUAN JOSE (Presidente/a)
EIBES GONZALEZ, GEMMA MARIA (Secretario/a)
FRANCO URIA, MARIA AMAYA (Vogal)
Optimización de taninos como coadxuvantes para a filtración de cervexa rematada.
Autoría
R.G.F.S.
Máster Universitario en Enxeñaría Química e Bioprocesos
R.G.F.S.
Máster Universitario en Enxeñaría Química e Bioprocesos
Data da defensa
15.02.2024 11:00
15.02.2024 11:00
Resumo
A clarificación da cervexa mediante a filtración é unha fase crucial para eliminar partículas e sedimentos, asegurando un produto con boa estabilidade coloidal, longa vida útil, brillo e correcto organolépticamente para cumprir coas expectativas do consumidor. Tradicionalmente en Estrella Galicia, utilizaron enzimas e xel de sílice como coadxuvantes de maduración e filtración. A turbidez na cervexa refírese á presenza de partículas en suspensión que afectan á súa transparencia; unha parte significativa destas partículas débese ao complexo proteína-polifenol e ás súas interaccións. O obxectivo é eliminar parte da ecuación da turbidez, ao tempo que se preservan proteínas e polifenóis que contribúen ao perfil sensorial da cervexa. Con todo, na constante procura de optimizar a eficiencia e sustentabilidade do proceso cervexeiro, hai unha necesidade de investigar e probar alternativas comerciais dispoñibles para ter un impacto positivo no medio ambiente, mellorar custos, calidade e operacións. Os taninos, compoñentes polifenólicos presentes en diversas fontes naturais, mostraron propiedades clarificantes e estabilizadoras en outras industrias alimentarias. A modificación do coadyuvante non pode ser analizada de maneira illada, senón como parte dun proceso complexo afectado por diversas variables. A eficiencia da filtración, a estabilidade da cervexa, as características organolépticas e o custo serán clave para comprender se a modificación é unha mellora e se pode ser implementada de maneira definitiva.
A clarificación da cervexa mediante a filtración é unha fase crucial para eliminar partículas e sedimentos, asegurando un produto con boa estabilidade coloidal, longa vida útil, brillo e correcto organolépticamente para cumprir coas expectativas do consumidor. Tradicionalmente en Estrella Galicia, utilizaron enzimas e xel de sílice como coadxuvantes de maduración e filtración. A turbidez na cervexa refírese á presenza de partículas en suspensión que afectan á súa transparencia; unha parte significativa destas partículas débese ao complexo proteína-polifenol e ás súas interaccións. O obxectivo é eliminar parte da ecuación da turbidez, ao tempo que se preservan proteínas e polifenóis que contribúen ao perfil sensorial da cervexa. Con todo, na constante procura de optimizar a eficiencia e sustentabilidade do proceso cervexeiro, hai unha necesidade de investigar e probar alternativas comerciais dispoñibles para ter un impacto positivo no medio ambiente, mellorar custos, calidade e operacións. Os taninos, compoñentes polifenólicos presentes en diversas fontes naturais, mostraron propiedades clarificantes e estabilizadoras en outras industrias alimentarias. A modificación do coadyuvante non pode ser analizada de maneira illada, senón como parte dun proceso complexo afectado por diversas variables. A eficiencia da filtración, a estabilidade da cervexa, as características organolépticas e o custo serán clave para comprender se a modificación é unha mellora e se pode ser implementada de maneira definitiva.
Dirección
RODRIGUEZ MARTINEZ, HECTOR (Titoría)
Vázquez Pedrouzo, Diego Cotitoría
RODRIGUEZ MARTINEZ, HECTOR (Titoría)
Vázquez Pedrouzo, Diego Cotitoría
Tribunal
ROCA BORDELLO, ENRIQUE (Presidente/a)
VAL DEL RIO, MARIA ANGELES (Secretario/a)
RODRIGUEZ OSORIO, CARLOS (Vogal)
ROCA BORDELLO, ENRIQUE (Presidente/a)
VAL DEL RIO, MARIA ANGELES (Secretario/a)
RODRIGUEZ OSORIO, CARLOS (Vogal)
Modelaxe da inhibición por polifenois para a súa integración nun sistema de control de dixestión anaerobia
Autoría
M.R.G.
Máster Universitario en Enxeñaría Química e Bioprocesos
M.R.G.
Máster Universitario en Enxeñaría Química e Bioprocesos
Data da defensa
15.02.2024 13:30
15.02.2024 13:30
Resumo
Este proxecto, realizado como Traballo de Fin de Máster, explora de maneira integral a complexa interacción entre a inhibición por compostos fenólicos e a dixestión anaerobia, afectando ao proceso microbiano e, consecuentemente, á produción de biogás. Formulouse e desenvolveuse o modelo matemático que incorpora a inhibición por polifenois nun sistema de control de dixestión anaerobia, patentado pola Universidade de Santiago de Compostela e con licenza exclusiva da empresa iCODA. Isto permite a avaliación do rendemento dos procesos de dixestión anaerobia en condicións variables de presenza de compostos fenólicos, con aplicabilidade en escenarios prácticos e con capacidade para ofrecer predicións precisas de produción de biogás. O modelo proposto foi validado mediante un ensaio en discontinuo de produción de biogás empregando residuo de alperuxo como substrato e de maneira bibliográfica, o que permitiu levar a cabo axustes e calibracións dos parámetros cinéticos do modelo, garantindo que nas simulacións se reflicta con precisión o comportamento observado en casos reais. Con este proxecto búscase contribuír á mellora ambiental, ofrecendo solucións óptimas para o tratamento de residuos, influíndo positivamente no desenvolvemento sostible e na xestión responsable dos recursos.
Este proxecto, realizado como Traballo de Fin de Máster, explora de maneira integral a complexa interacción entre a inhibición por compostos fenólicos e a dixestión anaerobia, afectando ao proceso microbiano e, consecuentemente, á produción de biogás. Formulouse e desenvolveuse o modelo matemático que incorpora a inhibición por polifenois nun sistema de control de dixestión anaerobia, patentado pola Universidade de Santiago de Compostela e con licenza exclusiva da empresa iCODA. Isto permite a avaliación do rendemento dos procesos de dixestión anaerobia en condicións variables de presenza de compostos fenólicos, con aplicabilidade en escenarios prácticos e con capacidade para ofrecer predicións precisas de produción de biogás. O modelo proposto foi validado mediante un ensaio en discontinuo de produción de biogás empregando residuo de alperuxo como substrato e de maneira bibliográfica, o que permitiu levar a cabo axustes e calibracións dos parámetros cinéticos do modelo, garantindo que nas simulacións se reflicta con precisión o comportamento observado en casos reais. Con este proxecto búscase contribuír á mellora ambiental, ofrecendo solucións óptimas para o tratamento de residuos, influíndo positivamente no desenvolvemento sostible e na xestión responsable dos recursos.
Dirección
MAURICIO IGLESIAS, MIGUEL (Titoría)
RODRIGUEZ VERDE, IVAN Cotitoría
MAURICIO IGLESIAS, MIGUEL (Titoría)
RODRIGUEZ VERDE, IVAN Cotitoría
Tribunal
VIDAL TATO, MARIA ISABEL (Presidente/a)
ROMERO CASTRO, NOELIA MARIA (Secretario/a)
RODRIGUEZ MARTINEZ, HECTOR (Vogal)
VIDAL TATO, MARIA ISABEL (Presidente/a)
ROMERO CASTRO, NOELIA MARIA (Secretario/a)
RODRIGUEZ MARTINEZ, HECTOR (Vogal)
Avaliación reolóxica e da estabilidade de emulsións de aceite de oliva/auga con quitosano para a producción de oleoxeles
Autoría
D.R.N.
Máster Universitario en Enxeñaría Química e Bioprocesos
D.R.N.
Máster Universitario en Enxeñaría Química e Bioprocesos
Data da defensa
15.02.2024 13:00
15.02.2024 13:00
Resumo
A substitución das graxas de orixe animal por outras de orixe vexetal máis saudables é un obxectivo no que a industria alimentaria viuse envolta e leva traballando durante os últimos anos. Para isto, é necesario transformar os aceites vexetais, que normalmente se atopan nun estado líquido, en graxas que teñan as propiedades de textura e organolépticas das graxas animais que se queiran substituír. Recentemente, investigouse no desenvolvemento de novos produtos, oleoxeles, aptos para cumprir este fin. Un oleoxel non é máis que un aceite vexetal, que durante a túa formación viuse atrapado nunha rede tridimensional capaz de achegarlle estrutura sólida. Para isto o máis habitual é utilizar un polímero como pode ser o quitosano ou outro. Para a produción destes oleoxeles existen dous métodos principais, o directo e o indirecto. Dentro das variantes do método indirecto, unha das máis empregadas e estudadas é a que emprega unha emulsión como paso intermedio (emulsion-template) que logo será secada ou liofilizada co fin de obter o produto final. Este Traballo Fin de Máster presenta como obxectivo principal o estudo das propiedades reolóxicas e a análise da estabilidade das emulsións aceite de oliva/auga con quitosano e vainillina para a produción de oleoxeles. Así, estudáronse certas variables de operación co obxectivo de determinar cales son as máis determinantes e críticas para a estabilidade. As variables estudadas son: a velocidade de axitación (potencia) (6.500, 9.500, 13.500 e 17.500 min-1) e o tempo (0,5, 2, 4 e 10 min) de homoxeneización, a temperatura de reacción entre a vainillina e o quitosano (25, 40 e 55), a concentración de quitosano (0,6, 0,7, 0,8, 0,9 e 1,0), a relación entre moléculas de vainillina e monómeros de quitosano na emulsión final (0,0, 0,3, 0,7 e 1,3) e a adición de axentes emulxentes (Tween 20 e 60). Estas emulsións foron sometidas a ensaios reolóxicos onde se caracterizaron grazas á aplicación de ensaios rotacionáis (varridos de tempo e de velocidade de cizalla) e oscilatorios (varridos de deformación e de frecuencia), así como mediante ramplas de temperatura que permiten unha análise acelerada da estabilidade. Os módulos viscoso (G´´) e elástico (G´) determinados a través de varridos de frecuencia axustáronse satisfactoriamente ao modelo da potencia e a viscosidade complexa puido ser simulada co modelo de Cross-Williamson. Ademais, a compoñente viscosa sempre foi maior que a elástica nos sistemas estudados, seguindo a tendencia bibliográfica para emulsións cunha fracción volumétrica da fase dispersa similar (0,52). Do estudo dos varridos de velocidade de cizalla determinouse que a viscosidade aparente das emulsións non é dependente do tempo. As curvas de fluxo axustáronse ao modelo de Herschel-Bulkley, permitindo caracterizar as emulsións como pseudoplásticas. Comparando os ensaios rotacionáis e oscilatorios púidose comprobar que, para todas as emulsións estudadas, fóra daquelas con axentes emulxentes, cumpriuse a regra de Cox-Merz para velocidades de cizalla e angulares altas (1 s-1 ou rad/s). A comparación entre as variables da etapa de homoxeneización demostrou que o tempo e a velocidade de axitación non afectaron significativamente á estabilidade da emulsión, mentres que a temperatura, de reacción, a concentración de quitosano, a relación vainillina/quitosano e a adición de axentes emulxentes si o fixeron. Finalmente, o protocolo de operación proposto consiste en: homoxeneización durante 4 minutos e con 9.500 min-1 de velocidade de axitación, cunha concentración de 0,9 p/p na emulsión final, cunha relación de moléculas de vainillina fronte a monómeros de quitosano do 0,7, cunha temperatura durante a etapa de reacción de 55 C e co uso de Tween 20 como axente emulxente.
A substitución das graxas de orixe animal por outras de orixe vexetal máis saudables é un obxectivo no que a industria alimentaria viuse envolta e leva traballando durante os últimos anos. Para isto, é necesario transformar os aceites vexetais, que normalmente se atopan nun estado líquido, en graxas que teñan as propiedades de textura e organolépticas das graxas animais que se queiran substituír. Recentemente, investigouse no desenvolvemento de novos produtos, oleoxeles, aptos para cumprir este fin. Un oleoxel non é máis que un aceite vexetal, que durante a túa formación viuse atrapado nunha rede tridimensional capaz de achegarlle estrutura sólida. Para isto o máis habitual é utilizar un polímero como pode ser o quitosano ou outro. Para a produción destes oleoxeles existen dous métodos principais, o directo e o indirecto. Dentro das variantes do método indirecto, unha das máis empregadas e estudadas é a que emprega unha emulsión como paso intermedio (emulsion-template) que logo será secada ou liofilizada co fin de obter o produto final. Este Traballo Fin de Máster presenta como obxectivo principal o estudo das propiedades reolóxicas e a análise da estabilidade das emulsións aceite de oliva/auga con quitosano e vainillina para a produción de oleoxeles. Así, estudáronse certas variables de operación co obxectivo de determinar cales son as máis determinantes e críticas para a estabilidade. As variables estudadas son: a velocidade de axitación (potencia) (6.500, 9.500, 13.500 e 17.500 min-1) e o tempo (0,5, 2, 4 e 10 min) de homoxeneización, a temperatura de reacción entre a vainillina e o quitosano (25, 40 e 55), a concentración de quitosano (0,6, 0,7, 0,8, 0,9 e 1,0), a relación entre moléculas de vainillina e monómeros de quitosano na emulsión final (0,0, 0,3, 0,7 e 1,3) e a adición de axentes emulxentes (Tween 20 e 60). Estas emulsións foron sometidas a ensaios reolóxicos onde se caracterizaron grazas á aplicación de ensaios rotacionáis (varridos de tempo e de velocidade de cizalla) e oscilatorios (varridos de deformación e de frecuencia), así como mediante ramplas de temperatura que permiten unha análise acelerada da estabilidade. Os módulos viscoso (G´´) e elástico (G´) determinados a través de varridos de frecuencia axustáronse satisfactoriamente ao modelo da potencia e a viscosidade complexa puido ser simulada co modelo de Cross-Williamson. Ademais, a compoñente viscosa sempre foi maior que a elástica nos sistemas estudados, seguindo a tendencia bibliográfica para emulsións cunha fracción volumétrica da fase dispersa similar (0,52). Do estudo dos varridos de velocidade de cizalla determinouse que a viscosidade aparente das emulsións non é dependente do tempo. As curvas de fluxo axustáronse ao modelo de Herschel-Bulkley, permitindo caracterizar as emulsións como pseudoplásticas. Comparando os ensaios rotacionáis e oscilatorios púidose comprobar que, para todas as emulsións estudadas, fóra daquelas con axentes emulxentes, cumpriuse a regra de Cox-Merz para velocidades de cizalla e angulares altas (1 s-1 ou rad/s). A comparación entre as variables da etapa de homoxeneización demostrou que o tempo e a velocidade de axitación non afectaron significativamente á estabilidade da emulsión, mentres que a temperatura, de reacción, a concentración de quitosano, a relación vainillina/quitosano e a adición de axentes emulxentes si o fixeron. Finalmente, o protocolo de operación proposto consiste en: homoxeneización durante 4 minutos e con 9.500 min-1 de velocidade de axitación, cunha concentración de 0,9 p/p na emulsión final, cunha relación de moléculas de vainillina fronte a monómeros de quitosano do 0,7, cunha temperatura durante a etapa de reacción de 55 C e co uso de Tween 20 como axente emulxente.
Dirección
MOREIRA MARTINEZ, RAMON FELIPE (Titoría)
FRANCO RUIZ, DANIEL JOSE Cotitoría
MOREIRA MARTINEZ, RAMON FELIPE (Titoría)
FRANCO RUIZ, DANIEL JOSE Cotitoría
Tribunal
VIDAL TATO, MARIA ISABEL (Presidente/a)
ROMERO CASTRO, NOELIA MARIA (Secretario/a)
RODRIGUEZ MARTINEZ, HECTOR (Vogal)
VIDAL TATO, MARIA ISABEL (Presidente/a)
ROMERO CASTRO, NOELIA MARIA (Secretario/a)
RODRIGUEZ MARTINEZ, HECTOR (Vogal)
Valorización de materiais lignocelulósicos como aglutinantes para a xeración de emulsións bituminosas sostibles.
Autoría
J.L.A.S.
Máster Universitario en Enxeñaría Química e Bioprocesos
J.L.A.S.
Máster Universitario en Enxeñaría Química e Bioprocesos
Data da defensa
15.02.2024 09:25
15.02.2024 09:25
Resumo
Este documento aborda o desenvolvemento de alternativas sostibles a partir da lignina técnica Kraft procedente da industria de pasta e papel para a substitución total ou parcial de aglutinantes en emulsións bituminosas. Para iso propuxéronse tres vías diferentes de modificación da lignina e propuxéronse deseños experimentais para optimizar as súas condicións de operación. Posteriormente, caracterizáronse as ligninas modificadas mediante a determinación do seu índice de hidroxilos e mediante análises por espectroscopia FTIR, RMN-H e RMN-13C. Finalmente, realizouse unha breve análise económica dos aditivos estudados.
Este documento aborda o desenvolvemento de alternativas sostibles a partir da lignina técnica Kraft procedente da industria de pasta e papel para a substitución total ou parcial de aglutinantes en emulsións bituminosas. Para iso propuxéronse tres vías diferentes de modificación da lignina e propuxéronse deseños experimentais para optimizar as súas condicións de operación. Posteriormente, caracterizáronse as ligninas modificadas mediante a determinación do seu índice de hidroxilos e mediante análises por espectroscopia FTIR, RMN-H e RMN-13C. Finalmente, realizouse unha breve análise económica dos aditivos estudados.
Dirección
GONZALEZ ALVAREZ, JULIA (Titoría)
FREIRE LEIRA, MARIA SONIA Cotitoría
Castro López, María Mar Cotitoría
GONZALEZ ALVAREZ, JULIA (Titoría)
FREIRE LEIRA, MARIA SONIA Cotitoría
Castro López, María Mar Cotitoría
Tribunal
ROCA BORDELLO, ENRIQUE (Presidente/a)
VAL DEL RIO, MARIA ANGELES (Secretario/a)
RODRIGUEZ OSORIO, CARLOS (Vogal)
ROCA BORDELLO, ENRIQUE (Presidente/a)
VAL DEL RIO, MARIA ANGELES (Secretario/a)
RODRIGUEZ OSORIO, CARLOS (Vogal)
Análise e optimización do consumo enerxético nunha planta de compoñentes de automoción
Autoría
T.A.P.
Máster Universitario en Enxeñaría Química e Bioprocesos
T.A.P.
Máster Universitario en Enxeñaría Química e Bioprocesos
Data da defensa
15.02.2024 10:00
15.02.2024 10:00
Resumo
Denomínase eficiencia enerxética na industria a un obxectivo ou meta proposta para conseguir reducir o consumo enerxético mantendo a mesma actividade e produtividade. O obxectivo principal deste estudo é a análise e a optimización enerxética dunha planta de produción de compoñentes para vehículos, para deste xeito, reducir o consumo enerxético. Esta redución afecta tanto a nivel económico, cá redución da factura, como ambiental, coa diminución da emisión de gases de efecto invernadoiro. Para poder lograr esta redución exponse unha serie de medidas de optimización para poñer en práctica nalgúns equipos. A elección deses equipos baséase na análise global da planta para identificar cales son os equipos con maior consumo, xa sexa de gas natural ou de electricidade. Observando que estes equipos son os fornos infravermellos no consumo de electricidade e as caldeiras no consumo de gas natural. Unha vez coñecidos os equipos realízase unha análise enerxética de cada un deles para poder obter un primeiro valor de consumo, tanto eléctrico como de gas natural. Tras a análise e coa axuda dunhas checklists obsérvase se as medidas de optimización propostas están implementadas, xa non só ós fornos e ás caldeiras senón tamén na automatización da planta, a iluminación, a climatización e o modo pausa. Despois de conseguir implementar algunhas medidas, realízase a avaliación comparativa para corroborar se as medidas foron efectivas ou non. Obtendo que para os fornos infravermellos e a iluminación a maioría das medidas foron efectivas.
Denomínase eficiencia enerxética na industria a un obxectivo ou meta proposta para conseguir reducir o consumo enerxético mantendo a mesma actividade e produtividade. O obxectivo principal deste estudo é a análise e a optimización enerxética dunha planta de produción de compoñentes para vehículos, para deste xeito, reducir o consumo enerxético. Esta redución afecta tanto a nivel económico, cá redución da factura, como ambiental, coa diminución da emisión de gases de efecto invernadoiro. Para poder lograr esta redución exponse unha serie de medidas de optimización para poñer en práctica nalgúns equipos. A elección deses equipos baséase na análise global da planta para identificar cales son os equipos con maior consumo, xa sexa de gas natural ou de electricidade. Observando que estes equipos son os fornos infravermellos no consumo de electricidade e as caldeiras no consumo de gas natural. Unha vez coñecidos os equipos realízase unha análise enerxética de cada un deles para poder obter un primeiro valor de consumo, tanto eléctrico como de gas natural. Tras a análise e coa axuda dunhas checklists obsérvase se as medidas de optimización propostas están implementadas, xa non só ós fornos e ás caldeiras senón tamén na automatización da planta, a iluminación, a climatización e o modo pausa. Despois de conseguir implementar algunhas medidas, realízase a avaliación comparativa para corroborar se as medidas foron efectivas ou non. Obtendo que para os fornos infravermellos e a iluminación a maioría das medidas foron efectivas.
Dirección
RODIL RODRIGUEZ, EVA (Titoría)
Lopez Rodríguez, Anjara Cotitoría
RODIL RODRIGUEZ, EVA (Titoría)
Lopez Rodríguez, Anjara Cotitoría
Tribunal
SOTO CAMPOS, ANA MARIA (Presidente/a)
Balboa Méndez, Sabela (Secretario/a)
SOUTO GONZALEZ, JOSE ANTONIO (Vogal)
SOTO CAMPOS, ANA MARIA (Presidente/a)
Balboa Méndez, Sabela (Secretario/a)
SOUTO GONZALEZ, JOSE ANTONIO (Vogal)
Modelización, simulación e optimización dun electrolizador alcalino de pequena escala en Aspen Plus
Autoría
G.M.L.
Máster Universitario en Enxeñaría Química e Bioprocesos
G.M.L.
Máster Universitario en Enxeñaría Química e Bioprocesos
Data da defensa
15.02.2024 12:30
15.02.2024 12:30
Resumo
O hidróxeno verde é un dos vectores enerxéticos mais prometedores na actualidade, xa que permite reducir as emisións de gases de efecto invernadoiro. Entre as tecnoloxías de produción de hidróxeno mais prometedoras destaca a electrólise. La electrólise alcalina é a tecnoloxía de electrólise mais madura e presenta un elevado rendemento. Co obxectivo de facilitar a implementación destes equipos no entorno industrial actual desenrolouse un modelo do proceso de electrólise, tomando como referencia modelos previos atopados na bibliografía e incorporando diferentes aportacións propias que os melloran, que permite calcular as correntes de saída dun electrolizador, independentemente das condicións de operación e das dimensións do equipo, a partir de fundamentos electroquímicos, termodinámicos e balances de materia e enerxía. Partindo deste modelo creouse un programa mediante o cal é posible simular un electrolizador no entorno de Aspen Plus. Analízanse as respostas do modelo fronte a diferentes variables de entrada, determinando que os factores principais que afectan ó rendemento do proceso son a densidade de corrente, a temperatura de operación e a composición do electrolito, aínda que a área de electrodo tamén ten unha relevancia destacable en certas respostas. Con este modelo optimízase un electrolizador para a produción de 0,8 kg/h de H2, definindo unhas condicións de operación nominais e as dimensións principais do equipo.
O hidróxeno verde é un dos vectores enerxéticos mais prometedores na actualidade, xa que permite reducir as emisións de gases de efecto invernadoiro. Entre as tecnoloxías de produción de hidróxeno mais prometedoras destaca a electrólise. La electrólise alcalina é a tecnoloxía de electrólise mais madura e presenta un elevado rendemento. Co obxectivo de facilitar a implementación destes equipos no entorno industrial actual desenrolouse un modelo do proceso de electrólise, tomando como referencia modelos previos atopados na bibliografía e incorporando diferentes aportacións propias que os melloran, que permite calcular as correntes de saída dun electrolizador, independentemente das condicións de operación e das dimensións do equipo, a partir de fundamentos electroquímicos, termodinámicos e balances de materia e enerxía. Partindo deste modelo creouse un programa mediante o cal é posible simular un electrolizador no entorno de Aspen Plus. Analízanse as respostas do modelo fronte a diferentes variables de entrada, determinando que os factores principais que afectan ó rendemento do proceso son a densidade de corrente, a temperatura de operación e a composición do electrolito, aínda que a área de electrodo tamén ten unha relevancia destacable en certas respostas. Con este modelo optimízase un electrolizador para a produción de 0,8 kg/h de H2, definindo unhas condicións de operación nominais e as dimensións principais do equipo.
Dirección
ROCA BORDELLO, ENRIQUE (Titoría)
FERNANDEZ CARRASCO, EUGENIO Cotitoría
Blanco López, Alexander Cotitoría
ROCA BORDELLO, ENRIQUE (Titoría)
FERNANDEZ CARRASCO, EUGENIO Cotitoría
Blanco López, Alexander Cotitoría
Tribunal
VIDAL TATO, MARIA ISABEL (Presidente/a)
ROMERO CASTRO, NOELIA MARIA (Secretario/a)
RODRIGUEZ MARTINEZ, HECTOR (Vogal)
VIDAL TATO, MARIA ISABEL (Presidente/a)
ROMERO CASTRO, NOELIA MARIA (Secretario/a)
RODRIGUEZ MARTINEZ, HECTOR (Vogal)
Estruturación de aceite de oliva empregando etilcelulosa de diferentes pesos moleculares
Autoría
C.A.A.G.
Máster Universitario en Enxeñaría Química e Bioprocesos
C.A.A.G.
Máster Universitario en Enxeñaría Química e Bioprocesos
Data da defensa
09.07.2024 11:30
09.07.2024 11:30
Resumo
Na procura de substituír as graxas saturadas e os ácidos graxos trans presentes na industria alimentaria, desenvolvéronse diferentes tecnicas de estruturacion de aceites ricos en acidos graxos insaturados. Algunhas destas tecnicas baseanse na xelacion de aceites engadindo un polimero como axente estruturante a traves do metodo directo, o que precisa que a temperatura se eleve ata o punto de xelacion. Neste estudo, se evaluaron os efectos da mestura de etilcelulosa (EC) de diferente viscosidade (22, 46 e 100 mPa s) sobre as propiedades de cor, textura (dureza, elasticidade, cohesion, adesividade, masticabilidade e gomosidade), capacidade de retencion de aceite (CRA), parametros de oxidacion e reoloxia dos oleoxeles de aceite de oliva. Para iso, formularonse primeiro oleoxeles cunha unica EC de cada viscosidade (peso molecular) a diferentes concentracions (8, 10, 12 e 15% p/p) e avaliaronse as propiedades fisicoquimicas e reoloxicas destes oleoxeles e se correlacionaron con a concentracion e a viscosidade da EC empregada. Posteriormente, prepararonse oleoxeles a partir de mesturas EC de diferentes viscosidades. As mesturas, T, A e B, xeráronse con proporcions (p/p) de 50:50, 25:75 e 75:25 das EC de 22 e 100 mPa s, respectivamente, cunha concentracion total de polimero do 10 %. p/p. Os resultados permitironnos establecer que os oleoxeles formulados a partir de mesturas de EC de diferente peso molecular requiren unha menor cantidade de polimero para reproducir as propiedades texturais e reoloxicas dos oleoxels formulados so con EC de 46 mPa·s. En canto a oxidacion, demostrouse que ao aumentar a proporcion de EC de 22 mPa s nas mesturas estudadas diminuiron as oxidacions primarias, secundarias e totais, o que indica un potencial protector desta EC sobre a oxidacion dos oleoxeles.
Na procura de substituír as graxas saturadas e os ácidos graxos trans presentes na industria alimentaria, desenvolvéronse diferentes tecnicas de estruturacion de aceites ricos en acidos graxos insaturados. Algunhas destas tecnicas baseanse na xelacion de aceites engadindo un polimero como axente estruturante a traves do metodo directo, o que precisa que a temperatura se eleve ata o punto de xelacion. Neste estudo, se evaluaron os efectos da mestura de etilcelulosa (EC) de diferente viscosidade (22, 46 e 100 mPa s) sobre as propiedades de cor, textura (dureza, elasticidade, cohesion, adesividade, masticabilidade e gomosidade), capacidade de retencion de aceite (CRA), parametros de oxidacion e reoloxia dos oleoxeles de aceite de oliva. Para iso, formularonse primeiro oleoxeles cunha unica EC de cada viscosidade (peso molecular) a diferentes concentracions (8, 10, 12 e 15% p/p) e avaliaronse as propiedades fisicoquimicas e reoloxicas destes oleoxeles e se correlacionaron con a concentracion e a viscosidade da EC empregada. Posteriormente, prepararonse oleoxeles a partir de mesturas EC de diferentes viscosidades. As mesturas, T, A e B, xeráronse con proporcions (p/p) de 50:50, 25:75 e 75:25 das EC de 22 e 100 mPa s, respectivamente, cunha concentracion total de polimero do 10 %. p/p. Os resultados permitironnos establecer que os oleoxeles formulados a partir de mesturas de EC de diferente peso molecular requiren unha menor cantidade de polimero para reproducir as propiedades texturais e reoloxicas dos oleoxels formulados so con EC de 46 mPa·s. En canto a oxidacion, demostrouse que ao aumentar a proporcion de EC de 22 mPa s nas mesturas estudadas diminuiron as oxidacions primarias, secundarias e totais, o que indica un potencial protector desta EC sobre a oxidacion dos oleoxeles.
Dirección
MOREIRA MARTINEZ, RAMON FELIPE (Titoría)
FRANCO RUIZ, DANIEL JOSE Cotitoría
MOREIRA MARTINEZ, RAMON FELIPE (Titoría)
FRANCO RUIZ, DANIEL JOSE Cotitoría
Tribunal
FEIJOO COSTA, GUMERSINDO (Presidente/a)
DIAZ JULLIEN, CRISTINA (Secretario/a)
FERNANDEZ CARRASCO, EUGENIO (Vogal)
FEIJOO COSTA, GUMERSINDO (Presidente/a)
DIAZ JULLIEN, CRISTINA (Secretario/a)
FERNANDEZ CARRASCO, EUGENIO (Vogal)
Estudo da Ecoeficiencia nas Plantacións Intensivas de Cebada Cervexeira en Italia
Autoría
M.D.M.M.
Máster Universitario en Enxeñaría Ambiental (3ª ed)
M.D.M.M.
Máster Universitario en Enxeñaría Ambiental (3ª ed)
Data da defensa
09.09.2024 09:45
09.09.2024 09:45
Resumo
Este estudo avalía a ecoeficiencia das plantacións intensivas de cebada cervexeira en Italia a través da análise do ciclo de vida (ACV) e o Análise por Envoltura de Datos (DEA) orientado a entradas. O obxectivo principal é mellorar a sustentabilidade ambiental deste cultivo, reducindo os impactos ambientais asociados á produción de cebada. Utilizáronse datos de diversas rexións de centroitalia e realizouse unha avaliación comparativa para identificar as prácticas agrícolas máis eficientes. O estudo conclúe que a adopción de prácticas agrícolas optimizadas pode mellorar significativamente a ecoeficiencia, reducindo as emisións de gases de efecto invernadoiro e outros impactos ambientais.
Este estudo avalía a ecoeficiencia das plantacións intensivas de cebada cervexeira en Italia a través da análise do ciclo de vida (ACV) e o Análise por Envoltura de Datos (DEA) orientado a entradas. O obxectivo principal é mellorar a sustentabilidade ambiental deste cultivo, reducindo os impactos ambientais asociados á produción de cebada. Utilizáronse datos de diversas rexións de centroitalia e realizouse unha avaliación comparativa para identificar as prácticas agrícolas máis eficientes. O estudo conclúe que a adopción de prácticas agrícolas optimizadas pode mellorar significativamente a ecoeficiencia, reducindo as emisións de gases de efecto invernadoiro e outros impactos ambientais.
Dirección
GONZALEZ GARCIA, SARA (Titoría)
GONZALEZ GARCIA, SARA (Titoría)
Tribunal
OTERO PEREZ, XOSE LOIS (Presidente/a)
SOUTO GONZALEZ, JOSE ANTONIO (Secretario/a)
ALDREY VAZQUEZ, JOSE ANTONIO (Vogal)
OTERO PEREZ, XOSE LOIS (Presidente/a)
SOUTO GONZALEZ, JOSE ANTONIO (Secretario/a)
ALDREY VAZQUEZ, JOSE ANTONIO (Vogal)
Identificación de beneficios ambientais vinculados á aplicación de vermicompost en viñedos de uva albariño
Autoría
P.A.L.
Máster Universitario en Enxeñaría Ambiental (3ª ed)
P.A.L.
Máster Universitario en Enxeñaría Ambiental (3ª ed)
Data da defensa
09.09.2024 09:15
09.09.2024 09:15
Resumo
O noroeste peninsular, coas súas características edáficas e climatolóxicas diferenciadas, dá lugar a variedades de vide únicas, entre as que destaca o albariño. O cultivo de vides é recoñecido como prexudicial para o medio ambiente, principalmente debido ao alto uso de agroquímicos, contribuíndo con importantes cantidades de emisións e compostos tóxicos ao medioambiente. Co obxectivo de mellorar a sustentabilidade ambiental do cultivo das vides está a traballarse na integración de prácticas agrícolas que sexan sostibles e neste sentido recibe especial atención o emprego de bioestimulantes. O presente traballo céntrase en analizar os beneficios ambientais derivados do emprego de vermicompost (como alternativa aos fertilizantes minerais) producido a partir de bagazo de uva albariño dentro dunha perspectiva de economía circular na viticultura sostible, considerando como caso de estudo viñedos da adega Paco y Lola. O estudo realizarase empregando a metodoloxía da Análise de Ciclo de Vida (ACV). O estudo pretende i) identificar os puntos críticos desde unha perspectiva ambiental no proceso de cultivo, ii) determinar os beneficios ambientais do emprego do vermicompost como emenda orgánica fronte ao emprego de fertilización mineral. Para iso, recompiláronse datos de inventario no proceso de cultivo e procesáronse para modelar posteriormente o perfil ambiental en base a unha selección de categorías de impacto, representativas para sistemas agrícolas, empregando o software SimaPro para a implementación dos datos de inventario.
O noroeste peninsular, coas súas características edáficas e climatolóxicas diferenciadas, dá lugar a variedades de vide únicas, entre as que destaca o albariño. O cultivo de vides é recoñecido como prexudicial para o medio ambiente, principalmente debido ao alto uso de agroquímicos, contribuíndo con importantes cantidades de emisións e compostos tóxicos ao medioambiente. Co obxectivo de mellorar a sustentabilidade ambiental do cultivo das vides está a traballarse na integración de prácticas agrícolas que sexan sostibles e neste sentido recibe especial atención o emprego de bioestimulantes. O presente traballo céntrase en analizar os beneficios ambientais derivados do emprego de vermicompost (como alternativa aos fertilizantes minerais) producido a partir de bagazo de uva albariño dentro dunha perspectiva de economía circular na viticultura sostible, considerando como caso de estudo viñedos da adega Paco y Lola. O estudo realizarase empregando a metodoloxía da Análise de Ciclo de Vida (ACV). O estudo pretende i) identificar os puntos críticos desde unha perspectiva ambiental no proceso de cultivo, ii) determinar os beneficios ambientais do emprego do vermicompost como emenda orgánica fronte ao emprego de fertilización mineral. Para iso, recompiláronse datos de inventario no proceso de cultivo e procesáronse para modelar posteriormente o perfil ambiental en base a unha selección de categorías de impacto, representativas para sistemas agrícolas, empregando o software SimaPro para a implementación dos datos de inventario.
Dirección
GONZALEZ GARCIA, SARA (Titoría)
GONZALEZ GARCIA, SARA (Titoría)
Tribunal
OTERO PEREZ, XOSE LOIS (Presidente/a)
SOUTO GONZALEZ, JOSE ANTONIO (Secretario/a)
ALDREY VAZQUEZ, JOSE ANTONIO (Vogal)
OTERO PEREZ, XOSE LOIS (Presidente/a)
SOUTO GONZALEZ, JOSE ANTONIO (Secretario/a)
ALDREY VAZQUEZ, JOSE ANTONIO (Vogal)
Impacto dos lumes forestais sobre a biodisponibilidade do en ambentes de sabana sometidos a lumes recorrentes no Parque Nacional de Kruger (Sudáfrica)
Autoría
A.V.L.
Máster Universitario en Enxeñaría Ambiental (3ª ed)
A.V.L.
Máster Universitario en Enxeñaría Ambiental (3ª ed)
Data da defensa
09.09.2024 12:30
09.09.2024 12:30
Resumo
O fósforo é un dos elementos esenciais para o desenvolvemento das plantas, porén, debido á súa reactividade química, a maior parte do fósforo presente no chan non se atopa en formas biodisponibles para as plantas. Por outra banda, algunhas das formas biodisponibles de fósforo son moi solubles polo que poden ser lixiviados e eutrofizar masas de auga próximas. Neste traballo estúdase o contido en fósforo e as súas principais formas xeoquímicas en solos de prados africanos anteriores e posteriores ao incendio, así como as cinzas do Parque Nacional Kruger, Sudáfrica, en sistemas sometidos a queimas prescritas durante máis de dúas décadas. Este estudo pretende: 1) coñecer o contido de P total, P biodisponible e formas xeoquímicas de P en solos desenvolvidos sobre granito e basalto; 3) Avaliar o efecto dos incendios forestais sobre a biodisponibilidade e as formas xeoquímicas do P nun ecosistema de sabana. Para iso, realizouse unha análise sobre solos e cinzas do contido total de P e as súas formas xeoquímicas máis relevantes a nivel ambiental, tales como: P adsorbido, P asociado a óxidos e hidróxidos de Fe, P asociado a aluminio e arxilas, P orgánico, residual ou recalcitrante P. Os resultados mostran unha gran heteroxeneidade entre parcelas en canto ao contido total de P, oscilando entre 1200 mg kg-1 na parte superficial dos solos desenvolvidos sobre basalto e 70 mg kg-1 en solos desenvolvidos sobre granito. A maior dispoñibilidade de P (P mehlich) produciuse en solos basálticos, observándose que as parcelas queimadas tiñan un maior contido de P biodisponible. En canto ás formas xeoquímicas do fósforo, os solos desenvolvidos sobre basalto presentaron a apatita P como fraccións dominantes, seguida de P asociado a materia orgánica recalcitrante e P asociado a arxilas e hidróxidos de Al; mentres que nos solos desenvolvidos sobre granito a fracción dominante foi o P asociado a materia orgánica recalcitrante seguido de P asociado con ácidos húmicos. Nos solos queimados, o fraccionamento foi similar, observándose unha lixeira redución dos valores de fósforo orgánico nas parcelas post-incendio.
O fósforo é un dos elementos esenciais para o desenvolvemento das plantas, porén, debido á súa reactividade química, a maior parte do fósforo presente no chan non se atopa en formas biodisponibles para as plantas. Por outra banda, algunhas das formas biodisponibles de fósforo son moi solubles polo que poden ser lixiviados e eutrofizar masas de auga próximas. Neste traballo estúdase o contido en fósforo e as súas principais formas xeoquímicas en solos de prados africanos anteriores e posteriores ao incendio, así como as cinzas do Parque Nacional Kruger, Sudáfrica, en sistemas sometidos a queimas prescritas durante máis de dúas décadas. Este estudo pretende: 1) coñecer o contido de P total, P biodisponible e formas xeoquímicas de P en solos desenvolvidos sobre granito e basalto; 3) Avaliar o efecto dos incendios forestais sobre a biodisponibilidade e as formas xeoquímicas do P nun ecosistema de sabana. Para iso, realizouse unha análise sobre solos e cinzas do contido total de P e as súas formas xeoquímicas máis relevantes a nivel ambiental, tales como: P adsorbido, P asociado a óxidos e hidróxidos de Fe, P asociado a aluminio e arxilas, P orgánico, residual ou recalcitrante P. Os resultados mostran unha gran heteroxeneidade entre parcelas en canto ao contido total de P, oscilando entre 1200 mg kg-1 na parte superficial dos solos desenvolvidos sobre basalto e 70 mg kg-1 en solos desenvolvidos sobre granito. A maior dispoñibilidade de P (P mehlich) produciuse en solos basálticos, observándose que as parcelas queimadas tiñan un maior contido de P biodisponible. En canto ás formas xeoquímicas do fósforo, os solos desenvolvidos sobre basalto presentaron a apatita P como fraccións dominantes, seguida de P asociado a materia orgánica recalcitrante e P asociado a arxilas e hidróxidos de Al; mentres que nos solos desenvolvidos sobre granito a fracción dominante foi o P asociado a materia orgánica recalcitrante seguido de P asociado con ácidos húmicos. Nos solos queimados, o fraccionamento foi similar, observándose unha lixeira redución dos valores de fósforo orgánico nas parcelas post-incendio.
Dirección
OTERO PEREZ, XOSE LOIS (Titoría)
Santín Nuño, Cristina Cotitoría
OTERO PEREZ, XOSE LOIS (Titoría)
Santín Nuño, Cristina Cotitoría
Tribunal
MOSQUERA CORRAL, ANUSKA (Presidente/a)
MONTERROSO MARTINEZ, MARIA DEL CARMEN (Secretario/a)
BARCIELA ALONSO, Ma CARMEN (Vogal)
MOSQUERA CORRAL, ANUSKA (Presidente/a)
MONTERROSO MARTINEZ, MARIA DEL CARMEN (Secretario/a)
BARCIELA ALONSO, Ma CARMEN (Vogal)
Implantación da loxística industrial en instalacións de xestión de residuos
Autoría
A.H.P.
Máster Universitario en Enxeñaría Ambiental (3ª ed)
A.H.P.
Máster Universitario en Enxeñaría Ambiental (3ª ed)
Data da defensa
25.06.2024 10:30
25.06.2024 10:30
Resumo
Este traballo enmárcase nunha colaboración cunha destacada empresa galega do sector da xestión de residuos. O obxectivo principal é analizar os métodos de tratamento de residuos desde a perspectiva da produción industrial. Para iso, adoptarase un enfoque analítico específico dos sistemas de produción industrial, similar ao aplicado nos procesos de fabricación. Este estudo centrarase na avaliación da operatividade dos métodos actuais de tratamento de residuos da empresa. A través destas análises, reténdese identificar os posibles axustes necesarios antes de que a empresa traslade as súas actividades a unha instalación máis grande. Esta cesión proponse co fin de aumentar a capacidade de recepción e tratamento de residuos, dando resposta ás crecentes demandas do sector.
Este traballo enmárcase nunha colaboración cunha destacada empresa galega do sector da xestión de residuos. O obxectivo principal é analizar os métodos de tratamento de residuos desde a perspectiva da produción industrial. Para iso, adoptarase un enfoque analítico específico dos sistemas de produción industrial, similar ao aplicado nos procesos de fabricación. Este estudo centrarase na avaliación da operatividade dos métodos actuais de tratamento de residuos da empresa. A través destas análises, reténdese identificar os posibles axustes necesarios antes de que a empresa traslade as súas actividades a unha instalación máis grande. Esta cesión proponse co fin de aumentar a capacidade de recepción e tratamento de residuos, dando resposta ás crecentes demandas do sector.
Dirección
BELLO BUGALLO, PASTORA MARIA (Titoría)
BELLO BUGALLO, PASTORA MARIA (Titoría)
Tribunal
BARRAL SILVA, MARIA TERESA DEL CARMEN (Presidente/a)
VAL DEL RIO, MARIA ANGELES (Secretario/a)
PEÑA VAZQUEZ, ELENA MARIA (Vogal)
BARRAL SILVA, MARIA TERESA DEL CARMEN (Presidente/a)
VAL DEL RIO, MARIA ANGELES (Secretario/a)
PEÑA VAZQUEZ, ELENA MARIA (Vogal)
Avaliación de plantas de tratamento de augas desde a perspectiva de sustentabilidade e economía circular
Autoría
R.P.M.
Máster Universitario en Enxeñaría Ambiental (3ª ed)
R.P.M.
Máster Universitario en Enxeñaría Ambiental (3ª ed)
Data da defensa
21.06.2024 10:30
21.06.2024 10:30
Resumo
O obxectivo deste proxecto é avaliar o potencial de sostibilidade e circularidade de tres plantas de tratamento de augas situadas en Italia, así como identificar posibles escenarios alternativos para mellorar o seu rendemento ambiental e circular. Empregáronse datos reais dos sistemas de tratamento, os cales foron analizados e procesados utilizando a metodoloxía da Análise do Ciclo de Vida (ACV), ademais da avaliación de indicadores procedentes de esquemas de certificación e documentos recoñecidos internacionalmente. A metodoloxía da ACV levouse a cabo de acordo coas normas ISO 14040 e 14044, utilizando como unidade funcional 1 m3 de auga tratada. Realizouse unha análise de ciclo de vida para cada Estación Depuradora de Augas Residuais (EDAR), onde se estudaron 6 categorías de impacto mediante a metodoloxía de avaliación ReCiPe 2016, comparándoas entre sí. Ademais, realizouse unha análise de sensibilidade con dous escenarios: un avaliando o impacto de reducir un 20% o consumo de enerxía eléctrica e outro analizando o impacto do uso de fontes de enerxías renovables. Os resultados indican que o tratamento secundario é a etapa coa maior contribución ambiental na maioría das categorías de impacto analizadas. Ademais, observouse que Canegrate destacou polo seu baixo impacto ambiental, seguida por Sesto San Giovanni, e finalmente Rozzano. Por outro lado, a análise de sensibilidade demostrou que a eficiencia enerxética e o uso de enerxías renovables axudan a reducir o impacto ambiental das EDAR. En canto aos indicadores de circularidade, seleccionáronse 31 indicadores distribuídos en 3 grupos xerais: ambientais e económicos. Tras a análise, encontrouse que, aínda que as tres instalacións presentan tanto fortalezas como debilidades, a EDAR de Canegrate exhibe xeralmente valores máis circulares, seguida por Sesto San Giovanni e, finalmente, Rozzano.
O obxectivo deste proxecto é avaliar o potencial de sostibilidade e circularidade de tres plantas de tratamento de augas situadas en Italia, así como identificar posibles escenarios alternativos para mellorar o seu rendemento ambiental e circular. Empregáronse datos reais dos sistemas de tratamento, os cales foron analizados e procesados utilizando a metodoloxía da Análise do Ciclo de Vida (ACV), ademais da avaliación de indicadores procedentes de esquemas de certificación e documentos recoñecidos internacionalmente. A metodoloxía da ACV levouse a cabo de acordo coas normas ISO 14040 e 14044, utilizando como unidade funcional 1 m3 de auga tratada. Realizouse unha análise de ciclo de vida para cada Estación Depuradora de Augas Residuais (EDAR), onde se estudaron 6 categorías de impacto mediante a metodoloxía de avaliación ReCiPe 2016, comparándoas entre sí. Ademais, realizouse unha análise de sensibilidade con dous escenarios: un avaliando o impacto de reducir un 20% o consumo de enerxía eléctrica e outro analizando o impacto do uso de fontes de enerxías renovables. Os resultados indican que o tratamento secundario é a etapa coa maior contribución ambiental na maioría das categorías de impacto analizadas. Ademais, observouse que Canegrate destacou polo seu baixo impacto ambiental, seguida por Sesto San Giovanni, e finalmente Rozzano. Por outro lado, a análise de sensibilidade demostrou que a eficiencia enerxética e o uso de enerxías renovables axudan a reducir o impacto ambiental das EDAR. En canto aos indicadores de circularidade, seleccionáronse 31 indicadores distribuídos en 3 grupos xerais: ambientais e económicos. Tras a análise, encontrouse que, aínda que as tres instalacións presentan tanto fortalezas como debilidades, a EDAR de Canegrate exhibe xeralmente valores máis circulares, seguida por Sesto San Giovanni e, finalmente, Rozzano.
Dirección
MOREIRA VILAR, MARIA TERESA (Titoría)
Arias Calvo, Ana Cotitoría
MOREIRA VILAR, MARIA TERESA (Titoría)
Arias Calvo, Ana Cotitoría
Tribunal
PRIETO LAMAS, BEATRIZ LORETO (Presidente/a)
BELLO BUGALLO, PASTORA MARIA (Secretario/a)
PARADELO NUÑEZ, REMIGIO (Vogal)
PRIETO LAMAS, BEATRIZ LORETO (Presidente/a)
BELLO BUGALLO, PASTORA MARIA (Secretario/a)
PARADELO NUÑEZ, REMIGIO (Vogal)
Avaliación do proceso de nitritación parcial en continuo para a eliminación eficiente de nitróxeno na liña principal dunha EDAR
Autoría
G.M.A.
Máster Universitario en Enxeñaría Ambiental (3ª ed)
G.M.A.
Máster Universitario en Enxeñaría Ambiental (3ª ed)
Data da defensa
01.03.2024 10:30
01.03.2024 10:30
Resumo
A presencia de nitróxeno nas augas residuais, se non se elimina adecuadamente, supón un gran riesgo para a saúde humana e os ecosistemas. Os sistemas convencionais de eliminación de nitróxeno baséanse nos procesos biolóxicos de nitrificación, oxidación secuencial de amonio a nitrito (nitritación polas bacterias oxidantes de amonio, BOA) e de este a nitrato (nitratación polas bacterias oxidantes de nitrito, BON) en condición aerobias, e desnitrificación, reducción do nitrato e o nitrito a nitróxeno gas en condicións anóxicas. A utilización destes procesos supón un elevado gasto enerxético para as estacións depuradoras de augas residuais (EDAR), encarecendo o tratamento de augas residuais e aumentando a liberación de gases de efecto invernadoiro á atmosfera. A utilización de sistemas onde se realizan os procesos biolóxicos de nitritación parcial e anammox (NP/AMX) permite reducir o consumo enerxético nun 60%. Esta alternativa combina NP, que é a oxidación parcial do amonio a nitrito (oxidación do 50%), co proceso AMX no que o amonio restante, xunto co nitrito producido, se combina para producir nitróxeno gaseoso. Aínda que este proceso se implantou con éxito para o tratamento de efluentes de dixestores anaerobios de lodos ou augas residuais industriais, caracterizados pola súa alta concentración de nitróxeno e temperaturas no rango mesófilo (30 C), a produción estable de nitritos en NP presenta unha serie de dificultades para o tratamento das augas residuais urbanas pola súa baixa concentración de amonio (100 mg N-NH4+/L). No presente estudo operouse un sistema NP continuo co obxectivo de avaliar os principais parámetros críticos que afectan ao proceso NP para tratar augas con 100 mg de N-NH4+/L. Os resultados obtidos demostran a posibilidade de oxidar o 50% do amonio a nitrito nun sistema operado con tempos de residencia hidráulica de 3 h. Ao mesmo tempo, comprobouse o potencial do amoníaco libre (AL) e do ácido nitroso libre (ANL) para actuar como inhibidores de BON. Os resultados obtidos reflicten a capacidade do BON para desenvolver mecanismos que lles permitan tolerar concentracións de AL por riba dos límites inhibitorios teóricos (0,1 mg AL/L), mentres que son máis sensibles á ANL, comezando a inhibirse por debaixo do seu límite teórico (0,022 mg). ANL/L), que á súa vez estará relacionada coa concentración de biomasa presente no cultivo. A combinación de ambos parámetros permitiu obter case un 90% de acumulación de nitritos, evidenciando a capacidade destes sistemas de aplicación no tratamento de augas residuais urbanas.
A presencia de nitróxeno nas augas residuais, se non se elimina adecuadamente, supón un gran riesgo para a saúde humana e os ecosistemas. Os sistemas convencionais de eliminación de nitróxeno baséanse nos procesos biolóxicos de nitrificación, oxidación secuencial de amonio a nitrito (nitritación polas bacterias oxidantes de amonio, BOA) e de este a nitrato (nitratación polas bacterias oxidantes de nitrito, BON) en condición aerobias, e desnitrificación, reducción do nitrato e o nitrito a nitróxeno gas en condicións anóxicas. A utilización destes procesos supón un elevado gasto enerxético para as estacións depuradoras de augas residuais (EDAR), encarecendo o tratamento de augas residuais e aumentando a liberación de gases de efecto invernadoiro á atmosfera. A utilización de sistemas onde se realizan os procesos biolóxicos de nitritación parcial e anammox (NP/AMX) permite reducir o consumo enerxético nun 60%. Esta alternativa combina NP, que é a oxidación parcial do amonio a nitrito (oxidación do 50%), co proceso AMX no que o amonio restante, xunto co nitrito producido, se combina para producir nitróxeno gaseoso. Aínda que este proceso se implantou con éxito para o tratamento de efluentes de dixestores anaerobios de lodos ou augas residuais industriais, caracterizados pola súa alta concentración de nitróxeno e temperaturas no rango mesófilo (30 C), a produción estable de nitritos en NP presenta unha serie de dificultades para o tratamento das augas residuais urbanas pola súa baixa concentración de amonio (100 mg N-NH4+/L). No presente estudo operouse un sistema NP continuo co obxectivo de avaliar os principais parámetros críticos que afectan ao proceso NP para tratar augas con 100 mg de N-NH4+/L. Os resultados obtidos demostran a posibilidade de oxidar o 50% do amonio a nitrito nun sistema operado con tempos de residencia hidráulica de 3 h. Ao mesmo tempo, comprobouse o potencial do amoníaco libre (AL) e do ácido nitroso libre (ANL) para actuar como inhibidores de BON. Os resultados obtidos reflicten a capacidade do BON para desenvolver mecanismos que lles permitan tolerar concentracións de AL por riba dos límites inhibitorios teóricos (0,1 mg AL/L), mentres que son máis sensibles á ANL, comezando a inhibirse por debaixo do seu límite teórico (0,022 mg). ANL/L), que á súa vez estará relacionada coa concentración de biomasa presente no cultivo. A combinación de ambos parámetros permitiu obter case un 90% de acumulación de nitritos, evidenciando a capacidade destes sistemas de aplicación no tratamento de augas residuais urbanas.
Dirección
MOSQUERA CORRAL, ANUSKA (Titoría)
VAL DEL RIO, MARIA ANGELES Cotitoría
Pedrouso Fuentes, Alba Cotitoría
MOSQUERA CORRAL, ANUSKA (Titoría)
VAL DEL RIO, MARIA ANGELES Cotitoría
Pedrouso Fuentes, Alba Cotitoría
Tribunal
PARAJO MONTES, MARIA MERCEDES (Presidente/a)
BARRAL SILVA, MARIA TERESA DEL CARMEN (Secretario/a)
MAURICIO IGLESIAS, MIGUEL (Vogal)
PARAJO MONTES, MARIA MERCEDES (Presidente/a)
BARRAL SILVA, MARIA TERESA DEL CARMEN (Secretario/a)
MAURICIO IGLESIAS, MIGUEL (Vogal)
Integrando os servizos ecosistémicos na análise do ciclo de vida: unha comparativa entre os sistemas de produción de carne de vacún en Galicia
Autoría
A.F.D.B.
Máster Universitario en Enxeñaría Ambiental (3ª ed)
A.F.D.B.
Máster Universitario en Enxeñaría Ambiental (3ª ed)
Data da defensa
27.02.2024 12:30
27.02.2024 12:30
Resumo
Moitos sistemas gandeiros cumpren múltiples funcións ao proporcionar servizos ecosistémicos (SE) que normalmente non se consideran nos estudos de Análise do Ciclo de Vida (ACV). Os ACV gandeiros actuais adoitan centrarse en produtos primarios como a carne de vacún e o leite, descoidando aqueles SE diferentes aos de provisión. Isto pode levar a unha comprensión limitada da natureza multifuncional de determinadas prácticas de xestión. A integración de SE no ACV segue a ser pouco común debido aos desafíos na modelización dos sistemas de produción, a recollida de datos de inventario e a interpretación dos resultados. Este traballo integra avaliacións de SE, baseadas nos esquemas de pago da Política Agrícola Común (PAC), en categorías de impacto medio mediante a asignación da carga económica. Recoñecer e valorar os SE prestados polos sistemas extensivos e mixtos é fundamental para recoñecer o traballo realizado polos pastores e pequenos granxeiros. Os resultados contribúen ao discurso sobre a gandaría sostible, informando aos tomadores de decisións sobre os compromisos ambientais en diversos enfoques de xestión.
Moitos sistemas gandeiros cumpren múltiples funcións ao proporcionar servizos ecosistémicos (SE) que normalmente non se consideran nos estudos de Análise do Ciclo de Vida (ACV). Os ACV gandeiros actuais adoitan centrarse en produtos primarios como a carne de vacún e o leite, descoidando aqueles SE diferentes aos de provisión. Isto pode levar a unha comprensión limitada da natureza multifuncional de determinadas prácticas de xestión. A integración de SE no ACV segue a ser pouco común debido aos desafíos na modelización dos sistemas de produción, a recollida de datos de inventario e a interpretación dos resultados. Este traballo integra avaliacións de SE, baseadas nos esquemas de pago da Política Agrícola Común (PAC), en categorías de impacto medio mediante a asignación da carga económica. Recoñecer e valorar os SE prestados polos sistemas extensivos e mixtos é fundamental para recoñecer o traballo realizado polos pastores e pequenos granxeiros. Os resultados contribúen ao discurso sobre a gandaría sostible, informando aos tomadores de decisións sobre os compromisos ambientais en diversos enfoques de xestión.
Dirección
HOSPIDO QUINTANA, ALMUDENA (Titoría)
DIAZ VARELA, EMILIO RAFAEL Cotitoría
HOSPIDO QUINTANA, ALMUDENA (Titoría)
DIAZ VARELA, EMILIO RAFAEL Cotitoría
Tribunal
MONTERROSO MARTINEZ, MARIA DEL CARMEN (Presidente/a)
FERNANDEZ ESCRIBANO, JOSE ANGEL (Secretario/a)
ALDREY VAZQUEZ, JOSE ANTONIO (Vogal)
MONTERROSO MARTINEZ, MARIA DEL CARMEN (Presidente/a)
FERNANDEZ ESCRIBANO, JOSE ANGEL (Secretario/a)
ALDREY VAZQUEZ, JOSE ANTONIO (Vogal)
Eliminación de contaminantes emerxentes (microcontaminantes orgánicos, resistencias a antibióticos e patóxenos) mediante procesos biolóxicos anaerobios: Estudo do estado do arte e proposta de estudo experimental.
Autoría
A.F.S.
Máster Universitario en Enxeñaría Ambiental (3ª ed)
A.F.S.
Máster Universitario en Enxeñaría Ambiental (3ª ed)
Data da defensa
27.02.2024 12:00
27.02.2024 12:00
Resumo
Os Contaminantes de Preocupación Emerxente (CECs) adquiriron unha relevancia significativa no ámbito da enxeñería ambiental, destacan o seu ingreso ao medio acuático a través dos efluentes provenientes de estacións depuradoras de augas residuais. Entre os CECs presentes nestas augas residuais urbanas, destacan os antibióticos, os microorganismos patógenos e as resistencias desenvolvidas por estes microorganismos, transmitidas mediante xenes de resistencia a antibióticos (ARGs). As augas residuais domésticas representan unha fonte importante de CECs. Con todo, os sistemas de xestión individual de augas residuais comúnmente empleados en áreas poboacionais dispersas resultan insuficientes para abordar tanto os contaminantes convencionais como os emerxentes. Polo tanto, faise necesario o desenvolvemento de tecnoloxías eficientes desde una perspectiva económica para enfrontar este desafío. No presente traballo, levase a cabo unha revisión exhaustiva do estado da arte respecto ás tecnoloxías dispoñibles para a eliminación de CECs en augas residuais, así como unha avaliación da eficacia dos métodos de tratamento para a eliminación destes contaminantes. Ademáis, deseñouse un estudo experimental co fin de avaliar a eficacia dun proceso anaerobio para a eliminación de CECs en augas residuais segregadas. A revisión da estado da arte baseouse nunha estratexia de procura de palabras chave relevantes, tales como microcontaminantes orgánicos, antibióticos, resistencia antibiótica, patóxenos, plantas de tratamento de augas residuais e tratamento descentralizado. Por outra banda, o deseño do estudo experimental implicou o arranque e optimización dun reactor anaerobio de fluxo ascendente de lodos granulares (UASB) para o tratamento de augas residuais provenientes de fosas sépticas. En conclusión, seleccionáronse microcontaminantes en xeral e antibióticos en particular (sulfametoxazol, trimetoprima, ciprofloxacino e eritromicina), así como ARGs (intl1, sul1, blaCTX-M, mcr, ermB e qnrS) e patóxenos (Klebsiella, Enterococos, norovirus, sapovirus e virus da hepatite) para a súa análise. Respecto ao equipo experimental, desenvolveuse un sistema de conservación da auga residual, logrando unha eliminación do 79% en termos de Demanda Química de Osíxeno (DQO).
Os Contaminantes de Preocupación Emerxente (CECs) adquiriron unha relevancia significativa no ámbito da enxeñería ambiental, destacan o seu ingreso ao medio acuático a través dos efluentes provenientes de estacións depuradoras de augas residuais. Entre os CECs presentes nestas augas residuais urbanas, destacan os antibióticos, os microorganismos patógenos e as resistencias desenvolvidas por estes microorganismos, transmitidas mediante xenes de resistencia a antibióticos (ARGs). As augas residuais domésticas representan unha fonte importante de CECs. Con todo, os sistemas de xestión individual de augas residuais comúnmente empleados en áreas poboacionais dispersas resultan insuficientes para abordar tanto os contaminantes convencionais como os emerxentes. Polo tanto, faise necesario o desenvolvemento de tecnoloxías eficientes desde una perspectiva económica para enfrontar este desafío. No presente traballo, levase a cabo unha revisión exhaustiva do estado da arte respecto ás tecnoloxías dispoñibles para a eliminación de CECs en augas residuais, así como unha avaliación da eficacia dos métodos de tratamento para a eliminación destes contaminantes. Ademáis, deseñouse un estudo experimental co fin de avaliar a eficacia dun proceso anaerobio para a eliminación de CECs en augas residuais segregadas. A revisión da estado da arte baseouse nunha estratexia de procura de palabras chave relevantes, tales como microcontaminantes orgánicos, antibióticos, resistencia antibiótica, patóxenos, plantas de tratamento de augas residuais e tratamento descentralizado. Por outra banda, o deseño do estudo experimental implicou o arranque e optimización dun reactor anaerobio de fluxo ascendente de lodos granulares (UASB) para o tratamento de augas residuais provenientes de fosas sépticas. En conclusión, seleccionáronse microcontaminantes en xeral e antibióticos en particular (sulfametoxazol, trimetoprima, ciprofloxacino e eritromicina), así como ARGs (intl1, sul1, blaCTX-M, mcr, ermB e qnrS) e patóxenos (Klebsiella, Enterococos, norovirus, sapovirus e virus da hepatite) para a súa análise. Respecto ao equipo experimental, desenvolveuse un sistema de conservación da auga residual, logrando unha eliminación do 79% en termos de Demanda Química de Osíxeno (DQO).
Dirección
Omil Prieto, Francisco (Titoría)
GARRIDO FERNANDEZ, JUAN MANUEL Cotitoría
Omil Prieto, Francisco (Titoría)
GARRIDO FERNANDEZ, JUAN MANUEL Cotitoría
Tribunal
HOSPIDO QUINTANA, ALMUDENA (Presidente/a)
FERNANDEZ ESCRIBANO, JOSE ANGEL (Secretario/a)
ALDREY VAZQUEZ, JOSE ANTONIO (Vogal)
HOSPIDO QUINTANA, ALMUDENA (Presidente/a)
FERNANDEZ ESCRIBANO, JOSE ANGEL (Secretario/a)
ALDREY VAZQUEZ, JOSE ANTONIO (Vogal)